Morgunblaðið - 09.05.2003, Blaðsíða 65

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. MAÍ 2003 65
eyddu góðum tíma í að gróðursetja
blóm og tré og njóta góða veðursins.
Afi naut þess að vera með fjölskyld-
unni sinni, hún skipti hann öllu máli.
Hann vildi sitja úti á palli og borða og
taka svo góðan tíma í að spila. Þá var
afi glaður og ánægður.
Þegar við borðuðum með afa og
ömmu sagði afi alltaf takk fyrir að
borða með okkur. Í dag segjum við
takk fyrir að vera afi okkar.
Elsku amma, þakka þér fyrir hvað
þú varst góð við afa og hugsaðir vel
um hann alla tíð.
Þín
Sonja og Elmar.
Elsku afi.
Þú varst heimsins besti afi. Þegar
ég hugsa um þig man ég best eftir þér
þegar ég átti heima á Akureyri og
kom í heimsókn í Norðurgötuna. Það
var svo skemmtilegt að koma til ykk-
ar og góður maturinn hennar ömmu.
Svo var farið í nammiskápinn á eftir.
Ferðin til Englands er ógleymanleg,
sérstaklega þegar við vorum í Jersey,
á blómahátíðinni. Það var nú eitthvað
fyrir þig. Við ókum um allt Suður-
England og þú naust þessarar ferðar
eins vel og hægt var þrátt fyrir að þú
værir veikur. Mér fannst þú svo dug-
legur og alltaf jákvæður og ánægður.
Bíltúrar voru í miklu uppáhaldi hjá
þér og vorum við varla komin inn úr
dyrunum þegar þú vildir leggja af
stað í bíltúr og kaupa svo ís á eftir.
Elsku afi, nú skiljast leiðir okkar og
ég vil þakka þér fyrir allt. Megi góður
guð vernda þig og vaka yfir ömmu.
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum.)
Þín
Inga Lára.
Þegar ég hugsa til baka standa
sumrin hjá afa og ömmu, Ítalíuferðin
og veiðiferðirnar sem við fórum í upp
úr, enda voru sumrin mörg og ófáir
fiskarnir sem við veiddum. Göngu-
túrinn niður Norðurgötuna (sem var
löng þá) til að ná í þig í hádeginu í
grjónagraut, sem fór ekki vel til að
byrja með, því ég fann ekki sláturhús-
ið, en með leiðsögn fannst það daginn
eftir.
Elsku afi við söknum þín mikið en
vitum að þú vakir yfir okkur og litla
prinsinum okkar sem er nýkominn í
heiminn.
Ástarkveðja
Rannveig Inga, Bjarki
og Arnar Gauti.
✝ Matthildur Guð-brandsdóttir
fæddist á Loftsölum í
Mýrdal 7. júní 1918.
Hún lést á hjúkrunar-
heimilinu Víðinesi 30.
apríl síðastliðinn.
Foreldrar Matthildar
voru hjónin Elín
Björnsdóttir hús-
freyja og Guðbrand-
ur Þorsteinsson
bóndi og vitavörður í
Dyrhólaeyjarvita.
Þau hjón eignuðust
17 börn og af þeim
komust 15 til fullorð-
insára. Systkini Matthildar voru:
Sigurveig, f. 1898, d. 1988, Marta,
f. 1900, d. 1995, Guðbjörg, f. 1902,
d. 1992, Vilborg, f. 1903, d. 1979,
Þorsteinn, f. 1904, d. 1987, Fann-
ey, f. 1905, d. 1990, Daníel, f. 1906,
d. 1964, Sigurlín, f. 1907, d. 1996,
Steinunn, f. 1908, d. 1973, Björn, f.
1911, d. 1973, Þórunn, f. 1912, d.
1985, Lára, f. 1914, d. 1984, Anna,
f. 1915, d. 1985, og Sigríður, f.
1916, d. 1994.
