Fróðskaparrit - 01.01.1993, Síða 47

Fróðskaparrit - 01.01.1993, Síða 47
OMKRING FORMATIONEN AF EN NATION 51 Om en anden ledende mand i det oplyste miljø, handelsforvalter Jacob Nolsøe, skrev en dansk em- bedsmand i Rentekammeret, som kendte vedkom- mende: »Jacob Nolsøe kan skrive latin uden at være student, kan engelsk og tysk, trakterer violin og flere instrumenter, har givet flere fuld vejled- ning i navigations videnskaben uden at være sø- mand ex professo.« Samme person siger, at amt- mand Chr. Pløyen havde skrevet til ham, at »ingen var i stand til at begribe, hvor de to færinger, Jacob Nolsøe og amtskontorist Davidsen, hvoraf ingen dengang havde været uden for Færøeme, var komne til alle de kundskaber, de var i besiddelse af.« (C.A. Muhle: Færøeske Krønike. København 1844, s. 11, 15). Jacob Nolsøe var nogle gange konstitueret sorenskriver; Jens Davidson var konstitueret amt- mand, landfoged og sorenskriver. En anden person fra samme miljø, den autodidakte naturhistoriker, sysselmand og politiker, H.C. Miiller, var ogsá i perioder konstitueret landfoged og sorenskriver. Miiller havde, ligesom Schrøter, en omfattende korrespendance med udenlandske videnskabs- mænd og kulturpersoner. Han havde rejst meget i udlandet, deltaget pá sável handelsmesser som vi- denskabelige kongresser og havde vundet medaljer ved messer i Edinburgh og Berlin. Ved hans død skrev det første færøsk-skrevne blad, »Føringatíð- indi«, udgivet af »Føringafelag« (6/1 1898, her i oversættelse), bl.a.: »Han var en sand færing, en pryd for vort lille land, og...næppe har sá mange gode mænd tænkt pá Færøeme pá een gang, som da efterretningen om Miillers død náede til udlandet«. - Om Schrøters forbindelser med udlændinge se John F. West: The English Letters of Pastor Schrøter. Fróðskaparrit 18. bók, s. 17-26. 115. J.H. Schrøter, brev til Rafn, dat. 15/9 1832. Trykt i Breve fra og til Carl Christian Rafn med en Biblio- graphi. Udg. af Benedict Grøndal. København 1869, s. 314. 116. John Davidsen: Færø Amts Sparekasse. Tórshavn 1957. 117. Provisorisk Reglement for Almueskolevæsenet paa Færøeme. København 1845. 118. Føroyskt lógsavn, s. 27-29. 119. Føroyskt lógsavn. Tórshavn 1953, s. 52-57,, 54. - Om skolevæsenet se ogsá Hans J. Debes: Nú er tann stundin..., s. 66-73, 112-118. - Samme forf.: Politiska søga Føroya 1814-1906. Tórshavn 1993. - Samme forf.: Ein kvistur spretti. Keldur til Før- oya søgu 1879-1906. Tórshavn 1993. - Chr. Liitzen: Skúlaskapur. Føroyar II. København 1958. - Martin Holm: Føroya Læraraskúli 1870-1900. Tórshavn 1970. - Edw. Mitens: Realskúlin í Tórs- havn. Tórshavn 1961. 120. Føroyskt lógsavn, s. 166. 121. Ársbók Førja Bókafelags. Tórshavn 1900. - Hans J. Debes: Nú er tann stundin..., s. 211-212, 367- 369. 122. »Føringatíðindi« (1890-1901) og »Fuglaframi« (1898-1902). 123. Jóannes Patursson: Færøsk Politik. Nogle Uddrag og Betragtninger. København 1903. 124. Om partiernes dannelse og programmer se Hans J. Debes: Nú er tann stundin..., s. 217-314. 125. Dimmalætting 24/2 1894. 126. Dimmalætting 10/11 1888. 127. Ibid. 128. Om det følelsesmæssige indhold i denne nye fæ- røske genre se Hans J. Debes: Nú er tann stundin..., s. 120-123, 127-130, 149-155. 129. Om emnet behandlet ud fra en antropologisk til- gangsvinkel se Jonathan Wylie: The Faroe Islands. Interpretations of History. Lexington, Kentucky 1987. 130. Ibid., 163-165. 131. Dimmalætting 5/1 og 12/1 1889. - Jóhannes av Skarði: Jólafundurin. Varðin 36. Tórshavn 1964, s. 128-136. - Hans J. Debes: Nú er tann stundin..., s. 149-158. 132. Dimmalætting 1/12 1888. 133. Jørgen Falk Rønne: Konsulinden. København 1923, s. 7. - Jfr. ogsá brev, skrevet pá færøsk (dat. 9/2 1886), fra juristen Hjalmar Hammershaimb (V.U. Hammershaimbs søn), som en overgang var amtsfuldmægtig og konstitueret sorenskriver pá Færøerne, hvor han blev nødt til at versere i det danske embedsmiljø. Han havde været en af de første ledere i det færøske studenterliv i Køben- havn: »Det gár mere og mere op for mig, hvor for- kert det er at have embedsmænd, som hverken vil eller kan forstá færøsk tænkemáde og færøsk ándsliv... De betragter Færøeme som et forvis- ningssted og taler... næsten ikke om andet end... hvor »gyseligt« færingeme stár tilbage for dan- skeme i civilisation... De taler aldrig med »en ind- født« uden i forretninger og omgás ikke engang de pænere og dannede familier her. Det eksklusive princip er strengt gennemført, fordi de stár pá et for højt dannelsestrin til at omgás andre en »os selv««.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180

x

Fróðskaparrit

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fróðskaparrit
https://timarit.is/publication/15

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.