Helgarpósturinn - 01.06.1979, Blaðsíða 9

vinna á Grund? Og ef svo er, af
hverju skrifar hún eingöngu, svo
eitthvaö sé tekiö, ósannar lýsing-
ar á mataritroöslum, sóöaskap i
meöferö sjúkra, mannúöarleysi
og ranga hanskanotkun? Þvi
nefnir hún ekki hiö hlýlega and-
rúmsloft, glaölyndi starfs- og
vistfólks, ástæöuna fyrir þvi aö
fólk vinnur þarna áratugum sam-
an, hiögóöa samstarf milli allraá
heimilinu og margt, margt fleira?
Ef S.S. er aö byrja svokölluö dag-
bókarskrif þegar hún starfar á
Elliheimilinu likjast skrif hennar
meira leyniþjónustu, þar sem
eingöngu neikvæöur eru dregnar
fram í ýktri eöa loginni mynd.
S.S. hefur veriö svo óheppin að
vinna eingöngu, aö þvi er viröist,
á erfiöustu deild heimilisins, þar
sem hýst er elliært, vanheilt og
sjúkt fólk. En af hverju? Vegna
þess, aö þaö eru ekki til hæli og
sjúkrahús fyrir þetta fólk, sem
raunverulega á ekki heima á elli-
heimili. G.S. hefur af veikum
mætti reynt aö hýsa fólk sem
raunverulega á ekki heima á elli-
heimili. Að ekki sé minnst á alla
þá heimilislausu einstæðinga,
sem G.S. hefur tekiö upp á sina
arma, fólk, sem hvergi hefur átt
höfði sinuaö halla. börf S.S. til aö
halda sina neikvæöu dagbókstaf-
ar ef tii villaf ósætti viö tilveruna,
vinnustaöinn, starfsfélaga eða
sjálfa sig.
Hér verður aöeins drepið á ein-
staka atriöi i grein S.S. Þetta meö
hanskana er einmitt þaö sem tek-
iö er alstrangast á. Ég man að
einusinni ætlaði ég aö læöast með
hanska sem ég haföi þvegiö meö
gólf i skol á diskum fyrir upp-
þvottavél. En það komst fljotlega
upp og allt ætlaöi af göflunum að
ganga. Mér voru góöfúslega léðir
hanskar við diskaskoliö og bent á
aö reyna þetta ekki aftur, hvaö ég
geröi ekki. Ég hlýt aö vera álika
sóöi og S.S. Þaö aö kaupa sér
hanska sjálfur er Elliheimiliö
ekki eitt um. Ég hef unniö á ann-
arri liknarstofnun hér i borg, þar
sem þess er einnig krafist að
starfsfólk kaupi sjálft sina
hanska. En svo aftur sé snúiö aö
skilgreiningu G.S. á stofnun sem
heimili þá er steriliséring á kopp-
um og kirnum, svuntum, hvitum
sloppum og jafnvel fólki ekki nóg.
Þaö veröur aö. vera manneskja i
orösins fyllstu merkingu i allri
sterilíseringunni. Og þaö er ein-
mitt allt fullt af manneskjum i
steriliseruöum sloppum og svunt-
um á Elliheimilinu Grund.
Hvernig skyldi standa á þvi aö
þarna vinnur sama starfefólkiö
áratugum saman? Ekki er þaö
vegna launanna heldur vegna
þess aö fólki likar aö vera þarna.
Hvergi hefi ég kynnst annarri
eins natni og umburöarlyndi við
þá öldruðu og sjúku og einmitt
þarna. Þaö er oft hlegiö dátt og
gantast af starfs- og vistfólki en
það bætir aöeins andrúmsloftiö.
Og þaö aö tala um öll heimsins
mál viðaldraöa er dásamlegt þvi
margir hafa öölast með aldrinum
kimnigáfu sem er i sérflokki.
S.S. segist hafa skrifaö niöur
hjá sér aUt sem henni fannst aö.
Fyrstasem mér datt i hug þegar |
ég fór aö vinna þarna var hversu
óskaplega mikils islenska þjóöin
heiúr fariö á mis aö G.S. skyldi
ekki hafa verið geröur að fjár-
málaráöherra íslands fyrir löngu
siðan. Ég er viss um að launaþak-
lyftingar flugmanna og far-
mannaverkföll heföu aldrei oröiö
uppi á teningnum ef G.S. heföi
setiö i ráöherrastólnum. Og einn-
ig aö islenska þjóðin væri ekki I
þvi fjárhagsöngþveiti sem hún er
i sakir vanstjdrnar og vitleysu.