Matthildur giftist árið 1952 Jóni
Ísfeld Guðmundssyni slökkviliðs-
manni. Þau hjón bjuggu alla sína
hjúskapartíð í Hamrahlíð 3 í
Reykjavík. Jón Ísfeld lést árið
1992. Matthildur og Jón áttu sam-
an einn son, Björn
Guðbrand, f. 11. des.
1957. Börn hans eru
Freyr, f. 1981, Elín, f.
1992, og Tumi, f.
1996.
Matthildur var í
foreldrahúsum á
Loftsölum fram á
miðjan fjórða áratug
síðustu aldar þegar
hún flutti til Reykja-
víkur þar sem hún
vann m.a. í Vinnu-
fatagerðinni. Hún
var í kaupamennsku
í sveitum Eyjafjarð-
ar undir lok fjórða áratugarins.
Snemma árs 1944 sigldi Matthild-
ur til New York þar sem hún vann
ýmis störf og nam hárgreiðsluiðn.
Eftir heimkomu í lok fimmta ára-
tugarins rak Matthildur hár-
greiðslustofu við Vitastíg í nokkur
ár. Frá árinu 1957 sinnti Matthild-
ur fyrst og fremst húsmóðurstörf-
um en árið 1967 réð hún sig til
Pósts og síma og starfaði sem póst-
maður óslitið til ársins 1988 er hún
lét af störfum vegna aldurs. Síð-
ustu fjögur árin dvaldist Matthild-
ur á hjúkrunarheimilinu Víðinesi.
Útför Matthildar verður gerð
frá kirkju Óháða safnaðarins í dag
og hefst athöfnin klukkan 15.
Matthildur frænka mín kveður
síðust af stóra systkinahópnum frá
Loftsölum. Hún var líka yngst af
fimmtán börnum þeirra hjónanna
Elínar Björnsdóttur húsfreyju og
Guðbrandar Þorsteinssonar bónda á
Loftsölum og vitavarðar við Dyr-
hólaeyjarvita. Sigurveig móðir mín
var elst en milli hennar og Matthild-
ar voru tuttugu ár. Systurnar voru
tólf og bræðurnir þrír.
Það var ekki veraldlegur auður í
garði á Loftsölum, en það sagði mér
móðir mín, að aldrei hefði þar skort
nauðsynjar þótt barnahópurinn væri
stór. Elín húsfreyja var annáluð
dugnaðarkona og Guðbrandur sótti
víða björg í bú, seig í björg eftir fugli
og eggjum og stundaði sjóróðra á
vetrum. Má ætla að börnin hafi feng-
ið gott viðurværi því öll náðu þau
nokkuð háum aldri og flest komust
yfir áttrætt.
Það var bæði gaman og fróðlegt að
heyra Möttu og þau systkinin frá
Loftsölum segja frá æskuárunum á
þessum fagra stað og fáa hef ég
heyrt minnast foreldra sinna með
eins mikilli væntumþykju og þakk-
læti. Lífið var þó ekki alltaf auðvelt
og snemma urðu börnin að fara að
hjálpa til. Fyrsti vitinn á Dyrhólaey
var byggður 1910 og þurfti að fara í
vitann kvölds og morgna til að
kveikja og slökkva. Guðbrandur
treysti börnum sínum til þessara
starfa og fóru þau þeirra erinda til
skiptis. Enginn vegur var þá upp á
eyna en farið brattan stíg vestan á
eynni. Oft lentu börnin í ævintýrum í
þessum leiðöngrum og kunni Matta
margar sögur af þeim og öðrum at-
vikum frá bernskuárunum heima á
Loftsölum.
Yngri systurnar á Loftsölum
þóttu oft nokkuð framúrstefnulegar í
háttum svo sem þegar þær tóku upp
á því að ganga í síðbuxum og reykja
pípu, en slíkt þótti ekki við hæfi
stúlkna hér á árum áður. Trúlega
hefur þetta verið þeirra leið til að
mótmæla viðteknum venjum og sýna
sjálfstæði, en þær fóru oft sínar eigin
leiðir bæði þá og síðar.
