Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2012, Síða 33
VISINDI A VORDOGUM
FYLGIRIT 70
72 Kverkeitlar sórasjúklinga eru frábrugðnir kverkeitlum
einstaklinga með endurteknar sýkingar
Sigrún Laufey Sigurðardóttir* 1-2, Ragna Hlín Þorleifsdóttir2, Andrew Johnston3, Helgi
Valdimarsson1
Ónæmisfræðideild Landspítala1, læknadeild HÍ:, Háskólanum í Michigan USA,
húðlækningadeild3
sigrunls@landspitali.is
Inngangun Sóri (psoriasis) er algengur T frumumiðlaður sjálfsofnæmis-
sjúkdómur í húð er lýsir sér sem rauðar, upphleyptar skellur þaktar hvítu
hreistri. Meingerð sóra virðist sterkt tengd við ónæmisvirkni kverkeitla
þar sem hálsbólgur af völdum streptókokka orsaka eða valda versnun í
sóraútbrotum auk þess sem sórasjúklingar fá oftar slíkar sýkingar.
Markmið: Tilgangur verkefnisins var að kanna hvort meðfædd ónæmis-
svör sórasjúklinga væru afbrigðileg og leiði þar með til aukinnar tján-
ingar á sameindum sem mikilvægar eru fyrir meingerð sóra.
Aðferðir: Hnattkjarna hvítfrumur voru einangraðar úr 26 kverkeitlum úr
sórasjúklingum (PST) og 20 kverkeitlum úr einstaklingum með endur-
teknar sýkingar (RT). Frumumar voru litaðar fyrir ýmsum yfirborðsvið-
tökum og svipgerð þeirra greind í flæðifrumusjá. Hálsstrok var greint
með tilliti til bakteríusýkinga. Tölfræði var metin með Student's t-próf
eða Mann-Whitney u-prófi, með marktækni p<0,05.
Niðurstöður: T fmmur úr kverkeitlum sórasjúklinga tjáðu marktækt
meira af húðrötunarsameindinni CLA heldur en T fmmur úr RT kverk-
eitlum. f ljós kom að samband var á milli CLAjákvæðra frumna í kverk-
eitlum og blóði sórasjúklinga fyrir kverkeitlatöku. Þá var ennfremur
aukning á CCR6 jákvæðum og IL23R+ T fmmum í PST kverkeitlum. PST
kverkeitlar voru marktækt oftar sýktir (p=0,0375) af bakteríum og þá sér-
staklega streptókokkum af flokki C (p=0,04).
Ályktun: Niðurstöðumar samræmast þeirri tilgátu að meðfædd ónæm-
issvör í PST kverkeitlum séu afbrigðileg. Hin aukna tjáning á húðröt-
unarsameindinni CLA og CCR6 er sérlega áhugaverð þar sem CLA er
mikilvægt fyrir rötun til húðar og CCR6 og IL23R er sértækt fyrir TH17
frumur sem eru aðal meinvaldandi frumugerðin í sóra.
73 Áhrif IL1 p og TNFa á sérhæfingu og virkni manna CD4+ T
stýrifrumna
Snæfríður Halldórsdóttir,1-2, Una Bjarnadóttir1, Björn Rúnar Lúðvíksson1'2
1 Ónæmisfræðideild Landspítala, 'læknadeild HÍ
snaefrid@landspitali. is
Inngangur: CD4+ T stýrifrumur (Tst) gegna mikilvægu hlutverki í því að
viðhalda eðlilegu ónæmissvari og koma í veg fyrir virkjun ofnæmiskerf-
isins gegn eigin vef. Tst er skipt í náttúrulegar (nTst) og afleiddar (aTst).
nTst myndast í hóstakirtli en aTst þrostkast í útvefjum út frá óreyndum T
fmmum í nærvem TGF-fíl og IL-2. Ljóst er að hlutur ósértæka ónæmis-
kerfisins í meingerð sjálfsofnæmissjúkdóma er meiri en menn töldu, en
þáttur þess í sérhæfingu og virkni CD4+ Tst er ekki ljós.
Markmið: Markmið þessarar rannsóknar var að meta áhrif bólguboðefna
ósértæka ónæmiskerfisins á sérhæfingu og virkni CD4+ aTst.
Aðferðir: (CD4+CD25-) óreyndar T-fmmur voru einangraðar frá heil-
kjarna blóðfmmum og ræstar með anti-CD3 í nærveru IL-2 og TGF-pl
og/eða bólgumiðlandi boðefna (IL-ip og TNFa). Eftir 5 daga rækt var
fjöldi aTst metin (CD25hi/CD127-/FoxP3+) með flæðifrumusjá. Virkni
þeirra var metin út frá frumufjölgun CFSE lituðaðra heilkjarna blóð-
frumna sem vom ræstar með Epstein-Barr sýktum B frumum hlöðnum
með súperantigenum.
