Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.2005, Blaðsíða 43
GREIN
Heilbrigö sál...
„Smurbókina“ útbjó hún fyrir fólk á aldrinum
15 til 70 ára eða frá því hefðbundnu eftirliti
skólahjúkrunar lýkur og áður en heilsuvernd
aldraðra tekur við. I bókinni eru uppiýsingar um
líkamsþyngdarstuðul (body mass index, BMI)
fituprósentu, mittismál, blóðþrýsting, blóðsyk-
ur, kólesteról, púls,
ásamt mælikvörðum
um hvaða tölur séu
æskilegastar í hverj-
um flokki. Hún segir
Friðrik E. Yngvason
lungnalækni hafa verið
faglegan gagnrýnanda
bókarinnar og komið með
gagnlegar ábendingar og
þakkar honum hvatningu
við þetta verkefni. „Það
krefst vinnu að vera heil-
brigður en uppskeran er
þess virði, mikil orkuaukn-
ing, aukinn andlegur styrk-
ur, gleði og sú tilfinning
að stýra sjálfur lífi sínu.
Við erum með marga sér-
fræðinga sem geta leiðbeint
okkur, t.d. á líkamsræktarstöðvunum, svo sem
næringarráðgjafa og einkaþjálfara. Langflest
vandamálin í heilbrigðiskerfinu eru lífsstílsvandi
og því mjög mikilvægt að koma með ráðleggingar
þar að lútandi fyrir utan hve miklir fjármunir
geta sparast við slíkar forvarnir," segir Júlía Linda
að lokum.
yfirleitt vel móttækilegur fyrir heilbrigðishvatningu og vill
gjarnan geta fengið upplýsingar um líkamlegt ástand, svo sem
blóðmælingar og fleira þess háttar, og því hafa einkafyrirtæki
boðið þessa þjónustu. Þessi hópur sækir samt sjaldnast í heil-
brigðisþjónustu að eigin frumkvæði fyrr en heilsan bregst.
Heilsufarsskoðunin tekur um
15-20 mínútur, skráðar eru
upplýsingar um heilsufar og er
viðskiptavinurinn spurður um
Iífsstíl, m.a. hreyfingu, matar-
æði, reykingar, hæð og þyngd
og reiknaður er út kjörþyngdar-
stuðull (BMI) og spurt um
aðra þætti er lúta að Iífsstíl
og líðan. Síðan er tekin blóð-
prufa þar sem m.a. er mæld-
ur blóðsykur og kólesteról.
Niðurstöður mælinganna
eru færðar í heilsufars-
skrá sem viðskipatvinurinn
fær til eignar. Ef kólesteról
mælist hátt er viðkomandi
boðin blóðprufubeiðni um
frekari mælingar sem fram-
kvæmdar eru á rannsóknar-
stofu til að hægt sé að mæla magn hins góða kólesteróls
Blóðþrýstingur og púls er tekinn og ef blóðþrýstingur reynist
of hár gerir hjúkrunarfræðingur aðra mælingu við annað tæki-
færi. Þegar niðurstöður mælinga eru utan eðlilegra marka fær
einstaldingurinn ráðgjöf og er bent á viðeigandi ráðstafanir,
vísað til læknis eða annars sérfræðings eftir aðstæðum. Bent
er á bæklinga og fræðsluefni eftir þörfum.
Heilsufarsbók Júlíu Lindu
Hér sunnan heiða er einnig boðið upp á sam-
bærilega þjónustu. Greinarhöfundur fór
í Saga Heilsa á Nýbýlaveginum í Kópavogi.
Hjúkrunarfræðingarnir Anna Dagný Smith og
Sigrún Barkardóttir ásamt Guðmundi Björnssyni
endurhæfingarlækni sjá um að veita fyrirtækj-
um og einstaklingum þjónustu á þessu sviði.
Viðmælandi minn, Anna Dagný, vann í um það
bil 15 ár í heilsugæslunni og sagðist hafa tekið
eftir því að ákveðin þörf var fyrir þjónustu af
þessu tagi fyrir aldurshópinn 20 til 67 ára. Á
vegum heilsugæslunnar er boðin skipulögð ung-
og smábarnavernd, skólahjúkrun, mæðravernd
og heilsuvernd aldraðra en sá aldurshópur, sem
tekur virkastan þátt í samfélaginu, hefur ekki
fengið skipulagða heilsufarsskoðun innan heilsu-
gæslunnar. Að sögn Onnu Dagnýjar er sá hópur
Fyrirtækið Saga Heilsa, sem nýtur samstarfs við fjölda sérfræð-
inga á heilbrigðis- og vinnuverndarsviði, sér auk heilsufars-
skoðana og lífsstílsráðgjafar um endurhæfingu, heilsuvernd og
læknisfræðilega ráðgjöf í mörgum fyrirtækjum og stofnunum.
Þjónustan er sérsniðin að þörfum hvers fyrirtækis, vinnuumhverfi
er greint og metið, boðið upp á heilsueflandi aðgerðir í formi
fræðslu, ráðgjafar, heilsufarsskoðana, bólusetninga og fleira.
Timarit hjúkrunarfræöinga 2. tbl. 81. árg. 2005
41