Morgunblaðið - 11.03.2004, Síða 26
26 FIMMTUDAGUR 11. MARS 2004 MORGUNBLAÐIÐ
VEITINGA- OG KAFFIHÚS | Góðir staðir til að fylgjast með mannlífinu, lesa og spjalla
Fastagestir kaffihúsanna
Hvað er það sem gerir fólk að fastagestum á kaffihúsum? Er það íhaldssemi, ljúfar veitingar, kaffihúsa-
vinirnir eða kannski andrúmsloftið og það að sitja með sitt blað í ró og næði? Kristín Gunnarsdóttir
leitaði svara hjá fastagestum þriggja ólíkra kaffihúsa í miðbæ Reykjavíkur.
ALLA Spánarferðina var ég hin
ánægðasta með mig undir sólhlíf á
ströndinni. Fannst ég reyndar bara
ágætiskroppur þó að ég segði við
vin minn að ég liti út eins og „mör-
gæs“ þar sem ég vaggaði þarna um
í bláa sundbolnum mínum. Það var
hins vegar ekki fyrr en við fengum
myndirnar úr framköllun eftir að
við komum heim sem ég hrópaði
upp yfir mig: „Guð minn góður, leit
ég virkilega svona út?“ Á öllum
myndum, sama hvernig ég sat, stóð
eða sneri, stóð bumban beint út í
loftið og ég var öll orðin miklu
þykkari en ég átti að venjast. „Já,
svona líturðu út, elskan mín,“ svar-
aði pabbi þinn, greinilega hálfhissa
á spurningunni.
Ég þyngdist um 20 kíló. Já, tutt-
ugu kíló, hvorki meira né minna.
Samt var mér einhvern veginn al-
magi, þetta var kúla!
Þegar bróðir minn, þriggja
barna faðir, sagði síðan: „Já, svona
hef ég nú reyndar aldrei séð þetta
áður,“ leist mér ekki á blikuna.
Yrði ég svona? Þegar þú varst 12
daga gömul fór ég loks á vigtina og
hafði þá lést um tólf kíló. Þetta
þýddi að heil átta kíló voru eftir.
„Þetta tekur svona 3–4 mánuði,“
sagði vinkona mín við mig mér til
hughreystingar. „Þá verður þú aft-
ur eins og þú átt þér að vera.“
DAGBÓK MÓÐUR
Kom ólétt heim
Meira á morgun.
veg sama þar til eftir fæðingu. Ég
kom nefnilega ólétt heim. Ég
meina, auðvitað var ég með þig í
fanginu, en ég var samt sem áður
ólétt, leit út eins og ég væri komin
fimm til sex mánuði á leið! Sjálf
hafði ég búist við að vera með stór-
an, slappan maga eftir fæðingu en
þetta var ekki stór og slappur
DAGLEGT LÍF
Þetta er yndislegt morgunverðarkaffihús,“segir Friðrik Erlingsson hjá Íslensku aug-lýsingastofunni. Hann tekur daginn
snemma og er mættur um klukkan átta á Gráa
köttinn við Hverfisgötu. „Ég er þarna á morgn-
ana og reyni að koma eins snemma og ég get.
Það eru ekki margir staðir sem eru opnaðir á
þessum tíma og þarna er gott að geta byrjað dag-
inn, drukkið kaffið sitt, fengið ristaða brauðið
sitt, skoðað blöðin og notið stundarinnar áður en
maður fer út í daginn. Og svo eru starfsmenn-
irnir, Arnar og Hafsteinn, sem alltaf taka jafn vel
á móti manni, sama hversu morgunúldinn maður
er, sannir heiðursmenn báðir tveir. Andrúmsloft
staðarins er ekki hvað síst tilkomið vegna nær-
gætinnar framkomu þeirra við hina gráu morg-
unketti staðarins.“
Það er ákveðinn kjarni, allt frá þremur og upp
í tíu manns, sem mætir í morgunkaffið á sama
tíma og þar af eru þrír til fimm sem telja má
fastagesti.
