Morgunblaðið - 04.02.1988, Blaðsíða 43

42
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. FEBRÚAR 1988
Lögmál eða náð
Opið bréf til dr. Einars Signrbj örnssonar
eftirRaymond
John Cooper
Kæri Einar Sigurbjömsson.
Ég þakka þér fyrir jólakveðjuna
og óska þér farsældar á þessu ári. í
Morgunblaðinu þann 24. desember
sl. tekur þú aftur til vamar fyrir
kenninguna um skím til endurfæð-
ingar. Sumt af því sem í grein þinni
stendur hefur áður komið fram, en
ýmislegt er þó nýtt. Því þykir mér
við hæfí að skýrgreina nokkur hug-
tök, til þess að enginn misskilji hvað
átt sé við í umQöllun um þetta mál.
Réttlæting fyrir trú
Að réttlætast merkir að verða
réttlátur eða saklaus í augum Guðs.
Að réttlætast fyrir trú merkir það,-
að hafa frið við Guð fyrir trúna á
Jesúm Krist (Rm 5:1). Verki Guðs
verður ekki lýst í fáum orðum, því
vafalaust er leyndardómur guðrækn-
innar mikill. Guð birtist í holdinu og
keypti söfnuðinn með sínu eigin blóði
(P 20:28). Allir þeir sem treysta frið-
þægingarblóðinu réttlætast fyrir trú
(Rm 3:25). Við höfum beinan og
opinn aðgang að hjálpræðisverki
Krists fyrir trú, og ekki er það
nauðsynlegt að miðla verki Guðs.
Hér er það trúin ein sem máli skipt-
ir og í orði Guðs virðist ekki vera
greint frá neinni athöfn sem hann
notar til að veiqa trú. Ef þú veist
um slík dæmi, þá bið ég þig að benda
á þau út frá biblíunni.
Fyrirheit bundin
við vatnið?
Þú segir „Guð hefur bundið
ákveðin fyrirheit við vatnið." Hver
eru þessi fyrirheit? Þú svarar: ... í
skíminni miðlar Guð hjálpræði sínu,
af því að hann hefur sjálfur gefíð
fyrirheit þar um. 0g fyrirheit hans
er það orð, sem gerir vatnið í fontin-
um að skím.“ Hvert er þetta orð?
Lúther svarar: „Því að án orðs Guðs
er vatnið venjulegt vatn og engin
skím, en með orði Guðs er það
skím..." og þá vitnar Lúther í
Títusarbréfíð.
Þá frelsaði hann oss, ekki vegna réttlæt-
isverkanna, sem vér höfðum unnið,
heldur samkvæmt miskunn sinni fyrir
laug endurfæðingar og endurnýjunar
heilags anda, (Tt3:5).
En ijalli versið ekki um skím, þá
er þar hvorki að fínna orð né fyrir-
heit, er geri vatnið í fontinum að
skirn. Þá myndi vatnið vera venju-
legt vatn og engin skím og þá myndu
allir þeir sem hafa gengið í gegnum
þessa athöfn, sem kölluð er skím,
vera óskírðir. Þú ert mér ósammála
um það, að með vatni í Jóhannes 3:5
sé ekki átt við skím heldur orð
Guðs (Jk 1:18 lPt 1:23,25), en tak
eftir því, að það að fæðast af vatni
og anda (endurfæðing) er forsenda
fyrir því að komast inn í guðsríkið,
aiveg eins og trú á soninn er for-
senda fyrir því að hafa eilíft líf.
Kristur skyldi Nikódemus ekki eftir
í óvissu um hvað hann átti við með
þessum orðum, heldur sagði hann
honum hvað hann ætti að gera til
þess að fá inngöngu í guðsríkið (vers
14-18).
