Helgarpósturinn - 01.11.1984, Qupperneq 17
Tvöfalt plötualbúm með 30 lögum
K.K.-sextettsins
Gullárin
„Svavar vestur sér vatt, og K.K.
skellti sér meö, “ sungu Studmenn í
glúrnum texta fyrir skömmu og rifj-
udu það upp er Svavar Gests og
Kristján Kristjánsson tródu fyrstir ís-
lenskra jass- og dœgurmásíkanta
brautina í tónlistarnám á erlendri
grund. Þetta var á 5. áratugnum en
nú er þetta ordiö algengara. Fjöl-
margir fínir spilarar brillera nú í
jasslífinu meö diplómur virtra
músíkháskóla í bakhöndinni. Þaö
greiðir svo enn frekar fyrir ungum
og efnilegum mönnum aö til stend-
ur að stofna sjóð sem œtlað er að
styrkja álitleg músíkefni til náms.
Um er að rœða Styrktar- og menn-
ingarsjóð K.K. sem komið er á lagg-
irnar samhliða útgáfu tveggja
platna albúms með áður óútgefn-
um upptökum K.K.-sextettsins.
Gullárin heitir albúmið og er mikill
fengur að, segja kunnugir, — ekki
síst fyrir jassdeildina.
K.K.-sextettinn starfaði í alls 14 ár,
eða frá 3. okt. ’47 til 31. des. ’61 og
má telja sveitina þá helstu í brans-
anum á þessum árum, — ásamt
raunar Hljómsveit Björns R. Einars-
sonar, — og lét hún eftir sig mikið
af upptökum sem aldrei var ráðist í
að gefa út á plötu. Það voru svo þeir
Guðmundur Steingrímsson tromm-
ari og Pétur Kristjánsson hjá Stein-
um hf. (sonur K.K.) sem drifu í því
fyrir skömmu að safna saman upp-
tökum og tóku menn svo til við að
velja úr ein 30 góð lög til útgáf-
unnar.
Sigurður Rúnar Jónsson (sonur
Jóns Sigurðssonar bassaleikara
K.K. um árabil) var fenginn til þess
að endurbæta sándið í hljóðveri
sínu, því upptökurnar munu flestar
hafa verið gerðar við fremur frum-
stæðar aðstæður Og Ólafur Gauk-
ur, sem mikið spilaði með K.K.,
réðst í að taka saman ágrip af sögu
sextettsins. Hann tjáir HP að til sé
svo mikið efni að nægði í heila bók,
en menn verði að láta sér nægja rétt
beinagrindina núna með skífunum
sem ætlað er að komi á markaðinn
innan fárra vikna. Það eru Steinarhf.
sem gefa út en ágóði af sölu mun
allur renna í styrktarsjóðinn fyrr-
nefnda. Má geta þess að allir flytj-
endur hafa afsalað sér greiðslum
vegna útgáfunnar.
Og það er ekki fámennur hópur
músíkanta, heldur nánast rjóminn
af okkar bestu mönnum frá þessum
„gullárum” jass og sveifludansa á ís-
landi. Auk Kristjáns yfirleiðtoga og
saxófónleikara má nefna Guðmund
Steingrímsson trommara, Þórarin
Ólafsson og Kristján Magnússon
píanista. (Kristján Magn. var raunar
sá ötulasti við að hljóðrita sextettinn
við hin ýmsu tækifæri og eru flestar
upptökurnar frá honum runnar). Þá
störfuðu gítarmeistararnir Eyþór
Þorláksson, Olafur Gaukur og Jón
Páll Sigmarsson mikið með K.K.,
sérstaklega þó Óli Gaukur. Og svo
má ekki gleyma þeim Gunnari R.
Sveinssyni kompónista, Jóni Sig-
urðssyni bassaleikara sem aldrei sté
af fjölum meðan sextettinn starfaði,
og Árna Scheving sem byrjaði með
K.K. smá putti og spilaði á víbrófón
m.m.
Úr blásaradeildinni nægir að
nefna tvo stórmeistara, þá Gunnar
Ormslev á tenórsax og Ándrés lng-
ólfsson alto. Þeir eru nú báðir látnir
en þarna bætast enn við sannanir
um snilli þeirra. Þykir mönnum sér-
stakur fengur i jassólóum Andrésar
því lítið hefur áður komið út af
músík er sýnir hve góður jassleikari
hann var.
Margir helstu dægurlagasöngvar-
ar fengu góða skólun hjá K.K. og á
plötunum gefur að heyra í þeim
Ragnari Bjarnasyni og Ellý Vil-
hjálms sem hvað lengst störfuðu
með K.K. Díana Magnúsdóttir á eitt
lag á plötunum og Harald G. Har-
alds annað. Óðinn Valdimarsson og
Sigrún Jónsdóttir lögðu einnig fram
töluverðan skerf.
