Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.2001, Blaðsíða 47

stykki. Þær taka ekkert pláss og eru léttar en áhrifin, sem
þær hafa á jólaborðið og fólkið í slíku umhverfi, eru ótrú-
lega mögnuð. Fábrotið matarborð verður að lúxusjólahlað-
borði bara vegna þeirra. Hverja vandaða jólaservéttu er
líka hægt að margfalda með fjórum með því að kljúfa þær
og nota þær til dæmis sem dúka. Litríkar servéttur eru eitt
af því sem nær ógerlegt er að finna í stríðshrjáðum
löndum.
En hverfum aftur til jóla minna í Kabúl. Þeirra var ekkert
minnst á sjúkrahúsi Rauða krossins í Kabúl enda þjóðin
múhameðstrúar og því ekki við hæfi að iðka okkar kristnu
siði á opinberum vettvangi. Rauði krossinn hélt hins vegar
látiausa jólamóttöku fyrir starfsfólk á jóladag en mér var
það nauðsynlegra að sofa vel fyrir næstu næturvakt. Ég
vann á aðfangadagskvöld og jólanótt. Ég hóf mína 14 tíma
næturvakt kl. 19.30. í Kabúl bjuggu heilbrigðisstarfsmenn í
sex húsum í götum sem lágu að sjúkrahúsinu til þess að
við þyrftum ekki að fara í gegnum hættulega vegartálma
hersins meðan útgöngubann ríkti á kvöldin og næturnar.
Vegna þess hve lítið var um þokkalegt húsnæði í þessum
bæjarhluta bjuggu aðrir hjálparstarfsmenn annars staðar.
Ekki var greiðfært á milli bæjarhluta af öryggisástæðum og
kom því ekki til greina mikið samflot í hátíðahöldum. Flestir
héldu því jól með þeim sem þeir bjuggu með. Ég bjó í húsi
með fjórum öðrum hjúkrunarfræðingum sem allir voru á
mismunandi vaktaróli. Við voru tvær sem gátum borðað
saman á aðfangadagskvöld áður en næturvaktin hófst og
buðum auk þess einum norrænum hjúkrunarfræðingi úr
öðru húsi þar sem aðrir íbúar voru af þannig þjóðernum að
aðfangadagskvöld var ekki mikilvæg stund jólahaldsins.
Þessar tvær voru frá Sviss og Svíþjóð. Siðir þessara þjóða
eru það líkir að okkur tókst að koma saman jólamáltíð og
umgjörð sem tengdi okkur vel við rætur okkar. Ég er vön
hamborgarhrygg á aðfangadagskvöld og var því glöð yfir
skinkudósunum sem sú svissneska hafði geymt til jólanna.
Við fundum grænmetisdósir á svarta markaðnum og sú
sænska bjó til einhvers konar svarta kálstöppu í tilraun
sinni til að búa til rauðkál. Ég brúnaði kartöflur sem urðu
svolítið óþægilegar á bragðið vegna geitafitunnar sem
notuð er í Afganistan. Þó máltíðin hafi ekki verið sérlega
gómsæt skemmtum við okkur yfir tilrauninni og glöddumst
yfir frumlega litríku borðinu sem við höfðum skreytt með
því jólaskrauti og öðru litríku sem við áttum. Ég hafði
fengið smáskraut, jólaservéttur og rauð kerti sent frá
mömmu og við höfðum meira að segja jólatré sem var
grein af greni úr garðinum okkar. Á það hengdum við rauð
hjörtu sem sú svissneska hafði búið til. Við gáfum hver
annarri ekki gjafir en opnuðum gjafir okkar, deildum sæl-
gæti sem við höfðum fengið sent að heiman og sungum
Heims um ból hver á okkar tungumáli. Svo fór ég í vinnuna
og tók með mér litlar jólabjöllur sem mamma hafði sent
mér. Ég hafði oft unnið á Landspítalanum á aðfangdags-
kvöld og á þessum tíma var það orðinn hluti af mínu jóla-
Aðfangadagskvöld á barnadeildinni; Afganar haida
ekki jól.
haldi að vinna á aðfangadagskvöld. Ég var mjög sátt við
það því ég hafði ekki skyldum að gegna gagnvart börnum
og skynjaði það sem sannan anda jólanna að hjúkra þeim
sem voru of veikir til að geta farið heim til sín. Jólahald mitt
í Kabúl fór þó ekki aðeins fram á aðfangadagskvöld. Við
vorum þarna þrír íslenskir hjúkrunarfræðingar, Björg Þáls-
dóttir, Kristín Davíðsdóttir og ég. Við vorum allar í vakta-
vinnu og við Björg unnum báðar á barnadeildinni og áttum
því ekki oft frí saman. Vaktir okkar um jólin pössuðu ekki
saman fyrir jólahald. Við héldum því okkar litlu jól eitt
aðventukvöld sem við allar áttum frí saman. Við opnuðum
þá pakka sem við höfðum fengið senda að heiman bæði
frá fjölskyldum, vinum og Rauða krossi íslands og vissum
að innihéldu jólaskraut. Einhvern dagamun gerðum við
okkur í mat og drykk en ég man ekki lengur hvað það var.
Þakkar, sem okkur eru sendir á átakasvæði, verða að vera
bæði litlir og léttir (1 kg) og aðeins innihalda þurrmat til
þess að póstmiðstöð Rauða krossins flytji þá áfram.
Mamma er orðin meistari í að útbúa innihaldsríka
skemmtilega smápakka. Ég man að þetta árið fékk ég
margar úrklippur úr Morgunblaðinu sem voru Ijósmyndir
frá aðventunni á íslandi. Einfalt, kostar ekkert, er létt en er
mikill gleðigjafi. Þetta kvöld klæddum við okkur ekki upp
Aðfangadagskvöld i Kabúl. Klæddi mig i sparifötin í
smástund áður en ég fór á næturvaktina.
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 5. tbl. 77. árg. 2001
335