Systurnar frá Loftsölum hleyptu
heimdraganum hver af annarri og lá
leið þeirra flestra til Reykjavíkur.
Matta vann þar við ýmis störf en æv-
intýraþráin blundaði í brjósti og þeg-
ar henni bauðst tækifæri til að fara
til Bandaríkjanna nýtti hún sér það.
Þar dvaldi hún í nokkur ár og lærði
þar snyrtingu og hárgreiðslu. Þegar
hún kom heim fór hún að vinna við
sitt fag og fljótlega setti hún á stofn
eigin hárgreiðslustofu sem hún rak í
mörg ár. Ég minnist þess hvað okkur
systrum þótti mikið til hennar koma
þegar hún kom frá útlandinu, hún
var svo smart og vel til höfð, en
þannig var hún alla tíð, frjálsleg í fasi
og glæsileg.
Milli systranna frá Loftsölum ríkti
mikil samheldni. Þær sem bjuggu í
Reykjavík höfðu með sér sauma-
klúbb, þær voru átta systur saman
og mun slíkt ekki algengt. Við af
yngri kynslóðinni vorum dugleg að
mæta í þessa saumaklúbba sem voru
eins og stórveislur og styrktust þar
með ættarböndin. Það var ekki ónýtt
fyrir okkur systurnar að eiga allar
þessar góðu móðursystur að og allar
létu þær sér annt um okkur, en
Matta skipaði þó alltaf sérstakan
sess í huga okkar. Hún var ekki bara
góð frænka heldur einnig vinkona
okkar. Hún var á svipuðum aldri og
eldri systur mínar og börn okkar á
líku reki. Hún var líka alltaf svo
hress og ung í anda. Matthildur var
orðin nokkuð fullorðin þegar hún
fann draumaprinsinn, hann Jón, og
svo gerðist kraftaverkið þegar hún
eignaðist augasteininn sinn hann
Björn Guðbrand. Þá hætti hún að
vinna úti, seldi hárgreiðslustofuna
og helgaði sig heimilinu í mörg ár.
Hún var framúrskarandi myndarleg
húsmóðir og allt lék í höndunum á
henni. Við systurnar gátum alltaf
leitað til hennar, hvort sem var í
sambandi við saumaskap eða til að fá
góð ráð ef eitthvað bjátaði á. Hún var
svo skilningsrík og fordómalaus.
Ég minnist ótal ánægjustunda
með Möttu gegnum árin. Hátt ber
hinar árlegu ættarferðir en þar voru
þau hjón ómissandi. Þá var tekið lag-
ið en Matta hafði mikla ánægju af
söng og kunni flest lög. Það var eig-
inlega alltaf fjör og gleði þar sem
hún var.
Hún var einlægur náttúruunn-
andi, þekkti öll fjöll og firnindi og
hafði örnefni á takteinum. Hvergi
undi hún sér betur en úti í íslenskri
náttúru.
Þegar ég skrifa þessar línur er 1.
maí nýlega liðinn en sá dagur skipaði
sérstakan sess í huga Möttu. Þá fór
hún í sparifötin og í kröfugöngu, en
hún hafði mjög ákveðnar skoðanir á
þjóðmálum og var hugsjóninni trú.
Oft var setið heima í Hamrahlíð þar
sem fram fóru líflegar umræður um
menn og málefni, enda húsráðendur
bæði fróð og vel lesin.
„Allra daga kemur kvöld“, var hún
móðir mín vön að segja og síðustu ár-
in átti Matta við vanheilsu að stríða.
