Morgunblaðið - 03.12.1982, Blaðsíða 1
64 SIÐUR
ijrguswKíWiiíli
271. tbl. 69. árg.
FÖSTUDAGUR 3. DESEMBER 1982
Prentsmiðja Morgunblaðsins
NATO samþykkir
nýja varnaraætlun
Hríissvl, 2. desember. AP.
NATO samþykkti í dag varnaráætlun til sex ára, en hún getur reynzt of
kostnaðarsöm til þess að hægt verði að hrinda henni í framkvæmd. Jafn
framt var skýrt frá því, að Caspar Weinberger, landvarnaráðherra Banda-
ríkjanna, færi á morgun til Belgrad til viðræðna við júgóslavneska ráða-
menn.
Samkvæmt varnaráætluninni,
sem var samþykkt á fundi land-
varnarráðherra bandalagsins, er
gert ráð fyrir meiriháttar vopna-
kaupum, endurnýjun á útbúnaði
og betri staðsetningu herliðs til
að mæta „áframhaldandi her-
gagnauppbyggingu" sovét-
blakkarinnar. í áætluninni er að
finna öll loforð NATO-þjóða und-
anfarna mánuði um að kaupa þús-
undir skriðdreka og skriðdreka-
varnavopn, ný herskip og mörg
hundruð orrustuþotur.
Tilkynnt hefur verið um flest
helztu atriði áætlunarinnar, þótt
hún sé leynileg, svo sem loforð
Bandaríkjamanna um að koma
fyrir nýtízku Ml-orrustuskrið-
drekum í Evrópu og fyrirætlanir
Evrópuríkja um að kaupa fleiri
bandarískar F-16 orrustuflugvél-
ar.
„Ég held að þörfin á því að gera
allt sem við mögulega getum sé
viðurkennd,“ sagði Weinberger
eftir fundinn. „Einnig er viður-
kennt að efnahagsástandið er erf-
itt. Ég veit að landvarnaráðherr-
arnir gera sér grein fyrir áhætt-
unni og þörfunum og erfiðleikun-
um á því að tryggja fjárveitingar
tii að gera það sem allir vildu
gera. Ég vil ekki láta í ljós álit á
möguleikum þeirra á því að ná
árangri," sagði hann.
Yfirmaður herliðs NATO, Bern-
ard Rogers hershöfðingi, hefur
áætlað að aðildarríkin verði að
auka herútgjöld um fjóra af
hundraði umfram verðbóigu.
Nokkur NATO-ríki hafa ekki
staðið við loforð frá 1978 um að
auka herútgjöld um þrjá af
hundraði á ári.
Josef Luns, framkvæmdastjóri
NATO, sagði að allmörg ríki ættu
við efnahagserfiðleika að stríða
og of oft hefði komið fyrir að
áætlanirnar hefðu verið sam-
þykktar án þess að staðið hefði
verið við gefin loforð.
Brezki landvarnaráðherrann,
John Nott, sagði: „Ekkert bendir
Svíar banna
sovézkt kjöt
Stokkhólmi, 2.des«mber. AP.
SVÍAR hafa stöðvað allan innflutn-
ing á kjöti frá Sovétríkjunum vegna
frétta um að gin- og klaufaveiki hafi
gosið upp i Eystrasaltshéruðum Sov-
étríkjanna.
Finnsk yfirvöld óttast að veikin
berist til Finnlands frá Eistlandi
og segja að þar hafi gin- og
klaufaveiki komið upp á sex til sjö
stöðum. Ferðaskrifstofur hafa
verið beðnar að aflýsa öllum ferð-
um til Eistlands.
til þess að NATO-löndin geti lagt
fram meira fé til venjulegra
vopna." Vestur-þýzki landvarna-
ráðherrann, Manfred Wörner,
sagði: „Við erum raunsæir. Við
þekkjum takmörk fjárhagslegra
skuldbindinga okkar."
Samkvæmt nýjum tölum munu
aðeins Bandaríkin verja allt að
7% þjóðartekna til landvarna, en
það er helmingur þess sem Rússar
verja til landvarna. Þrátt fyrir
alla erfiðleika sagði Weinberger
að loforðin og aðrar ráðstafanir,
sem voru boðaðar á fundinum,
gætu auðveldað baráttu Banda-
ríkjastjórnar gegn samþykkt
frumvarpa um heimkvaðningu
nokkurs bandarísks herliðs frá
Evrópu.
1 Belgrad mun Weinberger m.a.
ræða hugsanleg kaup Júgóslava á
bandarískum hergögnum. Síðan
1961 hafa Bandaríkin nær ein-
göngu útvegað Júgóslövum vara-
hluti, en Bandaríkjaþing sam-
þykkti nokkra hergagnasölu til
Júgóslavíu 1977. Júgóslavar hafa
áhuga á ratsjárviðvörunarkerfi
og skriðdrekavarnavopnum.
I.íbanska vinstrileiðtoganum Walid Jumblatt hjálpað eftir banatilræðið
í fyrradag. Sex biðu bana og að minnsta kosti 38 slösuðust i sprengingu
sem varð til þess að sjö bílar eyðilögðust.
Gemayel vill að Reagan
þrýsti á stjórn ísraels
Beirút, 2.desember. AP.