Dæmi um mis-
munandi þýðingar
í grein sem dr. Jón Sveinbjömsson
ritaði til hliðar við grein þína til þess
að sannfæra okkur um það að um-
deilda versið í þýðingunni frá 1981
væri þar loksins rétt þýtt, og vitnaði
í því sambandi í nýjar þýðingar frá
löndum þar sem kenningin um skím
til endurfæðingar er álitin rétt trú,
máli sínu til stuðnings, þá viðurkenn-
ir hann samt að „Guð lætur heilagan
anda lauga okkur". Og hér eru nokk-
ur dæmi um hvemig þetta vers hefur
verið þýtt í ýmsum öðrum biblíuútg-
áfum.
Revised Standard Version: Not be-
cause of deeds done by us in
righteousness, but in virtue of his
own mercy, by the washing of
regeneration and renewal in
the Holy Spirit, which he poured
out upon us richly through Jesus
Christ our Saviour.
1960 Philips: Not by virtue of any
moral achievements of ours, but
by the cleansing power of a new
birth and the moral renewal of
the Holy Spirit, which he gave
us so generously through Jesus
Christ our Saviour.
Lúther: Nicht um der Werke wil-
len der Gerechtigkeit, die wir
getan hatten, sondern nach
seine Barmherzigkeit machte
er uns selig durch das Bad der
Wiedergeburt und Emeuerung
das heiligen Geistes.
1955 Elberfelden Nicht aus Werken,
die in Gerechtigkeit vollbracht,
wir getan hatten, sondem nach
seine Barmherzigkeit durch die
Waschung der Wiedergeburt
und Emeuerung das heiligen
Geistes.
1951 Bijbel: Niet om werken der
gerechtigheid, die wij zouden
gedaan hebben, doch naar zijn
ontferming ons gered door het
bad der wedergeboorte en der
vemiewing door de Heilige
Geest.
Af þessum þýðingum má sjá, að
þýðendumir notuðu orðin „laug end-
urfæðingarinnar" eins og ritað er í
íslensku þýðingunni frá 1912. Ekk-
ert bendir til þess, að um skím sé
að ræða.
Trú annarra
Þú varst við áskorun minni um
það að sýna út frá Biblíunni svart á
hvítu, að trú annarra geti leitt til
þess, að maður fái fyrirgefningu fyr-
ir syndir sinar, með því að vitna í
Markúsarguðspjall þar sem Jesús
læknaði lama manninn, en þar segir:
Þá er Jesús sér trú þeirra segir hann við
lama manninn: „Bamið mitt, syndir þínar
eru fyrirgefnar.“ (Mk. 2:5.)
Er ekki hugsanlegt að orðið þeirra
feli líka í sér trú lama mannsins?
Er það að túlka ritningamar rétt að
halda því fram, að hann hafi enga
aðild átt að því að vera færður til
Jesú? Var hann borinn til Krists
nauðugur án þess að vilja það sjálfur
eins og bam er borið til prestsins?
Þetta dæmi nægir ekki til að sýna
fram á, að trú annarra ein sér geti
leitt til fyrirgefningar synda. Þess
vegna endurtek ég áskorun mína til
hvers sem er, að sýna út frá orði
Guðs, að menn geti réttlæst með
öðrum hætti heldur en fyrir eigin trú.
„Skirn til fyrir-
gefningar syndanna?"
Þú spyrð: „Hvað þýðir annars
„skím til fyrirgefningar syndanna?"
Þýðir það, að í skíminni öðlist menn
fyrirgefningu fyrir drýgðar syndir?
Ef svo er, þá þyrfti hver og einn að
skírast svo oft sem hann syndgar eða
geyma það að skírast, uns hann er
orðinn viss um að syndga ekki fram-
ar!“
Svarið er, að í biblíunni er ekki
minnst á að fyrirgefning synda fáist
einungis fyrir skím. Skím er alltaf
í tengslum við iðrun og trú. Hér
eru nokkur dæmi.
