Morgunblaðið - 08.08.1986, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. ÁGÚST 1986
Minning:
Valdimar Sigurjóns-
son frá Hreiðri
Fæddur 9. ágúst 1900
Dáinn 31. júií 1986
Hinn 31. júlí sl. lést á hjúkrunar-
heimilinu Ljósheimum, Selfossi,
Valdimar Sigurjónsson fyrrum
bóndi í Hreiðri í Holtum. Valdimar
var fæddur 9. ágúst árið 1900 í
Hreiðri. Hann var sonur hjónanna
Siguijóns Jónssonar og Margrétar
Ámadóttur. Sigutjón var sonur
Jóns í Hreiðri en Margrét var frá
Skammbeinsstöðum í Holtum.
Valdimar var því Rangæingur í
ættir fram og hann unni Rangár-
vallasýslu mjög. Þe.;s sáust ávallt
glögg merki í hvert sinn er farið
var austur fyrir Þjórsá, þá lyftist
brúnin og Holtin tóku hug hans
allan og vel sást að hér átti hann
heima.
Hreiður í Holtum var að mörgu
leyti góð bújörð, landmikil og gras-
gefin, enda bjuggu foreldrar Valdi-
mars góðu búi. Þau eignuðust 12
böm, en 9 þeirra komust til fullorð-
insára, tvö eru á lífí, Kristinn bóndi
í Brautarhóli í Biskupstungum og
Guðrún búsett við Ægissíðu í
Reykjavík.
Það leiddi af sjálfu sér að bömin
þurftu snemma að fara að heiman
og vinna fyrir sér. Eftir fermingu
fer Valdimar að Hjallanesi til Lýðs
móðurbróður síns og 18 ára ræðst
hann vinnumaður að Herru til
Helga Skúlasonar og er þar í nokk-
ur ár. Ræddi hann oft um veru sína
á þessum ágætu heimilum og mat
ávallt mikils vináttu fólksins er
hann var samvistum með.
Hann var vertíðarmaður á vetr-
um á ýmsum stöðum, lengst af í
Vestmannaeyjum. Þar taldi hann
sig hafa verið heppinn með vinnu-
veitanda, sem var Gísli Johnsen.
Bóndinn átti hug hans allan og
árið 1928 ákveða Valdimar og
Kristinn bróðir hans að kaupa
Hreiðrið og he§a búskap. Báðir
voru þeir ókvæntir og höfðu ráðs-
konur fyrstu árin. Ein af þeim var
Kristrún Sæmundsdóttir úr Bisk-
upstungum og felldu þau Kristinn
hugi saman og giftust og hófu bú-
skap á Brautarhóli í Biskupstung-
um. Valdimar bjó þá einn í Hreiðri
í nokkur ár, en þá kom til hans
ráðskona, Guðrún M. Albertsdóttir
frá Neðstabæ í Norðurárdal, Húna-
vatnssýslu. Hún var dóttir Alberts
Björnssonar bónda þar og konu
hans, Hólmfríðar Guðjónsdóttur.
Guðrún réð sig sumarlangt þama
austur í sveitir, en forlögin ætluðu
henni annað. Þau Valdimar giftust
21. september 1936. Þau eignuðust
5 böm. Elstur er Siguijón bóndi á
Glitstöðum, kvæntur Auði Eiríks-
dóttur frá Glitstöðum í Borgarfirði;
Albert menntaskólakennari í Hafn-
arfirði, kvæntur Ingibjörgu Sig-
mundsdóttur frá Hraungerði í
Hraungerðishreppi; Laufey gift
Hafsteini Kristinssyni og búa þau
í Hveragerði; Jóna gift Hjalta Sig-
uijónssyni og búa þau í Raftholti,
í Holtahreppi; og Valgerður gift
Einari Orra Hrafnkelssyni og búa
þau á Egilsstöðum.
