Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2012, Blaðsíða 37

VÍSINDI Á VORDÖGUM
FYLGIRIT 7 0
84 Utanfrumufjölsykrur blágrænþörunga úr Bláa lóninu hafa áhrif
á þroska angafrumna og getu þeirra til að ræsa ósamgena CD4* T
frumur in vitro
Ása Bryndís Gudmundsdóttir1, Ása Brynjólfsdóttir, Elín Soffía Ólafsdóttir', Sesselja
Ómarsdottir', Jóna Freysdóttir315
'Lyfjafræðideild HÍ, 'Bláa lóninu, 'rannsóknastofu í gigtsjúkdómum, Vmæmisfræðideild
Landspítala, Bæknadeild, Lífvísindasetri HÍ
jonaJ@landspitali.is
Inngangur: Kúlulaga blágrænþörungurinn Cyanobacterium aponinum er
ríkjandi lífvera í jarðsjó Bláa lónsins. Psoriasis sjúklingar uppgötvuðu
lækningamátt Bláa lónsins skömmu eftir myndun þess en sjúkdómurinn
er talinn eiga rót sína í truflaðri starfsemi T frumna. Þrátt fyrir vinsældir
lónsins þá er lítið vitað um ástæður lífvirkni þess.
Markmið: Að kanna áhrif fjölsykra sem blágrænþörungurinn seytir á
þroska angafrumna og getu þeirra til að ræsa ósamgena CD4+ T frumur.
Aðferðir: Angafrumur sem sérhæfst höfðu in vitro úr mónócýtum
úr mönnum voru þroskaðar með eða án utanfrumufjölsykra. Ahrif
utanfrumufjölsykranna voru metin með því að mæla boðefnaseytun
angafrumnanna með ELISA og tjáningu yfirborðssameinda þeirra í
frumuflæðisjá. Þá voru angafrumur sem höfðu þroskast án eða í návist
utanfrumufjölsykru settar í samrækt með ósamgena CD4+ T frumum
og áhrifin á T frumurnar metin með þvx að mæla tjáningu innanfrumu-
og yfirborðssameinda í frumuflæðisjá, boðefnaseytun með ELISA og
frumufjölgun með 3H-tímidín upptöku.
Niðurstöður: Angafrumur senx höfðu þroskast í návist utanfrumufjöl-
sykra í styrknum 100 pg/mL seyttu meira magni af IL-10 en angafrumur
þroskaðar án utanfrumufjölsykra. í samrækt T frumna og angafrumna,
sem höfðu þroskast með utanfrumufjölsykrum, mældist einnig marktæk
hækkun í IL-10 seytun samanborið við viðmið og það var tilhneiging til
hærra hlutfalls af T frumum sem tjáðu Foxp3 og IL-10 en lægra hlutfalls
af PD1+ T frumum.
Ályktun: Utanfrumufjölsykrur sem blágrænþörungurinn C. aponinum
seytir örva angafrumur til að seyta auknu magni af ónæmisbælandi
boðefninu 1L-10 og angafrumurnar ræsa ósamgena CD4+ T frumur í
samrækt sem virðast sérhæfast í T bælifrumur (Treg).
85 Kondróitín súlfat einangrað úr brjóski sæbjúgna hefur áhrif
á þroska angafrumna og getu þeirra til að ræsa ósamgena CD4+ T
frumur in vitro
Varsha Ajaykumar Kale1-2, Ólafur H. Friðjónsson2, Guðmundur Óli Hreggviðsson2,
Hörður G Kristinsson2, Sesselja Ómarsdottir1, Jóna Freysdóttir3'4-5
'Lyfjafræðideild HÍ, 'Matís ohf, 3rannsóknastofu í gigtsjúkdómum, 'ónæmisfræðideild
Landspítala, læknadeild, lífvísindasetri HÍ
jonaj@landspiiali.is
Inngangur: Kondróitín súlfat er súlfaterað glykósamínóglykan sem er
samansett úr sykrunum N-acetýlgalaktósamín og glúkúrónsýru. Sýnt
hefur verið fram á margskonar lífvirkni kondróitín súlfats in vitro og er
það notað í fæðubótarefni, oftast með glukósamíni eða öðrum glýkó-
samínóglýkönum, til að meðhöndla slitgigt.
Markmið: Að kanna áhrif kondróitíns súlfats einangruðu úr brjóski sæ-
bjúgna sem eru veidd eru á íslandsmiðum (Curcmaria frondosa) á þroska
angafrumna og getu þeirra til að ræsa ósamgena CD4+ T frumur.
Aðferðir: Angafrumur úr mönnum voru þroskaðar með eða án kondróit-
íns súlfats þátta (B, C og D) sem aðskildir voru með jónskiptaskiljun.