Manni verður alltaf betur og betur
ljóst hversu mikil áhrif bernskuárin
hafa á líf manna og hversu mikilvægt
það er að eiga sér draumaland. Þeg-
ar kraftar dvína og ellin sækir að er
gott að ylja sér við ljúfar minningar
um árin heima, og „heima“ var svo
sannarlega Mýrdalurinn í huga
Matthildar frænku minnar. Þangað
var alltaf farið þegar tækifæri færi
gafst. Nú vorar í Mýrdalnum og
fuglarnir á Dyrhólaey eru að hefja
hreiðurgerð. Ég sé Möttu fyrir mér
þar sem hún gengur um heimahag-
ana, léttstíg með bros á vör. Þannig
minnist ég hennar best.
Síðustu árin dvaldi Matta á hjúkr-
unarheimilinu í Víðinesi þar sem hún
naut góðrar aðhlynningar. Björn
sonur hennar annaðist móður sína
vel og barnabörnin þrjú voru henni
miklir gleðigjafar. Ég sendi þeim öll-
um samúðarkveðjur.
Og nú eru þau öll horfin af sjón-
arsviðinu, systkinin frá Loftsölum.
Við fráfall fólks sem maður hefur
þekkt alla tíð og þótt vænt um er sem
verði kaflaskipti í lífi manns. Ég á
eingöngu góðar minningar um Matt-
hildi móðursystur mína og er inni-
lega þakklát fyrir samfylgdina og
allt sem hún var okkur systrum og
fjölskyldum okkar. Veri hún kært
kvödd.
Halla Valdimarsdóttir.
1. maí hefur á seinni árum skipað
sérstakan sess í mínum huga. Ekki
vegna hins yfirlýsta markmiðs dags-
ins heldur helga ég og mitt fólk
þennan dag frændkonu minni og
góðum vini, Matthildi Guðbrands-
dóttur sem lést 30. apríl síðastliðinn.
Lát hennar kom svosem ekki á óvart,
hún hafði verið heilsuveil um nokk-
urt skeið og vitað að hverju stefndi.
Matthildur var yngst ellefu systra,
dóttir hjónanna Guðbrands og Elín-
ar frá Loftsölum í Mýrdal. Hún var
ömmusystir mín og var mér frá upp-
hafi kunn sem slík, ein af mörgum
góðum frænkum sem mynduðu frá-
bærlega samhentan hóp sem margir
þekktu sem „systurnar frá Loftsöl-
um“. Ég fann snemma að móðir mín
bar sérstakan hlýhug til Matthildar
og átti samband þeirra rætur í ung-
lingsárum hennar, var auðfundið að
hún hafði verið henni meira en
skyldurækin frænka. Það átti fyrir
mér að liggja að kynnast Matthildi á
eigin forsendum þegar ég var 17 ára
gamall og eignast í henni þann vin
sem ég taldi með þeim bestu á minni
leið. Þetta hófst með námi í MH þar
sem Björn sonur hennar var fremst-
ur í flokki. Við krakkarnir áttum allt-
af innhlaup hja Möttu, þetta var eins
konar „Unuhús“ skólans; fullt á
hverri vöku. Þetta voru rauðir dagar,
byltingin alveg að skella á. Fljótlega
fór ég stundum að verða eftir ellegar
að koma einn í heimsókn og ræða við
Möttu um persónuleg málefni og það
var þá sem ég kynntist fyrir alvöru
mannkostum hennar og persónu-
leika. Þar fór saman ráðvendni,
húmor, umhyggja og hæfileiki til að
stappa stáli í brauðfættan ungling
sem var á harðaspani við að átta sig á
gráglettinni tilveru. Árin liðu, en vin-
átta okkar rénaði síst, ég kom með
klækjum á alls kyns hefðum hjá okk-
ur, t.d. sláturdinner á hverju hausti,
að ógleymdu 1. maí-kaffinu heima
hjá henni eftir gönguna. Við héldum
fýlaveislu við misjafnar undirtektir,
og höfðum mikið gaman af. Seinna
þegar ég hóf að vinna við smíðar kom
það fyrir í erli dagsins að bíllinn
keyrði sig eins og sjálfur inn í
Hamrahlíð til Möttu, upphófst þá
ákveðið ritúal; fyrst heilsast með
kossi að sveitasið, síðan sveiuðum við
auðvaldinu dáldið (við vorum jú bæði
kommar og sveitamenn til hjartans),
svo kom kaffið og sígarettan. Að
þessu loknu tók við smá „Loftsal-
anostalgía“ (ég hafði líka verið þar)
og loks var létt á hjartanu. Það var
eins og við manninn mælt að sá sem
hafði áður komið hlaðinn áhyggjum
þeysti nú saddur og sæll í næstu
húsasmiðju og heimtaði sína vöru
„ákveðinn í að lifa næstu jól“ a.m.k.
