Helgarpósturinn - 26.07.1984, Side 9

upp með allri Njarðvík. Þær geta
því nánast valsað þcima út og inn
að vild. Af hverju er til dæmis ekki
reynt að gera við þetta? Lögreglan
virðist cilveg sofcindi fyrir þessu og
ég beinlínis skora á utanríkisráð-
herra, sem yfirmann þessara
mála, að taka nú ærlega í lurginn á
undirsátum sínum þama.
Linlega tekið
á málum
Þetta gengur þannig fyrir sig að
ef foreldri grunar að bamið sitt sé
þama uppfrá þá þarf fyrst að
hringja í Keflavíkurlögregluna,
hún hefur aftur sambcind við ís-
lensku lögregluna á Vellinum sem
svo aftur þarf að hafa samband við
herlögregluna sem endanlega
leitar í bröggum og skálum. Þetta
er nánast óframkvæmanlegt, því
mér skilst að heriögreglan taki
lint á þessum málum; finnist
þetta smámunasemi og leiðindi í
undirsetuþjóðinni, þótt þama eigi
sér stað hlutir sem jafnvel brjóta í
bága við amerísk lög. Það sem
fyllti mælinn hjá mér var þó það að
Vallarlögreglan okkar skuli bara
við íslenskum lögum gegn því að
þeir geti sinnt eðlilegri gæslu
þama. Þótt þeir séu alls 40 starf-
andi þama virðast stelpumar jcifn-
vel ekki cilltaf þurfa að hafa fyrir því
að skríða í gegnum girðinguna,
því hægðarleikur er að komast í
gegnum hliðið.
Það em mikil mistök að milli-
landciflugið og herstöðin skuli
blandast þama saman því hún á
að vera lokuð eins og allcir aðrar
herstöðvar í heiminum. Ég hef
verið í námi erlendis og veit að
það er hvergi látið viðgangast að
hcifa þetta svona opið. Þetta virðist
vera alveg séríslenskt fyrirbrigði
því allt sem gerist í herstöðvum fer
ekkert saman við borgaralegt líf.
Þetta skilja aðrcir þjóðir en hér
virðist það nánast vera stefnan að
skcúfa hemum vændiskonur ofan í
aðstöðuna sem þeir hafa að öðm
leyti - svo þeir séu sem ánægð-
astir. Hermaður er jú alltaf her-
maður.“
Hann telur það líka vera öfug-
þróun að hermönnunum skuli leyft
að fara út í leyfi án einkennisbún-
inga eða annarra auðkenna og
segir það skoðun mcinna sem
hann hefur borið sín mál undir.
Þeir þekkist ekki frá öðrum ferða-
mönnum, og þá kemur hann að
hinni hlið málsins:
mættu t.d. ekki fara út af hótelun-
um eftir klukkan hálf tólf.
Á hótelunum var svipaða sögu
að fá. Gunnar Ólafsson, gesta-
móttökustjóri á Hótel Esju (þar
sem faðirinn segist hcifa sanncinir
fyrir því að dóttir sín hafi oftsinnis
dvalið með hermönnum og 14 ára
vinkona hennar líka), segir HP að
hann kannist ekki við Vcindcimál af
ásókn stúlkna til hermannanna
þegar þeir gisti hjá þeim, en kvað
einungis hugsanlegt að stúlkumar
kæmust til þeirra út frá vínveit-
ingastöðunum í hótelinu. Þeir
væru þó undir eftirliti manna frá
Vellinum og starfsfólkið hefði
símanúmer hjá hemum sem það
ætti að nota ef þörf væri á. „Við
fylgjumst ekki frekar með þeim en
öðrum gestum og auðvitað geta
þeir fengið spjöld á hurðimar eins
og aðrir, enda em öll hótel með
slíkt. Ég man ekki eftir að nokkur
vandamál hafi komið upp af þessu
tagi; þetta eru allt sómapiltar.“
Sömu sögu var að segja á Hótel
Sögu, Hótel Borg og Hótel Loft-
leiðum.
Konur nú hermenn
Að lokum hafði HP samband
við Sverri H. Gunnlaugsson,
deildarstjóra vamcirmáladeildcir í
utanríkisráðuneytinu.
Hann sagði þessi vandamál
varðandi samskipti íslenskra
stúlkna og vamarliðshermanna
nánást mega kallast fortíðarmál.
