Fréttablaðið - 17.03.2005, Síða 42

Í byrjun mánaðarins varði Berg-
lind Jóhannsdóttir, tannlæknir og
sérfræðingur í tannréttingum,
doktorsverkefni sitt við tann-
læknadeild Háskóla Íslands. Hún
er fyrsti neminn til að ljúka dokt-
orsnámi í deildinni.
Rannsókn Berglindar er nokk-
uð viðamikil og ekki hlaupið að
því að draga saman niðurstöður í
stuttu máli. „Merkilegast finnst
mér nú samt varðandi erfðir, að
drengir virðast líkjast mæðrum
sínum frekar en feðrum,“ segir
Berglind. Fram kom í rannsókn
hennar að form og stærðir and-
litsbeina stúlkna líkjast báðum
foreldrum, meðan drengirnir
líkjast mæðrunum. Niðurstöðurn-
ar segir Berglind að kalli eigin-
lega á frekari rannsóknir því þær
veki vangaveltur um kynbundnar
erfðir þessara þátta, ekki ósvipað
og vitað sé að skalli erfist frá
móður til sonar. „Stúlkur fá nátt-
úrlega tvo X-litninga og spurning
hvort þær geta þá frekar nýtt eitt-
hvað frá báðum foreldrum, meðan
drengirnir fá bara einn X-litning.“
Meðal annarra niðurstaðna
rannsóknar var að tíðni bit-
skekkju hjá börnum hér er í sam-
ræmi við það sem gerist í Norður-
Evrópu og hjá hvítum börnum
í Norður-Ameríku. „Meðferðar-
þörfin hjá 12 ára börnum er svona
um 30 prósent, en ef til vill ekki
nema um 25 prósent sem skila sér
í meðferð,“ segir Berglind, en
bætir við að mjög hafi færst í
vöxt að fullorðið fólk fari í tann-
réttingu. „Það er margt sem
hvetur fólk til þess. Ef til vill hafa
tapast tennur og bit riðlast, eða
fólk hafði ekki tækifæri til þess
áður. Svo eru náttúrlega gerðar
miklar kröfur til útlitsins og fólk
vill halda tönnum sínum lengur og
er tilbúið að leggja á sig kannski
tveggja ára tannréttingu til að
fjárfesta í framtíðinni.“
Berglind segir það hafa aukna
möguleika í för með sér að ljúka
doktorsnáminu. „Eftir tannlækna-
nám fór ég í framhaldsnám og þar
má segja að hafi vaknað þessi
akademíski áhugi á að stunda
rannsóknir. Ég datt í þennan
gagnabrunn sem var til uppi í
tannlæknadeild Háskólans og lítið
hafði verið unnið úr og þannig inn
í þetta verkefni. Svo opnast vissu-
lega ýmsir möguleikar þegar
maður er kominn með doktors-
gráðu, svo sem við störf í erlend-
um háskólum,“ segir hún og við-
urkennir fúslega að hugurinn leiti
dálítið út fyrir landsteinana. „En
núna er ég náttúrlega bara í mín-
um klíníska praxís og rétti tennur
allan daginn, hvað sem síðar
verður.“ Berglind stundaði dokt-
orsnámið með vinnu og segir að á
stundum hafi ekki verið hlaupið
að því að púsla þessu saman.
„Þetta er gífurleg vinna og tíma-
frekt að stunda svona rannsóknir.
Maður fórnar ansi miklu og tæp-
ast hægt nema að maður hafi í
kringum sig fólk sem er mjög
sveigjanlegt,“ segir hún. ■
26 17. mars 2005 FIMMTUDAGUR
WILLIAM GIBSON (1948)
á afmæli í dag
Réttir tennur allan daginn
TÍMAMÓT: FYRSTI DOKTOR TANNLÆKNADEILDAR HÁSKÓLANS
„X-kynslóðin er dauð. Hugtakið er orðið notað
um hvern sem er á aldrinum 13 til 55 ára.“
Gibson er höfundur vinsælla vísindaskáldsagna á borð
við Neuromancer og Count Zero og er einn af frum-
kvöðlum svokallaðrar „cyberpunk“-hreyfingar. Hann er fæddur í Bandaríkj-
unum en fluttist barn að aldri til Kanada þar sem hann býr.
