Helgarpósturinn - 01.06.1979, Blaðsíða 10
10
Föstudagur 1. júní 1979 -/~15/cH3t~{DlD5tLJt~inn.—
Helgarpósturinn situr fundi tveggja þingnefnda
undir meö Jóni, en Eyjólfur K.
Jónsson lagði ekki orö i bele.
Niðurstaðan varð sú, að blaða-
maður og ljósmyndari Helgar-
póstsins fengu leyfi til að sitja
það, sem eftir var fundar.
verið teknar áöur en til þingfunda
kemur, á þingflokksfundum og
þingnefndafundum.
Af þessum ástæðum eigi þvi, að
opna sjálfa þingnefndafundina
almenningi, eins og tfðkast t.d. i
Bandarikjunum. tslenzk lög eru
hljóð um þetta atriði. Þó má geta
þess, að heimild er fyrir þvi I lög-
um, að láta nefndarmenn i utan-
rikismálanefnd sæta þagnar-
skyldu. Eftir þvi sem næst verður
komizt er þetta eina leynd-
arákvæðiö um islenzkar þing-
nefndir. Þetta er þvi ekki megin-
regla, heldur undantekning.
Fundir þingnefnda eru hins
vegar samkvæmt hefð og venju
haldnir fyrir luktum dyrum.
Þannig eigum viö þess litinn kost
að fylgjast meö störfum verka-
manna vorra á Alþingi, þar sem
allar meiri háttar ákvarðanir,
sem okkur varða, eru teknar.
Það er til siðs I bandariska blaðinu Washington Post að birta
daglega skrá um þingnefndafundi, hvar þeir eru haldnir og
hvort þeir eru opnir aimenningi.
isinn brotinn
Frá fundi heilbrigðis- og trygginganefndar: Lengst til vinstri er Bragi Nielsson, þá Asmundur Stefáns son frá ASt og gegnt honum Jóhann Sig
geirsson (ASt), en þeir kynntu sjónarmið ASl. Aðrir á myndinni eru: Vilmundur Gylfason, Jóhanna Sigurðardóttir, Einar Agústsson,
Bjarnfriður Leósdóttir og Garðar Sigurðsson.
Þar með var isinn brotinn. Hins
vegar var litið á fundarsetunni að
græða, þar sem nefndarmenn
voru búnir að tæma dagskrána að
mestu. Stuttu áður höfðu þeir ver-
ið að ræða bilakaupamál ráö-
herra og óvist hvort við hefðum
fengiðað sitja og hlýða á þær um-
ræður.
Ekki var að heyra á þingmönn-
unum, að þeim þætti verra að
hafa blaðamenn viðstadda. Þó
kom hik á Agúst Einarsson, þegar
hann ætlaði aðsegja rikisbilasögu
utan af landi. Þaö var eins og
hann fengi bakþanka, enda sagði
hann strax, að hann væri ekki viss
hvort honum væri óhætt að segja
frá þessu, um leið og hann gaut
augum til Helgarpóstsmanna.
Söguna sagði hann ekki til enda.
Skömmu siðar átti að halda
fund i heilbrigðis- og trygginga-
nefnd neðri deildar. Við bönkuð-
um og til dyranna kom Einar
Ágústsson, formaður nefndarinn-
ar. Við bárum upp erindið og
sömu sögu er að segja af fyrstu
viðbrögðum hans og formannsins
i fjárhags- og viðskiptanefnd.
GÆGZTINN UM GÆTTINA
Vegna þeirrar auknu umræðu í íslensku þjóðfélagi um
upplýsingaskyIdu stjórnvalda og opnari stjórnsýslu en
verið hefun ákvað Helgarpósturinn að láta reyna á af-
stöðu þingmanna í þessu efni.
Á næstsíðasta degi Alþingis fóru blaðamaður og Ijós-
myndari niður i Þórsharnar snemma morguns með þá
fyrirætlan i huga að fá að sitja og fylgjast með störfum
þingnefnda.