„Það hefur gjörbreyst samsetn-
ingin á Vcirnarliðinu frá því sem
áður var. Nú er þetta orðið mjög
mikið f jölskyldufólk og ma. em um
700 konur nú starfandi hermenn
þarna. Kannski það verði þá bara
íslenskir karlmenn sem fara að
leita þama inn,“ sagði hann. Hjá
vamarmáladeild hefði hann að
vísu ekki starfað nema í 10 mán-
uði en fullyrti að ástandið væri
með því besta sem mætti hugsa
sér. Engin tilfelli af því tagi sem HP
væri að skoða hefðu komið upp í
langan h'ma en væri skoðað
lengra aftur mætti finna örfá mál
og „þau er oft erfitt að eiga við,“
sagði Sverrir okkur þegar við bár-
um undir hann gagnrýni á gæsl-
una í hliðinu. „Girðingin er ekki
mannheld," sagði hann, „en verið
er að vinna að lagfæringum á
henni,“ bætti hann við. „Hann
sagði okkur ennfremur að reglur
giltu um útivist hermanna ulan
vallarsvæðcmna í þá vem að þeir
mættu ekki vera þar klukkan 12 til
6 á nóttunni, og væm ennfremur
háðir h'matalanörkunum og öðrum
reglum í leyfisferðum sínum út
fyrir svæðið. Þær reglur ættu þó
ekki við um menn á æðri hershg-
um en aðspurður um hvort honum
fyndist að leggja mætti niður þess-
ar hömlur á svipaðan hátt og
Benedikt Grönded, fyrrv. utanríkis-
ráðherra, gerði, svaraði hcinn því
til að það væri pólih'sk ákvörðun
sem hann sem embætismaður
gæh ekki sagt hl um. Ekki vildi hann
heldur kannast við að scimskiph
herlífs og þjóðlífs væm með los-
aralegri hætti en gerðist í öðrum
löndum.
„Það em alls 5300-400 manns
í vamarliðinu og þar af em makar
alls 1300 og bömin 1200. Þrátt
fyrir einstök tilvik er heildarstaðan
góð í þessum málum,“ sagði
Sverrir að lokum.
Það em nokkur hundmð ein-
stæðir hermenn í vamarliðinu og
því er firra að álykta sem svo að
ekki reyni einhverjir þeirra að
komast í sambandi við íslenskar
stúlkur (eða öfugt). Menn kunna
að hafa mismunandi álit á því en
sláandi er ef unglingsstúlkur lenda
í vandræðum út af þessu eins og
saga föðurins ber vott um, enda
em margir þættir í henni óhraktir,
þrátt fyrir að niðurstaða af þessari
lauslegu athugun HP bendi hl að
ekki sé um neinn vöxt þessa
vandamáls að ræða, amk. svo
ljóst sé.
Það er hinsvegar ljóst, eins og
myndirnar hér á síðunum bera
með sér, að miklar gloppur em í
girðingu vallarsvæðisins og vel
mögulegt að hermenn geti haft
samskipti við stúlkur án þess að
nokkurt efhrlit sé með því. Þetta
tengist einnig vandanum um
aukningu útigangsunglinga í
Reykjavík og vaxandi eiturlyfja-
notkun, en það fengum við stað-
fest að æth sér stað í samskiptum
við vamarliðið. Stúlkur undir lög-
aldri hafa nýverið fundist meðal
hermanna, og það á svæði sem
íslensk lög ná ekki yfir til aðgerða
á Scima hátt og annarsstaðar, og
einnig virðist leiða af því að van-
höld séu á að foreldrar séu iátnir
vita ef krakkamir þeirra em teknir.
Vanhöld em á ýmsu og brota-
lamir í kerfinu sem bregðast verð-
ur við ef framfylgja á þeirri höfuð-
stefnu stjórnvalda að halda að-
skyldu herlífi og þjóðlífi. Mótsagnir
em á lofti varðandi það hvemig
mögulegt er að smygla sér inn á
Völlinn, því bæði er haldið fraim að
slíkt sé tæpast hægt gegnum hlið-
ið á sama tíma og menn bera helst
fyrir sig samþættingu hersins og
millilandaflugsins sem fyrirstöðu
þess að hægt sé að halda uppi
nægilegu eftirliti.
,Eerðaþjónusta hersins p>antar
fyrir þá herbergi á hótelum og
gishhúsum héma í bænum þar
sem stelpur geta verið hjá þeim
jcifnvel dögum saman, einsog
reynslcin sýndi með dóttur mína
og vinkonu hennar. Hótelrekend-
ur virðast ekkert hafa við þetta að
athuga og em sennilega fegnir að
fá þessa peninga á dauða tíman-
um á vetuma. Eg held þó að þetta
liggi allt í gegnum Hlemm. Þar em
krcikkar sem lent hcifa í þessu og
leiða hina út í þetta. Þannig held
ég að það hafi verið með mína
stelpu. Hótelin em svo samstarfs-
fús að þau leggja hermönnunum
jafnvel til spjöld hl að hengja á
hurðirnar, með áletrunum eins og
„Ekki tmfla", ,,Nýgift“, o3.frv.“
Harmleikur á
mörgum heimilum
Hann segir dóttur sína ekki hafa
lent í neinum vandræðum utan
þessa. Ekki komist í kast við lög, -
aðeins þetta að hún leiti svona sh'ft
til hermannanna og þar sé ekki um
að ræða nein sérstök persónuleg
tengsl við einhvem ákveðinn her-
mann. Og hann þekkir fleiri dæmi
þessa frá kunningjum sínum þar
sem ósköp venjuíeg stelpa hafi
„umtumcist“ svona, eins og hann
komst að orði, og foreldrar hennar
ekki ráðið við neitt. Nú sé hún flutt
úr landi með hermcinni.
