Morgunblaðið - 03.07.1996, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 3. JÚLÍ 1996
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Klaus segir af sér og er
falin stjómarmyndun
Prag. Reuter.
VACLAV Klaus, forsætisráðherra
Tékklands, lagði formlega fram
beiðni um lausn frá embætti í
gær, þriðjudag.
Samtímis bað Vaclav Havel for-
seti Klaus um að sitja áfram unz
ný ríkisstjóm undir forsæti Klaus
hefur verið mynduð, sem ætlað
er að af verði fyrir lok þessarar
viku.
Samsteypustjórn sú sem verið
hefur við völd í Prag frá síðustu
kosningum, samsett úr mið- og
hægriflokkum, tapaði naumlega
meirihluta sínum í þingkosningum
fyrir mánuði, eftir að hafa fylgt
strangri efnahagsumbótastefnu á
kjörtímabilinu.
Klaus lagði síðdegis í gær aftur
leið sína í Prag-kastala til að
leggja fram ráðherralista hinnar
nýju ríkisstjómar, sem vænzt er
að taki við á fimmtudag, sam-
kvæmt orðum sem Havel forseti
lét falla í síðustu viku.
Langar samningaviðræður
þurfti til að smíða hinn nýja ráð-
herralista, sem er samsettur úr
fulltrúum sömu flokka og mynd-
uðu síðustu stjórn, hins hægrisinn-
aða Borgaralega Lýðræðisflokks
Klaus sjálfs og tveggja smærri
flokka, Kristilegra Demókrata og
Borgaralega Lýðræðisbandalags-
ins.
Nýjar kosningar
þvingaðar fram?
Þar sem stjórnin hefur ekki
meirihluta á þingi verður hún háð
samþykki sósíaldemókrata, sem
þeir hafa lofað að veita eftir mála-
miðlunarlausn sem Havel forseti
kom í kring. Samkvæmt ákvæðum
stjómarskrár mun Klaus forsætis-
ráðherra hafa 30 daga frest til að
afla nýju ríkisstjórninni stuðnings
þingsins.
Sósíaldemókratar, sem hafna
öllu samstarfi við fyrrum komm-
únista, hafa sterka stöðu í þing-
inu, þar sem þeir eru nú annar
stærsti flokkurinn. Formaður sós-
íaldemókrata, Milos Zeman, hefur
nú þegar verið kosinn forseti
tékkneska þingsins.
Stjórnmálaskýrendur segja ólík-
legt að nýja minnihlutastjórnin
verði langlíf. Sennilegast sé að um
leið og önnur hvor hliðin, stjórnar-
flokkarnir eða stjórnarandstaðan,
sjái sér færi á að vinna meirihluta
þvingi viðkomandi fram nýjar
kosningar.
Vernda
útvarps-
hlustendur
London. Reuter.
EIGENDUR útvarpsstöðva í Bret-
landi geta nú gengið úr skugga
um að auglýsingar sem stöðvar
þeirra senda út séu í samræmi við
reglugerðir þar að Iútandi. Samtök
útvarpsstöðva hafa opnað miðstöð
sem athugar væntanlegar auglýs-
ingar og sker úr um hvort þær
standist gerðar kröfur.
Móðgandi auglýsingar
Með stofnun miðstöðvarinnar er
brugðist við kröfum útvarpsstöðva
um að leyfisveitingar gangi hratt
fyrir sig, og tekur miðstöðin við
af annarri stofnun, sem gegndi
sama hlutverki. Er tilgangur mið-
stöðvarinnar sagður vera að
vernda hlustendur fyrir villandi og
móðgandi auglýsingum.
I nýrri bók er margl fullyrt um Bandaríkjaforseta
Lauslæti og róm-
antísk stefnumót
Washington. Reuter.