„Það kom mönnum heilmikið á
óvart hversu þrautþjálfað band
K.K.-sextettinn hefur verið, þegar
farið var að hlusta á upptökurnar,”
segir einn þeirra sem standa að út-
gáfunni. Hann bætir því við að
sándið í upptökunum sé líka ótrú-
Kristján Kristjánsson
leiðtogi K.K.-
sextettsins steinhætti
að spila þegar sveitin
lagði upp laupana, en
hefur þó ýmislegt fyrir
stafni ekki mjög svo
ómerkara s.s. að
hnýta laxveiðiflugur.
(Mynd Kristján Ingi).
urlög, mest erlend en með merki-
legum útsetningum meðlima sveit-
arinnar og gjarnan íslenskum text-
um eftir þá einnig. Var Jón Sig. m.a.
manna vaskastur við útsetningar og
Ólafur Gaukur snaraði textum yfir á
íslensku sem ekkert væri. Sveiflan
er þó heit í danslögunum og jass-
áhrifin sterk eins og tíðkaðist. Síðari
hliðin er eingöngu leikin, (instru-
mental) að einu lagi undanskildu.
Það eru leiknir nokkrir jassstand-
ardar og Ellingtonopusar, ásamt því
að þar má finna tvö íslensk jasslög.
Annað eftir Jón Sig. The Penguin
sem Jón samdi eftir Noregsferð
sextettsins ’54 og nefndi til heiðurs
þarlendum klúbbi nokkrum. Hitt er
eftir Eyþór Þorláksson og sleppir
það bassaleikaranum lausum um
stund með skemmtilegum afleiðing-
um segja kunnugir.
Trúlega verður músík Gulláranna
ungum spilurum ekki síður hvati til
afreka en fjárútlát úr menningar-
sjóði K.K. vegna söluágoðans.
Hvort tveggja gott.
,,Það sem kom mér aðallega á
óvart var hvað þetta ,,svingaði“
mikið, “ sagði Kristján Kristjánsson
leiðtogi K.K-sextettsins þegar HP
tók hann smá tali í tilefni afútkomu
þessarar plötu. Hann sagðist hafa
verið með í ráðum við aö velja úr
efni á plöturnar og kom einna best
út það sem Kristján Magnússon tók
upp í sinni tíð, m.a. á dansstöðum
bæjarins.
„Þegar þetta er búið að ganga í
gegnum stúdíóið hjá Didda fiðlu og
hann búinn að gera þetta allt að-
gengilegra er ekki að heyra annað
en þessar upptökur gætu verið
gerðar í dag," segir hann.
„Ég er alveg yfir mig montinn af
öllum þessum strákum,” segir Krist-
ján þegar hann lítur yfir meðlima-
hóp sextettsins þessi 14 ár. „Þeir
eru flestir að spila enn í dag. En ég
vil helst þakka þeim Guðmundi
Steingrímssyni og Pétri fyrir að
drífa í þessari útgáfu, og svo auð-
vitað Ólafi Gauk fyrir það sem hann
hefur verið að taka saman um þetta
tímabil. Ég bíð mjög spenntur eftir
að sjá hvað kemur út úr því.“
lega gott ef miðað er við tækni og
aðstæður þegar þær voru gerðar.
Það er mest af tímabilinu frá
’56—’60 og flest lögin frá tónleikum
í Austurbæjarbíói '57. Annað efni er
tekið upp á dansleik í Þórscafé eða
þá á æfingum.
Plöturnar eiga að sýna nokkurn
veginn tvær hliðar á K.K.-sextettn-
um. Önnur inniheldur sungin dæg-
Mikið af efninu er tekið upp á 10 ára hljómleikum K.K. (Austurbæjarbfó 1957.
Lengst t.v. ( hvarfi er Guðm. Steingrímsson, síðan Kristján Kristjánsson, Sigrún
Jónsdóttir, Ragnar Bjarnason, Jón Sig., Árni Scheving, Kristján Magnússon og
Ólafur Gaukur. Sigrún leikur þarna á gítar, Kristján Magn. á harmónikku og Ólafur
Gaukur á mandólin, sem ekki var venjuleg hljóðfæraskipan heldur aðeins notuð í
einu skemmtinúmeri sem hét Freight train.
SÍGILD TÓNLIST
Óvart, óvart!
