Æskan - 01.11.1971, Qupperneq 68

^I
ÞJOÐIR HEIMSINS
1.
Pólland er alþýðulýðveldi í austanverðri
Evrópu. Árið 1939 var stærð landsins
150.572 fermílur, en í lok síðari heims-
styrjaldar hernámu Rússar 69.000 fer-
mílur landsins, en 39.000 fermílur af
austurhluta Þýzkalands voru gerðar að
pólsku landi.
í marz 1939 gerði Bretland varnar-
sáttmála við Pólland, ef á það yrði
ráðizt. Frakkland hafði gert hið sama
árið 1921. Þegar Hitler lét gera innrás
I Pólland I september 1939, stóðu bæði
Frakkland og Englandi við samninginn
og sögðu Þýzkalandi stríð á hendur.
Nokkru eftir styrjaldarlok eða 1952
var landið gert að alþýðulýðveldi. Ríkis-
stjórn var mynduð af pólska verka-
mannaflokknum, sem er sósíalistaflokk-
ur. Einkaeign á landi var þó leyfð og
frjálsræði átti að ríkja í trúarskoðunum.
Raunverulega eru um 95% þjóðarinnar
taldir vera rómversk-kaþólskrar trúar.
2.
Fyrir síðari heimsstyrjöld starfaði
mikill meirihluti pólsku þjóðarinnar að
landbúnaði, en árið 1965 voru aðeins
um 33% hennar talin vinna að land-
búnaði. Það eru þó ennþá til allmörg
stórbýli í landinu, nokkur þeirra i einka-
eign, en önnur undir ríkisstjórn. Það
eru einnig ræktuð víðáttumikil skógar-
svæði á sama hátt.
í borginni Ágústow I norðausturhluta
Póllands er mikii skógrækt og timbur-
iðnaður, og sýnir myndin hvar verið er
að fleyta timburflekum niður fljótið við
borgina.
Meðal landbúnaðarafurða, sem fram-
Pólland
leiddar eru í Póllandi, eru hveiti, rúgur,
bygg, hafrar, kartöflur og sykurrófur.
í léttaiðnaði er framleiðslan m. a.
baðmull, ull, silki, skófatnaður, sápa
og pappir.
í landinu eru margar koparnámur,
og talið er, að Pólland geti verið í
fremstu röð með koparframleiðslu. Önn-
ur málm- og steinefni, sem fundizt hafa
í jörðu í Póllandi, eru kol, járn, blý og
sink. Allar námur Póllands eru ríkis-
eign.
Pólland er aðili að fiskiréttarsamn-
ingi Evrópuríkja og árið 1964 var lýst
yfir 12 mílna landhelgi Póllands.
3.
Höfuðborg Póllands er Varsjá (Wars-
zawa), sem liggur inni í miðju landi
austanverðu og stendur við ána Vislu
(Vistula).
í síðari heimsstyrjöldinni voru unnar
gífurlegar skemmdir á borginni, og um
87% hennar voru rústir einar í stríðs-
lok. Borgin er nú nýtízkuleg í sniðum,
en reynt var að byggja upp elzta hluta
hennar alveg eins og hann var fyrir
eyðilegginguna.
Meðalhiti í Varsjá er um -í-3 gráður
Celcius í janúar og um 19 gráður C.
í júlímánuði.
Upprunalega var Varsjá lítið sveita-
þorp, sem byggðist utan um gamlan
kastala. En árið 1609 var hún gerð að
höfuðborg landsins í stað gömlu höf-
uðborgarinnar Kraká (Krakow).
Meðal atvinnugreina, sem stundaðar
eru í Varsjá, er framleiðsla á hveiti,
lérefti og lyfjavörum, þar er einnig
málmsteypa, framleiðsla á járnbrautar-
vögnum og prentvélum.
Myndin er af menningar- og vísinda-
höllinni í Varsjá, sem lokið var við árið
1955. Hún er gjöf frá Sovétríkjunum.
Þó að Varsjá standi nú á báðum
bökkum Vislu, var hún upprunalega
aðeins byggð á vinstri bakkanum.
4.
Skólaskylda er í Póllandi til 15 ára
aldurs, en kennsla er ókeypis. Þar eru
barnauppeldisheimili, barnaskólar, gagn-
fræðaskólar, sérskólar ýmsir, kvöld-
skólar og háskólar.
I Póllandi eru gefin út 40 dagblöð,
en ríkismálgagnið er Trybuna Ludu.

66