Valdimar og Guðrún bjuggu
síðan í Hreiðri til ársins 1964 er
þau ákveða að bregða búi og flytja
tii Hafnarfjarðar. Þar keyptu þau
lítið notalegt hús við Reykjavík-
urveginn. Þar rétt hjá bjuggu þá
bræður Valdimars, þeir Ami og
Guðmundur og í næsta húsi við þau
bjó náfrændi Valdimars, Krist-
mundur Guðmundsson.
Þetta góða nábýli gerði það að
verkum að búferlaflutningurinn til
Hafnarijarðar varð ekki eins þung-
bær eins og við mátti búast.
Valdimar fór strax að vinna hjá
Skipasmíðastöðinni Dröfn, en
síðustu árin í Hafnarfirði vann hann
hjá fiskverkunarstöð Venusar, sem
Vilhjálmur Ámason átti ásamt fleir-
um. Þar fannst Valdimar gott að
vera og hann dáði Magnús Þórðar-
son verkstjóra mjög. Þar fann hann
aftur sama andann og hjá Gísla
Johnsen í Vestmannaeyjum forðum,
sem hann kunni svo vel að meta.
Þarna satvinnusemi í fyrirrúmi og
gerðar kröfur til starfsfólks um að
það skilaði sinni vinnu af trú-
mennsku, en héngi ekki í vinnu sinni
og hirti kaup fyrir lítið. Vitnaði
hann oft í stjómsemi hjá þeim Ven-
usarmönnum þegar hann sá fólk
hanga í vinnu hjá öðmm og gera
lítið.
Valdimar missti konu sína árið
1970. Hann flutti austur í Hvera-
gerði árið 1974 og bjó hjá okkur
Laufeyju þar til hann fékk heila-
blóðfall fyrir rúmum 2 árum og
varð eftir það að dveljast í sjúkra-
húsum. Hann lá nær alveg lamaður
og gat ekki mælt orð þessi ár, en
hugurinn var skýr. Þetta voru vafa-
laust mjög þungbær ár fyrir hann
og þegar svona er ástatt er dauðinn
líkn. En við sem eftir lifum eigum
góðar og ánægjulegar minningar
um liðnar samverustundir.
Þegar Valdimar kom á heimili
okkar í Hveragerði vom börnin
ung, en þau hændust strax að hon-
um og afinn varð eðlilegur meðlim-
ur fjölskyldunnar, sem bamfóstra,
fræðari eða bara sem félagi. Ágæt-
ur heimilisvinur okkar sagði einu
sinni við börnin: „Mikið eigið þið
gott að hafa afa á heimilinu, þið
skiljið það ef til vill ekki núna, en
þið munið skilja það betur seinna."
Valdimar var vel meðalmaður á
hæð, vel vaxinn og samsvaraði sér
vel. Hann hafði á yngri ámm ótrú-
Fædd 19. nóvember 1903
Dáin31.júlí 1986
Fimmtudaginn 31. júlí sl. lézt
Ingibjörg Jónsdóttir Kaldal 82 ára
að aldri.
Ingibjörg var eiginkona Magnús-
ar heitins Þorgeirssonar fyrmrn
verzlunarstjóra og aðaleiganda
verzlunarinnar Pfaff í Reykjavík.
Ingibjörg fæddist árið 1903 í
Stóradal í Svínavatnshreppi, Aust-
ur-Húnavatnssýslu. Foreldrar
hennar vom Jón Jónsson bóndi þar
og kona hans, Ingibjörg Gísladóttir.
Hún átti því ættir að rekja til
þekktra alþingismanna úr Húna-
þingi.
Árið 1930 giftist hún Magnúsi
Þorgeirssyni í Pfaff og átti síðan
alla sína starfsæfi heima í
Reykjavík.
