Helgarpósturinn - 27.11.1986, Blaðsíða 33

Innlit í nýtt húsnæði
Leiklistarskólans í
Landssmiðjunni
Tvístringnum
lokið
Það lyktar af smurningu og feiti
þegar hurðinni er skellt á eftir sér í
nýjum húsakynnum Leiklistarskóla
Islands. Og svo sem ekkert að
undra. Landssmiðjan hefur verið
þarna til húsa og er það ennþá; hef-
ur að vísu bundist jörðinni betur eft-
ir að Albert seldihana um árið, skil-
ið eftir sig efstu hœðirnar en haldið
þeim neðstu. Og Leiklistarskólinn er
kominn þarna upp —■ í sambúð með
jafn ólíku fólki og söngmálastjóra
þjóðkirkjunnar og hvalarannsókna-
mönnum Hafrannsóknastofnunar.
Helga Hjörvar skólastjóri lóðsar
HP um nýju húsakynni skólans sem
eru fægðari en hæfa ópússuðum
stígvélum blaðamanns. Við þrömm-
um um þetta sjö eða áttahundruð
fermetra um stund, sem Helga segir
að skiptist í verkstæði, líkamsþjálf-
unar- og leiktúlkunarsal á einni hæð
og kennslu- og skrifstofur á annarri.
Svo dæsir hún hróðug: „Ég veit þú
getur ekki ímyndað þér hvað þetta
er mikill munur fyrir okkur frá því
sem var...“
Fyrsta árs nemar samanþjappaðir í líkamsþjálfunarsalnum þar sem áður var fært inn debet og kredit Landssmiðjunnar.
En ég get það alveg eftir að Helga
hefur komið orðum að því sem hér
kemur: Skólinn var í fyrstu á tveim-
ur stöðum; gamla Búnaðarfélags-
húsinu og hluta Miðbæjarskólans.
Fyrir giska þremur árum missti
hann aðstöðuna á síðarnefnda
staðnum og tvístraðist í sjö kennslu-
staði eftir það, ekki innan Reykja-
víkurmarka, heldur alls höfuð-
borgarsvæðisins. Þá hituðu nem-
endur sig gjarnan upp í miðborginni
en enduðu daginn úti á Nesi. í verstu
tilvikum kennt inni á skrifstofu
Helgu og í allra verstu tilvikum
á klóinu.
Helga og Ólafur Örn Thoroddsen
tæknistjóri LI, sem bætist núna í
umræðuna, eru sammála um að ör-
lög skólans hefðu jafnvel verið að
hætta ef nýja húsnæðið hefði ekki
komið til í haust. „Skapið var búið,“
segir Ólafur. „Kominn óþolandi
pirringur í mann,“ segir Helga.
„Vitaskuld var samt verst að þessi
þrengsli og tætingur var farið að
bitna á námsárangri" og þau segja
ennfremur: „Við erum fyrst að sjá
það núna hvað fyrri nemendur hafa
farið mikils á mis við það að hafa
ekki átt þess kost að skiptast á skoð-
unum við nemendur úr öðrum ár-
göngum, miðla reynslu og njóta
daglegs samgangs við hverja aðra,
eins og nú er mögulegt."
Nýja húsnæði skólans þjappar
ekki einasta saman fólkinu sem
honum tilheyrir hverju sinni, heldur
færir það líka nemendur og kenn-
ara nálægt innsta leikhúskjarnan-
um í Reykjavík. Þjóðleikhúsið er
handan götunnar og það sem er
meira: „Nú er ekki lengur langt upp
í Lindarbæ," eins og Helga Hjörvar
orðar það. Nemendaleikhúsið, vett-
vangur fjórða árs nema LÍ, er svo
gott sem komið á skólalóðina.
-SER.
Helga Hjörvar skólastjóri og Ölafur örn Thoroddsen tæknistjóri Ll saman komin I mat-
sal skólans — og fyrrum samkomusal Landssmiðjunnar. Helga bendir í átt til vegg-
skreytinga I salnum sem hún segir vera þær fyrstu sinnar tegundar í borginni. „Hér voru
haldin knöll hjá Landssmiðjunni og segir sagan að eftir eitt af þeim hressilegri hafi einn
starfsmaðurinn lokast hérna inni og drepið tímann með því að kúnstnera svona frábær-
lega..." Smartmynd.