timamot@frettabladid.is
BERGLIND JÓHANNSDÓTTIR Berglind sést hér að störfum á stofu sinni í Kópavogi, en
hún er sérfræðingur í tannréttingum. Hún varði nýverið við tannlæknadeild Háskólans
doktorsritgerðina „Tíðni bitskekkju, form og stærðir andlitsbeina og erfðastuðull barna við
foreldra sína á Íslandi.“
Þennan dag árið 1762 fór fram í New York-borg í
Bandaríkjunum fyrsta skrúðgangan til heiðurs
heilögum Patreki verndardýrðlingi
Írlands. Fyrstu gönguna héldu írsk-
ir hermenn í her Breta. 17. mars er
dagur heilags Patreks og haldið
upp á hann víða þar sem er að
finna Íra, eða fólk af
írskum uppruna.
Heilagur Patrekur var
fæddur á síðari hluta
fjórðu aldar og er tal-
inn einn ötulasti trú-
boði kristinnar trúar
sem uppi hefur verið. Patrekur var
fæddur í Bretlandi en fjölskyldan var
frá Róm. 16 ára gömlum rændu
honum Írar sem réðust á setur fjöl-
skyldunnar og fluttu hann með sér til Írlands. Þar
var honum haldið í sex ár áður en honum tókst
að flýja aftur til Bretlands. Patrekur hafði
þá trú að guð hefði falið honum það
verk að kristna Íra og gekk hann því til
liðs við kaþólsku kirkjuna. Þar lærði
hann kristin fræði í 15 ár áður en hann
hlaut vígslu sem annar trúboði kirkjunn-
ar á Írlandi. Patrekur hóf starf sitt á Ír-
landi árið 432 og þegar hann lést árið
460 taldist eyjan nær öll kristin. Fyrstu
írsku landnemarnir í Bandaríkjunum
höfðu með sér þann sið að halda hátíð-
legan dag heilags Patreks. Fyrsta skrúð-
gangan honum til heiðurs fór hins vegar ekki
fram á Írlandi, heldur í New York í Bandaríkjunum
og eftir því sem írskum innflytjendum fjölgaði
breiddust hátíðarhöldin hratt út þar í landi.
PATREKSGANGA
ÞETTA GERÐIST MERKISATBURÐIR
1328 Skotland nær sjálfstæði frá
Englandi.
1907 Fyrsti fundur Verkamanna-
sambands Íslands er hald-
inn í Reykjavík.
1917 Blað Framsóknarflokksins,
Tíminn, kemur út í Reykja-
vík, ritstjóri er Guðbrandur
Magnússon.
1950 Vísindamenn við Kaliforn-
íuháskóla í Berkeley í
Bandaríkjunum segjast
hafa búið til nýtt geislavirkt
efni sem þeir nefna „cali-
fornium“.
1969 Golda Meir verður forsætis-
ráðherra Ísraels.
1987 Fyrsta íslenska glasabarnið
fæðist á Landspítalanum,
tólf marka drengur.
2001 Kosið um framtíð flugvall-
arins í Reykjavík. Meirihluti
þeirra sem afstöðu tóku,
50,6 prósent, vildu völlinn
burt eftir árið 2016.
Gengið til heiðurs heilögum Patreki
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
Hansína Þorkelsdóttir
frá Siglufirði,
sem lést þann 9. mars síðastliðinn, verður jarðsungin frá Digra-
neskirkju í Kópavogi föstudaginn 18. mars kl. 11.00.
Þeim sem vildu minnast hennar er bent á Minningarsjóð hjúkrun-
arþjónustunnar Karitas s. 551 5606, eða Minningarsjóð krabba-
meinslækningadeildar LSH s. 543 1151.
Unnur Einarsdóttir Rafn Baldursson
Guðrún Einarsdóttir Hjörtur Páll Kristjánsson
Þorkell Einarsson Rut Marsibil Héðinsdóttir
Gerður Einarsdóttir Þorsteinn Sveinbjörnsson
Ólafur Hjalti Einarsson Sólveig Victorsdóttir
Sveinn Ingvar Einarsson Karin Margareta Johanson
Pálmi Einarsson
Jóhanna Einarsdóttir Gísli Guðmundsson
Ari Einarsson Berglind Jónsdóttir
Snorri Páll Einarsson Elín Lára Jónsdóttir
Unnur Helga Ólafsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
Kristín Hansdóttir
Hrafnistu, áður Gnoðarvogi 26, Reykjavík,
andaðist að Hrafnistu þriðjudaginn 15. mars.
