Skírnir - 01.01.1917, Blaðsíða 83

76
V estur-íslendingar.
[Skírnir
Vesturheimur er land þar sem liugvitið er í hávegum haft
og borgar sig betur en víðast hvar eða alstaðar annar-
staðar, því að verkefnin eru þar stórfeld, en féð nóg til
framkvæmda. Lítil tækifæri hygg eg að landi vor C. H.
Thordarson í Chicago hefði fundið fyrir hugvit sitt hér
lieima, en í Vesturheimi hefir það fengið byr undir
vængina.
En hvað sem þessir menn eða afkomendur þeirra
vinna sér til frægðar, þá fellur sú frægð á kynstofn þeirra
meðan þeir af sjálfum sér og öðrum eru taldir íslending-
ar. Þeir eru fulltrúar vorir í heilli heimsálfu og sýna
þar hvað í oss býr. Og eins og eg tók fram í erindi mínu,
finst mér það horfa beint við, að Vestur-íslendingar ættu
í öllum efnum að verða milliliður milli íslenzkrar og
amerískrar menningar, konía því sem vér eigum dýrmæt-
ast í islenzkri menningu í álit og gengi meðal enskumæl-
andi þjóða, og veita aftur hollum nýjungum úr enskri
menning, andlegri og verklegri, inn í þjóðlíf vort. Ilverjir
ættu að koma því sem bezt er í íslenzkum bókment-
um að fornu og nýju á enska tungu, að svo miklu levti
sem það er ógert enn, ef ekki einmitt þeir menn, sem
tala og rita báðar tungurnar eins og móðurmál sitt. Það
eru synir Vestur-íslendinga, sem ættu að koma hingað
heim, stunda norrænunám við liaskólann okkar og leggja
síðan undir sig alla norrænu- og íslenzku-kenslu við há-
skólana í Canada og Bandaríkjunum. Þeir stæðu í því
efni öllum öðrum betur að vígi.
Hvað eigum vér íslendingar hér heima þá að gera í
þessu efni?
Vér eigum fyrst og fremst að skilja það, að fjórðung-
ur íslenzku þjóðarinnar býr í Vesturheimi. Og vér eig-
um að sjá, að oss má ekki á sama standa, hvort sá hluti
þjóðar vorrar hverfur innan skamms inn í þjóðahafið eða
lieldur áfram að bera ávöxt fvrir íslenzka menningu og
frægð. Vér eigum að taka það til rækilegrar íhugunar,
hvað vér getum gert til að styðja þá menn er berjast fyr-
ir viðhaldi þjóðernis vors vestan hafs, og eg vona að oss