Helgarpósturinn - 26.07.1984, Qupperneq 15

en eins og er er starfseminni sniðinn mjög
þröngur stakkur. Ný útvarpslög væntanleg í
framtíðinni en þau leggja mjög þungar byrðar á
útvarpið. Menn bíða bara eftir því að línurnar
skýrist."
Ég spyr um álit á Rás-2, hvernig honum hafi
þótt hún spjara sig.
„Það hefur verið sqgt að menn þyrftu ráðrúm
til að hugsa. Hún væri enn í mótun, en ef hún á
ekki að sinna öðru en léttri tónlist þá er hún full-
sköpuð í dag. Ef hinsvegar á að reyna að auka
samspil milli rásanna þá eigum við enn langt í
land.“
JÓLAKORT FRÁ BUSH
Helgi fluttist til Washington med fjölskylduna,
sem stœkkadi ódum. Pau hjónin eignudust sitt
þriöja barn úti og í dag eru þau ordin fjögur. Ég
spyr hann hvort ekki hafi verid erfitt med stóra
fjölskyldu ad skella sér í námiö?
„Ég kláraði BA-prófið og á eftir nokkra kúrsa
í masterinn. Þetta var mjög frískandi skóli sem
starfaði mikið á kvöldin fyrir blaðamenn sem
komu í endurmenntun og svo var ég líka í kúrs-
um á sumrin. Þetta var rándýrt og hefði ekki
tekist nema fyrir stuðning nákominna
ættingja."
Þarna vann Helgi einnig sem fréttamaður og
tók m.a. sjónvarpsviðtal við Bush varaforseta,
eins og menn muna sjálfsagt, en hann sýnir mér
mynd sem tekin var af þeim félögum í viðtalinu
og er árituð af Bush. „Hann sendi mér meira að
segja jólakort. Vanur maður,“ segir Helgi
hlæjandi.
Þau hjónin gátu ferðast nokkuð um nálæg
fylki Bandaríkjanna og fóru m.a. um með Vig-
dísi forseta þegar hún var þarna í sinni opinberu
heimsókn. „Maður sá ýmislegt þarna meðan á
dvölinni stóð og þetta gaf manni pragmatisma.
Ég smitaðist af köldum pragmatisma og hef
freistast til að sjá ýmsa hluti hér heima í nýju
ljósi eftir það."
AUMUR KAPÍTALISMI
Fjölmiðlafræðingurinn hefur látið sig fjöl-
miðlamálin miklu varða eftir að hann kom heim
og m.a. gagnrýnt hugmyndina um frjálst út-
varp. Ég spyr hann nánar út í það: „Ég er fylgj-
andi einkastöðvum en það má ekki verða á
kostnað Ríkisútvarpsins. Samkvæmt útvarps-
lagafrumvarpinu á það að sitja uppi með kvað-
irnar um tilkynningaskyldu og ýmsan listflutn-
ing á meðan einkastöðvarnar sópa að sér aug-
lýsingjatekjunum. Þessu yrði þá að mæta með
hækkuðum afnotagjöldum sem þýðir jafnframt
aukinn kostnað fyrir skattgreiðendur. Það er
aumur kapítalismi, þykir mér, sem byggist á
skattahækkunum til að koma hér á stofn einka-
stöðvum."
Og nú er Helgi í essinu sínu og leggur þunga
áherslu á orð sín:
„Það er engin langtímaþróun í gangi í umræð-
unni. Hvað ætlum við að gera í listsköpun?
Hvað í kvikmyndagerð? Eigum við að hefja út-
boð á efni? Við erum ekki enn farin að setja pen-
inga í kapalvæðingu landsins. Hvað hefur verið
rætt um upplýsingabanka og þess háttar? Ég fæ,
ékki séð að næsta skref sé að setja hér upp popp-
stöðvar. Við erum ekki farin að svara þessum
spurningum. Það er t.d. fáránlegt að í framtíðar-
nefndinni sem forsætisráðherra skipaði er eng-
inn fjölmiðlamaður. Það er að komast á sam-
tenging um alla heimsbyggðian en við erum að
dragast aftur úr. Það er þörf á alveg feikilegu
átaki í þessu málum.
Ríkisútvarpið getur líka tekið sig á. Vídeóleig-
urnar segja okkur ákveðna sögu. Þær sýna ein-
faldlega að það er meiri eftirspurn en framboð
og þarna standa útsendingartæki sjónvarpsins
ónotuð mestan hluta sólarhringsins. Meðal-
vídeófjölskyldan borgar um 1000 kr. á mánuði
fyrir spólur. Við eigum að koma upp „pay-TV“.