Ungir stjórnmálamenn i Alþýðu-
flokknum meö nýfenginn stjórn-
málasigur aö baki geta vart veriö
þekktir fyrir aö gera sorp aö
fylgiriti flokksblaös síns.
SkúliG. Jonnsen, borgarlæknir,
talar um saumaskap i svari sínu
viö blaöamann Helgarpóstsins.
Þaö er einmitt þaö. Ef fara ætti
ofan i saumana á öllum liknar-
stofnunum þessarar borgar er ég
ansi hrædd um aö margt undar-
legt kæmi i ljós. Eins og fram
kemur i svörum Alfreðs Gislason-
ar, læknis á Elliheimilinu Grund,
i Helgarpóstinum, fær Elliheimil-
ið lægstu dagpeningana fyrir
legusjúklinga og er Hrafniste,
dvalarheimili aldraöra sjó-
manna, næstlægst. Hvernig llöur
málum aldraöra i borgarstjórn?
Jón Björnsson, sálfræöingur
skrifar i Helgarpóstinn 18.5. sl.
,,um aöbúnaö gamla fólksins á
flestum stofnunum hérlendis”,
eins og hann oröar þaö. Siöan
skrifar hann um hvita veggi,
sjálfsmorö.og eitthvaö enn hroöa-
legra. Þaö er auöheyrt aö sál-
fræöingurinn hefur aldrei komiö
inn fyrir dyr á Grund þvi þar er
allt I litum, blóm upp um alla
veggi og glugga og herbergi
fólksins uppfull af eiginmunum i
öllum regnbogans litum. Ollu al-
varlegri eru sjálfemorðsskrifin.
Jón Björnsson veröur aö sanna
þetta meö vottorðum og gera
hreint fyrir sinum dyrum, þvi
engin stofnun getur tekiö slíku
meö þegjandi þögninni. En mál-
tækiö oft ratast kjöftugum satt á
munn sannast á sálfræöingnum.
Hann kemst aö lokum að þeirri
niöurstööu, aö allir, ungir sem
gamlir, þarfnist hlýhugar og seg-
ir: „Ekki si'st metur gamla fólkið
slikt, þar sem i mörgum tilfellum
er þaö algjörlega upp á þaö fólk
komiösem annast þaö. Þar hefur
hlýlegt andrúmsloft mikið aö
segja”. Þaö er einmitt þetta and-
rúmsloft, sem rikir á Grund.
Reykjavik 27. maf 1979
Valgerður Þóra M. Benediktsson
„Vistmaöur”:
Vistfólkið fær
upplyftingu
1 vikublaðinu „Helgarpóstin-
um” þann 17. mai sl. birtist grein
eftir Særúnu Stefánsdóttur, þar
sem farið er höröum oröum um
Elliheimilið Grund. Um grein
þessa ætla ég ekki að ræöa, þvi aö
Alfreö Gislason, læknir, hefur
þegar gert athugasemd við hana
(i Helgarpóstinum 24.5. sl.), enda
er hann manna færastur til þess,
þar sem hann hefur verið læknir á
Grund áratugum saraan.
En það er annaö, sem mig lang-
ar aö minnast hér aöeins á.
1 blaði þvi er Alfreö læknir svar-
ar Særúnu Stefánsdóttur, þ.e. 24.
mai sl. birtist önnur grein um
Elliheimilið Grund, eftir Mar-
gréti Sigrúnu Jónsdóttur. Þar
segir orðrétt: „Eins og fram
kemur i grein Særúnar er litið um
andlega upplyftingu fólksins, og
væri margt af þessu gamla fólki
hressara ef svo væri.
Að visu er eitthvaö um föndur,
en i þvi geta þeir aöeins tekiö
þátt, sem hressastir eru til lik-
ama og sálar. Hinir, sem komast
ekki eins vel um, eöa eru sljórri,
hafa ekkert við aö vera”.