Jóhannes skírari (kom) fram í óbyggð-
inni og prédikaði iðrunarskím til
syndafyrirgefningar, og öll Júdeu-
byggð og allir Jerúsalembúar fórn út til
hans, og létu skfrast af honum f ánni
Jórdan og játuðu syndir sinar. (Mk.
1:4,5.)
Ekki boðaði hann iðrun eina, held-
ur líka trú á Krist.
Jóhannes skírði iðrunarskím, er
hann sagði iýðnum að trúa á þann,
sem eftir sig kæmi, það er að segja
á Jesúm. (P 19:4.)
í öllu Nýja testamentinu sjáum
við, að syndafyrirgefning fæst fyrir
iðrun og trú.
Gjörið þvf iðrun og snúið yður, að syndir
yðar verði afmáðar ... (P 3:19.)
... að sérhver, sem á hann trúir, fái fyr ■
ir hans nafn syndafyrirgefning. (P
10:43.)
Yður sé þvf vitanlegt, bræður mfnir, að
yðúr er fyrir hann boðuð syndafyrir-
gefning, og hver sá er trúir, réttlætist
í honum af 8IIu ... (P 13:89.)
Hefi ég tekið þig út úr lýðnum og út
úr heiðingjunum og sendi þig til
þeirra, til að opna augu þeirra, svo
að þeir snúi sér frá myrkri til ljóss og
frá Satans valdi til Guðs, svo að þeir
öðlist synda-fyrirgefning og arf með
þeim, sem helgaðir eru fyrir trúna á
mig. (P 26:18.)
Iðrun og trú em grundvallaratriði
í kristni.
Vér förum ekki að byija aftur á undir-
stöðuatriöum eins og afturhvarfi frá
dauðum verkum og trú á Guð, kenning-
unni um skfmir og handayfirlagningar,
upprisu dauðra og eilffan dóm. (Heb. 6:2.)
Fyrst kemur afturhvarf, þá trú,
þá skímir í vatni og heilögum anda,
þá handayfírlagningar, þá upprisa
dauðra og þá eilífur dómur. Þjóð-
kirkjan vill byrja á skirn en virðist
gleyma því að iðrun og trú eru
skilyrði fyrir því að skirast. Eins
og Pétur postuli sagði á hvítasunnu-
degi:
Gjörið iðrun og sérhver yðar láti skfrast
í nafni Jesú Krists til fyrirgefningar
synda yðar, og þér munuð öðlast gjöf
heilags anda; (P 2:38.)
Skírn til iðrunar
Líka er rétt að benda á það hér
að orðið til (skím til fyrirgefningar
synda) er þýtt frá orðinu eis í grísku,
en eis er líka þýtt gegn, meðal,
við, í, um og með á íslensku. Dæmi:
en hver, sem talar lastmæli gegn heilög-
um anda, fær eigi fyrirgefningu um
aldur, Mk 3:29.
En Sál, sem enn þá blés ógnum og mann-
drápum gegn lærisveinum Drottins, gekk
til æðsta prestsins. (P 9:1.)
En það er sáð var meðal þyma, það er
sá, sem orðið heyrir, og áhyggja heims-
ins og tál auðæfanna kefla orðið. (Mt
13:22.)
En til þess að það berist ekki frekar út
meðal lýðsins, þá skulum vér hóta þeim
hörðu. (P 4:17.)
Níníve-menn munu koma fram í dóminum
ásamt kynslóð þessari og dæma hana
seka, því að þeir gjöra iðran við prédikun
Jónasar. (Mt 12:41.)
... Ég er eigi aðeins reiðubúinn til að
láta binda mig f Jerúsalem, heldur og
að deyja þar fyrir nafn Drottins Jesú. (P
21:13.)
þvf að Davfð segir um hann: Ávallt hafði
ég Drottin fyrir augum mér. (P 2:25.)
Þakkið alla hluti, þvf að það er vilji Guðs
með yður f Kristi Jesú. (1Þ 5:18) (1981).