„Þar má telja vin minn Ásgrím Sverrisson og
Daníel Magnússon myndlistarmann,“ segir Frið-
rik. „Við sitjum stundum við sama borð, ekki
kannski við að leysa lífsgátuna en þó náum við
stundum að kryfja hluta hennar til mergjar, eða
lesum stjörnuspána hver fyrir annan, steypum
eitthvað okkur til skemmtunar eða býsnumst yfir
versnandi heimi á síðum dagblaðanna. Svo er
þarna vinkona mín hún Sara sem er kross-
gátudrottning mikil og situr um Lesbókina á
laugardögum og lætur hana helst ekki af hendi.
Eina leiðin til að komast í Lesbókina er að reyna
að hjálpa henni með krossgátuna til að flýta fyrir
en Sara hefur nú reyndar litla þörf fyrir aðstoð.
Fastagestir setjast gjarnan við eitt borð þegar
traffíkin er mikil. Annars er hver í þögn við sitt
borð. Þetta er jú morgunstund, sem maður vill
hafa í friði fyrir sig. Fyrir því er gagnkvæm virð-
ing hjá morgunköttunum.“
Friðrik segist líta á Gráa köttinn sem Mokka
sinnar kynslóðar og þó svo að hann sé þar mest á
virkum morgnum lítur hann einnig inn um helg-
ar. „Þá nær maður iðulega löngum laugardags-
morgni í afskaplega skemmtilegum félagsskap,“
segir hann.
Morgunblaðið/Ásdís
Grái kötturinn: Friðrik Erlingsson tekur daginn
iðulega snemma á Gráa kettinum.
Tekur daginn
snemma
FRIÐRIK ERLINGSSON
GUNNAR Dal, heimspek-
ingur og rithöfundur, seg-
ist hafa tilheyrt miðbæj-
arklíkunni frá sjö ára
aldri eða síðan 1930.
„Café París er síðasti
áfanginn í löngum kaffi-
húsasetum,“ segir hann.
„Þessi svokallaða gamla
miðbæjarklíka, sem var
eitt sinn á Skálanum,
Borginni og Laugavegi
11, endaði fyrir svona sjö
til átta árum á Café Par-
ís. Ég kalla þetta klíku
svona til gamans en
þarna er alls konar fólk,
sem er að fá sér kaffi og
hitta aðra í morgunsárið.
Það hefur verið siður eins
lengi og ég man eftir mér
að svona listamannaspír-
ur, málarar, rithöfundar
og pólitíkusar mættu á
kaffihús á einhvers konar skóla. Þetta var
æfingavettvangur eftir útskrift úr mennta-
skóla eða háskóla en þá tekur við, að minnsta
kosti hjá rithöfundum og blaðamönnum, það
sem heitir símenntun. Kaffihúsalíf er ekkert
annað en símenntun. Menn eru ekki alltaf að
þvaðra um veðrið og pólitík, menn eru að tala
um alvarlega hluti. Þetta er meira á menning-
arlegum nótum heldur en fjölmiðlaumræða.
Það hefur alltaf verið þannig að þeir sem eru
að vinna að sköpun þurfa að blása og þeir
þurfa að máta sínar hugmyndir og bera þær
undir aðra og vita líka hvað aðrir eru að gera.
Þannig að í gamla daga voru það listamenn sem
voru kjarninn í kaffihúsalífinu og svona áhuga-
menn um eitt og annað og það sem kölluð voru
neftóbaksfræði hér í eina tíð. Þú veist hver
þjóðsöngurinn er?
„Heimskingjarnir hópast saman,
hafa hver af öðrum gaman,
og eftir því sem þeir eru fleiri
verður heimskan meiri.““
Café París: Guðmundur Norðdal, Sigurlaugur Þorkelsson og Gunnar Dal
eru í gömlu miðbæjarklíkunni. Gunnar segir kaffihúsalíf símenntun.
Á kaffihúsi frá sjö ára aldri
GUNNAR DAL
Morgunblaðið/Ásdís
krgu@mbl.is
Ég bý uppi í Þingholtsstræti og rölti oftinn á Jómfrúna í Lækjargötu og fædanskt smurbrauð,“ segir Einar Sig-
urjónsson lögmaður hjá Lögmönnum, Höfða-
bakka.
Hann segist fljótlega hafa farið að venja
komu sína á staðinn eftir að hann var opnaður.