Þar sem ég tel mig vera þess-
um málum kunnugan, og þau
snerta mig að nokkru leyti, vil ég
mótmæla þeim ákveöiö, og mun
ég í fáum orðum lýsa, hvernig fé-
lags- og afþreyingarmálum er
hagað hér á Grund.
1 austurálmu hússins, á annarri
hæð, er stór samkomusalur, i
austurenda salarins er fullkomiö
altari, sem dregið er fyrir, þegar
um veraldlegar skemmtanir er
að ræöa, en þegar guðsþjónustur
eru.eru þau dregin frá, og er þá
salurinn um leið orðin kirkja. t
þessum samkomusal er mjög
góöur hljómburður, aö dómi
þeirra, sem vit hafa á.
Alla vetrarmánuöina, og meira
til, er haft eitthvað til skemmtun-
ar í hverri viku og er helst reynt
að hafa það á fimmtudögum, þvi
að þá er ekkert sjónvarp. T.d. má
nefna, aö haldiö er „bingó” i
hverjum mánuöi, myndasýning
einu sinni i mánuði, kvöldvaka er
haldin mánaöarlega. Kvöldvakan
er meö þeim hætti, að vistfólkið
leggur sem mest sjálft fram>efniö
i hana, en hér á heimilinu er
margt af fróðu og hagmæltu fólki.
Að endingu skal þess getiö, aö
einu sinni i mánuöi eru haldnir
tónleikar, og er yfirleitt fenginn
einsöngvari meö undirleikara. A
hverjum virkum degi er upp-
lestur og er þá lesin framhalds-
saga. Guðsþjónusta er haldin alla
helgidaga og á morgnana er lesin
morgunbæn. A þrettándanum er
alltaf haldin jólatrésskemmtun
og á haustnóttum er alltaf haldiö
kaffisamsæti fyrst fyrir vistfólk
um miðjan daginn og um kvöldiö
fyrir starfsfólkiö og maka þess og
eru þá fengnir aökeyptir
skemmtikraftar. Föndur er alla
virka daga nema rúmlega tvo
sumarmánuðina, og stjórna þvi
tveir handavinnukennarar og eru
þeir með sinn hópinn hvor. Þar er
margur eigulegur munurinn bú-
inn til, og er allt, sem þar er unnið
til sölu á staðnum.
Ég hef hér i fáum orðum drepiö
i á það helsta, sem heimiliö sjálft
| leggur fram til skemmtunar og
| dægrardvalar fyrir vistfólkiö hér,
| en þá vil ég siöast en ekki sist
| minnast á þaö utanaökomandi
! fólk, sem hingað kemur á Grund
] til að skemmta fólkinu, kórar,
' hljóöfæraleikarar, upplesarar
I o.fl., allt i sjálfboöavinnu, og skal
öllu þvi fólki færöar bestu þakkir
fyrir komuna.
Að lokum skal þess getið, aö
lagt hefur veriö hátalarakerfi um
allar sjúkradeildirnar, svo aö
þeir, sem rúmfastir eru, geti
fylgst meö þvi, sem fram fer, aö
minnsta kosti hvaö tónlist og tal-
að orö snertir.
Ég hef þá ekki fleiri orð um
þetta mál, en læt þá, sem þessar
línur lesa dæma um þaö, hvort á-
sökun um aö ekkert sé gert vist-
fólkinu hér á Grund til upplyfting-
ar, sé á rökum byggö.