Þetta ætti að nægja til þess að
sýna fram á það, að enda þótt orðið
hafí verið þýtt til — „iðrunarskírn
til syndafyrirgefningar“ — þá er það
ógerlegt að túlka orðið eis á þann
veg, að það merki til þess að fá
syndafyrirgefningu, heldur gæti það
jafnvel hafa verið þýtt gegn í þeirri
merkingu að maður fær eitthvað
gegn framvísun skilrílqa, eða fyrir
í þeirri merkingu að einhver fær
þakkir fyrir hjálpina, eða við í þeirri
merkingu að maður fær inngöngu
við framvísun aðgöngumiða. Hér er
eitt dæmi um hvemig eis er notað
í sambandi við skím.
' Ég skíri yður með vatni til (eis)
iðrunar. (Mt 3:11.)
Merkir þetta það að þeir þyrftu
skím til þess að geta iðrast? Nei.
Þeir tóku skím vegna þess að þeir
höfðu gjört iðrun. Skím án iðrunar
og trúar einstaklingsins sem vill láta
skírast er gagijgjaus. Þetta verður
okkur augljóst af orðum Jóhannesar
skírara.
Hann sagði þvf við mannfjöldann, sem
fór út, til að skírast af honum: Þér nöðra-
afkvæmi, hver kendi yður að flýja undan
komandi reiði? Berið þá ávexti samboðna
iðraninni... (Lk 3:7,8.)
Filippus trúboði vildi ekki skíra
eþíópíska hirðmanninn fyrr en hann
var orðinn viss um að hirðmaðurinn
tryði fagnaðarerindinu um Jesúm „af
öllu hjarta". (P 8:37).
Iðrun
Hvað er iðrun? Hvað eigum við
að segja um fólk sem er gott og alið
upp í trúnni? Þarf það að gjöra iðrun?
Ekki eru dauð verk (Heb 6:2) þau
sömu og holdsins verk
(G1 5:19—21). Dauð verk eru þau
sem Páll postuli talaði um þegar
hann ritaði:
... vér vitum, að maðurinn réttlætist
ekki af lögmálsverkum, heldur fyrir trú
á Jesúm Krist. Og vér tókum trú á Krist
Jesúm, til þess að vér réttlætumst af trú
Raymond John Cooper
á Krist, en ekki af lögmálsverkum. Enda
réttlætist enginn lifandi maður af lög-
málsverkum. (G1 2:16.)
Það er til tvenns konar réttlæti, „rétt-
læti Gus fyrir trú á Jesúm Krist öllum
þeim til handa, sem trúa“ (Rm 3:22) og
okkar eigið réttlæti, sem byggist á þvf
góða sem við höfum gert í þessu lffi.
Þeir, sem treysta á að eigið réttlæti veiti
þeim inngöngu f guðsrfkið, era undir lög-
máli. Enginn réttlætist af lögmálsverk-
um, þvf að „allir þeir, sem era
lögmálsverka megin, era undir bölvun,
því að ritað en Bölvaður er sá, sem ekki
heldur fast við allt það, sem f lögmáls-
bókinni er ritað, svo að hann breyti eftir
því.“ (GI 3:10.)
Því að þótt einhver héldi allt lögmálið,
en hrasaði í einu atriði, þá er hann
orðinn sekur við öll boðorð þess. (Jk
2:10.)
Þess vegna þörfnumst við mis-
kunnar Guðs og þess vegna er það,
að „af náð erað þér hólpnir orðnir
fyrir trú; og það er ekki yður að
þakka, heldur Guðs gjöf. Ekki af
verkum, til þ ess að enginn skuli
geta þakkað sér það sjálfum.“
(Ef 2:8,9.) *
Hver maður þarf að átta sig á
þvf, að þótt hann hafi verið viðstadd-
ur og gengið í gegnum ýmsar
athafnir þjóðkirkjunnar, t.d. vatns-
austur, og þótt hann hafi verið alinn
upp f að biðja og trúa á Krist, þá
þarf hann engu að síður að gjöra
iðran. Kristur talaði um þetta þegar
hann sagði:
Vilji einhver fylgja mér, þá af-
neiti hann sjálfum sér og taki upp
kross sinn daglega og fylgi mér.
