Morgunblaðið - 10.06.1999, Blaðsíða 47
1
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 10. JÚNÍ 1999 47
UMRÆÐAN
eldrar sem hafa ekkert annað en
um 48.000 krónur á mánuði. Pað má
því segja með sanni að þeir sem fá
óskertar bamabætur „lepja dauð-
ann úr skel“ eða hvað? Er þetta
sæmandi einni ríkustu þjóð heims
að búa svo að bömum sínum?
Hvaða afleiðingar hefur
fátækt fyrir börn?
Böm sem standa stöðugt hjá og
geta ekki verið þátttakendur í leik
og tómstundum með jafiiöldram sín-
um fyllast vanmetakennd. Líf þeirra
mótast af takmörkuðum möguleik-
um og setur mark sitt á þau. Afleið-
ingamar birtast m.a. í vonleysi, ör-
væntingu og einangran sem leiðir til
sinnuleysis og undirgefni eða brjót-
ast út í árásargimi og aðlögunar-
vandamálum. Hætt er við að staða
þessara ungmenna og rílq'andi við-
horf samfélagsins skipi þeim í hóp
sem setur á þau „annars flokks
þegn“-stimpilinn. Petta er nauðsyn-
legt að horfast í augu við. Hvaða af-
leiðingar hefur það? Rétt er að
spyrja að lokum og hugsa til lengri
tíma: Hvemig er það velferðarkerfi
sem lætur fátækt og skort þrífast í
samfélaginu? Hvemig er opinberri
steftiumótun háttað í því samfélagi?
Hvert stefnir það samfélag bömum
sínum, hinum fullorðnu íramtíðar?
Mikilvæg umræða hefur verið í
gangi í samfélaginu um stöðu og
kjör hinna verst settu. Allir stjóm-
málaflokkar hafa lýst yfir á ábyrgan
hátt að þeirri fátækt og neyð sem
Það er vafasamt að setja fram
slíkar fullyrðingar, sérstaklega
þegar fyrir liggja skýrar vísbend-
ingar um hið gagnstæða. Nægir
þar að nefna að einungis lítill hluti
lækna í landinu skrifaði undir mót-
mæli gegn gagnagrunnslögunum
og kannanir sýna að meirihluti
landsmanna telur ekki ástæðu til
að óttast misnotkun á heilsufars-
upplýsingum í gagnagrunni. Gera
verður þær kröfur til starfsbróður
míns að hann tilgreini heimildir og
geri ekki álit einhvers hóps manna
gagnrýnislaust að viðteknum sann-
leika.
Það hefði verið óeðlilegt ef allir
hefðu orðið sammála um gagna-
grannslögin og aðdraganda laga-
setningarinnar í desember. Málið er
of viðamikið til þess, flókið og við-
kvæmt og margir eiga hagsmuna að
gæta. Þess vegna er gagn af mál-
efnalegri umræðu. Kannski eram
við Árni sammála um það eitt að
gera þá kröfu að umræðan sé heið-
arleg. Sennilega færi þá betur að
sleppa tilvitnunum í sálmaskáldið
og gefa í skyn að ég og fleiri þræð-
um ekki götu sannleikans.
Höfundur er læknir, yfirmaður sam-
skiptasviðs fslenskrar erfðagrein-
ingar og sérfræðingur á Landspítal-
Hefur neysla
áfengis áhrif á
verkun lyfsins?
hefur svariö
nm
og einnig í Árnesapóteki, Húsavíkurapóteki
og Egilsstaöaapóteki.
www.lyfja.is
ríkir í samfélaginu verði að aflétta.
Það er fagnaðarefni fyrir alla sem
búa við þær aðstæður og þá sem að
þessum málum koma. Allir stjóm-
málaflokkarnir lýstu því yfir að þeir
væru reiðubúnir til aðgerða til að
bæta kjör hinna verst settu. Það
sem þarf til að breyta þessu ástandi
er vilji stjórnvalda og pólitísk
stefnumótun. Það er verkefni sem
bíður nú við upphaf nýs kjörtíma-
bils, að bjóða fátæktinni birginn og
rétta verulega hlut samþegna okkar
sem búa við kröpp kjör. Það yrði
gæfuspor fyrir íslenskt samfélag í
upphafi nýrrar aldar. Það yrði gæfa
fyrir böm hinna verst settu sem eru
hinir fullorðnu framtíðar.
Höfundur er félagsfræðingur, um-
sjónarmaður innanlandsaðstoðar
Hjálparstarfs kirkjunnar og stundar
MA-nám við Háskóla fslands.
Valtarar
Allar stærðir og gerðir.
Tæknilega fullkomnir
með eða án þjöppumælikerfis
BOMRG
Síml 568 1044
Dilbert á Netinu
épmbl.is