„Þetta virðast mest vera stelpur
á aldrinum 14 hl 18 ára og foreldr-
cirnir þurfa ekkert að vita af þessu
og geta auk þess ekki haft nein
áhrif á meðan þetta ástand við-
gengst með þessum hætti.
Hvort stelpem mín kemur ein-
hvemh'ma hl mín og heldur áfram í
skólanum, hef ég bara ekki hug-
mynd um. Hún er alltaf besta skinn
inn við beinið en hefur bara alger-
lega tapað skynjun á mun á réttu
og röngu. Þessir kríikkar virðast
bara svífa í lausu lofti og skorta
alla fótfestu. Það er mjög sennilegt
að fleiri muni leiðast út í þetta þvf
samskiph hermanna og þjóðlífsins
em það opin og efhrlitslaus að
hægðarleikur er fyrir hermennina
að aðstoða stelpur hl sín. Þeir em
auðvitað oft á tíðum komungir og
rifnir beint frá mömmu sinni í her-
inn og að sjálfsögðu vilja þeir hafa
samskipti við kvenmenn, en þetta
er þeirra leið hl þess.
Handahófskennd stjóm og sof-
andaháttur ráðcimanna í þessu er
megin ástæða þess að ég leita hl
f jölmiðla með mína reynslu, bæði í
von um að það megi verða til að
forða öðmm frá því að lenda í
þessu, svo og að hvetja ráða-
menn til að ráða nú bót á þessu
máli. Vita þeir hvaða harmleikur er
að gerast á mörgum heimilum?
Það væri kannski eina ráðið að
foreldrar tækju sig samcin og
stofnuðu íslenskt foreldrcifélag til
að sjá um gæsluna í hliðinu á her-
stöðvarsvæðinu.“
FRÁ LAUGARVATNI
KOMIÐ AÐ LAUGARVATNI
DVELJIÐ AÐ LAUGARVATNI
BJÓÐUM MEÐAL ANNARS;
Hótel Edda
Menntaskólanum:
1 og 2ja mannaherb.,
allar almennar veitingar,
svefnpokapláss, góð
aðstaða fyrir fundi og
ráðstefnur.
Sími: 99-6118.
Hótel Edda
Húsmæðra-
skólanum:
Öll herbergi með baði,
allar veitingar í góðum
húsakynnum, aðstaða
fyrir fundi og ráðstefnur.
Sími: 99-6154.
Kaupfélag
Árnesinga
Allar algengar vörur á
hagstæðu verði, aukin
kvöldsala og helgarsala,
bensínafgreiðsla opin
alla daga.
Sími 99-6126.
Tjaldmiðstöðin:
Tjaldstæði, hjólhýsa-
stæði, steypuböð,
þvottaaðstaða fyrir tau
(þvottavél), verslun með
fjölbreyttar ferðavörur á
búðarverði. Opið frá
9-23.30. Sími: 99-6155.
J Gufubaðið:
v ■ / y Hið þekkta hvera-
\ WUlM gufubað við vatnið.
Seglbrettaleiga:
Kennsla, mini-golf.
Upplýsingar ísíma
99-6153 eðavið
gufubað.
Sundlaugin:
Sundlaugin er opin hluta
úr degi og eftir pöntun-
um.
Sími: 99-6164.
Gróðrarstöðin:
Nýtt, holt og ferskt
grænmeti. Opið alla
daga kl. 9-21
Veiðileyfi:
Veiðileyfi fást í ár og
vötn í Laugardal.
Upplýsingar í Tjaldmið-
stöðinni.
Sími: 99-6155.

" * ■*
Sólbaðsstofan
Sunnuhlíð:
Opin kl. 11-22. Tíma-
pantanir í síma 6146 og
6155.
íshestar Miðdal.
S. 99-6169:
Skipulagðar hestaferðir
alla daga. Styttri og
lengri ferðir að Gullfossi
og Geysi ásamt 7 daga
verðlaunaferðinni yfir
Kjöl.
Bátaleigan:
Bátaleiga Lionsklúbbs-
ins. Ágóði rennurtil líkn-
armála. Bátartil leigu
með afgreiðslu í Gróðr-
arstöðinni. Opið alla
daga kl. 9-20.30.
Sérleyfishafi
Ólafur Ketilsson
hf.:
Daglegar ferðir til og frá
Reykjavík-Laugar-
vatns, Geysis og Gull-
foss. Hópferðabílar til
leigu. Afgreiðsla hjá BSÍ
Reykjavík, s. 91-22300
og í síma 99-6222.
Verið velkomin að Laugarvatni
HELGARPÓSTURINN 9