Tíminn - 22.08.1964, Page 16

Vilberg segir, að svartur litur á bifreiðum sé svo
sannarlega litur sorgarinnar. Að vísu sézt hann greini-
lega þegar snjóar, en þegar bakgrunnurinn er Ijós,
virðist svartur hlutur vera lengra í burtu, en hann
ranverulega er. Hluti hans i þeim bifreiðum, sem eru
í umferð: 4.4%. Hluti hans í umferðaslysum: 22.5%.
í 100 metra fjarlægð sýnist hann vera 109 metra (
burtu. Á 70 km. hraða virðist hann vera á 60.

að shkur litur er miö
inni er 6
rauðu bílana í umf
slysunum aðeins 2.'
lægð, virðist hann
hraða virðist hann

örgum litbrigðum og er
;ést illa, ef hann ber við
Hluti hans í umferðinni:
m er 13.3% í 100 metra
era 104 metra í burtu. Á

8
7.1

fjarl

Gult sést vel, einkum er liturinn er Ijós og bjartur
Hluti hans í umferðinni: 5.7%. Hluti hans í slysunum:
2.1%. Gulur bíll í 100 m. fjarlægð virðist vera 96 m
í burtu. Á 70 km. hraða virðist hann vera á 74.
• •
Stórir, svartir bílar þykja of:t
glæsilegir og tákn um góða stöðu
í þjóðfélaginu. En nú hefur komið
í ljós, að þessi skoðun almennings
er sfður en svo til góðs fyrir ör-
yggi í umferðinni, því að svartleit-
ir bílar eru miklu hættulegri í
umferðinni en aðrir, og lenda oft-
ar í árekstrunum.
Þetta er niðurstaða mjög ó-
venjulegrar rannsóknar, sem farið
hefur fram í Svíþjóð. Sú rannsókn
sýnir, að það er beint samband
milli litar bifreiða og bifreiða-
árekstra, og að það eru til bein-
línis lífshættulegir litir. Svarti lit-
urinn er langtum hættulegastur,
en blágrái liturinn kemur næst.
Hvítir bílar eru heldur ekki mjög
öruggir. Öruggasti bifreiðaliturinn
er rautt, en einnig er mælt með
gulum og grænum litum.
Ra.msókn þessi var gerð af lita-
sérfræðingi í Svíþjóð, Sigvard Vi-
berg frá Nyköping, og sænska lög-
reglan hefur sýnt mikinn áhuga á
rannsóknum hans og hjálpað hon-
um eftir mætti. Er þetta í fyrsta
sinn, sem rannsókn fer fram á
því, hvaða bílalitir eru hættuleg-
astir í umferðinni, þótt umferðar-
yfirvöld ýmissa landa hafi rætt
málið og sumar bifreiðaverksmiðj
ur hafi látið sprauta bíla sína með
sérstökum öryggislit.
Sigvard Viberg hefur alls unnið
í 13.000 klukkust. við ra'.insókn
sína, og niðurstaða hen.nar hafði
þau áhrif á hann, að hann mun
aldrei framar setjast inn í svartan
bíl. Það er of hættulegt.
Viberg byrjaði rannsókn sína
með því að gera yfirlit yfir alla
þá bifreiðaliti, sem til eru á
sænska markaðinum, og komst að
raun um, að þeir voru 276 talsins.
Hann safnaði þeim síðan saman í
26 höfuðflokka, auk hvíts og
svarts.
Viberg hafði síðan samband við
fjögur lögsagnarumdæmi í Svíþjóð
og fékk lögregluna í þeim um-
dæmum sér til hjálpar í 30 daga.
Lögreglan fékk í hendur sér-
staka litaskrá, og við rannsókn
umferðarslysa, skrifuðu þeir niður
Iit vagnanna, lýsinguna á slys-
staðnum, bakgrunn bifreiðanna og
ýmis önnur atriði, svo sem snjó,
hálku, þoku o. fl. Á þessum 30
dögum urðu í þessum fjórum lög-
sagnarumdæmum 293 umferðar-
slys og Viberg fór að vinna úr
þeim upplýsingum, sem hann hafði
fengið. Niðurstaða hans varð
þessi:
★★★ Tveir dökkleitir bílar í á-
rekstri: 61.3%.
★★★ Dökkleitur bíli í árekstri
við ljósleitan bíl: 32.6%.
★★★ Tveir ljósleitir bílar í á-
rekstri: 6.1%.
Það varð því ljóst, að dökkleitir
bílar lentu í miklu fleiri árekstr-
um en ljósleitir bílar. Og svörtu
bílarnir eru alls ekki flestir í um-
ferðinni. Af þeim 31.576 bílum,
sem rannsóknin náði yfir, voru
svörtu bílarnir aðeins 4.4%. En
hluti- þeirra í árekstrunum var
22.5%.
Sigvard Viberg hóf enn eina
rannsókn. Hann náði í 68 bílstjóra,
sem höfðu haft öskuskírteini í
minnst þrjú ár. Þeir voru síðan
látnir aka í bílum sínum og dæma
um fjarlægð og hraða bifreiða,
sem kom á móti þeim. Þessi rann-
sókn benti einig i sömu átt. Rauð-
ur bíll verkaði á bílstjórana eins
og aðvörunarmerki, en svörtu bíl-
arnir höfðu hættulega kæruleysis-
leg áhrif á þá:
★ Að meðaltali töldu bílstjór-
arnir, sem tóku þátt í tilrauninni,
að rauður bíll væri 91 m. i burtu,
þegar fjarlægðin var í raun og
veru um 100 m. Þegar rauðu bíl-
arnir óku á 70 km hraða á klukku-
stund, héldu þeir að hraðinn væri
80. Frá öryggissjónarmiði séð. var
rauði liturinn því mjög góður.
★ Aftur á móti héldu bílstjór-
arnir, að svartur bíll, sem var
100 m. fjarlægð, væri 109 metra í
burtu. Og þegar hann ók á 70 km.
hraða á klukkustund, héldu þeir
að hann væri aðeins á 60. Svartur
bíll blekkir því bílstjóra, sem kem-
ur á móti, bæði hvað hraða og
fjarlægð snertir. og sú blekking
eykur mjö slysahættuna.
Sigvard Viberg og þeir lögreglu-
menn, sem hafa hjálpað honum
við þessar rannsóknir, hafa ekki
sagt sitt síðasta orð. Þeir munu'
bráðlega senda frá sér , nýjar
skýrslur um áframhaldandi rann-
sóknir. Og Viberg hefur nú þegar
með þessa fyrstu rannsóku sína í
höndunum, bent á nauðsyh þess
að breyta um lit bílanna. T.d vill
hann að sjúkrabílar verði ljós-
grænir, og í stað svartra léigubíla,
vill hann láta sprauta þá ljós-
rauða, ljósgræna. gulgræfia eða
Ijósbláa.
Sjálfur ekur Viberg bifreið, sem
er ljósgræn að neðan, en appel-
ínugul að ofan.
Ýtarleg rannsókn á bílslysnm í Sví
fijóS hefur leitt í Ijós, að beint sam-
band er milli litar bíls og bílaá-
rekstra og að ti! eru beinlínis lífs
hættulegir litir. I greininni hér á
síðunni er skýrt frá niðurstöðum
rannsóknarinnar.
16
TÍMINN, laugardaginn 22. ágúst 1964