Morgunblaðið - 22.12.2002, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22. DESEMBER 2002 33
Samfylkingarinnar í Reykjavík hefur borgarstjóri
því í raun ákveðið að hverfa úr stóli borgarstjóra.“
Í þessu orðalagi leynist ekki mikið svigrúm til
málamiðlana. Árni Þór talaði um trúnaðarbrest og
Alfreð sagði að ekki kæmi til greina að hún sæti
sem borgarstjóri um leið og hún byði sig fram til
Alþingis. Í Kastljósi Ríkissjónvarpsins í gær,
föstudagskvöld, sagði Halldór Ásgrímsson að
Ingibjörg yrði að velja hvort hún vildi áfram vera
borgarstjóri fyrir R-listann eða fara í framboð
fyrir Samfylkinguna: „Við erum líka búin að segja
það að þetta gangi ekki upp og við stöndum á því.
Það veit hún.“ Í samtali við Morgunblaðið á föstu-
dag sagði Halldór afstöðu framsóknarmanna í
Reykjavík skýra: „Það er að sjálfsögðu vonlaust
að borgarstjóri, sem er á ábyrgð þessara þriggja
flokka og þar með Framsóknarflokksins geti
blandað sér með afgerandi hætti inn í þessa kosn-
ingabaráttu. Það fer ekki saman.“ Það getur ekki
hafa kætt Halldór að í gær, föstudag, birti DV
skoðanakönnun um fylgi stjórnmálaflokkanna í
Reykjavík þar sem stóð með stríðsletri í fyrir-
sögn: „Halldór úti en Ingibjörg inni“. Samkvæmt
könnuninni, sem blaðið gerði á miðvikudag, myndi
Ingibjörg Sólrún ná inn á þing tæki hún 5. sætið í
Reykjavík norður, en Halldór, sem ákvað fyrr á
árinu að bjóða sig fram í Reykjavík, félli af þingi.
Skoðanakönnunum ber vitaskuld að taka með fyr-
irvara og þær koma ekki í staðinn fyrir kosningar,
en um leið eru þær vísbendingar um það hvernig
hið pólitíska land liggur.
Framboð Ingibjargar Sólrúnar veldur einnig
vinstri-grænum áhyggjum. Steingrímur J. Sig-
fússon sagði í samtali við Morgunblaðið á föstu-
dag að hann hefði áhyggjur af því að líkur á að
vinstristjórn yrði mynduð eftir þingkosningarnar
í vor minnkuðu til muna héldi Ingibjörg Sólrún
því til streitu að fara í þingframboð: „Ég hef
áhyggjur af því að möguleikar flokkanna til að
byggja upp traust sín í milli um mögulegt sam-
starf í landsstjórninni geti einnig skaðast.“
Á fundi vinstri grænna sem haldinn var í dag,
laugardag, að frumkvæði borgarmálaráðs VG í
Reykjavík, um samstarfið innan Reykjavíkurlist-
ans, var lýst yfir fullum stuðningi við borgarfull-
trúa flokksins í R-listanum og ályktað að í þeim
viðræðum sem framundan væru yrði staðfastlega
unnið að því að tryggja áframhaldandi samstarf
flokkanna þriggja „enda byggist það samstarf á
málefnum“.
Árni Þór sagði að það væri mjög rík skoðun í
röðum vinstri grænna og hann heyrði það líka í
Framsóknarflokknum að það væri „algjörlega
ósamrýmanlegt, að vera borgarstjóri og vera líka í
framboði fyrir Samfylkinguna og það er mjög erf-
itt að hvika frá þeirri afstöðu“. Árni sagði R-
listann eiga framtíð án Ingibjargar Sólrúnar. Hún
hefði sjálf sagt það oftar en einu sinni í fjölmiðlum
að R-listinn snerist ekki um sig, heldur um pólitík
og pólitískir hagsmunir yrðu að vera ofan á.
Eitt í borginni,
annað á
landsvísu
Það er því greinilegt
að bæði framsóknar-
menn og vinstri-græn-
ir líta svo á að stjórn-
málamaðurinn, sem
efli þá í borginni muni
ræna þá afli á landsvísu.
Ingibjörg Sólrún leggur þessa dagana allt kapp
á að sannfæra framsóknarmenn um að framboð
hennar beinist ekki gegn þeim. Í samtali við
Morgunblaðið í gær, föstudag, telur hún af og frá
að með því að stefna á þingsæti sé hún að stefna
þingsæti formanns framsóknarmanna í hættu:
„Halldór Ásgrímsson er það sterkur stjórnmála-
maður að ekki geti verið nein spurning um að
hann hljóti stuðning.“ Um leið segir hún að það sé
ekki markmið sitt að stuðla að framhaldslífi Dav-
íðs Oddssonar í pólitík.
Framtíð Reykja-
víkurlistans og
stjórnarmynstur
Á næstunni mun ráð-
ast hvaða áhrif
ákvörðun Ingibjargar
Sólrúnar mun hafa á
framtíð R-listans. Erf-
itt er að sjá hvernig
hún geti setið áfram í stóli borgarstjóra eftir þær
afdráttarlausu yfirlýsingar, sem gefnar hafa ver-
ið. Að sama skapi verður ekki auðvelt að ákveða
hver eigi að taka við embættinu. Ef litið hefur ver-
ið svo á innan R-listans að Ingibjörg Sólrún væri
nokkurs konar fulltrúi allra flokkanna þriggja,
sem að R-listanum standa, og með því að bjóða sig
fram á vegum Samfylkingarinnar hafi orðið trún-
aðarbrestur er erfitt að sjá að flokkarnir þrír geti
sameinast um að borgarfulltrúi, sem bauð fram
undir merkjum eins þessara flokka, verði borg-
arstjóri. Í þeim efnum hljóta sömu rök að gilda og
um Ingibjörgu Sólrúnu og ætti slíkur borgarstjóri
þá að geta notað þann vettvang til að ausa vatni á
myllu flokks síns í komandi Alþingiskosningum.
