Dagblaðið Vísir - DV - 23.05.2014, Blaðsíða 44

Helgarblað 23.–26. maí 201436 Fólk Viðtal
líta fram hjá ofbeldi og höfnun til
lengdar og því hefur Jón eytt tíma
í að garfa í minningum sínum og
hitta aðra sem dvöldu með honum
á Núpi og ræða við þá um reynslu
þeirra þar.
„Það er ekki hægt til lengdar að
láta sem allt sé í lagi og í vetur er ég
búinn að rifja upp það slæma og eiga
fundi með fólki sem var með mér
þarna. Það kemur manni á óvart hve
margir sem voru þarna plumuðu sig
vel. Hefur gengið vel í lífinu, ég er
dæmi um það. En svo eru margir
sem hefur ekki gengið mjög vel.
Svo eru nokkrir sem hafa látið lífið,
eins og strákurinn sem var með mér
fyrsta árið á herbergi. Hann svipti
sig lífi. Ég hef verið að garfa í þessu,
hver sé þeirra saga. Saga krakkanna
á Núpi. Ég hef spurt þau hvernig þau
hafi upplifað vistina og hef komist
að ýmsu í kjölfarið,“ segir Jón og seg-
ir ekki tímabært að segja nákvæmar
frá atburðarásinni.
„Það var ákveðin rútína á daginn,
svo átti maður að vera inni á her-
bergi sínu frá tvö til fjögur, svo var
frítími eftir það. Svo var kvöldmatur
og svo eftir það frítími þar til vistinni
var lokað, sem var að mig minnir
klukkan 10. Þá byrjaði atburðarás
sem minnti á Flugnahöfðingjann.
Það var enginn þarna annar en við
krakkarnir, við vorum læstir inni og
þá gat allt gerst.“
Vill lifa í skáldskap
Hann hefur viljað setja sögu sína fram
sem skáldskap. „Skáldskaparformið
hentar mér afskaplega vel. Ég vil lifa
í skáldskap, eins og Laxness sagði: Sá
sem lifir ekki í skáldskap, hann lifir
ekki hér á jörð. Ég hugsa stundum um
þetta, mér finnast þetta falleg orð. Ég
vil líka setja fram mína sögu án þess
að hún sé eitthvert manifesto eða
endanlegur sannleikur. Heldur bara
mín saga eins og ég skil hana. Algjör-
lega út frá mér. Fólk hefur algjört frelsi
til að upplifa frásögnina eins og það
vill, leggja sinn dóm á hana.“
Svikinn um menntun
Uppvöxtur Jóns er markaður af
höfnun og einangrun. Hann hefur
þurft að hafa töluvert mikið fyrir því
að berjast fyrir tilverurétti sínum.
Höfnunin er hluti af honum. Hann
hefur tekið hana í sátt þótt hann
hafi verið svikinn um skólagöngu
og af kerfinu. Með reynslu sína í
farteskinu gefst honum einstök
innsýn í samfélagið og aðstæður
annarra.
„Ég hef upplifað það mjög vel að
vera útsettur sem eitthvað sem ég
er og ég get ekkert að því gert. Mér
finnst ég hafa fullt fram að færa og
hafa alls konar hugmyndir og pæl-
ingar, það hafði hins vegar enginn
áhuga á þeim af því að ég var ég.
Ég var svikinn um þá menntun
sem ég átti rétt á sem einstaklingur
á Íslandi. Sú höfnun er veigameiri
þröskuldur í lífi mínu en önnur í
uppvextinum.
Þú getur endalaust sagt að for-
eldrar þínir skuldi þér hitt og þetta.
Þú getur haldið því áfram út lífið,“
segir hann og brosir. „En ég meina,
þau eru bara fólk, bara einstak-
lingar. Það er annað með samfélag-
ið og kerfið.
Það hefði breytt miklu um líð-
an mína hefði ég fengið menntun-
ina. Ég hefði samt ekki viljað skipta,
fá annað líf. Því einhvern veginn
komst ég í gegnum þetta. En það var
ekki sjálfsagt.“
Brennandi þörf
Hann segir meðvitund um sam-
félagið og uppbyggingu þess
nauðsynlega. Það sé karllægt og
byggt á gamaldags viðhorfum. Þá sé
hætt við að samfélagið bregðist og
hafni þeim einstaklingum sem rúm-
ast ekki í þröngum rammanum. Það
er kannski þess vegna sem Jón hefur
verið svo ötull við að ljá minnihluta-
hópum máls og minna á þá sem eru
utangarðs. Það gerir hann með ýms-
um hætti. Oftast eru ráð hans ansi
litrík. Hann klæðist dragi á baráttu-
degi samkynhneigðra, Jedi-búningi
til að minna á baráttuna fyrir hinu
góða í veröldinni og þá er minnis-
stætt þegar hann mætti með geim-
verugrímu til að taka á móti viður-
kenningu á Stöð 2 sem maður ársins
og stimplaði sig þar inn sem al-
mennilega utangarðs.
