Málfríður - 15.10.2007, Blaðsíða 2

 MÁLFRÍÐUR
Námsferð til Svíþjóðar og Danmerkur
Á haustdögum héldu fjórir kennarar af Austurlandi og
einn frá Vestfjörðum í námsferð til Kaupmannahafnar og
Malmö í Svíþjóð. Tilgangur fararinnar var að kynna sér
fullorðinsfræðslu útlendinga og þá aðallega tungumála­
kennslu. Kennararnir sem fóru voru Laufey Eiríksdóttir
verkefnastjóri hjá Þekkingarneti Austurlands, Eygló
Aðalsteinsdóttir aðstoðarskólastjóri Grunnskólans á
Fáskrúðsfirði, Þrúður Gísladóttir kennari Grunnskólans
á Reyðarfirði, Ólafía Þ. Stefánsdóttir kennsluráðgjafi
Skólaskrifstofu Austurlands og Sigurborg Þorkelsdóttir
verkefnastjóri Fræðslumiðsöðvar Vestfjarða á Ísafirði.
Allar þessar konur eiga það sameiginlegt að hafa stundað
íslenskukennslu fyrir útlendinga á sínum heimaslóðum,
eða á Seyðisfirði, Egilsstöðum, Reyðarfirði, Fáskrúðsfirði
og Ísafirði. Til fararinnar fengu þær styrk í gegnum manna­
skiptaverkefni Landsskrifstofu Leónardós á Íslandi.
Fyrstu tvo dagana fór hópurinn í kynnisferð til Fred­
riksbjerg undervisningscentret í Kaupmannahöfn og
síðan var farið á mismunandi kennslustaði í Malmö s.s
Komvux sem stendur fyrir fullorðinsfræðslu á vegum
sveitafélagsins.
Fredriksbjerg sér um dönskukennslu fyrir útlendinga
og einnig um kennslu fyrir fullorðna sem af einhverjum
orsökum hafa helst úr námi og geta þeir lokið námi með
stúdentsprófi. Hópurinn einblíndi á tungumálakennslu
útlendinga enda tilgangurinn með ferðinni. Það var álit
hópsins að þróun tungumálakennslu væri okkur fremri
og hafa Danir farið út í mikla útgáfu á námsefni sem er
auðvelt en hentar fullorðnum. Þeir kenna útlendingum
dönskuna í stigum líkt og við gerum hér á landi en mun­
urinn hjá þeim og okkur er sá að þeir hafa yfir að ráða
námsráðgjöfum sem stýra nemendum inn á stig eftir getu
og færni. Einnig eru samræmd próf eftir hvert stig sem
sérstök prófanefnd hefur útbúið. Á hverju stigi eru mis­
margir áfangar sem nemendur taka samræmt próf úr til
þess að komast í næsta áfanga á hverju stigi. Nemendur
verða að standast prófin til þess að geta haldið áfram.
Einnig hafa nemendur möguleika á að taka samræmt próf
í dönsku til þess að öðlast ríkisborgararétt í landinu.
Hópurinn fékk tækifæri til þess að fylgjast með kennslu
á nokkrum stigum. Á fyrsta stiginu eru aðallega nemend­
ur sem hafa annað ritmál eða frá rómönskum löndum og
nemendur sem hafa aldrei lært að lesa og skrifa. Einnig
var sérstakt stig fyrir nemendur með dyslexiu eða lestr­
arerfiðleika. Kennslan einkennist af rólegri kennslu þar
sem mikið er um endurtekningar. Námsefnið sem stuðst
er við eru ljósmyndir og stuttir textar, æfingar í að skrifa
og segja frá.
Á annað stigið raðast nemendur sem eru byrjendur og
koma frá löndum sem hafa líkt ritmál og Danir. Hér raðast
nemendur sem hafa fjögurra til átta ára skólagöngu úr
heimalandinu og lítinn bakgrunn í námi.Áfangar innan
stigsins eru mislangir. Í lok hvers áfanga eru tekin munn­
leg og skrifleg próf. Námsefnið er bæði skriflegar æfingar
og bóklestur. Á þessu stigi var mikið um léttlestrarbækur
sem samdar eru sérstaklega fyrir fullorðna. Á þriðja stigið
raðast síðan nemendur sem kunna eitthvað í dönsku, er
menntað fólk. Þetta stig skiptist í a og b áfanga, og raðast
fólk í áfangana eftir menntun. Námsefnið á þriðja stiginu
einkennist af lestextum, stuttum bókum og skáldsögum.
Það var ótrúlegt að fá að fylgjast með kennslunni en
nemendur eru á öllum aldri. Við hittum t.d. konu á átt­
ræðisaldri sem sagðist vera í dönskukennslu til þess að
geta skilið barnabörnin sín.
Nemendur í Danmörku fá styrk til náms fyrstu þrjú
árin eftir að þau koma í landið. Einnig er algengt að fyrir­
tæki kosti útlendinga til náms í dönsku.
Í Malmö heimsóttum við Data Lingua stofnunina sem
var stofnsett fyrir rúmlega 10 árum. Hussein Ellyas frá
Súdan er hugmyndasmiðurinn að þessari stofnun sem
er sænsku og tölvunám fyrir útlendinga. Námið tekur
mið af þörfum atvinnulífsins. Markmið Data Lingua er
að brúa bilið milli sænskunámskeiðanna sem geta staðið
yfir í nokkra mánuði til 2 ára og starfsnámsbrautanna í
framhaldskólunum.
Komvux skólinn í Malmö er með svipað fyrirkomulag
og skólinn í Fredriksbjerg og kennt í stigum. Allt landið
notar sömu námskrá. Þegar nemendur eru hálfnaðir með
námið í sænsku geta nemendur farið í nokkurs konar
starfsnám til þess að þjálfa sig í sænsku. Einnig heimsótt­
um við Rönnes Gymnasium, sem er starfsmenntaskóli
sem hefur sérhæft sig í heilsugeiranum. Nemendur vinna
sem aðstoðarmenn á heilsustofnunum, tannlæknastofum
og á sambýlum fatlaðra. Námið er sveigjanlegt og geta
nemendur stundað námið í dagskóla, kvöldskóla og í fjar­
námi. Hver nemandi hefur leiðbeinanda sem heldur utan
um námið með nemandanum.
Ferð þessi var okkur mjög lærdómsrík í alla staði. Við
fengum mjög góðar móttökur alls staðar þar sem við
komum. Hópurinn fékk einnig góða og fræðandi leiðsögn
um Íslendingaslóðir í Kaupmannahöfn og heimsótti m.a.
Jónshús og Íslenska sendiráðið.
Ólafía, höfundur greinarinnar, Eygló, Laufey, Þrúður og Sigurborg