Niðurstöður: ILip og TNFa hafa afgerandi bælandi áhrif á sérhæfingu
CD4+ aTst ex vivo. Bæliprófið sýndi fram á greinilega bælivirkni CD4+
aTst þar sem hækkandi hlutfall þeirra í samrækt hamlaði virkjun og fjölg-
un T-fmmna. Jafnframt kom í ljós að CD4+ aTst höfðu jafna bælivirkni á
bæði CD4+ og CD8+ manna T frumur. Virknirannsóknirnar staðfestu að
IL-ip og TNFa hindra bæði sérhæfingu og virkni CD4+ aTst.
Samantekt: Á ónæmisfræðideild hafa verið þróaðar aðferðir sem stuðla
að sérhæfingu manna CD4+ aTst auk þess að hægt er að meta bælivirkni
þeirra við mismunandi aðstæður. Niðurstöður okkar sýna fram á að
bólgumiðlar ósértæka ónæmiskerfisins hafa neikvæð áhrif á sérhæfingu
og virkni aTst.
74 Hlutur ósértæka ónæmiskerfisins í sérhæfingu CD8+
stýrifrumna
Una Bjarnadóttir1, Snæfríður Halldórsdóttir,1-, Björn Rúnar Lúðvíksson1'2
’Ónæmisfræðideild Landspítala, dæknadeild HÍ
unab@landspitali.is
Inngangur: CD4+ og CD8+ T stýrifrumur (CD4+/CD8+ TSt) gegna
mikilvægu hlutverki í stjórnun ónæmisviðbragða líkamans með því að
bæla bólguviðbrögð (anti-inflammatory function) og hindra fmmuvöxt
(anti-proliferation function). Þar hefur þáttur CD4+ TSt verið rann-
sakaður mun meira en hlutverk CD8+ TSt. Ýmislegt bendir til þess að
CD8+ TSt hafi mikilvægu hlutverki að gegna í sjálfsofnæmisjúkdómum,
ígræðslum, líffæraflutningum og vörnum líkamans gegn bæði smit-
sjúkdómum og krabbameini. Nýlegar rannsóknir okkar hafa sýnt að
bólgumiðlar ósértæka ónæmiskerfisins hafa veruleg áhrif á sérhæfingu
CD4+ TSt. Hins vegar em áhrif ósértæka ónæmiskerfisins á sérhæfingu
CD8+ TSt ekki eins vel þekkt.
Markmið: Meginmarkmið þessarar rannsóknar er að kanna áhrif anga-
frumna og bólgumiðla (IL-ip, TNF-a) ósértæka ónæmiskerfisins á
sérhæfingu CD8+ TSt og skoða bælivirkni þeirra.
Aðferðir: CD8+CD25-CD45RA+ vom einangraðar með seguleinangrun
úr einkjarna blóðfrumum. Eftir einangrun var frumum sáð á anti-CD3
húðaðar plötur með og án CD28, IL-2, TGFp-1, IL-ip, eða TNFa. Eftir
5 daga rækt vom fmmur litaðar með flúrljómandi mótehium og svip-
greindar með frumuflæðisjá. í framhaldi var bælivirkni könnuð þar sem
þroskaðar frumur em settar í samrækt með CFSE (carboxyfluorescein
succinimidyl ester) merktum einkjarna blóðfrumum og Epstein-Barr
sýktum B frumum sem höfðu verið hlaðnar með súperantigengum
(EBsBfr).
Niðurstöður: Við ákveðnar aðstæður sérhæfast CD8+CD25-CD45RA+
T frumur í CD8+CD25+FoxP3+ TSt. Slík sérhæfing er háð tilvist TGFþ-1
samhliða IL-2, þar sem fjöldi CD8+ TSt hafði jákvæða fylgni við magn
IL-2. Athyglisvert er að hjálparræsing gegnum CD28 viðtakann hafði
engin teljandi áhrif á sérhæfingar hæfni CD8+ TSt. Bælivirkni þessara
CD8+ TSt var staðfest þar sem þær hindruðu T-frumu fjölgun í kjölfar
ræsingar þeirra með EBsBfr.
Ályktun: Rannsóknin sýnir fram á tilvist CD8+TSt í mönnum. Þar sem
hægt er að stuðla að þroska þeirra ex vivo eykur það vonir okkar að
hægt sé að beita slíkum aðferðum við meðferð á T-frumu miðluðum
sjálfsohiæmissjúkdómum.
LÆKNAblaðið 2012/98 33