„Geimvera í stjórnmálum landsins
Íslenskt samfélag er alveg gríðar-
lega karllægt og byggir á gamaldags,
karllægum viðhorfum. Það er fullt af
þversögnum. Ég hugsa stundum til
Wittgensteins sem leið fyrir það að
vera samkynhneigður. Það var hans
krump.
Samfélagið hafnaði honum.
Fyrir það eitt að vera hann. Á
sama tíma hafði hann eitthvað
mikilvægt að segja. Ég finn svo
mikla samsvörun við þetta. Að
hafa þessa brennandi þörf fyrir
að leggja eitthvað fram til samfé-
lags sem var alltaf að hafna mér,“
segir Jón sem hefur þrátt fyrir allt
komist sína leið og markað braut-
ina fyrir aðra.
Ekki búið!
Jón kveður borgarstjórnmálin um
stund og þar sem hann situr við
legstein í Hólavallakirkjugarði
segist hann nú samt ekki alfar-
inn. Baráttueðlið er svo sterkt að
blaðamanni dettur í hug að Jón
hætti ekki að pönkast í samfé-
laginu fyrr en hann er komin und-
ir grænu torfuna sem hann situr á.
„Þetta er sko ekki búið,“ segir hann
og hlær og nefnir að hann sé að
fara í mál við íslenska ríkið.
Ástæðan er sú að hann hefur í fjöl-
mörg ár staðið í stappi við Þjóð-
skrá og mannanafnanefnd. Hann
fær ekki að heita Jón Gnarr.
Jón breytti nafni sínu í Jón Gnarr
á unglingsaldri. Hann var skírð-
ur Jón Gunnar Kristinsson og það
er hans lögbundna nafn. Ný ætt-
arnöfn eru ekki samþykkt hér á
landi.
„Ég vil fá að heita Jón Gnarr og skil
ekki að íslenska ríkið neiti mér um
þann sjálfsagða rétt. Íslenskir for-
eldrar mega ekki nefna börn sín
nöfnum sem eru erlend að upp-
runa. Það mega innflytjendur hins
vegar. Pawel Bartosek vinur minn
má hins vegar heita Pawel,“ segir
Jón og skellir upp úr. „Vilhjálmur
Vilhjálmsson heitinn, einn okk-
ar þekktasti dægurlagasöngvari,
vildi heita Þrídrangar, vissir þú
það? spyr hann. „Það hefði verið
ósköp fallegt ef hann hefði feng-
ið það. Þetta er bara algjört rugl og
loks hef ég tíma og ráð til að fara
í mál við íslenska ríkið og ætla að
sækja þetta mál af fullum krafti.“ n
„Það sem
virkar í
Reykjavík virkar
líka í New York
Í hart við íslenska ríkið „Loks hef ég tíma og ráð til að fara í mál við íslenska ríkið.“ mynd SiGtryGGur ari
Landakotsskóli
LÍTILL SKÓLI Í VESTURBÆNUM MEÐ TRAUSTA
OG METNAÐARFULLA NÁMSKRÁ:
Lestrarkennsla frá 5 ára bekk og upp úr.
Enska og franska frá 5 ára bekk og upp úr.
Fleiri tímar í íslensku og stærðfræði
en námskrá kveður á um.
Ríkulegt framboð list- og verkgreina; dans, leiklist,
myndmennt, smíði, textílmennt, tónmennt.
Heimspekikennsla og þjálfun í gagnrýninni hugsun.
Litlir bekkir og öflugt foreldrasamstarf.
Hollur og góður matur frá Krúsku.
BOÐIÐ ER UPP Á MJÖG ÖFLUGT
FRÍSTUNDASTARF AÐ LOKINNI KENNSLU:
Skipulagt tónlistarnám (fiðla, kór og tónspuni).
Myndlist í samstarfi við Myndlistaskólann í Reykjavík.
Jóga.
Forritun, hreyfimyndagerð,
þrívíddarhönnun/prentun.
Skák og leiklist.
Listasmiðjur undir stjórn ýmissa listamanna.
Hollur og góður síðdegisbiti.
Útivist og öflug hreyfing.
Tenging við íþróttastarf.
Allar nánari upplýsingar á heimasíðu skólans www.landakotsskoli.is.

Nokkur pláss eru laus í 5 ára bekk og 2. bekk næsta skólaár.
Umsóknareyðublað á heimasíðu.
Hafið samband í síma 510 8200 eða með tölvupósti á landakotsskoli@landakotsskoli.is
og komið og skoðið skólann þegar ykkur hentar.