Dagblaðið Vísir - DV - 27.06.1997, Blaðsíða 6
6
FÖSTUDAGUR 27. JÚNÍ 1997
Neytendur
Verðkönnun á tollfrjálsum varningi:
Allt að 368% verðmunur
- eftir því hvort varan er seld í ÁTVR eða fríhöfn
Verðkönnun neytendasíðu DV á
algengum varningi sem seldur er í
fríhöfnum sýnir gífurlegan mismun
á verði frá því sem vörumar kosta á
almennum markaði. Þá kemur
einnig í ljós að íslenskar fríhafnir
eru talsvert dýrari en t.d. á Schiphol
þar sem verðið var í langflestum til-
fellum lægst.
Dýrustu frihafnirnar sem íslend-
ingar hafa aðgang að á leið sinni
um tollfrjáls svæði eru samkvæmt
verðkönnuninni um borð í ferjunni
Norrænu og í Saga Boutique versl-
unum Flugleiða. Þess ber hins veg-
ar að gæta að vöruframboðið er
mjög takmarkað í Saga Boutique á
þeim vamingi sem mest var skoðað-
ur í könnuninni. Brúarfoss virðist
bjóða nokkuð hagstætt verð á sinni
vöru en liklega er það jafnframt
minnsta fríhöfn landsins, aðeins ör-
fáir farþegar ferðast með skipinu ár-
lega.
Mesti verðmunurinn í áfengis-
sölu var 368% á Martini Bianco. Það
kostar 327 kr. á Schiphol en 1.530 í
ÁTVR. Minnstur var munurinn
hins vegar á Baileys-líkjör, rétt um
112%. Lítrinn kostar 2.200 kr. í Rík-
inu en 1.035 kr. á Schiphol. Flestar
áfengistegundimar úr ÁTVR varð
að framreikna til að fá sem ná-
kvæmast verð á sömu einingu. Allt
áfengisverð er miðað við einn lítra.
í sælgætissölunni sneri Bónus á
allar fríhafnir með lægsta verðinu á
Toblerone-súkkulaði. Þar kostar
Samanburöur á veröi í fríhafnarverslunum á íslandi og nágrannalöndum,
ásamt viömiðunarveröi úr innlendum verslunum
/
<§>
<#*
ÁTVR
Akureyrarflugvöllur
Ferjan Norræna
Brúarfoss
Saga Boutique
Keflavíkurflugvöllur
Reykjavíkurflugvöllur
Kastrup
Heathrow
Schiphol
Hagkaup
Bónus
'Framreiknaö verö vegna mismunandi stæröareininga
/ V / 4? / / / / / / / / </ / / *P
3340 3757 5929 1530 2385 2200 4380 2760
1000 1340 2890 610 1090 1490 1970 1340 1990 870 710
1500 1695 3732' 536 1233 1716 22521 1758 1796' 547'
860 1590 2690 540 890 1390 1970 1140
1000’ 1400' 2600
820 1290 2750 580 890 1390 1970 1340 1990 790 550
960 1390 3250 640 960 1480 1990 1130 2000 995
815 1105 2735 397 847 1255 1384 1019 786 563
1140 910 1519
780 1000 2525 327 799 1035 1271 980 15301 12661 597'
1465 7501
1298 524
400 g stykki 349 kr. Framreiknuð
kosta 600 g af súkkulaðinu 524 kr.
Verð á 50 ml glasi af Pleasure-ilm-
vatni í snyrtivöruversluninni Söru
á íslandi reyndist 120% hærra en á
sömu vöru á Schiphol.
Allar fríhafnir fyrir almenning á
íslandi voru teknar með í könnun-
Eðli lífs í efninu
Festa tímatalningar um lengd á sér grunnorsök og sú grunnorsök er
gerund en ei verund, enda hverfur það sem var og ókomið er ekki.
Heimur gerist því frekar en er. í þeirri gerund er festa á afstæðri
tímatalningu um langvegu þekkts geims. í gerund gerist síendurtekin
sókn til lægsta spennumunar. Eðli lífs er að lifa af sóknina til lægstu
spennu og viðhalda lífboði yfir lágspennusóknarfasann til endurgerð-
ar lífboðs. Stöðfræði DNA-kjarnasýrunnar sækist um lágspennu til
umhverfis við öll önnur kerfi eins og öll geimsins kerfi. En í þeirri lág-
spennusókn er varpað boði á línu innan hins tvöfalda spírals DNA
sem verður ríkjandi til endurröðunar DNA, komandi út úr lág-
spennusóknarfasanum. Því finnum við tugmilljónára gamla DNA-búta
þótt önnur efni hafi formbreyst. Þetta er því grunnboð lífs í efninu.