Éf fólk er reiðubúið að borga þá er sjálfsagt að
koma slíku upp.“
Hann heldur áfram að ræða þessi mál af miklu
kappi og segir mér frá niðurstöðum af ráðstefnu
ríkja Evrópuráðsins um fjölmiðlamál í framtíð-
inni, sem hann hefur verið að fræða útvarps-
hlustendur um að undanförnu, í sérstakri þátta-
röð um fjölmiðlun. Innan fárra ára megi reikna
með að hverju heimili í Evrópu bjóðist 360 tím-
ar á dag af sjónvarpsefni. Hvar yrði íslenska
efnið í öllu því flæði?
„Við eigum að spyrja okkur hreinlega: Hvað
getum við framleitt og selt? Við eigum að huga
að listsköpun, menningarframleiðslu og fram-
leiðslu á upplýsingum s.s. um fiskveiðar, sér-
hæfða matvælaframleiðslu, fiskeidi o.fl. o.fl.
sem við gætum selt inn í tölvukerfi alheimsins.
Hér virðist eingöngu horft á að auka neysluna,
en við þurfum að auka framleiðsluna á efni. Það
er heldur aumingjalegt ef menn ætla að pissa í
skóna sína og horfa framhjá þessu verkefni. Við
gætum staðið uppi menningarvarnalausir. Það
þarf virkilega að velta þessari þróun fyrir sér og
einna brýnast að hefja strax fræðslu í skólakerf-
inu.“
ÁNÆGÐUR - ÞÁ SEGI
ÉG UPP
— Þú hefur ekkert veriö að velta því fyrir þér
Helgi Pétursson
fréttamaður
dgarpóstsviðtali
LAN
aö hella þér af fullum krafti út í stjórnmálin?
Ertu ekki kominn meö allar bjargir til þess,
landsþekktur fjölmiölamaöurinn?
„Var það ekki Eiður Guðnason sem sagðist
hafa misst öll áhrif við að fara á þing?“ Helgi
brosir. „Ég hef lítið velt því fyrir mér. Ekki eru
það þó laun fréttamanna sem halda mér í því
starfi því þau eru til skammar, eins og laun allra
starfsmanna Ríkisútvarpsins."
— Er ekki tvískinnungur í því aö vera fram-
sóknarmaöur á sama tíma og þú gagnrýnir þaö
sem flokkurinn hefur að miklu leyti ráöiö um
árabil í útvarpsmálunum?
Hann skellir upp úr. „Þetta er menningarpóli-
tíkin og hún er þýðingarmikil. Svo hafa ákvarð-
anir stjórnmálamannanna miðast við að koma
starfsemi Ríkisútvarpsins undir þak og það er
helst tilviljun að það gerist á þessum tíma í fjöl-
miðlaumrótinu. Annars hafa allir flokkar merg-
sogið þessa stofnun með gjöldum sem hún þarf
að greiða umfram aðra fjölmiðla og þá spyr
maður náttúrlega; hvar er allur góðviljinn?
Framsóknarflokkurinn hefur þó verið stofnun-
inni á margan hátt góður."
— Ertu lífsnautnamaöur? Gefinn fyrir góöan
mat og drykk?
„ Já, já. Það má segja það. Mér finnst voða gott
að borða góðan mat og vera í samneyti við gott
fólk í frístundum, en það gerist alltof sjaldan. Ég
vinn eins og ég get og er stundum orðinn hálf-
hræddur um að ég sé „fagidiot" því það snýst
allt um þessi mál sem við höfum verið að ræða.“
Trúmál ber á góma í umræðunni hjá okkur en
hann hefur allt á hreinu í þeim efnum og er ekki
með vífilengjur um trú sína: ;,Ég er ágætlega
kristinn maður," segir hann. „Eg trúi á það góða
í manninum og kenni börnunum mínum að það
sé Guð.“
— En einhver orörómur kennir þig viö Frí-
múrara?
„Því hefur verið haldið fram." Hann glottir.
— Aflaröu þér tengsla meö því vegna frétta-
mannsstarfsins?
„Slík tengsl byggjast upp á mörgum árum. Frí-
múrarareglan er ekki fréttastofa."
— Er Frímúraraaöildin þá ekki alveg gull-
náma til aögangs aö öllum helstu áhrifamönn-
um þjóöfélagsins fyrir fréttamann?
„Ég var nú líka í skátunum í gamla daga.“
En það eru fjölmiðlanýjungar og umbætur á
fréttastofunni sem eiga hug hans nær allan: „Já,
ég ætla að gera þar eins og ég get og daginn sem
ég verð ánægður segi ég upp.“