Framsóknarmenn og vinstri-grænir hafa verið
samstiga í andstöðu sinni gegn því að Ingibjörg
Sólrún yrði bæði borgarstjóri og í framboði til
þings fyrir Samfylkinguna. Það er hins vegar allt
annað mál hvernig þeir meta hagsmuni sína leiði
þessi atburðarás til þess að slitni upp úr samstarfi
R-listans. Það kann að vera hagur beggja fyrir
næstu kosningar að halda Ingibjörgu Sólrúnu í
ráðhúsinu, en svo þarf ekki að vera leiði atburða-
rásin Sjálfstæðisflokkinn til valda á nýjan leik í
Reykjavík. Það er hins vegar síður en svo útilokað
að þeirri atburðarás, sem Össur Skarphéðinsson
hratt af stað á miðvikudag, lykti með því að mynd-
aður verði nýr meirihluti í borgarstjórn hvort sem
það verður með þátttöku tveggja eða þriggja
flokka. Ýmsir kynnu að ætla að samstarf sjálf-
stæðismanna við Framsóknarflokk hlyti að verða
stirt í ljósi þeirrar hörðu gagnrýni, sem Alfreð
Þorsteinsson hefur mátt sæta af hálfu sjálfstæð-
ismanna vegna málefna Línu.Nets, en ekki má
gleyma að forsenda langlífis í pólitík er að geta yf-
irstigið hindranir.
Það er eitt að sjá fram á að halda völdum þótt
samstarfið í R-listanum kunni að leysast upp.
Öðru máli gegnir um að lenda í þeirri stöðu að
hafa splundrað R-listanum til þess eins að lenda í
minnihluta. Sú niðurstaða yrði hvorki fýsileg fyrir
framsóknarmenn né vinstri græna.
Í þessari orrahríð hafa sjálfstæðismenn í borg-
arstjórn látið lítið fyrir sér fara, sem er skyn-
samlegt. Björn Bjarnason, oddviti sjálfstæðis-
manna í borgarstjórn, sagði strax að framboð
hennar til Alþingis væri fyrsta skref hennar út úr
borgarstjórn.
Ekki er auðveldara að sjá fyrir framvinduna í
landspólitíkinni eftir ákvörðun Ingibjargar Sól-
rúnar. Sjálf segir hún að í haust hafi málið snúist
um að hún blandaði sér í prófkjörsbaráttu Sam-
fylkingarinnar með það að markmiði að leiða lista
í öðru kjördæmanna í Reykjavík: „Þar með hefði
ég þurft að hætta sem borgarstjóri, mér var það
alveg ljóst. Um þetta snýst málið ekki nú, heldur
um það að setjast í 5. sæti á lista. Menn máttu allt-
af gera því skóna að ég yrði einhvers staðar á list-
anum.“ Síðan bætti hún við að hún teldi mikilvægt
að á Alþingi væri einhver til andsvara í pólitískum
umræðum, sem þar færu fram í auknum mæli um
borgarstjórnina, og væri málsvari Reykjavíkur-
borgar, hvort sem það væri hún eða einhver annar
úr meirihluta borgarstjórnar.
Þetta er greinilega ekki svo einfalt í augum
annarra pólitískra leiðtoga.
Steingrímur J. Sigfússon, formaður vinstri-
grænna, telur að eftir þetta útspil dragi úr líkum á
að mynduð verði vinstristjórn eftir næstu kosn-
ingar. Halldór Ásgrímsson virðist líta á framboð
Ingibjargar Sólrúnar sem aðför að Framsóknar-
flokknum. Ingibjörg Sólrún lítur á hlutverk sitt að
koma Sjálfstæðisflokknum frá völdum. Sé þessum
brotum púslað saman fæst sú niðurstaða, sem
kom fram í leiðara Morgunblaðsins í gær, föstu-
dag, að svo virtist sem borgarstjóri hefði „með út-
spili sínu jafnvel aukið líkurnar á áframhaldandi
samstarfi Framsóknarflokksins og Sjálfstæðis-
flokksins í landsstjórninni.“
Hitt er hins vegar ljóst að ákvörðun Ingibjarg-
ar Sólrúnar er ekki útspil í kurteislegum sam-
kvæmisleik heldur átökum þar sem sumir hafa
lagt pólitíska framtíð sína að veði. Og þeir ætla
ekki að láta sitt af hendi þegjandi og hljóðalaust.
Morgunblaðið/RAX
Jólatrimm
Hitt er hins vegar
ljóst að ákvörðun
Ingibjargar Sól-
rúnar er ekki útspil
í kurteislegum sam-
kvæmisleik heldur
átökum þar sem
sumir hafa lagt póli-
tíska framtíð sína að
veði. Og þeir ætla
ekki að láta sitt af
hendi þegjandi og
hljóðalaust.
Laugardagur 21. desember 2002