Helgarpósturinn - 07.01.1988, Síða 26

■
Nokkrir gamlir hundar; Jeff Lynne, Clapton, Elton John og sjálfur George Harrison, Saman á plötu þess síðastnefnda Cloud Nine.
Gamlingjar slá í gegn á ný
ekkert tímamótaár 1987
Þá er árid 1987 lidid. Aö mörgu
leyti var þad tímamótaár í heimi
popptónlistar.
Pá voru t.d. lidiri 30 ár frá því Elvis
Presley sendi frá sér lögin All Shook
Up, Teddy Bear og Jailhouse Rock
og jafnmörg ár eru lidin sídan
Buddy Holly sló í gegn.
Þann l.júnísidastliðinn voru lidin
20 ár frá því ad Bítlarnir sendu frá
sér Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club
Barid. Paö var líka árið 1967 sem
The Doors sendu frá sér sína fyrstu
plötu, eöa sarria ár og hippatískan
náöi hámarki.
Áriö 1987 voru líka liöin 10 ár frá
því aö Sex Pistols gáfu út plötuna
Never Mind the Bollocks og
skömmu áður eri þaö varö sendu
The Clash frá sér sína fyrstu plötu.
TÍMAMÓTAÁR EÐA EKKI
A árinu 1987 var sem sé haldið
upp á nokkur stórafmæli rokksög-
unnar. Að því leyti var það tíma-
mótaár. Það urðu þó engin tímamót
í þeim skilningi að einhver spreng-
ing hafi orðið í rokkinu eins og varð
árin 1977 og 1967. Það verður ör-
ugglega ekki haldið upp á 20 ára af-
mæli einhverrar plötu árið 2007,
hins vegar er allt eins líklegt að þá
verði með pomp og pragt haldið
upp á 40 ára afmæli Sgt. Pepper’s.
Nýir straumar og stefnur hafa átt
fremur erfitt uppdráttar á því ári
sem nú er nýliðið. Þeir nýju flytjend-
ur sem skotið hefur upp á stjörnu-
himininn í Bretlandi eiga það sam-
eiginlegt að flytja tónlist sem engan
særir og engum usla veldur, nema
helst hjá þeim sem vilja meiri kraft.
Ef litið er yfir breska vinsældalist-
ann á síðasta ári verða þar helst fyr-
ir manni létt danslög og vel unnið
slétt og fellt popp. Hin harðari teg-
und rokktónlistar hefur ekki verið
áberandi þar. A bandaríska breið-
skífulistanum voru þaulsetnustu
plöturnar í efstu sætunum úr þunga-
rokksdeildinni. Hljómsveitir eins og
Bon Jovi, Whitesnake, Poison og
Def Leppard áttu þar miklu fylgi að
fagna.
GAMALMENNI GERA
ÞAÐ GOTT
Það hefur líka verið áberandi við
vinsældalista þessa árs hvað gamlar
rokk- og poppstjörnur hafa verið að
gera það gott. Plata Pauls Simon,
Graceland, sem kom út 1986, var
t.d. inni á topp tíu í Bandaríkjunum
i marga mánuði á fyrri hluta ársins
1987.
Það gæti verið gaman að bera
saman lista yfir vinsælustu plötur
ársins 1987 annars vegar og ársins
1973 hins vegar. A báðum þessum
listum verða fyrir manni nöfn eins
og Paul Simon, Genesis, Pink Floyd,
Yes, David Bowie og fleiri má nefna.
Steve Winwood starfaði árið 1973
með Traffic en hann hefur sjálfsagt
aldrei verið vinsælli en einmitt nú á
síðustu tveimur árum. Hljómsveitin
The Band var starfandi fyrir fimmt-
án árum, en hún hætti störfum árið
1976. Það var þó ekki fyrr en nú, ell-
efu árum síðar, að forsprakki henn-
ar, Robbie Robertson, sá ástæðu til
að senda frá sér sína fyrstu sóló-
plötu.