Það var miklu fargi af manni létt við fyrsta
sinfóníukonsert vetrarins. Sannast sagna
var kominn í mann meira en lítill óhugur að
þetta færi kannski alls ekkert í gang aftur, til-
finning sem tilheyrir frekast svartasta
skammdegi í erfiðu ári. Fyrsti konsertinn
var semsé á laugardaginn var, uþb. þremur
vikum á eftir áætlun, og sleppur hljómsveit-
in við að fella niður nema einn, sem gott ef
ekki verður bættur upp seinna í vetur eða
vor. Næsti konsert verður hinsvegar venju-
legur fimmtudagskonsert og á að fara fram
í Háskólabíó á Allraheilagramessu 1. nóv-
ember. Þá verða flutt verk eftir Prókofíev
(Rómeo og Júlíu svíta) Eduard Lalo (Symp-
honie Espagnole með frönskum fiðlueinleik-
ara sem heitir Pierre Amoyal) en aðalvið-
burðurinn verður frumflutningur á verki eft-
ir höfuðtónskáld okkar íslendinga, Jón Leifs.
Nefnist það Geysir og er meðal síðari verka
þessa frumherja sjálfstæðrar tónsköpunar í
landinu og samið fyrir a.m.k. tuttugu árum.
Segir það sína sögu að það skuli ekki hafa
verið flutt fyrr.
eftir Leif Þórarinsson
En það voru tónleikarnir á laugardaginn
sem áttu að vera fagnaðarefni dagsins. Þeir
voru að vísu ekki nema svona rétt í meðal-
lagi en glöddu mig og mína eigi að síður og
þetta var fallegur dagur. Það hafði snjóað í
óræktargarðinn minn um nóttina og morg-
unbirtunni stafaði yndislegri innum glugg-
„Fyrsti hluti hins nýja
verks eftir Atla Heimi
Sveinsson er hreinasta
snilld," segir m.a. (
gagnrýni Leifs
Þórarinssonar um
fyrstu vetrartónleika
Sinfóníuhljómsveitar
íslands.
ann þegar ég vaknaði. Þeir hófust líka á nýju
verki eftir Atla Heimi Sveinsson, Smásneið
úr eilífðinni hét það eða eitthvað í þá áttina
á ensku. Mikið byrjaði það fallega í fiðlunum
í ýmsum útúrdúrum og svo blandaði tromp-
et sér í þeirra mál einsog utanúr geimnum og
sagði mér skrýtna sögu sem ég gat alveg fall-
ist á. Fyrsti hluti þessa verks var raunar
hreinasta snilld allur og þó að Atli beitti
fremur rútínunni en andagiftinni þegar fór
að líða á tímann og var reyndar einsog hann
væri að tefja tímann stundum þarna í eilífð-
inni, þá voru þarna tilþrif sem ég hefði sann-
arlega ekki viljað missa fram hjá mér. Sum
reyndar átakanlega falleg einsog saknaðar-
biærinn þegar nokkrir ruglaðir „skemmti-
kraftar” mætast skyndilega í þríhljómi úti í
blánum og hverfa svo aftur sína leið í ein-
manaleikann. Hinsvegar er ekkert undar-
legt að það fari í taugarnar á sumum hvað
Atli er „flínkur" og hefur gaman af að vera
„flínkur” og minni þarafleiðandi stundum á
Ravel í refapelsinum að gefa tilfinningalífi
náungans langt nef. En ég er ekkert alltof
viss um að þetta nýja verk Atla hafi verið
nógu vel eða rétt spilað þarna undir stjórn
okkar ágæta Jacquillat. Mér fannst allavega
einsog vanta í það bakfiskinn, og það sama
verð ég að segja um afganginn af pró-
gramminu. Það var að vísu afbragðs einleik-
ari á píanóið í c moll-konsert Beethovens,
Economu heitir hann og er frá Kýpur.
Hljómsveitarspilið var að vísu ekkert slæmt
en óttalega miðlungs og lítið áhugavert og
auðvitað allsekki samboðið Beethoven eða
Economu og heldur ekki hljómsveitinni
sjálfri, stjórnanda eða áheyrendum. Nei,
maður vill hafa þetta betra, sérstaklega þeg-
ar maður veit að þetta getur verið miklu
betra. Og «ftir hlé fór mér að leiðast ansi
mikið. Þá var flutt önnur sinfónía Brahms og
þó ég hafi alltaf vitað að það dugir engin
hálfvelgja ef maður á að hrífast með þeim
þýðverska örlaganna þunga, hefði ég samt
ekki haldið að svona lágt gæti orðið á hon-
um risið. Svo lærir sem lifir, og er ekki dá-
samlegt að það skuli alltaf vera hægt að
koma manni á óvart, jafnvel óvart.
HELGARPÓSTURINN 17