Ægir - 01.11.2000, Side 24
AÐALFUNDUR LS
sem ætlað sé að vinna að málum smábáta-
eigenda hefðu ekki gefið góða raun, afla-
heimildir færu stöðugt minnkandi þrátt
fyrir vonir um hið gagnstæða og á meðan
ekki yrði tekið á þeim málum muni eng-
in sátt ríkja við smábátaeigendur, þótt
menn telji almenna sátt ríkja í landinu
um stjórn fiskveiða.
Grunnurínn að viðreisn minni
byggðarlaga
Einar K. Guðfinnsson, alþingismaður og
formaður sjávarútvegsnefndar Alþingis,
lagði í ræðu sinni áherslu á að smábátaút-
gerð leggi grunn að viðreisn minni
byggðarlaga, hafi þau misst frá sér afla-
heimildir. Hann sagði þá sem vinni að
byggðamálum hér á landi gera sér fulla
grein fyrir mikilvægi greinarinnar fyrir
eðlilega byggðaþróun. Hann fagnaði því
að tekist hefði að styrkja stöðu útgerðar-
innar og að margt ungt fólk hefði haslað
sér völl innan greinarinnar.
Hann minntist þess að árið 1995 hafi
verið ákveðið á Alþingi að afli smábáta
skyldi vera 13% og að þýðingarmikið
hefði verið að viðhalda dagakerfi. Þrátt
fyrir að Hæstaréttardómar hefðu komið
þessum málum í uppnám væri það þeim
að þakka að tekist hafi að koma á breyt-
ingum innan kerfisins. Hinn svokallaði
Valdemarsdómur þýddi að ekki væri
lengur hægt að takmarka aðgang að flot-
anum, krókaflamarkið tæki við af
þorskaflahámarkinu.
Ekkert sagði hann hafa gagnast Islend-
ingum betur en þorskaflahámarkið. Það
kerfi sé mikilvægt að festa vel í sessi og að
allt tal um frestun þeirrar vinnu sé óskyn-
samlegt. Hann taldi mikilvægt að leita
leiða og kortleggja hvernig hægt sé að
ákvarða sóknarrétt smábátaeigenda án
þess að binda veiðar á öðrum tegundum
en þorski við kvóta. Varaði hann þó við
því að menn færu að gera sér grillur um
að það væri létt verk og löðurmannlegt að
kollvarpa fiskveiðilöggjöfinni í landinu
og tók af því nokkur dæmi um hve flók-
in slík vinna er. Það væri hlutverk auð-
lindanefndar að leita leiða til að skapa
sátt um sjávarútvegsstefnuna.
Smábátasjómenn segja hrun blasa við 1. september 2001, að óbreyttu:
„Við þetta verður ekki unað"
Aðalályktun aóalfundar LS tekur tiL flestra
þeirra mála sem snúa að smábátamönnum
á ísLandi í dag. í henni er undirstrikað, svo
ekki veróur um villst, aó smábátasjómenn
telja að handfæraveióar eigi að njóta
frjálsræðis, sérstöðu sinnar vegna. í álykt-
uninni er dregin upp dökk framtíóarmynd
fyrir smábátasjómenn, gangi eftir fyrirhug-
aóar breytingar á stjórn fiskveiða 1. sept-
ember 2001.
„Frumskilyrói þess að Lifandi og þrótt-
mikiLL sjávarútvegur sé stundaður á ísLandi
er að fyUstu sanngirni sé gætt við smíði
Leikregtna innan atvinnugreinarinnar,
ásamt þvi aó nýliðun geti átt sér stað með
eólilegum hætti.
LS hefur fulLan skiLning á ýmsum þeim
takmörkunum sem settar hafa verið á fisk-
veiðarnar og styður þær margar hverjar
heilshugar.
LS kvikar þó hvergi frá þeirri grundvall-
arskoðun sinni að handfæraveiðar eiga að
njóta frjálsræðis og sérstöðu og skorar á
stjórnvöld að heija nú þegar tiLsLakanir
hvaó þær varóar.
Með slíkri aðgerð gefst stjórnvöldum
tækifæri til að náLgast Lausn og sátt
tveggja mikiLsverðra þátta:
Annars vegar væri fjöLmörgum þeirra er
iLLa standa innan fiskveióikerfisins vegna
aðstöóumunar og ósanngjarnra LeikregLna
undangenginna ára rétt hjáLparhönd og
hins vegar aó ryðja braut tiL heiLbrigórar
nýLiðunar í greininni, sem að óbreyttu er
nánast útiLokuð.
Gangi lögin um stjórn fisveiða óbreytt
eftir er á hinn bóginn verið að Ijarlægjast
þessi markmið hröóum skrefum. Það rekstr-
arumhverfi sem hundruóum smábátaeig-
enda er stefnt inn i þann 1. september
2001 er með þeim hætti að útgerð þeirra
afLeggst aó mestu, atvinnutæki þeirra rýrna
í verðgiLdi svo miLLjörðum króna skiptir,
ásamt því að framkalLa stórfeLLt rask á Lífs-
kjörum og búsetu. Vió þetta verður ekki
unað.
Þær væntingar sem aðaLfundur LS gerir
tiL þeirrar nefndar sem sjávarútvegsráð-
herra skipaói tiL aó endurskoða Lögin um
stjórn fiskveióa eru að henni beri sú gæfa
aó rétta smábátaeigendum sáttahönd og
ganga tiL samvinnu við þá aó varanLegri
Lausn þeirra máLa sem við bLasa.
AðaLfundur LS itrekar enn og aftur fyrri
áskoranir sínar hvað varðar umhverfisáhrif
veiðarfæra. Það er fiskveiðiþjóð, sem hikar
ekki vió að Lýsa sjáLfri sér sem fremstri
meðaL jafningja, tiL háborinnar skammar að
draga endaLaust Lappirnar hvað varðar
þetta LykiLatriói við nýtingu fiskveiðiauð-
Linda.
í kapphLaupi nútímans við Leit að nýjum
auóLindum, sem hægt er að hefja verðlagn-
ingu og versfun meó, viLL á tiðum gLeymast
að tiL er þaó sem seint og aLdrei veróur
metið tiL fjár. ÖfLug smábátaútgeró tengir í
senn saman þætti úr þjóðmenningu ísLend-
inga sem eiga djúpar rætur meðaL lands-
manna, ásamt því að viðhaLda fjöLbreyttu
atvinnu- og mannLifi strandbyggðanna.
Hún tengir saman arfLeifð fyrri tima og há-
tækni nútimans án þess aó kasta fyrir róða
þessum ómetanLegu giLdum," segir í áLykt-
un aðaLfundar Landssambands smábátaeig-
enda.