MEÐ GRÁAN LIT í HÁRI
Ein óvæntasta og jafnframt
ánægjulegasta endurkoma ársins
1987 var endurkoma hljómsveitar-
innar Grateful Dead, sem sendi frá
sér plötuna In the Dark, sem er
þeirra fyrsta stúdíóplata síðan Go to
Heaven kom út árið 1980. Dead
hafa að vísu löngum gert það gott
sem hljómleikahljómsveit en einnig
á því sviði var þeim tekið að förlast.
Var það einkum vegna þess að aðal-
lagasmiður, gítarleikari og söngvari
hljómsveitarinnar, Jerry Garcia, féll
niður á botn eiturlyfjagryfjunnar
ömurlegu. Haft hefur verið eftir
Garcia: ,,Þú flýrð inn í heim eitur-
lyfjanna með vandamál þín og áður
en varir eru öll vandamál orðin
þetta eina vandamál. Eftir það eru
það bara þú og eiturlyfin."
Garcia varð þræll kókaíns og
heróíns. Svo fór að lokum að heilsa
hans gaf sig og hann féll í dá. Hann
var nær dauða en lífi. Þessi nálægð
Garcia við dauðann gaf honum kraft
til að breyta til. Segja skilið við lyfin
og byrja á nýjan leik að lifa lífinu lif-
andi.
Platan In the Dark er ekki einung-
is besta plata Grateful Dead síðan
1970, þegar þeir gerðu Working-
man’s Dead og American Beauty,
heldur er hún einnig vinsælasta
plata sveitarinnar frá upphafi. Þá er
á plötunni að finna þeirra fyrsta
topp tíu-lag, Touch of Grey, en í texta
þess er einmitt fjallað um hljómsveit
hvers meðlimir eru teknir að eldast,
en þeir eru engu að síður staðráðnir
í að láta engan bilbug á sér finna og
halda áfram á sinni braut, eða eins
og segir í textanum: ,,We will get
by/We will survive.”
HVERS VEGNA?
Hver er ástæða þess að á síðasta
ári komu svo margar góðar plötur
úr eldrimannadeild rokksins?
Svo virðist sem margir þeirra flytj-
enda, sem um árabil hafa verið að
gera sömu hlutina frá ári til árs og
plötu til plötu, hafi loks vaknað upp
við þann vonda draum að þeir væru
komnir í blindgötu og þörf væri á
breytingum. Þörf væri á því að þeir
stöldruðu við og gæfu gaum að því
sem þeim yngri menn væru að fást
við í tónlist sinni. Jafnvel hvað væri
að gerast í tónlist annars staðar í
heiminum en á Bretlandi og í
Bandaríkjunum.
Paul Simon reið á vaðið árið 1986
þegar hann gaf út plötuna Grace-
land, sem er mest selda plata sem
hann hefur komið nálægt að gera
síðan hann sendi frá sér Bridge
Over Troubled Water ásamt félaga
sínum Art Garfunkel á síðari hluta
sjöunda áratugarins.
Arið 1983 sendi Simon frá sér
plötuna Hearts & Bones, sem lítið
seldist, og það var því úr vöndu að
ráða. Þá varð á vegi hans upptaka af
plötunni „Gumboots: Accordion
Jive Hits Vol. 2", sem hafði inni að
halda tónlist flutta af suður-afrísk-
um tónlistarmönnum. Hann hreifst
mjög af leik þessara manna og
ákvað því að leita á náðir þeirra
þegar kom að því að gera næstu
plötu. Það sem meira var, að í stað
þess að aðlaga þeirra tónlist sinni
fór hann öfugt að og aðlagaði sína
tónlist þeirri suður-afrísku. Úr varð
hin ágæta blanda tónlistar sem
finna má á Graceland.
BÍTILL Á UPPLEIÐ
George Harrison, fyrrum Bítill,
var nærri búinn að leggja gítarinn
endanlega á hilluna eftir slæma út-
reið sem plata hans Gone Troppo
fékk þegar hún kom út árið 1982.