Ég veit að það er „tabú“ í minning-
argreinum að lofa bakstur og viður-
gjörning hins látna en ég ætla að
hafa það að engu. Allir sem nutu
gestrisni Möttu vita hvað við er átt.
Þegar ég hugsa til Matthildar fer ég
að brosa þrátt fyrir missinn, það er
vegna þess að þær stundir sem ég
átti með henni í þessum heimi voru
það sem heitir á ensku „quality
time“, minningar sem við búum að
og njótum. Við Heiða, ásamt börn-
um, þökkum ástsamlega samfylgd-
ina gegnum árin.
Snorri Arnarson.
Ég vil með nokkrum fátæklegum
orðum minnast móðursystur minn-
ar, Matthildar Guðbrandsdóttur,
sem borin verður til grafar í dag.
Hún var yngst sinna systkina og síð-
ust þeirra meðal lifenda.
Það er ætíð svo að mönnum bregð-
ur við andlátsfregn náins ættingja
eða vinar, en samt er það svo að þeg-
ar heilsa og kraftar eru þrotin þá er
dauðinn ekki alltaf óvelkominn. Þeg-
ar svo er komið er koma hans oft líkn
og lausn frá þrautum. Við sem eftir
erum eigum minningarnar um þá
sem farnir eru.
Sá sem þetta ritar átti því láni að
fagna að dveljast langdvölum á
heimili þeirra Matthildar og Jóns í
Hamrahlíðinni á menntaskólaárun-
um fyrir um fjórum áratugum. Þetta
voru góðar stundir, og á þeim ára-
tugum sem síðan eru liðnir hef ég átt
þar marga ánægjulega stund. Þar
var gott að koma og oft staldrað
lengi við. Ættar- og vináttutengslin
voru sterk og órjúfanleg.
Á þessari stundu rifjast upp end-
urminningar frá liðnum árum og
áratugum. Slíkar minningar eru
fjársjóður sem við geymum og sem
auðga líf okkar. Samverustundirnar
hvort sem var í Hamrahlíðinni eða á
sumrum austur í Mýrdal fyrr á ár-
um, eða allar ferðirnar þangað síðar
meir.
Blessuð sé minnig Matthildar
frænku minnar og megi blessun
fylgja afkomendum hennar um alla
framtíð.
Guðbrandur Steinþórsson.
Það eru komin leiðarlok hjá minni
kæru móðursystur Matthildi Guð-
brandsdóttur frá Loftsölum. Þar
kveður kona sem marga hefur glatt
og stutt á sinni ævi. Næst á eftir for-
eldrum mínum og bróður, var hún
mér kærust og best af öllum. Hún
var vinur og hjálparhella.
Ég vil minnast hennar í fullu fjöri,
fallegrar, glæsilegrar konu, fjörmik-
illar og með sterkan persónuleika.
Hún var heimskona, sem hafði víða
farið og líka rómantískt náttúru-
barn, sem elskaði Mýrdalinn sinn,
Loftsali, Dyrhólaey, land, þjóð, sög-
ur og ljóð. Kímnigáfu átti hún í rík-
um mæli og einstaklega fallegt,
geislandi bros.
