Morgunblaðið - 22.12.2002, Blaðsíða 36

36 SUNNUDAGUR 22. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Líf hins friðsæla, fjölþjóð-lega samfélags í Ástralíuhefur rofnað. Hið gífur-lega áfall er svo mörgung líf voru hrifin burt á
Balí, hefur skilið eftir sár með
þjóðinni sem seint mun gróa.
Sprengjan á Balí svipti um 90 ástr-
ölsk ungmenni lífinu og tugir slös-
uðust. Til samanburðar má geta
þess að í Víetnam stríðinu misstu
Ástralar um það bil 500 manns.
Í kjölfar atburðarins á Balí hef-
ur alríkisstjórnin bannað starfsemi
Jemaah Islamiyah með lögum og
eru þau nú skráð sem hryðju-
verkasamtök. Í krafti þessara nýju
laga hafa heimili múslima í Perth
og Sydney, manna sem fyrir mörg-
um árum sóttu fyrirlestra hjá leið-
toga JI, Abu Bakar Bashir, er
hann kom til Ástralíu, verið rann-
sökuð. Vöknuðu nágrannar íbúa
eins slíks heimilis um fimmleytið
um morguninn við hávaða og læti
er tugur lögreglumanna með
hjálma, lambhúshettur sem aðeins
eru með götum fyrir augu og
munn (balaklafa), í skotheldum
vestum, með vélbyssur og sleggju
brutust inn í næsta hús. Gerðu
þeir upptæka tölvu og tölvubúnað,
dagbækur, blaðaúrklippur og fjöl-
skyldumyndbönd. Hjónin á heim-
ilinu sem ráðist var inn á,með fjög-
ur börn, öll ástralskir
ríkisborgarar, og nágrannarnir
voru góðir vinir og hringdi ná-
grannakonan í angist í fréttamann
hjá ABC-útvarpsstöðinni. Konan
var skelfingu lostin og hafði mest-
ar áhyggjur af börnunum fjórum –
að trausti þeirra á lýðræðiskerfi
Ástralíu hefði verið illilega raskað.
Flutti fjölskylda þessi til Ástralíu
1989 frá Indónesíu.
Harkalegar aðferðir lögreglu og
ASIO (Australian Secret Intelli-
gence Organisation – áströlsku
leyniþjónustunnar) hafa verið
harðlega gagnrýndar af ýmsum að-
ilum en stjórnvöld og aðrir segja
að þetta sé hinn nýi veruleiki. Að
Ástralía eigi í styrjöld og fólk
verði að horfast í augu við það.
Viðkomandi neita öllum ásökunum
um samstarf við nokkra hryðju-
verkastarfsemi eða þátttöku í
slíku.
Næsta fá atkvæði í flóttamönnum
Á dögunum eftir sprengjuárás-
ina á Balí kom ofstæki og kyn-
þáttahatur greinilega fram í rabb-
þáttum ýmissa útvarpsstöðva.
Voru þá allir múslímar einfaldlega
settir undir einn hatt. Hryðju-
verkahattinn. Gleymdist þá að
flestir þeirra sem hér búa og hafa
smogið í gegnum nálarauga inn-
flytjendaeftirlitsins, hafa flúið
hingað einmitt undan þeim ofsókn-
um og harðræði sem þeir hafa orð-
ið fyrir í heimalandinu – hvort sem
það er Indónesía, Írak, Afganistan,
Sri Lanka eða önnur Asíulönd. Þá
virðist almenningur eiga erfitt með
að greina á milli hindúa, múslíma
og þeirra sem einfaldlega hafa as-
ískt útlit og jafnvel frumbyggja.
Reynir nú á stjórnmálaleiðtoga
að ganga á undan með góðu for-
dómalausu fordæmi. Þar er hins
vegar við ramman reip að draga
þar sem alríkisstjórn frjálslyndra
hefur orðið uppvís að því að fara
vísvitandi með rangt mál er ráð-
herrar hennar fullyrtu í október
2001 að flóttamenn hefðu hent
börnum sínum í sjóinn. Sérstök
rannsóknarnefnd var sett í það
mál og birti niðurstöður fyrir
skömmu. Varð niðurstaða meiri-
hluta nefndarinnar sú að ríkis-
stjórnin hefði ýmist hundsað eða
sniðgengið allar ábendingar um að
fullyrðingar þeirra um börnin
væru rangar eða þeir hefðu ein-
faldlega talað gegn betri vitund.
Eins og allir vita var ríkisstjórnin
endurkjörin í kosningunum sem
einmitt þá stóðu fyrir dyrum. Ráð-
herrann sem fór með mál flótta-
manna hætti einfaldlega eftir
kosningarnar og nýr ráðherra tók
við. Sá fyrrverandi þurfti ekki að
bera vitni fyrir nefndinni frekar en
forsætisráðherrann, John Howard.
Það eru engin atkvæði í flótta-
mönnum að heitið geti.
Nú er skammt til fylkiskosninga
í NSW og verkalýðsflokkurinn sem
er við völd fylgir alríkisstjórninni í
flestu varðandi flóttamenn og
hryðjuverkamenn. Leggur áherslu
á að nú sé ekki tími til flokka-
drátta. Telja margir vinstrimenn
að alið sé á ótta almennings og
flykkja þeir sér um Græna flokk-
inn sem hefur aukið fylgi sitt tals-
vert undanfarið. Demókratar eru í
sárum eftir innbyrðis valdadeilur
og foringjaskipti og þeir ná ekki
eyrum kjósenda að neinu marki.