Niðurstaðan er sú að við erum aftur á byrjunarreit og lýsingarkerfi
núverandi eðlisfræði fellur í heild sinni sem takmarkað inngripaóvirkt
kerfi. Því veldur að eðlislýsing lífs krefst tilveru boðs sem ónýtist ekki
við sókn til lægstu spennu milli kerfa innbyrðis, í gerund þess efnis
sem að festu telur tíma.
Þorsteinn Hákonarson
Nóta um takmörkun
lýsingakerfis
Til lægstu orkunotkunar í framkvæmd lífboðs er Ijóst að DNA og
RNA munu breyta klösun í vatnsupplausn og ber þá klösunin boðið,
líklega með því að mynda bæði rúmfræðilegt form og lágspennusókn-
arform fýrir myndun efna, sem boð frá kjarnasýrum eru, til að mynda
í frumum. Við lýsum erfðabreytingum sem mismunandi hæfni ein-
staklinga til þess að fjölga sér í gefnu vistkerfi, hæfni til að takast á
við vistkerfið og breytingar á því. Að þannig veljist hæfustu einstak-
lingar. Þessi lýsing er orkuboðlega óvirk og ósamtengjanleg öðrum
orkuboðaþáttum í lýsingarkerfi líffræði. Þessi lýsing veitir ekkert for-
spárvald. Onnur lýsing sem gæti rúmað bæði þá fyrri og komið á
sambandi við lífræn orkuskipti efna, sem mynda frumur, vefi, líffæri
og dýrategundir, er hugsanlega eins og eftirfarandi: Stofngenin eru
vernduð í eggjum kvendýra, m.a. gen aðeins erfanleg í kvenlegg við
losun eggs lendir eggið í víxlverkun við efnislegt og orkuskiptanlegt
raunumhverfi sem það að frjóvgun þarf að mynda einstakling til að
verða til í.
Sæðisfrumur framleiðast í miklu magni og einungis þær sem lifa af í
raunumhverfi sem mætir þeim í sæðisvökva geta frjóvgað egg. Þegar
frjóvgun fer fram þá velur eggið þá sæðisfrumu sem hefur eiginleika í
samræmi við mat eggfrumunnar á raunumhverfi. Þannig aðlagast hver
einstaklingur raunaðstæðum og þannig laga tegundir sig að aðstæð-
um. Hvort þetta er svo, eða með öðrum orkuskiptanlegum hætti,
verðum við að vita, vegna þess að nútímamenning hefur fært okkur
mikið efnaáreiti og orkuboðaáreiti, sem gæti verið orsök þess að al-
mennt fall er á fjölda lifandi sæðisfrumna í spendýrum. Boðberinn í
þessu í líklega klösun vatnsupplausnarinnar en hún breytist eftir
magni og gerð snefilefna. Lýsinguna þarf að setja fram í hæfara lýsing-
arkerfi, eftir sannreyndar tilraunir í þessa veru.
Þorsteinn Hákonarson
ina og þrjár valdar af handahófi úr
nágranncdöndunum, Kastrup í Dan-
mörku, Schiphol í Hollandi og nokk-
ur verðdæmi frá Heathrow í Bret-
landi. Auk þess var tekið viðmiðun-
arverð á Islandi úr ATVR, Hag-
kaupi og Bónus.
Vamingurinn var valinn úr verð-
listum fríhafnanna sem voru í gildi
20. júní á þessu ári. Gengisskráning-
in frá 23. júní var notuð við útreikn-
inga gjaldeyrisins yfir í íslenskar
krónur. -ST
800 kr.
600
400
200
Sælgæti
Hi
■—
Akureyrar- Norræna Bónus Hagkaup
flugvöllur
Viskí
4000 kr.
3000
2000
1000
I ■ ■
ÁTVR Norræna Keflavíkur- Heathrow
flugvöllur
3000 kr.
2000
1000
Winstonlengjur
2760
1758
980 1130
ÁTVR Schiphol
Norræna Reykjavíkur-
flugvöllur
llmvötn
3000 kr.
2000
1000
Norræna Saga Schiphol Reykjavíkur-
Boutique flugvöllur
Mikill verömunur er á útsöluveröi áfengis eftir því hvar á landi, sjó eöa lofti það er keypt.
DV-mynd ÆMK