Því að hver sem vill bjarga lffí
sinu, mun týna þvf; en hver sem
týnir lffí sínu mfn vegna, hann
mun bjarga því. (Lk 9:23,24.)
Páll postuli tók upp sinn kross.
I Galatabréfínu segir hann:
Þvf að það er svo um mig,
að ég er fyrir lögmálið dáinn
lögmálinu, til þess að lifa
guði. Ég er krossfestur með
Kristi. Sjálfur lifi ég ekki
framar, heldur lifir Kristur
f mér. En það sem ég þó enn
lifi f holdi, það lifi ég í trúnni
á Guðs son, sem elskaði mig
og lagði sjálfan sig í sölum-
ar fyrir mig. Það er ekki ég,
sem ónýti náð Guðs, þvf að
ef til er réttlæting fyrir lög-
mál, þá hefir Kristur dáið til
einskis. (G1 2:19—21.)
Til þess að verða hólpinn þarf
maður að afneita eigin réttlæti, (öllu
því góða sem hann hefur gert til
þess að reyna að komast til himins)
og að taka á móti réttlæti annars,
það er, Krists. Svo einfalt er það,
að mörgum finnst það of erfitt. Það
þýðir, að maðurinn þarf að afneita
sjálfstrausti sínu og sjálfstæði. Mað-
urinn þarf að gefast undir réttlæti
Guðs (Rm 10:3).
Þó er það rétt að ala böm upp
með aga og umvöndun Drottins (Ef
6:4) með þeirri bæn að þau vakni til
trúar (ekki um Krist heldur á hann)
fyrir áhrif heilags anda við lestur
orðsins inni á heimilunum. Ekki eru
það einungis þeir sem lifað hafa að
heimsins hætti er gjöra þurfa iðrun
„því að allir hafa syndgað og skortir
Guðs dýrð, og þeir réttlætast án verð-
skuldunar af náð hans fyrir endur-
lausnina, sem er í Kristi Jesú.“ (Rm
3:23,24.)
Skírnarskilningur
íslensku þjóðkirkjunnar
Skímarskilningur íslensku þjóð-
kirkjunnar virðist gera iðmn óþarfa
og gera persónulega trú líka óþarfa,
því að trú einhvers annars nægir til
þess að viðkomandi glatist ekki held-
ur hafí eilíft líf. En Kristur sagði:
Því að svo elskaði Guð heiminn, að hann
gaf son sinn eingetinn, til þess að hver,
sem á hann trúir, glatist ekki, heldur
hafi eilfft líf. (Jh 3:16.)
Samkvæmt þessum orðum Jesú,
mun sá sem ekki trúir á hann (og
þar með hans fullkomna friðþæging-
arverk) glatast.
Og hver sem ekki fannst ritaður f lffsins
bók, honum var kastað í eldsdíkið.
(Opb 20:15.)
Er það ekki háskalegt að kenna
mönnum, að þeir hafi endurfæðst,
hafi fengið syndafyrirgefningu, og
verið innsiglað með heilögum anda
og þar með orðið böm Guðs fyrir
vatnsaustur, án þess að þeir hafi þurft
að gjöra iðran og trúa sjálf ir á Krist?
Sjái einhver þörf sína fyrir að gjöra
iðmn frammi fyrir Guði, þá, „það
sem þjóðkirkjan vill segja til fólks
er, að afturhvarf eða frelsunin, er
afturhvarf til skímarinnar", og „end-
umýjun á skíminni". Hann ætti þá
að staðfesta eið, sem áður var gefinn
af foreldrum hans og guðfeðginum
í nafni hans áður en hann vissi nokk-
um hlut um málið. Þetta segir þú
sjálfur.