RÁÐAMENN í Hvíta húsinu í
Washington í Bandaríkjunum
hafa að undanförnu reynt að gera
lítið úr nýlegri bók, sem segir af
ýmsu hneykslanlegu um forset-
ann, Bill Clinton. Krefjast menn
forsetans þess, að frambjóðandi
repúblikana til embættisins, Bob
Dole, sveiji af sér öll tengsl við
útgáfu bókarinnar.
Fréttafulltrúi forsetans, Mike
McCurry, sagði í gær að bókin
væri enn eitt dæmið um þann
„endalausa óhróður“ sem repú-
blikanar bæru nú út um Clinton,
og að Dole bæri að geta þess sér-
staklega að hann hefði hvergi
komið nærri.
Bókin heitir Ótakmarkaður að-
gangur: njósnari FBI [alríkislög-
reglunnar] í Hvíta húsinu, og er
eftir Gary Aldrich, fyrrum starfs-
mann FBI, sem einu sinni starfaði
í Hvíta húsinu. í bókinni er meðal
annars sagt frá lauslæti og óvark-
ámi forsetans.
McCurry sagði: „Það kæmi
okkur á óvart ef Dole myndi ekki
viðurkenna að einn af þeim ráðg-
jöfum sem eru á launum hjá hon-
um hafi sinnt óviðeigandi störfum
í tengslum við þessa bók.“
„Endalaus óhróð-
ur“ segja tals-
menn forsetans
Fulltrúi Doles, Nelson Warfield,
sagði í gær að í Hvíta húsinu leit-
uðu menn nú dyrum og dyngjum
að einhverju sem dregið gæti at-
hygli fólks frá þeim hneykslismál-
um sem plöguðu forsetann. Gall-
inn við kröfu McCurrys væri sá,
að enginn sem Dole greiddi laun
hefði komið nálægt umræddri
bók.
„Lygari“
McCurry beindi spjótum sínum
að Craig Shirley, fulltrúa höfund-
ar bókarinnar, en Shirley hefur
viðurkennt að hafa séð um nokkur
útvarpsviðtöl fyrir herferð Dole í
forkosningum Repúblikanaflokks-
ins. Talsmaður Dole segir að Shir-
ley hafi engan formlegan starfa
í kosningabaráttu Dole. í gær
neitaði Shirley því að hann væri
á launum sem ráðgjafí Dole.
„McCurry er lygari," sagði
Shirley, og bætti því við, að skjöl,
sem yfirkjörnefnd hefði undir
höndum gætu endanlega skorið
úr um, að hann væri ekki á laun-
um hjá Dole.
Utgefandi bókarinnar segir að
menn forsetans hafi reynst „bestu
auglýsendurnir" og bókin hafi
rokselst. Búið sé að prenta hana
fjórum sinnum, og hún sé enn
uppseld í Washington, New York
og Los Angeles. Utgefandinn seg-
ist standa með höfundinum, þrátt
fyrir ýmsar efasemdir um heim-
ildavinnuna.
Til rómantískra stefnumóta
í bókinni fullyrðir Aldrich að
Clinton hafí laumast út úr Hvíta
húsinu til rómantískra stefnumóta
á nálægu hóteli, án fylgdar ör-
yggisvarða. Þá segir höfundurinn
að fyrrum forsetaráðgjafi, Will-
iam Kennedy, hafi sagt honum
að Craig Livingstone hefði verið
ráðinn sem yfirmaður öryggisráð-
gjafar starfsmanna forsetans
vegna þess að „Hillary [Clinton,
forsetafrú] vildi fá hann.“
Livingstone sagði af sér í síð-
ustu viku, en verið er að rannsaka
þátt hans í því, að viðkvæm skjöl
FBI um repúblikana, komust í
hendur öryggisráðgjafa forsetans.
Reuter
Sprengju-
tilræði
á Korsíku
SKELFINGARÁSTAND ríkti á
frönsku eynni Korsíku í gær eft-
ir að korsíkanskur þjóðernissinni
var myrtur og Charles Pieri,
annar leiðtoga Conculta Naz-
iunalista, hinna löglegu forsvars-
samtaka frelsishreyfingar Kor-
síku, særðist lífshættulega þegar
fjarstýrð sprengja sprakk síðla á
mánudagskvöld.
