Nýja öldin - 01.12.1899, Blaðsíða 24

168
Nýja Öldin.
árum siðar gaf hanu út ,.En1stehung und Stammbaum des
Menscbengeschlechts („Uppruni ogættartala mannkynsins").
Þar er hannn harðorðari en nokkru sinni fyrri og fer
ómildum orðum um kennilýðinn kaþólska („þá svörtu“).
En því miður hafði hann látið freistast til að ganga of
langt í því að reyna að gera framsetningu sína sem ljós-
asta og alþýðlegasta. Hann gat því ekki um nokkrar
smágloppur, sem eru á samhengi þekkingar vorrar, en
fylti þær út með getgátum, auðvitað sennilegum og að
öllum líkindum að öllu réttum (eins og síðari fundir hafa
í sumu staðfest), en án þess að geta um fyrir lesandan-
um, að getgátan væri getgáta. Ekki var þetta nú auð-
vitað í meiru fólgið en því, að þar sem liði vantar í
þekking vora á þróunarsögu mannsins, þar fylti hann
eyðurnar samkvæmt því sem vísindunum er kunnugt um
samkynja liði í þróunarsögu kálfsins. Atriðið en % sjálfu
sér ekki stórvægið; í engri annari af bókum sínum liefir
hann vikið þannig af fullvissunnar vegi, og í öllum síðaxú
xxtgáfum af þessari bók sinni lagfæx ði hann þetta. En það
kom fyrir eitt. Með þessu móti gaf hann óvönduðum
mótstöðumönnum höggfæii á sér, og lengi hefir það síðan
við brunnið, að hver fáfræðingur hefir þótst geta slegið
sig til riddara á Háckel, og á breytiþróunarkenningunni,
með því að gagga eins og páfagaukur: „Það er ekkert
að marka, hvað Háckel segir! Háckel er óáreiðanlegur! “
Eða þeir snúa upp á sig og segja með lítilsvirðingar-
brosi: „0 — Háckel!" Svona hefir hver bóklæs skjá-
krumminn þótst geta krunkað fyrirlitega að einum af
stórmennum aldarinnar, sem Darwin hávirti sem vísinda-
mann og Huxley segir um meðal annars: „Háckel er
engu siður frábær en Virchow fyrir það, hve mörgu
og margvíslegu hann hefir með þolgæði og nákvæinni
aukið við vísindalega þekking mannkynsins."
En þetta atriði, sem í sjálfu sér er annars ekki