Vistmaöur
Magnea Hjálmarsdóttir,
heimiliskennari:
Yfirvöld veiti
fé og skilning
Hvað er „Gaukshreiöur ell-
innar”? Hve rjum er sparkað úr
hreiörinu? Er þaö gamla fólkinu,
sem ættingjar annaöhvort geta
ekki eöa vilja ekki hafa? Væri úr
vegi að þakka forstjóranum á
Elliheimilinu Grund Gisla Sigur-
björnssyni, þjónustu og skjól viö
þetta fólk, sem hvergi hefur rúm i
þjóöfélaginu. Viljið þiö ekki lita
inn og sjá hvaö veriö er að gera á
Grund? Hafiö þiö kynnt ykkur,
hvað mikil þjónusta er þarna
veitt? Einhvers staðar stendur:
„Enginn gerir svo öllum liki, ekki
sjálfur Guð á himnariki”. Enga
stofnun, skóla eöa einkaheimili
þekki ég, þar sem ekkert má
finna aö. Hvers vegna var ekki
kvartað, ef eitthvaö fór úrskeiöis,
viö yfirhjúkrunarkonu, lækna eöa
forstjórann? Þaö var hin rétta
leið til úrbóta. Hvernig væri aö
snúa dæminu við.: Allir sem hafa
notið þarna góörar þjónustu, og
þeir eru margir, þökkuöu fyrir
sig. Vistfólkinu er enginn
greiði geröur meö þeim skrifum
sem átt hafa sér stað undan-
fariö. Kona sem dvaliö hefur á
Grund i 15 ár, segir að sér hafi
aldrei liðið eins vel og eftir að
hún kom þar. Það eru ekki
margir á meöal okkar, sem
hafa unniö þaö þrekvirki aö
byggja yfir gamla fólkið, viö lit-
inn skilning ráöamanna, sbr.
skýrslu Alfreös Gislasonar
læknis. Ég hef unniö viö þessa
stofnun frá arinu 1961. Ég fullyrði
aö þar starfar margt gott starfs-
fólk. Þeir sem hafa unnið þarna
lengst telja 30ár aö baki. Trúi svo
hver sem vill, aö fólk starfaöi
þarna svo iengi ef hinar ljótu
lýsingar væru réttar. Guðrún
Guðmundsdóttir frá Melgeröi,
sem margir kannast viö hefur
verið rúmliggjandi sjúklingur á
Grund yfir 20 ár. Ég lýk þessu
greinarkorni meö visu frá Guö-
rúnu, sem birtist i Heimilisblaö-
inu og sýnir hvern hug hún ber til
heimilisins:
Hér má sjá og sanna
sigur þeirra manna
er reyna öll sin ár,
hið góöa og göfga að styðja
Guö sinn lofa og biöja
og þerra þrautatár.
Ég vil aö lokum skora á borgar-
yfirvöld aö veita fé til Grundar til
starfrækslu fullkominnar hjúk-
unardeildar.
Reykjavík 20. mai 1979
Magnea Hjálmarsdóttir,
heimiliskennari.
María Jensdóttir:
„Það eru
fleiri gauks-
hreiðrin utan
Grundar”
Eg vtl aöeins fá aö leggja orö i
belg I sambandi viö Elliheimiliö
Grund. Það eru fleiri gauks-
hreiörin utan Grundar. Eg ætla
ekki að tala um heimiliö sem
slikt. Þaömá alltaf finna aö. En
ég hef horft á þaö þegar komiö
hefur veriö með fólk grátandi og
Grund hefur tekið viö þvi, þvi' aö
það var ekki pláss fyrir þaö
heima. Stofurnar eru það fullar
af h úsgögnumtaö þaö er ekki hægt
aö hafa lasburöa gamalmenni
heima og þá er gott aö hafa Grund
til að taka viö þvi. Og svo ef
liggur vel á öllum þá má sækja
þaö um helgar ogbjóöa þvi i mat.
Svo er lika gott ef gamla fólkið
á ibúö , aö fá andviröiö þvi
kannski eru sonur eða dóttir aö
byggja.
Eghef aldrei séö svona matar-
gjöf eins og talaö er um i
greininni (i Helgarpóstinum 18.
mai) og aldreiséöstúlkuþvo upp,
sem einnig er I skúringum. Þaö
er þá oröiö breytt.
Efalaust er hægt aö skrifa
langa grein um þetta mál, en ég
ætla ekki aö gera þaö. Eg vona
bara að þessar stúlkur beri gæfu
til aö annast sitt fólk og gefi sér
tima til að hu^a um það þegar
þaö er oröið lasburöa. Þaö er
ekki alltaf létt verk, en það hefst
ef hjartahlýjan er fyrir
hendi. Lækna- og hjúkrunarfólk
er alltaf nauösyn að hafa þegar
þessa er þörf. Flestum eru allir
vegir færir meöan heilsan er i
lagi. Þá þarf maöur enga hjálp
j nema frá þeim sem öllum
■ hjálpar. En athugum eitt: Þaö
| eru margir einstæðingar sem
| þurfa á þessum hvildarheimilum
| að halda. Skyldu áöurnefnd skrif
létta þeim sporin á þessi vist-
I heimili? Vonandi verða þau
j a.m.k. til þess aö þeir sem gamalt
i fólk hafa sjái sér fært aö hafa þaö
j heima hjá sér. Við skulum vona
I að svo verði. Maria Jensdóttir.