Hann herti þó um síöir upp hugann
og ákvað að gera nýja plötu. Ekki
leitaði hann til þriðja heimsins eftir
áhrifum, heldur fékk til liðs við sig
upptökustjóra, en áður hafði hann
sjálfur stjórnað upptökum flestra
platna sinna. Ekki er nú vist að val
hans á manni til verksins hafi þótt
ýkja frumlegt, því hann réð Jeff
Lynne, sem stjórnað hefur „Raf-
magnsljósaorghestrunni" (ELO) um
margra ára skeið. Lynne er hins veg-
ar einlægur aðdáandi Bítianna og
það ásamt því að Harrison horfist
nú loks í augu við fortíð sína hefur
ef til vill hjálpað til þess að gera
Cloud 9 að hans bestu plötu síðan
All Things Must Pass kom út árið
1970.
A Cloud 9 er Harrison óhræddur
við að vitna í Bítlatímabilið í tónlist
sinni og hann viðurkennir fyrir sjálf-
um sér að hann er orðinn 44 ára,
sem óneitanlega ætti að gera hon-
um örðugra um vik að ná til tán-
inga. Rokktónlist hefur aftur á móti
slitið barnsskónum og höfðar nú
einnig til fullorðinna. Þetta síðasta
atriði er raunar nokkuð sem gleym-
ist of oft í umræðu „listrænna" trú-
boða hér á landi, sem sífellt reyna
að troða sínum „klassísku" skoðun-
um upp á landa sína.
STEINN í RÉTTUM
FARVEGI
Mick Jagger er eitt „gamalmenn-
ið“ enn sem loks virðist farið að
gera sér grein fyrir aldri sínum.
Mitt i allri umræðu fjölmiðla þess
efnis að nú séu Rollingarnir loks
hættir hefur Jagger látið hafa eftir
sér: „Eg elska Rolling Stones... en,
þeir geta ekki verið, fyrir mann á
mínum aldri eftir öll þessi ár, það
eina sem líf mitt snýst um. Ef mig
langar til að hljóðrita öðruvísi lög
og plötur — hvað sem mig kann nú
að langa til — finnst mér ég hafa full-
an rétt til að gera það sem mér sýn-
ist." Hann hefur jafnframt itrekað
látið hafa það eftir sér, að frá sínum
bæjardyrum séð séu Rolling Stones
siður en svo hættir.
Jagger sendi nú á árinu frá sér
plötu sem heitir Primitive Cool og
líkt og með Harrison fékk hann til
liðs við sig utanaðkomandi upp-
tökustjóra. Er þar um að ræða ekki
ómerkari mann en Dave Stewart,
liðsmann Eurythmics. Mesta breyt-
ingin sem virðist hafa orðið á tónlist
Jaggers er að í textunum kemur
víða fram að hann er nú farinn að
kannast við aldur sinn. I Primitive
Cool, titillagi plötunnar, setur hann
t.d. á svið viðtal við börnin sín, sem
spyrja ýmissa erfiðra spurninga, svo
sem: Did you walk cool in the sixties
daddy?/Did you fight in the
war?/Or did you chase all the
whores pn the rock and roll
rumble?" I fyrsta lagi plötunnar, sem
heitir Throwaway, segir frá náunga
sem hér áður fyrr reyndi sem mest
hann mátti að leika einhvern Casa-
nova en núverandi samband hans
við konu segir hann of gott til að
kasta því á glæ.
Einhverra hluta vegna seldist
Primitive Cool fremur illa og svo
virðist sem Jagger ætli ekki að
ganga of vel að koma sólóferli sín-
um á rekspöl. Um það hefur hann
þetta að segja: „Fólk er haldið þess-
ari áráttu: Það vill að þú sért eins og
þú varst árið 1969. Það vill það, að
öðrum kosti hverfur æska þess.
Þetta er eigingjarnt sjónarmið en
skiljanlegt."
ÁNÆGJULEG
ENDURKOMA
Það að Robbie Robertson skuli
vera farinn að senda frá sér plötur á
nýjan leik hlýtur að vera gleðiefni
fyrir alla sem unna góðri rokktón-
list.
Árið 1968 stóð Robbie að gerð
plötunnar Music From Big Pink,
ásamt félögum sínum í The Band,
og var þar um mikið tímamótaverk
að ræða. Átta árum síðar hætti þessi
hljómsveit störfum og síðan hefur
RUNNI