Áhrif þeirra voru metin með því að mæla seytun IL-10 og IL-12p40 með
ELISA og tjáningu yfirborðssameinda í frumuflæðisjá. Angafrumur sem
höfðu þroskast án eða í návist þáttar B voru settar í samrækt með ósam-
gena CD4+ T frumum og áhrifin á T frumurnar metin með því að mæla
seytun boðefna með ELISA.
Niðurstöður: Angafrumur sem höfðu þroskast í návist þáttar B í styrkn-
um 10, 100 og 1000 pg/mL seyttu minna magni af IL-10 og IL-12p40 en
angafrumur þroskaðar án kondróitíns súlfats. T frumur samræktaðar
með angafrumum sem höfðu þroskast í návist þáttar B seyttu minna af
IFN-y en meira af IL-17 samanborið við viðmið.
Ályktun: B þáttur einangraður úr brjóski sæbjúgna dró úr IL-10 og IL-
12p40 seytun angafrumna og ósamgena CD4+ T frumur seyttu minna
magni af IFN-y í samrækt með þessum angafrumum miðað við viðmið
sem bendir til þess að B þáttur geti minnkað Thl svörun T frumna. Hins
vegar seyttu ósamgena CD4+ T frumurnar meira magni af IL-17 sem
benti til aukins Thl7 svars T frumnanna. Verið er að skilgreina betur
boðefnaseytun angafrumnanna og T frumnanna í kjölfar ræsingar með
þætti B.
86 Faraldsfræðilegt mat á tengslum Ledderhose- og Dupuytren-
sjúkdóms
Kristján G. Guðmundsson1, Þorbjörn Jónsson2, Reynir Arngrímsson3
'Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins í Glæsibæ, :Blóðbankanum, 'lífefna- og
sameindalíffræðisviði læknadeildar ogerfða- og sameindalæknisfræðideild Landspítala
teynirar@landspilaii.is
Inngangur: Settar hafa verið fram tilgátur um að bandvefssjúkdóm-
amir sem kenndir eru við Dupuytren (palmar fibromatosis), Ledderhose
(plantar aponeurosis) og Peyronies (induratio penis plastica) séu allir af
sama meiði.
Markmið: Að kanna hvort fylgni væri á milli lófaþelssjúkdóms og ilja-
hnúta.
Efniviður og aðferðir: í rannsókn Hjartaverndar 1981 og 1982 voru
1297 einstaklingar skoðaðir m.t.t. lófaþels sjúkdóms og greindust 249
karlmenn. í eftirfylgni 18 árum síðar (1999) reyndust 122 vera á lífi. Auk
þeirra var jafnstóru slembiúrtaki, stöðluðu m.t.t. aldurs og reykinga úr
rannsóknarhóp Hjartaverndar boðin þátttaka í nýrri rannsókn. Meðal
þátta sem teknir vom til skoðunar voru einkenni um iljasjúkdóm
Ledderhose (með eða án). Lófaþelssjúkdómurinn var stigaður eftir alvar-
leika. Engin merki um sjúkdóm = 1 stig. Hnútur (>5 mm) eða strengur í
lófa = 2 stig. Krepptir fingur (einn eða fleiri) = 3 stig. Meðferð með skurð-
aðgerð = 4 stig. Fjölskyldusaga var skráð (já eða nei). Aldur var flokkaður
í 10 ára bil. Lýsandi tölfræði var notuð við samtekt tölulegra upplýsinga
og samanburður metin með kí-kvaðrat (x) aðferð. Niðurstöður eru líka
sýndar sem hlutfallsleg áhætta (odds ratio) og 95% vikmörk.
Niðurstöður: Af 244 boðuðum mættu 193 í skoðun, þar af voru 137 með
lófaþelssjúkdóm og 56 án. Enginn í samanburðarhópnum reyndist með
iljahnúta, en 18 (13.2%) á meðal þeirra sem voru með lófaþelssjúkdóm
og reyndist fylgni við alvarleika sjúkdómsins (xdH=31.3; p<0.001). Einnig
reyndist fylgni við yngri aldur við upphaf lófaþelssjúkdóms (xdf5=30.3,
P<0.01) og fjölskyldusögu um lófaþelssjúkdóm (OR=4.303; 95%CI 1.58-
11,68).
Ályktun: Athyglisverð fylgni sást á milli iljahnúta og lófaþelssjúkdóms á
meðal íslenskra karlmanna í þessari rannsókn. Eingöngu þeir sem höfðu
lófaþelssjúkdóm höfðu jafnframt iljahnúta, en enginn í samanburðar-
hópnum. Þeir sem greindust ungir með lófaþelssjúkdóm, höfðu alvar-
legri sjúkdóm og aðra ættingja með sama vandamál höfðu mestar líkur
á að greinast einnig með iljahnúta. Þetta styður þá tilgátu að þessir tveir
sjúkdómar séu tengdir.
LÆKNAblaðið 2012/98 37