GERVI HÁKARLS
PADDA í
Athugasemd til ritstjóra
lega vill láta taka mark á sér,
birtir dulnefnisskrif sem helguö
eru óvanalegu skitkasti i minn
garö, þá brýt ég vana minn og
sendi hinum vönduöu blaða-
mönnum i ritstjórninni örfáar
lfnur. Þótt þeir eigi enga hlut-
deild í skítkasti dularskriffinns-
ins bera þeir samkvæmt lands-
ins lögum ábyrgö á verkinu.
Frá upphafi hefur Heigar-
pósturinn birt greinar eftir
huldumann sem greinilega litur
þó nokkuð stórt á sig. Dulnefn-
inu „Hákarl” er ætlaö aö sýna
lesendum aö þar sé stórkarl á
ferö. 1 siöustu viku er hálfur
pistill ætlaöur mér og flytur
hannrógburö, dylgjur og þvætt-
ing um bílaeign mína fyrr og
slðar, námskostnaö og fleira.
Látiö er aö þvi liggja, aö ég hafi
þegiö mútur eöa veriö á mála
hjá fyrirtækjum, flottræflaö
mig á drossium áöur en ég gekk
i Alþýöubandalagið en siöan
„snobbaö niöur á viö” meö
ódýrum bílakosti — einnig eru
föt min gerö aö umræöuefni.
Þótt maöurséýmsu vanur, þá
eru nú takmörk, ágætu ritstjór-
ar.Rógberinn i dulargervinu
treystir sjálfsagt i senn á þá
leynd sem fæst meðdulnefni og
á trúgirni þeirrá sfem ávallt
smjatta á illu umtali.
Sannleikurinn um bilaeign
minaer hins vegar hvergi nærri
svona dramatiskur. Fyrsta bif-
reiö min var Skoda-bifreiö sem
keypt var áriö 1965. Tveimur ár-
um siöarseldi éghana ogkeýpti
Opel-bifreiö sem ég keyröi er-
lendis samkvæmt þarlendum
reglum um bifreiöar útlend-
inga. Þessa bifreiö átti ég i tæpt
ár eftir aö ég kom til landsins á
ný; seldi hana haustið 1971 og
keypti þá eina hinna alþekktu
Volkswagen-bifreiöa. Hana átti
ég til sumarsins 1975 þegar fæö-
ing tvíburadætra minna kraföist
stærri bifreiöar sem gæti boriö
tvöbarnaburöarrúm i aftursæti.
Ég keypti þviþriggja ára gamla
Volgu-bifreiö sumariö 1975 og
áttihanaíþrjúár þar til égfékk
mér á ný Skoda-bifredö. Rógur
um samhengi milli bilaeignar
og inngöngu i Alþýöubandalagiö
er fyrir neöan viröingu blaös
sem vill faranýjarleiöir i rann-
sóknarblaöamennsku. Lausleg
athugun hefði leitt I ljós aö ég
gekk í Alþýðubandalagiö i nóv-
ember 1976 og svo geta allir
framkvæmt samanburö á dag-
setningum!!
Þótt ég ætti ekki von á um-
ræöum um hina ágætu spar-
neytnu bila mina á sl. þrettán
árum er sjálfsagt aö upplýsa
alla um feril þeirra. Sagan af
Skoda-Opel-Volkswagen-Volgu
-Skoda er opin bók!
Dylgjur um námskostnað
minn og aö ég hafi veriö á mála
hjá SIS og Ford er þvættingur
sem ég nenni ekki aö svara. Ég
hef hins vegar hripaö þessar lin-
ur um bilasögu til að sýna rit-
stjórum hins nýja blaðs, sem
vill hefjaá loftmerki rannsókn-
arblaöamennsku, aö þaö á ekki
aö taka mark á litlum körlum
sem flytja róg i krafti dular-
gervis. Hákarl Helgarpóstsins
er nefnilega ekki stórkarl. Hann
er ómerkileg padda sem þorir
ekki út i dagsbirtuna.