Hversu frábmgðið er ekki allt
þetta þeirri hreinu trú sem frá er
greint í Nýja testamentinu, þar sem
boðaður er beinn aðgangur að frelsis-
verki Krists á krossinum fyrir iðmn
og trú, og það án þess að þurfa að
ganga í gegnum nokkrar athafnir,
er draga hulu myrkurs yfír það frels-
isverk!
Skírnin gerð að lögmáli
í biblíunni getum við lesið um
karla og konur sem réttlættust fyrir
trú án skímar. í ellefta kafla Hebrea-
bréfsins lesum við um a.m.k. átján
mánns í Gamla testamentinu sem
urðu erfíngjar trúarréttlætisins.
Kristi bám allir spámennirnir vitni,
að sérhver, sem á hann trúði, fengi
fyrir hans nafn synda-fyrirgefning
(P 10:43) því að það var ómögulegt,
að blóð nauta og hafra gæti burt
numið syndir (Heb 10:4). Allar fóm-
ir í Gamla testamentinu bentu fram
til Krists og fómar hans á krossinum
— guðslambið, er bar synd heimsins.
Fólk undir lögmálinu leit fram í trú
til krossins í gegnum ýmsar athafnir
sem gátu ekki af sjálfu sér numið
syndir í burtu.
Við, sem erum undir náð og
lítum til baka til fullkomnu synda-
fórnarinnar á krossinum, þurfum
ekki að binda okkur við athafnir
til að reyna að fá syndafyrirgefn-
ingu, vegna þess að leiðin inn í
hið heilaga er nú opin öllum sem
trúa.
Er vér nú, bræður, megnm fyrir Jesú
blóð með djörfung ganga inn i hið
heilaga, þangaö gem hann vigði oss
veginn, nýjan veg og lifandi inn i
gegnum fortjaldið, það er að segja
hans eigin Ukama. (Heb 10:19,20.)
Réttlæting fyrir
trú án skírnar
Líka í Nýja testamentinu getum
við lesið um karla og konur sem rétt-
lættust fyrir trú og fengu syndafyrir-
gefningu án skímar. I Lúkasarguð-
spjalli í 18. kafla er frásögn í versum
37—50 um bersynduga konu og Jes-
ús sagði við hana: „Syndir þínar eru
fyrirgefnar" (48). „Og hann sagði
við konuna: „Trú þín hefír frelsað
þig, far þú í friði.““ (50). Kristur
sagði berlega að konan hefði þá þeg-
ar fengið fyrirgefningu, og væri
þegar frelsuð fyrir trú. Hún kraup
trátandi við fætur Jesú, trúði, og
frelsuð var hún er hún fór í burtu.
Hún frelsaðist án skímar.
í þessum sama kafla lesum við í
versum 9—14 um tollheimtumann
og Farfeea sem gengu upp í helgi-
dóminn til að biðjast fyrir. Toll-
heimtumaðurinn iðraðist (13) og
réttlættist (14) án skímar.
í 23. kafla Lúkasarguðspjalls,
versum 39—43, er sagt frá illvirkja
sem krossfestur var til hliðar við
Jesúm. Illvirkinn trúði á Jesúm
(41,42) og eignaðist eilíft líf (43) án
þess að hafa tækifæri til að taka
skím.
Sá sem trúir á soniira hefir eilfft líf,
(Jh 3:36.)
Sannlega, sannlega segi ég yður: Sá
sem heyrir mitt orð og trúir þeim, sem
sendi mig, hefir eilfft líf og kemur
ekki til dóms, heldur hefir hann stigið
yfir frá dauðanum til lffsins. (Jh 5:24.)
Iðmn og trú eru ekki samofin
skím, þannig að maðurinn þurfí ekki
að gjöra iðrun og trúa í raun og vem.
Gjörið iðrun og sérhver yðar láti
sklrast. (P 2:38.)
... margir Korintumenn sem á
hlýddu tóku trú og létu skírast. (P
18:8.)