Jarðarförin auglýst síðar.
Gretar Franklínsson Kristín Gunnlaugsdóttir
Ómar Franklínsson Þóra Gunnarsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn Kársnesbraut 98 • Kópavogi
564 4566 • www.solsteinar.is
10-40% afsláttur
af legsteinum út febrúar
Innilegar þakkir fyrir samúð og hlýhug við andlát
og útför móður okkar,
Sigurlaugar Kristínar
Jóhannsdóttur
Sóltúni 2, Reykjavík.
Jóhann Scheither,
Leifur N. Dungal,
Ragnar Ólafsson
og fjölskyldur.
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur samúð og hlýhug
vegna fráfalls ástkærs eiginmanns míns, föður okkar, stjúpföður,
tengdaföður, afa og bróður,
Kjartans Runólfssonar
bónda í Ölvisholti, Hraungerðishreppi.
Guð blessi ykkur öll.
Arnleif Margrét Kristinsdóttir
Sif Elín Kjartansdóttir Tor Magne Nevestveit
Anna Guðrún Kjartansdóttir Bjørn Gjærum
Halla Kjartansdóttir
Berglind Sigurðardóttir
Jónína Hulda Gunnlaugsdóttir Steinn Þórarinsson
Jón Elías Gunnlaugsson Þórhildur Rúnarsdóttir
og barnabörn.
Ögmundur Runólfsson og fjölskylda.
Sveinbjörn Runólfsson og fjölskylda.
Ástkær eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir, afi og
langafi,
Friðrik Guðmundsson
fyrrverandi tollvörður, Sunnuvegi 9, Hafnarfirði,
sem lést laugardaginn 12. mars, verður jarðsunginn frá Hafnar-
fjarðarkirkju föstudaginn 18. mars klukkan 15.
Þeim sem vildu minnast hans er bent á minningarsjóð Guðmund-
ar Gissurarsonar, Sólvangi, sími 590 6500.
Elín Kristbergsdóttir
Kristján S. Sigurgeirsson Þorgerður Erlendsdóttir
Friðrik Friðriksson Guðrún Helga Sigurðardóttir
Herborg Friðriksdóttir Guðjón Sigurðsson
barnabörn og barnabarnabörn
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA
AFMÆLI
Páll Pétursson, fyrrverandi þingmaður
og ráðherra, er 68 ára í dag.
Kristján Loftsson, forstjóri Hvals hf., er
62 ára í dag.
JARÐARFARIR
13.00 Andrés Haraldsson, bifvélavirki,
Þverbrekku 4, Kópavogi, verður
jarðsunginn frá Kópavogskirkju.
13.00 Ingiríður Jónasdóttir Blöndal,
Stóragerði 38, Reykjavík, verður
jarðsungin frá Grensáskirkju.
15.00 Jóhann Lárusson, múrarameist-
ari, Selvogsgötu 16a, Hafnarfirði,
verður jarðsunginn frá Hafnar-
fjarðarkirkju.
15.00 Ólafur Sverrisson, fyrrverandi
kaupfélagsstjóri í Borgarnesi og á
Blönduósi, hjúkrunarheimilinu Eir,
Reykjavík, verður jarðsunginn frá
Fossvogskirkju.
ANDLÁT
Arndís Bjarnadóttir, Skúlaskeiði 34,
Hafnarfirði, lést á Sólvangi laugardaginn
5. mars. Útförin hefur farið fram í kyrr-
þey.
Gunnar Hilmarsson lést á sjúkrahúsi í
Southampton miðvikudaginn 9. mars.
Útförin hefur farið fram.
Vala Ásgeirsdóttir Thoroddsen, Efsta-
leiti 10, Reykjavík, lést þriðjudaginn 15.
mars.
Birna Björnsdóttir, fyrrverandi banka-
fulltrúi, Hvassaleiti 14, Reykjavík, lést
mánudaginn 14. mars.
Gylfi Hauksson, Álfatúni 10, Kópavogi,
lést mánudaginn 14. mars.