Atvikið átti sér stað í hafnar-
bænum Bastia, en aðferðirnar
þóttu minna meira á átök í Belf-
ast og Beirút.
Þetta er í fyrsta skipti, sem
svo fullkominni tækni er beitt á
Korsíku, og það þykir bera því
vitni að aukin alvara sé hlaupin
í átök á eynni að tilræðið var
framið um hábjartan dag í miðj-
um ferðamannabæ á fyrsta degi
ferðamannatímans.
Hingað til hafi sprengjur að-
eins verið notaðar til að sprengja
yfirgefnar opinberar byggingar
eða sumarhús eða hótel í eigu
útlendinga og reynt að gæta þess
að mönnum stafaði ekki hætta af.
Þjóðernissinnar á Korsíku eru
klofnir og lögregla telur að hér
hafi ein fylking þjóðernissinna
ráðist að annarri. Búist er við
því að þessa verknaðar verði
hefnt.
Myndin sýnir slökkviliðsmenn
og alelda bifreiðar eftir spreng-
inguna á mánudag.
Tilræði
afstýrt í
Arizona
ÞRETTÁN manns voru hand-
teknir í Phoenix í Arizona á
mánudag er upp hafði komist
um áform öfgahóps, sem kall-
ar sig höggormana, um stór-
tækt sprengjutilræði í opinber-
um byggingum í borginni. Bill
Clinton forseti sagði að sam-
tökin hefðu ráðgert aðgerðir
er hefðu getað kostað mikinn
fjölda mannslífa.
30 bíða bana
í sporvagni
SPORVAGN fór út af sporinu
í iðnaðarborginni Dníprodzerz-
hínsk í austurhluta Úkraínu í
gær með þeim afleiðingum að
30 manns biðu bana og 50
slösuðust. Vagninn var á leið
niður bratta brekku. Óljóst er
hvað slysinu olli en Leonid
Kútsjma forseti lýsti deginum
í dag sem sérstökum sorgar-
degi vegna slyssins.
Bræður
dæmdir
BRÆÐURNIR Lyle og Erik
Menendez voru dæmdir í lífst-
íðar fangelsi í gær í Los Angel-
es fyrir moirð á foreldrum sín-
um, sem voru vellauðugir. Sá
böggull fylgir skammrifi að
þeir geta aldrei sótt um
reynslulausn. Morðin áttu sér
stað árið 1989 á heimili fjöl-
skyldunnar í Beverly Hills.
Saksóknari hafði krafist dauð-
arefsingar yfir bræðrunum.
Sigur blasir
við Karpov
ANATOLÍ Karpov náði í gær-
kvöldi fjögurra vinninga for-
skoti á Gata Kamsky, áskor-
andann frá Bandaríkjunum, í
FIDE-heimsmeistaraeinvíginu
í skák. í fyrradag lauk 13.
skákinni með jafntefli en um
var að ræða biðskák frá því á
sunnudag. Tókst Kamsky ekki
að nýta sér, að hann hafði
lengst af tveimur peðum meira
en Karpov. í gær lauk 14.
skákinni með sigri Karpovs
eftir 62. leiki. Þarf Karpov
aðeins 1,5 vinninga í viðbót
af sex mögulegum til að sigra
í einvíginu.
Hemingway
fannst látin
LEIKKONAN og sýningar-
stúlkan Margaux Hemingway
fannst látin á heimili sínu í
Santa Monica í Kaliforníu á
mánudag. Hafði hún verið lát-
in í marga daga. Læknar
sögðu hana hafa dáið eðlileg-
um dauðdaga en hún hafði átt
við veikindi að stríða, m.a.
flogaveiki. Hún var 41 árs og
barnabarn rithöfundarins Ern-
est Hemingway.