Hugur - 01.01.1989, Blaðsíða 42

Hugur - 01.01.1989, Blaðsíða 42
SIGURÐUR KRISTINS SON VINÁTTA OG RÉTTLÆTI í SIÐFRÆÐI ARISTÓTELESAR1 Réttlæti og vinátta Eru einhver tengsl á milli vináttu og réttlætis? Þessa spumingu má orða á tvo vegu. Annars vegar má spyrja hvort réttlæti í samskiptum manna leiði til vináttu meðal þeirra og hins vegar má spyrja hvort vinskapur manna á meðal greiði götu réttlætisins; verði til þess að réttlætið nái fremur fram að ganga en ella. Báðum þessum spurningum myndu margir eflaust svara neitandi og nefna dæmi því til stuðnings. Hvað fyrri spurn- inguna varðar, þá er vandséð að réttlæti hljóti að leiða af sér vináttu, en hins vegar er auðvelt að ímynda sér dæmi um hið gagnstæða. Hugsum okkur til dæmis að ég komist að því að vinur minn hafi framið innbrot, falsað skattaskýrslu eða brotið lög á annan hátt og til að stuðla að framgangi réttlætisins leggi ég fram kæru á hendur honum. Við getum vísast gefið okkur að réttlætið væri í þessu tilviki fólgið í því að láta sannleikann korna fram frekar en að þegja yfir glæpnum. En er sennilegt að ég væri með þessu að treysta vinaböndin milli mín og þessa ógæfusama lögbrjóts? Nei, þvert á móti. Að öllum líkindum væri hér með endir bundinn á vináttu okkar; réttvísin hefði upprætt vináttuna. Síðari spumingin var sú, hvort vinátta leiði af sér réttlæti. Þetta virðist mega draga í efa með því að vísa á dæmi um hið gagnstæða, rétt eins og hið fyrra. Dæmin liggja í augum uppi: Vinátta virðist stundum nærast á því að aðrir en vinimir sjálfir séu beittir órétti, svo sem þau vináttubönd sem halda saman hvers kyns undirheima- og glæpaklíkum, þar sem meðlimir 1 Grein þessi er að meginstofni samin upp úr B.A.-verkefni mínu „Vináttukenning Aristótelesar“ (ritgerð til B.A.-prófs í heimspeki við Haskóla íslands, febrúar 1989). Mikael M. Karlssyni þakka ég ómetanlega hvatningu, stuðning og gagnrýni við gerð greinarinnar og ennfremur þakka ég Páli Skúlasyni sérlega gagnlegar ábendingar.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112

x

Hugur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.