AMIN GEMAYEL beindi þeirri eindregnu áskorun til Bandaríkjastjórnar í
dag að hún beitti ísraelsmenn þrýstingi til þess að þeir hörfuðu með
hernámslið sitt frá fjöllum Mið-Líbanon.
Jafnframt börðust vinstrisinn-
aðir Drúsar og kristnir hægri-
menn með vélbyssum og stór-
skotaliðsvopnum í fjöllunum í
kjölfar tilraunarinnar sem var
gerð til að ráða Drúsaleiðtogann
Walid Jumblatt af dögum.
Gemayel sagði sendimanni
Bandaríkjaforseta, Morris Drap-
er, að brottflutningur ísraels-
manna mundi gera kleift að koma
fyrir sveitum úr líbanska hernum
„Ég lék á KGB,“ segir
Hambleton fvrir rétti
London, 2.desember. Al*.
HITGH Hambleton frá Kanada,
fyrrverandi hagfræðingur í þjón-
ustu NATO, sem heldur því fram
að hann hafi leikið tveim skjöld-
um, sagði í dag að franskur leyni-
þjónustuforingi, Jean Masson,
hefði breytt NATO-skjölum, sem
hann afhenti útsendurum KGB.
Verjendur Hambletons sögðu
að hann mundi einnig halda því
fram að kanadíska leyniþjónust-
an hefði falið Masson að hafa
umsjón með honum í starfinu
hjá NATO.
„Jean Masson afhenti mér
skjöl, sem ég ljósmyndaði og af-
henti KGB,“ sagði Hambleton.
„Þetta var orðið mjög þreytandi
Hugh George Hambleton
starf og mér var farið að leiðast
það.“
Sir Michael Hayers ríkissak-
sóknari kvað það alvarlega ásök-
un að halda því fram að Kanada
hefði haft njósnara á sínum
snærum innan NATO.
Fyrrverandi ríkissaksóknari
Kanada, Allan Lawrence, sagði í
Ottawa að hann tryði því ekki að
Hambleton hefði leikið tveim
skjöldum. Lawrence sagði að
sovézkur flóttamaður hefði bent
á Hambleton.
Lögregluvitni hafa sagt í rétt-
arhöldunum í Old Bailey að
Hambleton hafi aldrei haldið því
fram í yfirheyrslum að hann
hafi leikið tveim skjöldum.
og alþjóðléga friðargæzluliðinu á
svæðunum þar sem barizt er og
stuðla að því að endir yrði bund-
inn á átökin. Gemayel kvaddi
Draper á sinn fund eftir síðustu
bardagana í fjöllunum.
Aður hafði Gemayel ákveðið að
láta verða af ráðgerðum fundi
með Jumblatt og leiðtogum Fal-
angistaflokksins á fimmtudags-
kvöld til að reyna að stöðva bar-
dagana, sem hafa kostað minnst
88 mannslíf síðan þeir hófust
fyrir fimm vikum.
Síðustu bardagarnir brutust út
um hádegi og fjöruðu út um
tveimur tímum síðar. Barizt var í
bæjunum Souk al-Gharb og Sitat,
um 10 km suðvestur af Beirút. Út-
varpsstöðvar hermdu að átökin
hefðu byrjað skömmu eftir að
sveitir úr ísraelska hernámsliðinu
hörfuðu þaðan.
Talsmaður ísraelshers neitaði
að staðfesta fréttirnar um
brottflutninginn eða bera þær til
baka. Seinna neitaði annar ísra-
elskur talsmaður því að brott-
flutningur hefði átt sér stað, en
sagði að á sumum stöðum hefðu
hermenn skipt um stöðvar.
Jafnframt lokuðu ísraelskir
hermenn Ðrúsabænum Shweifat,
sjö km fyrir sunnan höfuðborg-
ina, eftir sprengjuárás á ísraelsk-
an herflokk. Hermennirnir leit-
uðu í úthverfum bæjarins og
handtóku nokkra menn áður en
þeir opnuðu aftur vegina til bæj-
arins.
ísraelskur talsmaður sagði að
engan hefði sakað í árásinni. PLO
sagði að Shweifat-árásin hefði
verið verk „líbönsku þjóðarand-
spyrnunnar". Þau samtök segjast
hafa ráðizt á ísraelska hermenn í
Sidon í gærkvöldi.
í Kuwait sagði Yasser Arafat,
leiðtogi PLO, að meiriháttar
orrusta gegn ísraelsmönnum væri
í nánd: „Orrustan um Bekaa-dal-
inn er að hefjast. Eftir nokkra
daga mun ég skora á ykkur að
taka þátt í orrustunni."
Fá Pólverjar
franskt kerfi?
N arsjá. 2.dest‘ml»er. AP.
VALDAMIKILL forseti, eins og í
Krakklandi, kemur í staðinn fyrir
herforingjastjórnina í Póllandi um
mitt næsta ár, að því er pólskir emb-
ættismenn hafa tjáð vestrænum full-
trúum.
Engin endanleg ákvörðun hefur
verið tekin og á það er lögð
áherzla að kommúnistaflokkurinn
muni halda áfram að gegna for-
ystuhlutverki.
Stofnun kristilegs demókrata-
flokks í tengslum við kirkjuna er
einnig til umræðu. Slíkur flokkur
yrði eins konar öryggisventill og
gerði fólki kleift að láta í ljós and-
úð á stjórninni án þess að upp úr
þyrfti að sjóða.