„Ég rambaði þarna inn og fannst hann vera við
mitt hæfi. Þægilegur og góður matur en öðru-
vísi en á öðrum stöðum og góð þjónusta. Eftir
því sem maður kemur oftar þá kynnist maður
starfsfólkinu betur. Þarna er hægt að setjast
inn með blöð og bók og fá sér að borða í róleg-
heitunum. Það amast enginn við manni þó að
mikið sé að gera. Þetta er svona afslappað. Ég
hef borðað hjá Idu Davidsen í Kaupmannahöfn
og einu sinn hafði Jakob á Jómfrúnni hringt á
undan okkur en mér finnst Jakob að mörgu
leyti betri heldur en hún. Hann smyr brauðið
jafnóðum og það fer aldrei á diskinn hjá hon-
um nema nýsmurt en á öðrum stöðum, jafnvel
erlendis, er brauðið búið að standa í 20–30
mín. Það munar því. Brauðið verður klesst.“
Einar segist oft draga fjölskylduna og vini
með sér og þarna hittast gamlir samstarfs-
menn hans úr Fjárfestingarbankanum fyrir jól-
in og gæða sér á jólahlaðborðinu. „Ég hitti líka
ýmsa í tengslum við viðskipti, sem vita að ég
hef gaman af að koma þarna,“ segir hann.
„Sumir gera grín að mér og segjast geta geng-
ið að mér vísum á Jómfrúnni ef þeir finna mig
ekki.“
Morgunblaðið/Ásdís
Jómfrúin: Feðginin Hrund Einarsdóttir og Einar
Sigurjónsson eru ánægð með veitingarnar.
Staður við
mitt hæfi
EINAR SIGURJÓNSSON
Konur eru grimmar hver við
aðra þegar þær hafa karl-
mann í sigtinu eða standa í
annarri samkeppni. Það birt-
ist meðal annars í smá-
smugulegum athugasemdum
um útlit, hugsun eða hegðun
annarra kvenna, sérstaklega
þeirra sem þær eru í mestri
samkeppni við. Þær beita
samstarfsfélaga óbeinum og
illmælanlegum árásum til að
ryðja þeim úr vegi.
Veita útlitinu
athygli
„Konur sem eru í þessum
ham veita útliti annarra
kvenna sérstaka athygli og
stinga puttanum miskunn-
arlaust í veiku blettina,“ seg-
ir Maryanna Fisher við York-
háskólann í Torontó í Kan-
ada. Hún gerði rannsókn á
munnlegu birtingarformi í
samkeppni milli kvenna.
Hún segir að hversdags-
legt tal milli þeirra aukist en
verði kjaftasögukennt þegar
spenna er á milli þeirra.
Kvikindislegar sögur geta
sprottið fram og grafið und-
an þeirri sem ógnar mest.
Stundum hefur þessi til-
hneiging verið kölluð öfund.
„Þú hefur fitnað,“ gæti ein
fengið yfir sig. Beinar at-
hugasemdirnar gætu verið í
þessum dúr: „Þú ert eins og
úfin hæna um hárið“, „Af
hverju læturðu ekki lita á
þér hárið, það er svo öm-
urlegt“, „Hvar fékkstu þessa
blússu, hjá Hjálpræð-
ishernum?“ Þessar eru þó
bara saklausar athugasemdir
í samanburði við tvíræða
grimmdina sem getur leynst
á bak við orðin. Hvað þá at-
hugasemdir sem sagðar eru
við eina konu um aðra:
„Sjáðu hvað hún er alltaf
ósmekkleg, sjáðu skóna ...
það er hörmung að sjá þetta.
Aumingja maðurinn hennar.“
Hormónaflæði
skýringin
Fisher útskýrir þetta
kuldalega hátterni meðal
annars með hormónaflæði.
Það ber meira á svínslegum
athugasemdum þegar estró-
gen kynhormónið mælist
hátt eða í miklu magni. Fish-
er segir athugun sína vera
hluta af stærri rannsókn og
hún ætli nú að skoða fleiri
leiðir sem konur beiti hver
aðra í samkeppni.
Hún segir að niðurstöð-
urnar ættu ekki að koma
þeim á óvart sem fylgst
hefðu með þáttunum Beðmál
í borginni (Sex in the City),
því handritshöfundar þess
þáttar hafi augljóslega þekkt
þessa grimmu tilhneigingu
kvenna.
Konur
geta verið
grimmar
SAMKEPPNI
guhe@mbl.is