Talía er gjarnan þýtt á íslensku sem hlaupaköttur, en svo er Ifka til önnur Thalía og sú
er leiklistargyðjan. Ölafur örn stendur hér við gamlan hlaupakött Landssmiðjunnar sem
kemur sér núna vel þegar flytja þarf leiktjöld frá verkstæði útí Lindarbæ — Nemenda-
leikhús Li.
KVIKMYNDIR
Stórbrotiö
Regnboginn: La notte di San
Lorenzo (San Lorenzo nóttin).
★★★
ítölsk. Árgerð 1981.
Framleiðandi: Giuliani de Negri.
Leikstjórn/handrit: Paolo og
Vittorio Taviani.
Kvikmyndun: Franco di
Giacomo.
Tónlist: Nicola Piovani.
Aðalhlutverk: Omero Antonutti,
Margarita Lozano, Norma
Martelli, Micol Guidelli o.fl.
Þeir Taviani-bræður hófu leik-
stjórnarferil sinn með gerð nokk-
urra styttri heimildarkvikmynda
á árunum 1954—59, og var það
ekki fyrr en 1960, sem þeir gerðu
fyrstu kvikmynd sína af fullri
lengd. (L’Italia non é un paese
oovera), þá 29 og 31 árs gamlir.
Þekktustu verk þeirra til þessa eru
San michele aveva un gallo (1971),
Allonsanfan (1974) Padre
Padrone (1977) og svo að sjálf-
sögðu La notte di San Lorenzo,
sem tryggði þeim bræðrum leik-
stjórnarverðlaunin í Cannes 1982.
Aðfaranótt 10. ágúst ár hvert
kalla ítalir San Lorenzo nóttina og
er það trú manna í Toscana-hér-
aði, að ef þú verður vitni að
stjörnuhrapi þá nótt, áttu þess kost
að fá innstu ósk þína uppfyllta.
Kvikmyndin er frásögn móður, er
segir kornungri dóttur sinni frá
ósk sinni eina slíka nótt í eigin
barnæsku, og þeim atburðum í
sögu ítölsku þjóðarinnar er henni
tengdust.
La notte di San Lorenzo byggir á
sannsögulegum atburðum úr
heimabæ þeirra Taviani-bræðra,
San Miniato í Toscana-héraði. Árið
1944 voru þeir sjálfir 13 og 15 ára
gamlir og lýsir kvikmyndin síð-
ustu dögum stríðsins, eins og þeir
komu þeim fyrir sjónir á sínum
tíma. Það sem var afgerandi fyrir
þá bræður, og sem jafnframt hefur
sett djúp spor hvað varðar lífs-
skoðun þeirra og pólitíska sann-
færingu, var einkum sú staðreynd,
að fram til stríðsloka höfðu þeir
líkt og aðrir bæjarbúar San
Miniato lifað mjög svo einangruðu
lífi í smábæ, hvers hefðir og venj-
ur... almennt félagslegt skipulag
og siðferðismat var enn á miðalda-
stigi. í stríðslok varð hins vegar
gjörbylting á allri félagslegri að-
stöðu bæjarbúa. Á einni nóttu tók
tilveran slíkum stakkaskiptum, að
ekkert varð aftur líkt því sem áður
hafði verið. Skyndilega varð breyt-
inga þörf... og umfram allt: Menn
gerðu sér í fyrsta skipti grein fyrir
því, að breytingar voru yfirleitt
„mögulegar". Fasisminn, sem áð-
ur hafði virst svo óhagganlegur,
svo eðlilegur hluti... kjarni lífsins
og tilverunnar var allt í einu (og
s.a.s. á einni nóttu) að engu orð-
inn. Sá lærdómur sem þeir
Taviani-bræður drógu af þessari
reynslu sinni var því: „Allt er í
heiminum hverfult og tilveran því
sífelldum breytingum undirorpin.
Við getum sjálf haft áhrif til breyt-
inga á forsendum lífsskilyrða okk-
ar, en til þess þarf bjartsýni,
ákveðni og hugrekki... og umfram
allt: meðvitund um styrk samein-
eftir Ólaf Angantýsson
ingarinnar... sosíalismans."