Viö völdum af handahófi tvær
nefndir, fjárhags- og viöskipta-
nefnd efri deildar og heilbrigöis-
og trygginganefnd neðri deildar.
Eftir þvi, sem Helgarpósturinn
kemst næst hefur ekki reynt á það
af alvöru hvort almenningur og
blaöamenn hafi rétt á þvi að sitja
þessa fundi og skýra þannig beint
frá starfi þeirra, einmitt þar sem
öll meiri háttar störf þingsins
fara fram.
Þó er okkur kunnugt um eitt
dæmi frá liðnum vetri, þar sem
blaðamanni Visis var meinaö að
sitja fundallsherjaiiefndarneðri
deildar. Viðkomandi blaðamaður
mun aö visu ekki hafa sótt þetta
fast eftir þvi, sem einn nefndar-
manna tjáði okkur.
Blaðamaðurinn var Gisli Bald-
ur Garöarsson hjá Visi.
Gisli tjáöi Helgarpóstinum, aö
honum heföi veriö sagt, að þetta
gæti skapað „óæskilegt for-
dæmi.” Nefndarmenn heföu veriö
liprir, en lýst þeirri skoöun sinni,
að þetta væri mál, sem þyrfti að
kanna og grandskoöa i samráöi
viö forseta þingsins.
„Ja, þaf er nú það..."
Fyrsti nefndarfundurinn. sem
Heigarpósturinn á fundi fjárhags- og viöskiptanefndar. Frá vinstri: Agúst Einarsson, Jón Heigason,
Ólafur Ragnar Grimsson og Eyjólfur Konráð Jónsson.
við vildum sitja var i fjárhags- og
viðskiptanefnd. Fundur hafði
þegar staðið yfir i tuttugu minút-
ur, þegar við bönkuðum upp á.
Jón Helgason, alþngismaöur,
formaður nefndarinnar, sat viö
enda fundarborðs og viö spurðum
hann hvort við mættum sitja
fundinn og fylgjast meö þvi, sem
fram færi.
Það kom auösjáanlega á for-
manninn. ,,Ja, það er nú það,”
sagöi Jón og leit spyrjandi á með-
nefndarmenn sina. Ólafur Ragn-
ar Grimsson var snöggur upp á
lagið og sagði, að þaö hlyti að
vera i lagi að leyfa okkur að sitja
fundinn.
Jón Helgason sagði þá, enn á
báöum áttum, að þvi er virtist.
„Ja, fundarefnið er eiginlega
búið, svo þetta ætti aö vera i
lagi.” (!) Agúst Einarsson tók
„Nei, það er
ómögulegt"
Aður en Einari gæfist ráðrúm
til að svara heyrðist hvell athuga-
semd frá Garðari Sigurðssyni:
„Nei, það er ómögulegt”.
Vilmundur Gylfason mælti hins
vegar eindregið með þvi, að
okkur væri leyft að fylgjast með.
Einar tók af skariö og baö okkur
LUKTAR DYR
0G LÝDRÆÐI
Það er meginregla á ls-
iandi, aö löggjafar- og dómstörf
fari fram i heyranda hljóði.
Þannig er kveðið á um það i
stjórnarskránni, að fundir
Alþingis fari þannig fram, að al-
menningur eigi þess kost að
fylgjast með störfum þess.
Eftir þvi, sem stjórnsýslan hef-
ur oröið flóknari hafa mörg meiri
háttar verkefni alþingismanna
færzt til sérstakra þingnefnda,
sem fjalla um ákveðna mála-
flokka. Þar er flestum þingmál-
um ráðið.
Þannig vilja margir halda þvi
fram.að málfundir Alþingis þjóni
ekki lýöræðisreglunni um, að ráð-
um okkar sé ráðið fyrir opnum
tjöldum. Allar ákvaröanir hafi