Vikan - 02.12.1965, Blaðsíða 35

Til þess voru hafðir í uppsetningi, aðeins tveir menn, sinn undir
hvorri síðu og hétu þeir skorðumenn, hinir gengu á spilið, því að
híft var á gangspili, og lá strengur úr því og niður í tvískorna blökk,
og lék krókur hennar í lykkju neðst í stefni bátsins. Strengurinn lá
síðan upp aftur og í niðurgrafinn staur eða pela og festur þar. Fékkst
þannig tvöföldun kraftsins.
Ef mikið lá við, var bát stundum kippt undan sjó, á þann hátt,
að menn röðuðu sér á spilstrenginn, og drógu á hann bug, en gáfu
síðan eftir og gátu þá spilmennirnir hlaupið og undið upp slakann.
Annars var þungt að hífa. Menn beittu mest brjóstinu á vindurnar og
það gat tutlað í fyrir eins skiphöfn að ná upp báti sínum, þó að
hlunnar væru vel smurðir, því að kamburinn er brattur.
En í öllum setningi, hvort heldur var upp eða ofan, var vandi
skorðumannanna mestur. Þeir voru skildir þarna eftir niðri við bát-
inn einir síns liðs, sinn undir hvorri síðu og var það ámátlegt á að
sjá, því að mennrnir hurfu næstum undir síðurnar á þessum bákn-
um.
Skorðumennirnir höfðu sinn staurinn hvor, skorðu, en hún var
allgilt tré, með járnskó á neðri enda, en krók á þeim efri og lék
Framhald ó bls. 55.
Ásgeir Jakobsson er manna fróðastur um þessar sögur og öðrum lagnari að gera þær skemmti-
legar, og hefur hann góðfúslega látið okkur í té tvær stuttar sögur af þessu tagi, og er aðeins
nöfnunum breytt af tillitssemi. Önnur þeirra er í nýrri bók eftir hann.
WÓSAFAT átti veðhlaupa-
hryssu úr Skagafirði, mó-
bykkju, sem aldrei fór nema
fetið og hét Skjóna. Hún var
þrjátíu ára.
Nú var það eitt sinn, að
Jósafat var staddur í húsi
einu innarlega í þorpinu og
eru þar kallaðar „Grundir,“
sem eru reyndar engar grund-
ir, en Vestfirðingar tala um
grundir og flatir, ef þeir geta
stigið beint niður fætinum.
Þetta var sandflag og höfðu
götur grafizt niður og tóku
hesti á miðjar síður og voru
þröngar þó að þetta væru
kallaðar reiðgötur voru þær
bara eftir lappirnar á þorps-
búum sjálfum. Hrossaeign
byggðarlagsins hefur alltaf
verið teljandi á fingrum ann-
arrar handar, og voru það
hestar mest að sköpulagi.
Vestfirðingur er álíka vel-
staddur á hesti eins og skag-
firzkur hagyrðingur úti á rúm-
sjó. Það er gaman að sjá
Vestfirðinga ríða út. Þar er
allt á ferð og flugi nema
hrossið. Hvað á hrossið líka
að fara; þarna er hvergi hest-
lengd á milli fjalla. Vestfirð-
ingum nægja rugguhestar ef
þeir endilega vilja ríða út.
Þegar Jósafat kemur út er
hann dálítið reikull í spori,
en ber sig hérmannlega að
venju.
Skjóna stendur skorðuð í
götunni, og nartar í strá á
barðinu.
— Falleg ertu Skjóna mín
og ekki myndu allir svo vel
ríðandi sem Jósafat á Jófríð-
arstöðum.
Gengur nú Jósafat að mer-
inni, með tiginmannlegu fasi
og býst til að stíga á bak,
tekur upp annan fótinn og
leggur hann yfir hrygginn á
Skjónu, en fóturinn heldur
áfram og Jósafat á eftir og
stingst á höfuðið hinum meg-
in við hryssuna. Hann brölt-
ir nú á fætur aftur og gengur
að Skjónu, klappar henni allri
og gælir við hana.
— Því læturðu svona,
Skjóna mín. Bara róleg, bara
vera róleg.
Skjóna hélt áfram að bíta,
og hreyfði aðeins til eyrun,
og var það það eina sem
hreyfðist á henni.
Þegar Jósafat telur sig
hafa róað fjörgamminn býst
hann til að reyna aftur, en
það fer á sömu leið, hann
stingst á höfuðið yfir Skjónu.
Skjóna lætur þetta ferðalag
húsbónda síns fram og til
baka yfir hrygginn á sér af-
Framhald á bls. 57.
VIKAN 48. tbl. gg