Sem dæmi um aðkast það sem
múslímar verða fyrir í vaxandi
mæli einmitt þessa daga er ung
háskólastúdína, ástralskur ríkis-
borgari, sem varð fyrir ókvæðis-
orðum og hrækt var á hana þegar
hún var í lest á leið til háskólans.
Horfðu aðrir farþegar þegjandi á.
Ástæðan var einungis sú að stúlk-
an bar slæðu sem sýnir að hún er
múslími.
Réttsýnir menn hljóta að sjá
hversu óréttlátt er að setja sama-
semmerki milli trúarbragða og
hryðjuverka. Grátandi útskýrði
stúlkan á óaðfinnanlegri ensku fyr-
ir manni, sem kom henni til að-
stoðar að lokum, að hún hefði aldr-
ei verið erlendis að hún þekkti
ekki annað land en Ástralíu sem
væri hennar eina heimaland. Hún
gæti ekki farið neitt annað en fólk
hrópar einmitt að þessu fólki að
það skuli snauta heim.
Mestu þurrkar í heila öld
Sl. sumar lá leiðin til Íslands.
Reykjavíkurborg brosti sólskins-
brosi, grænni en nokkru sinni fyrr
og trjágróðurinn vakti furðu og at-
hygli gesta jafnt sem heimamanna.
Óvenjugott var að tylla tánum
niður á eyjuna hvítu í þetta sinnið.
Græni liturinn einn út af fyrir sig
var dásamleg sjón.
Fyrsta verkið var að þamba
tært og bragðgott Gvendarbrunna-
vatn í lítravís; að láta vatnið renna
með kitlandi sektartilfinningu þeg-
ar burstaðar voru tennurnar; að
busla í barmafullu baðkarinu og
setja uppþvottavélina í gang án
nokkurs samviskubits. Meira að
segja var hægt að þvo án þess að
hafa yfirfulla þvottavél. Meira að
segja þurfti ekki að taka vatnsfötu
með sér í sturtu til að bjarga dá-
litlu vatni. Hvílíkur lúxus; hvílíkt
bílífi!
Hér í Nýju Suður-Wales hefur
nefnilega ríkt skelfilegur þurrkur
síðan í ársbyrjun og minnsta úr-
koma mælst síðan 1901 til 1902.
Sums staðar í fylkinu hefur þurrk-
urinn staðið miklu lengur. Með-
alúrkoma í NSW mælist 600 mm á
ári. Fellur 60% af þeirri úrkomu
yfir sumartímann (nóv.–apríl) en
til marsloka 2002 hafa aðeins fallið
200 mm.
Bændur þurftu a.m.k. 180 mm í
sept. til okt. ef vel átti að vera en
sú von rættist ekki. Vart kom
dropi úr lofti. Veðurfræðingar spá
regni á útmánuðum á næsta ári,
trúlega í mars 2003. Það verður
þraut að þreyja þangað til.
En það er ekki aðeins í NSW
sem regnguðinn hefur brugðist
heldur eru stór svæði í Vestur-
Ástralíu, Suður-Ástralíu, Viktoríu
og Queenslandi afar illa sett. Hef-
ur meira að segja verið gripið til
vatnsskömmtunar í Melbourne í
fyrsta sinni í 20 ár. Vatnsskömmt-
unin nær fyrst og fremst til þess
að vökva garða, þvo bíla og þess
háttar til þess að byrja með.
Þreytandi sólskin
Ekki hvarflar að nokkrum Ís-
lendingi að kvarta þegar sólin skín
og himinninn er heiður og blár.
Hver trúir blaðamanni sem segist
vera uppgefinn á eilífu sólskini og
skafheiðum himni?
Þurrkurinn hefst einmitt þannig.
Sólskin upp á hvern einasta dag.
Árangurslaus skiman eftir ský-
hnoðra á himni fer fram fyrstu vik-
urnar en svo er hætt að líta til
himins. Hverri lægð sem sést á
landakortinu í sjónvarpsfréttum er
fylgt eftir af einlægum áhuga en
lægðirnar hverfa allar út í buskann
aðallega suður fyrir land þar sem
regnið fellur í sjóinn.
Síðan kemur kannski dagur þeg-
ar ekki sér til sólar og vonin um
regn er nánast áþreifanleg. Veð-
urfræðingar gefa jafnvel í skyn að
möguleiki sé á regni og eftirvænt-
Friðurinn rofinn
Fjöldi Ástrala lét lífið þegar
hryðjuverkamenn létu til
skarar skríða á Balí í októ-
ber og var það reiðarslag
fyrir áströlsku þjóðina. Á
sama tíma hafa mestu
þurrkar í heila öld valdið
miklum usla. Sólveig Kr.
Einarsdóttir skrifar frá
Narrabri í Nýju Suður-
Wales þar sem þurrkarnir í
landinu hafa verið hvað
mestir.
’ Harkalegar aðferð-ir lögreglu og ASIO
hafa verið harðlega
gagnrýndar af ýms-
um aðilum en stjórn-
völd og aðrir segja
að þetta sé hinn nýi
veruleiki. ‘
Reuters
Slökkviliðsmenn í Nýju Suður-Wales berjast við skógareld. Miklir þurrkar hafa verið í Ástralíu og hefur þrengt verulega að bændum.
Sérsveitir lögreglunnar í Nýju Suður-Wales yfirbuga „hryðjuverkamann“ á æfingu fyrir skemmstu. Í krafti nýrra laga hef-
ur lögreglan rannsakað heimili nokkurra múslima í Perth og Sydney undanfarið.