Ingibjörg var því ein af mörgum
Reykvíkingum, sem fædd var úti á
landi og alin upp í sveit, en fluttist
síðan til höfuðborgarinnar til að
taka þátt í þeim stórfelldu breyting-
um, sem gerðu miðlungskaupstað á
gelgjuskeiði að þeirri borg, sem hún
er nú í dag. Fljótlega eftir að ég
fór að vera um lengri tíma í senn
hér í Reykjavík vegna starfa minna
á alþingi, kynntist ég Magnúsi Þor-
geirssyni í Pfaff. Með okkur tókst
góð og einlæg vinátta. Brátt kynnt-
ist ég einnig Ingibjörgu konu
Magnúsar, enda kom ég oft á heim-
ili þeirra. Ingibjörg kom mér fyrir
sjónir sem hæglát kona sem ekki
vildi láta bera meira á sér en þörf
var á. Hún tók mér fljótlega mjög
vel og ég fann að hún var að eðlis-
fari einlægur vinur vina sinna.
Nú við þessi leiðarlok verður mér
hugsað til nokkurra samvemstunda
með þeim Ingibjörgu og Magnúsi.
Ég minnist dýrlegra daga sem ég
legt vinnuþrek og mjög góða
líkamlega burði. Hann var mjög
fylginn sér við allt sem hann tók
sér fyrir hendur.
Til marks um þetta sagði Guð-
mundur Daníelsson frá Guttorms-
haga þá sögu um Valdimar, að er
þeir vom eitt sinn í Eyjum var þar
annálaður og frægur kraftamaður,
sem óspart egndi menn í glímu á
móti sér. Valdimar lét tilleiðast að
reyna við kappann þama í ver-
búðinni og áflogin enduðu með því
að Valdimar var búinn að hálftroða
aflraunakappanum undir rúm. Guð-
mundur sagði að þama hefði
Valdimar unnið á snerpunni og
kappseminni. Valdimar var einyrki
allan sinn búskap. Þegar verkin
hrönnuðust upp lagði hann einfald-
lega meira á sig og tvíefldist við
verkefnin. Um sláttinn fór hann
oftast á fætur um miðja nótt til að
slá. Hann lagði ávallt mikla áherslu
á að eiga næg hey að hausti, vissi
sem var að undir því átti bóndinn
allt sitt. Hann bjó í Hreiðri ákaflega
snyrtilegu og notalegu búi. Valdi-
mar náði því takmarki að verða vel
efnahagslega sjálfstæður. Hann
vildi sjá sér og sínum farboða af
eigin rammleik og dugnaði, og vera
sem mest öðrum óháður í lífinu.
Leti og sjálfsaumingjahátt mat
hann ekki mikils og var alla ævi
trúr þeirri lífsskoðun sinni að menn
ættu að vinna störf sín af sam-
viskusemi og trúnaði.
í fjölda ára fór Valdimar á fjall
og smalaði þá Holta- og Land-
mannaafrétt. Hann fór oftast í
erfiðustu leitirnar inn í Jökulgilið
og þegar hann sagði okkur sögur
frá þessum ferðum þá leyndi það
sér ekki að hann hefur haft unun
af þessum ferðum þó svo að æði
oft hafi verið slarksamt þarna sök-
um ófærðar og veðurs. Að nokkru
leyti má segja að þessar ferðir
væru hans sólarlandaferðir.
og kona mín áttum með þeim hjón-
um í sumarhúsi þeirra uppi í
Borgarfirði. Þar leið okkur öllum
vel og þar var stundum glatt á
hjalla. Þá kynntist ég nýrri hlið á
Ingibjörgu og fann hve grunnt var
á glaðværð og gamansemi í skapi
hennar. Það var mér sérstakt gleði-
efni að finna hve vel þær áttu
saman kona mín og Ingibjörg, enda
urðu þær góðar vinkonur þegar
fram liðu stundir.
Ég átti margar ferðir á heimili
þeirra Ingibjargar og Magnúsar.
Þar minnist ég ferða með þeim
Lárusi Blöndal og Pétri Snæland,
þegar við vorum að mæla okkur
mót í eitthvert ferðalagið um ná-
grennið hér suðvestanlands. Alltaf
tók Ingibjörg okkur félögunum með
hlýhug og gestrisni og sá um að
við færum ekki hungraðir f ferða-
lagið.