Milli þeirra systra, Láru móður
minnar og Möttu, var afar gott og
innilegt samband. Ég trúi að þær
hafi verið hvor annarri mikils virði
bæði í blíðu og stríðu.
Í gamla daga, þegar einkasonur-
inn, hann Björn Guðbrandur, var lít-
ill dvöldu þau mæðgin hjá okkur í
sveitinni nokkrar vikur á hverju
sumri. Það voru skemmtilegar vikur
sem liðu alltof fljótt. Þá gekk Matta í
öll störf á bænum, mjaltir, rúning,
heyskap og heimilisstörf og það
munaði um verkin hennar, enda
dugnaðarforkur. Um helgar kom svo
maðurinn hennar, hann Jón Guð-
mundsson, að hitta sitt fólk. Svo
spjallaði fullorðna fólkið saman allt
kvöldið og jafnvel fram á nótt. Þá var
talað um ættfræði, pólitík og margt
og margt.
Fjölskyldan á Nesi átti alltaf at-
hvarf hjá þeim Jóni og Matthildi í
Hamrahlíð 3. Þar dvöldum við systk-
inin af og til, þegar við vorum að
byrja að fóta okkur í tilverunni. Þar
var okkar skjól og þar var gott að
vera.
Þau Jón og Matta voru traustar og
góðar manneskjur. Það var lán að
eiga með þeim samleið og minningin
um þau er dýrmæt.
Matta sagði stundum við mig á
seinni árum: „Ég hef átt yndislegt
líf.“ Það held ég að sé alveg rétt.
Hennar líf var ekki áfallalaust né
auðvelt, frekar en gengur og gerist.
Hún upplifði mestu breytingar sem
orðið hafa í heiminum og ekki síst á
þessu landi.
Hún eignaðist góðan lífsförunaut
og saman áttu þau soninn Björn
Guðbrand, sem hefur reynst móður
sinni afar vel til hinsta dags. Honum
er sómi að því. Sonarbörnin þrjú:
Freyr, Elín og Tumi voru stolt og
gleði ömmu sinnar, falleg og góð
börn.
Yndislegt líf! Hún var yndisleg
manneskja.
Blessuð sé minning hennar.
Sigríður Steinþórsdóttir.
MATTHILDUR
GUÐBRANDSDÓTTIR
sannarlega sálina í störf sín og léttir
fólki lífið.
Guð blessi ykkur.
Þín tengdadóttir,
Margrét.
Þegar ég hugsa til afa kemur
amma óneitanlega upp í minning-
unni.
Þau voru afi og amma í Álfheim-
unum og þangað fannst mér gott að
koma. Mínar skýrustu æskuminning-
ar á ég einmitt hjá þeim. Mér fannst
alltaf ævintýri að gista hjá afa og
ömmu. Þar var allt leyft og vel hugs-
að um mann. Afi fór iðulega út í
sjoppu og ég beið eftirvæntingarfull í
eldhúsglugganum til að sjá hann
ganga niður Álfheimana með fullan
poka af gotteríi. Ég á líka góðar
minningar um afa í bíltúrum, göngu-
ferðum í Öskjuhlíðinni og bíóferðum.
Þegar ég varð eldri fannst mér gott
að koma til þeirra í Sunnuhlíðina.
Amma naut þess að segja mér sög-
ur af merkum og ómerkum atburð-
um úr lífshlaupi þeirra, dálítið krydd-
aðar en alltaf mjög skemmtilegar, afi
þurfti oft að stoppa hana af, svo
barnabarnið fylltist ekki ranghug-
myndum.
Mér finnst gott að eiga þessar sög-
ur að, því minningarnar um afa og
ömmu geymast svo ljóslifandi í þeim.
Ég kveð þig afi minn. Það er sárt
að við fjölskyldan getum ekki verið
viðstödd jarðarför þína, en nú veit ég
að þér líður vel því þú ert kominn til
ömmu.
Ólöf Þorsteinsdóttir, Mílanó.