Árið 1944 eru Þjóðverjar og
svartstakkar Mussolinis á undan-
haldi undan herjum Banda-
manna. Ibúar smábæjarins San
Martino hafa safnast saman í kjall-
ara eins af húsum bæjarins. Þau
boð berast frá herstjórninni að
þeim sé af „öryggisástæðum" gert
að safnast fyrir í kirkjunni, því
Þjóðverjar hafi ætlað sér að
sprengja húseignir yfirlýstra anti-
fasista í loft upp á undanhaldinu.
Af fyrri reynslu treysta ekki allir
þessum orðum herstjórnarinnar
og skiptast því bæjarbúar í tvær
fylkingar. Önnur kemur sér fyrir í
kirkjunni, hin hyggst freista þess
að læðast á brott í skjóli nætur. Um
nóttina verður síðari hópurinn
vitni að því er Þjóðverjar sprengja
kirkju þeirra í loft upp. Kvikmynd-
in fjallar síðan á einkar nærfarinn
hátt um afdrif þessa ógæfusama
fólks, gleði þess og sorgir á þessari
ferð þess á vit frelsisins.
OHÆTT er að minna lesendur á
stórvirki Hjálmars R. Bárðarsonar,
Fuglar íslands, þegar þetta fáir dag-
ar eru fram að hámarki bókavertíð-
arinnar. Bókin kom út fyrr á þessu
ári og fékk frábæra dóma, enda er
hér dýrgripur á ferðinni; fimmtán
ára þrotlaus þolinmæðisvinna. Og
efalítið verk sem verður talið meðal
stóru afrekanna í íslenskri bókaút-
gáfu á þessari öld.
BÖÐVAR Guðmundsson skáld,
kennari og trúbador var í Lista-
póstsviðtali í vor í tilefni af nýút-
kominni ljóðabók, en hann hefur
síðastliðin þrjú ár setið í gleðibæn-
um Björgvin við að kenna nprskum
háskólastúdentum íslensku. í viðtal-
inu bar Böðvar gestaþjóð sinni mið-
ur vel söguna, m.a. sagðist hann ef-
ast um að til væri leiðinlegri þjóð í
heiminum, hann fagnaði þeirri
stund í hvert sinn sem hann lyfti tá
sinni af þvísa landi og gréti þegar
hann setti hælana niður aftur. Þá
sagði Böðvar orðrétt: „En þessi and-
skotans halilújasöfnuður hér, út-
lendingahatarar, smáborgarar sem
eru hræddir við allt, bindindismenn
sem þykjast vera frelsaðir og fari því
til guðs allir saman, er sannfærður
um að maður sjálfur fari til andskot-
ans. Þetta er undarlegt fólk."
En þar sem slatti af Norðmönnum
er læs á voru máli og Helgarpóstur-
inn er býsna útbreiddur þar sem
annars staðar á Norðurlöndunum
var viðtalið við Böðvar lesið upp til
agna og framangreind ummæli
hans þýdd frá orði til orðs í einu víð-
lesnasta dagblaði Noregs, þessum
ágætu frændum vorum til mikillar
hrellingar og sárinda.
BIRGITTA Spur, ekkja Sigur-
jóns Ólafssonar myndhöggvara
sýnir áfram fádæma þrautseigju í
uppbyggingu á safni manns síns í
Laugarnesi, þótt hún hafi storminn í
fangið frá ríki og borg. Þeir aðilar
hafa reynar sýnt minningu Sigur-
jóns mikla óvirðingu með óþolandi
skilnings- og áhugaleysi á list þessa
frumherja í íslenskum skúlptúr. En
Birgitta gefur sig ekki, hefur nú ný-
lega sent frá sér árbók safnsins
1986. Þessi fyrsta árbók er helguð
minningu listamannsins, og meðal
efnis má nefna greinar eftir nokkra
vini Sigurjóns, frumort kvæði eftir
dönsku skáldin Hans Melbjerg og
Susanne Lyngborg við nokkrar
myndir Sigurjóns og annarra ís-
lenskra listamanna og grein eftir
danska listfræðinginn Peter Eriksen
um umdeildar myndir Sigurjóns á
Ráðhústorginu í Vejle á Jótlandi.
Bókin er 84 blaðsíður og hana prýð-
ir fjöldi ljósmynda. Hún er jafnt á
dönsku og íslensku.
HELGARPÓSTURINN 33