Þeir Lárus og Pétur voru augljós-
lega eins og gamlir heimilisvinir og
við þá talaði Ingibjörg á þann hátt
sem við átti. Ég hafði komið síðar
inní kaffiklúbbinn og þennan vina-
hóp. Ingibjörg tók mig þó inn í
vinahópinn á þann elskulega hátt,
sem mér er minnisstæður. Hún
skildi og fann hveijir voru vinir og
hveijir áttu, samleið.
Nú þegar Ingibjörg er öll, vottum
við félagamir henni virðingu okkar
og þakklæti fyrir liðnar samveru-
stundir. Það var mér mikils virði
að kynnast þeim Ingibjörgu og
Magnúsi og svo komu kynnin við
syni þeirra, Leif og Kristmann, eins
og af sjálfú sér. Nú eru þau Ingi-
björg og Magnús bæði fallin frá.
Synimir tveir og ættingjamir halda
uppi merkjum þeirra. Ég þakka
þeim hjónunum Ingibjörgu og
Magnúsi samfylgdina og vináttuna
við mig og konu mína. Um leið og
Nú þegar við kveðjum Valdimar
þá eru í huga okkar hugljúfar minn-
ingar um samveruna og við erum
þess fullviss að slíkir menn sem
yaldimar eigi sér góða heimkomu.
Ég bið algóðan Guð að blessa minn-
ingu Valdimars frá Hreiðri.
Hafsteinn Kristinsson
Nú þegar elsku afi okkar er dá-
inn streyma upp í hugann ótal
minningar um góðar stundir og
skemmtileg atvik sem hann átti
með okkur.
Við elstu systkinin munum eftir
mörgum dögum sem við eyddum í
Hafnarfirði hjá afa og ömmu. Það
var sérstök upplifun að fá að vera
hjá þeim, enda ýmislegt spennandi
þar, sem ekki fannst heima hjá
okkur. Litla húsið þeirra var fullt
af spennandi og dularfullum skot-
ég votta þeim virðingu mína vil ég
og kona mín votta öllum ættingjum
þeirra samúð okkar.
Lúðvík Jósepsson
Elskuleg kona er fallin frá. Hún
var hugprúð eiginkona, móðir og
amma sem gat verið stolt af starfi
sínu. En hún barst ekki á. Meðfædd
hlédrægni og lífsreynsla mótuðu þá
hógværð og manngæsku sem voru
einkenni hennar.
Glaðværðina vantaði vissulega
ekki og einkum var glaðst yfir vel-
gengni annarra. Ég er einn af þeim
mörgu sem nutu gestrisni hennar
og hjartahlýju. Viðtökur hennar
falla ekki í gleymsku og af innilegu
þakklæti eru þessi fáu orð rituð.
Sonum hennar og fjölskyldum
þeirra er vottuð dýpsta samúð.
Arngrímur Sigurðsson
í dag kveðjum við hana ömmu
mína er loksins fékk hvfldina eilífu,
sem hún hafði beðið eftir um skeið.
Hún var orðin þreytt og lasburða
eftir nokkurra ára veikindi. Það er
dapurlegt að horfa upp á hvemig
iífskraftur og orka hennar dofnaði
_____________________________33
um sem heilluðu ungar bamssálir
á óttablandinn hátt. Alltaf var afi
óþreytandi við það að slást við litla
krakkarollinga. Það vom heldur
ekki ófáar gönguferðimar sem
farnar vom niður að höfn, í Hellis-
gerði eða bara rölt um bæinn. Þetta
vom yndislegar stundir sem aldrei
gleymast.
Þegar amma dó breyttist margt.
Fáum ámm síðar flutti afí alkominn
til okkar í Hveragerði. Þetta hefur
sjálfsagt verið erfiður tími fyrir
hann, en við börnin skynjuðum það
ekki, gleðin yfir því að afi skyldi
ætla að búa hjá okkur var mikil.
