Þjóðlíf - 01.11.1986, Blaðsíða 67
FRETTIR
Ef þú værir beðin(n) um að geta
þér til um hvaða þjóð ætti hlutfalls-
lega flesta kvenvísindamennina,
kæmi þér vafalaust síst af öllu Filipps-
eyjar í hug. En engu að síður er þetta
nú staðreyndin; um 40 prósent allra
rannsóknarvísindamanna Filippseyj a
eru konur.
Þetta er mun hærra hlutfall en
flestar þjóðir aðrar geta státað sig af,
og ekki munu íslendingar þykja þar
framarlega í flokki. Kennslufræðing-
ar, sem athugað hafa þessi mál,
benda á, að ýmislegt megi kannski
læra af kennsluháttum Filippseyinga í
þeim efnum að beina áhuga stúlkna
inn á vísindabrautir. Einnig megi
flestar þjóðir læra nokkuð af eigin
kennsluháttum í því skyni að komast
að því, hvað eigi að gera til þess að
drepa áhuga stúlknanna. Fleyrum hér
frá Bandaríkjunum, þar sem þessi
mál hafa verið nokkuð til umræðu.
Kennslufræðingur einn af kven-
kyni sendi nýverið frá sér niðurstöður
áralangrar athugunar á kennsluhátt-
um í vísindaskólastofum Bandaríkj-
anna. Hún segir, að viðhorf kennar-
anna til stúlkna og kennsluaðferðir
hafi hér úrslitaáhrif. Þeir kennarar,
sem leggja mikið upp úr umhverfi
kennslustofunnar, ná best til stúlkn-
anna, segir þessi fræðingur. Þar er þá
átt við, að kennarinn hengir upp á
veggi kort og spjöld sem tengjast
kennsluefninu og hefur kennslutækin
sýnileg. Þessir kennarar hvetja einnig
stúlkur sérstaklega, láta aldrei niðr-
andi orð um þær falla og líða strákum
ekki slíkt orðbragð heldur.
Þessi kennslufræðingur kannaði
einnig viðhorf nemenda þessara
kennara, bæði stúlkna og pilta, og til
samanburðar kannaði hún einnig við-
Andrúmsloftið í skólastofunni
kann að hafa úrslitaáhrif á viðhorf
stúlkna til vísindagreina.
Konurog
vísindin
horf nemenda annarra kennara, sem
ekki notuðu ofannefndar kennsluað-
ferðir. Hún komst að því, að nem-
endur í fyrrnefnda hópnum voru yfir-
höfuð mun jákvæðari í afstöðu sinni
til vísindagreina, en þó var munurinn
sérstaklega sláandi meðal stúlkn-
anna. 67 prósent þeirra stúlkna, sem
höfðu „jákvæðan“ kennara, sögðust
hafa mjög gaman af vísindagreinum,
en aðeins 32 prósent stúlknanna í
hinum hópnum. Og þegar þær voru
spurðar hvort þær langaði til að læra
vísindagreinar síðar meir, játuðu 65
prósent stúlknanna með „jákvæðan"
kennara, en 32 prósent hinna.
í árdaga mannkyns var barndóm-
urinn miklu styttri en hann er nú,
ekki aðeins félagslega heldur og líf-
fræðilega. Tveir fornleifafræðingar í
Bretlandi, sem lagt hafa á sig mikla
vinnu við að rannsaka leifar frum-
barna, sem við getum kallað svo,
hafa komist að þessari merku niður-
stöðu.
Þeir hafa sett fram þá kenningu, að
mannanna börn hafi vaxið miklu
hraðar í árdaga mannkyns heldur en
nútímabörn, og barndómnum hafi í
raun verið lokið þegar ungviðið náði
fimm til sex ára aldri, en það er sá
árafjöldi sem sjimpansungi er að
komast til „apa“.
Fornleifafræðingarnir byggja nið-
urstöður sínar á rannsóknum á
tönnum bama svokallaðra hómíníta,
en svo eru þær mannverur kallaðar
sem teljast greinilega ekki til apa en
eru undanfari Homo sapiens. Á gler-
ungi tannanna má finna örsæjar lín-
Stuttur barn-
dómur
ur, sem hver um sig táknar sex mán-
aða vaxtarskeið, og kallast Retzius-
línur. Með því að beita rafeindasmá-
sjá tókst þeim að athuga þessar línur í
afsteypum tanna úr leifum barna frá
árdögum mannkyns og úr einum
dreng frá Homo Erectus-skeiði, en
það nafn er fólki gefið sem uppi var
áður en Homo Sapiens kom til sög-
unnar.
Og niðurstaða þeirra var ótvíræð.
Fram til þessa hafa ýmis önnur ein-
kenni verið notuð til að giska á aldur
þess fólks, hverra leifar hafa fundist
af frá ýmsum skeiðum mannkyns.
Þeir fundu það hins vegar út með
þessari aðferð, að aldur barna hafði
verið ofmetinn, og munaði þar allt
frá einum þriðja til helmings. Þessar
niðurstöður kunna að þýða, að hin
langa og bjargarlausa æska manna og
kvenna, hafi ekki hafist fyrr en fyrir
um 1,5 milljónum ára.
ÞJÓÐLÍF 67