Hann varð strax vel kunnugur öll-
um í okkar kunningjahópi og kunni
vel að meta ærslin og leikina í
krökkunum. Við gleymum því.seint
þegar afi var í eltingaleik við okkur
úti á túni og hljóp eins og ungling-
ur, á harðaspretti á eftir okkur. Eða
þegar honum fannst ærslin orðin
helst til mikil inni við og tók hann
þá oft í eyrun á strákunum til að
stilla til friðar, eða hvolfdi úr okkur
óþægðinni ef allt annað brást. Það
var alltaf líflegt og gaman í kring-
um afa og þolinmæði hans við okkur
einstök.
Alltaf var hann reiðubúinn að
spila við okkur, ylja kaldar tær,
lesa eða segja okkur sögur af því
þegar hann var ungur.
I 10 ár var afí sjálfsagður hluti
af tilvem okkar. Við leituðum til
hans með stór og smá vandamál
og alltaf var hann til staðar, að
hlusta og ráðleggja. Er afí veiktist
var það okkur öllum reiðarslag og
líf okkar breyttist mikið. En núna
þjáist hann ekki lengur og við vitum
að honum líður vel.
Við mælum fyrir hönd allra hinna
bamabarnanna er við þökkum afa
fyrir ógleymanlegar stundir og allt
það góða veganesti sem hann hefur
gefið okkur út í lífið.
Barnabörnin, Hveragerði
á síðustu ámnum, hún sem alltaf
var svo iðin og myndarleg og unni
sér sjaldan hvfldar.
Þegar hún amma mín ákvað að
taka sér eitthvað fyrir hendur þá
var gengið strax til verks og unnið
hratt. Þá nýtti hún sér sinn lausa
tíma til að sinna því sem hún hafði
gaman af, útsauminum. Þau em
ófá sporin sem hún tók með saum-
nálinni, og bjó til fallegar myndir
í púða, dúka, stólsessur, veggteppi
og ótal margt fleira. Þessi listaverk
prýða mörg heimili ættingja og
vina. Sterkasta minningin um
ömmu er þar sem ég sé hana sitj-
andi með handavinnuna sína og
saumagamið í ótal litum, öllu raðað
skipuiega við hlið sér.
En það var fleira en saumagam-
inu sem var skipulega raðað. Allt
á heimili hennar var í stökustu röð
og reglu, allt frá kjallara upp á
háaloft, og ýmiss konar minnisat-
riði, dagsetningar o.fl., var haldið
utan um af hinni mestu natni.
Hún amma mín var félagslynd
og góðhjörtuð kona. Hún var um
árabil virkur félagi í Hringnum í
Reykjavik, sem starfað hefur að
líknarmálum. Þau em ófá hand-
tökin, sem hún lagði fram í þágu
þess félagsskapar.
Þegar vel lá á henni ömmu
minni, þá hló hún dátt sinum sér-
staka hlátri, sem smitaði alla með
sér i gleði og gamni.
Þrátt fyrir að læknar hafi til-
kynnt Qölskyldunni fyrir tæpu ári
hvert stefndi var maður samt sem
áður svo óundirbúinn þear að and-
láti hennar ömmu kom. Ég hafði
setið hjá henni og rætt við hana
sólríkan eftirmiðdag aðeins tveim
dögum fyrir andlátið og það hvarfl-
aði ekki að mér þá að hún ætti
svona stutt eftir.
Sem betur fer leið hún ekki nein-
ar kvalir sína síðustu daga hér á
jörð, en kvartaði helst yfir því að
hafa ekki sömu orkuna og áður
fyrr. En svona gengur víst lífið fyr-
ir sig, fólk heldur ekki ævilangt í
æskuna, og þetta er leiðin okkar
allra.
Megi elsku amma mín nú njóta
hvíldarinnar eilífu.
Dagný Leifsdóttir
Minning:
Ingibjörg Jóns-
dóttir Kaldal