Vísir - 24.12.1929, Blaðsíða 4

V í S I R
er sunginn sálraur. Svo var og á hinum
fyrstu jólum. Þá var sunginn h i n n
f y r s t i jólasálmur: „Dýrð sé guði
í upphæðum, og friður á jörðu með þeim
mönnum, sem hann hefir velþóknun á.“
Prédikunin og sálmurinn, öll guðsþjón-
ustan liafði tilætluð áhrif, því að hirð-
arnir létu sér ekki nægja að tala um góða
ræðu og fagran söng, þeir fóru til Betle-
hem, þeir sáu ungbarnið í jötunni, þeir
voru sannfærðir, trúaðir, fagnandi menn.
Jólin höfðu breytt þeim.
Jólin eiga að breyta oss öllum. Til þess
eru oss gefin jól, til þess er oss frelsari
fæddur, að vér breytumst, svo að þess
verði vart, að jólin eru í lijarta voru.
Fjárhirðum fluttu
fyrst þann söng Guðs englar,
unaðssöng, sem aldrei þver;
friður á foldu,
fagna þú maður,
frelsari heimsins fæddur er.
Þessi unaðssöngur er nú fluttur
Dularfulí jólanótt.
Eftir WiIIiam Locke.
Þrír ménn hittust af tilvilj-
uh fyrir utan blaðsöluturninn
við brautarstöðina í Padding-
ton. Þeir voru allir frægir menn
og rómaðir um víða veröld.
Þeir vissu deili liver á öðrum,
eins og titt er um mikilmenni
þessa heims, og heilsuðust þvi
kunnlega.
Hinn frægi eðlisfræðingur
Sir Angus McCurdie leit til
hinna og sagði: „Já, leiðin mín
liggur út í einn af afkymum
veraldar — í Wales, Trehenna
heitir hann.
„Það var einkennilegt, því að
eg ætla þangað Iíka,“ svaraði
Biggleswade prófessor. Hann
var lítill maður vexti og notaði
gleraugu. Hann var óásjálegur,
skeggið likast gráu kögri, rödd-
in skræk og óþægileg. — Hins
vegar var hann betur að sér
í Ass^TÍufræði, en nokkur ann-
ar maður fyr og síðar. Læri-
sveinn lians einn, er þótti nokk-
uð tannhvass, leyfði sér einu
sinni að geta þess, að í ásjónu
prófessorsins væri enga mann-
lega andlitsdrætti að sjá, en i
þess stað eintómar fleygrúnir.
„Eruð þér á leið til Deverill-
fólksins, á Foullis-kastala?“
spurði Sir Angus.
„Já,“ svaraði prófessorinn.
„Það er skrítið! Eg ætla líka
að heimsækja Deverill-fjöl-
skylduna,“ sagði þriðji maður-
inn í hópnum, hávelborinn
Doyne greifi. Hann var nafn-
togaður maður, einn af þeim,
sem liafði lijálpað til að skapa
breska heimsveldið. Hann var
nokkuð einmana og hélt sig
helst fjarri skarkala lieimsins,
og hafði því orðrómurinn skap-
að margar sögur og æfintýri
um líferni hans og liáttu. Hann
horfði þreyttum, gráum aug-
um á lífið, og jafnvel yfirskegg
hans, ljóst og mikið, var
þreytulegt, og var sem það yki
á hinar djúpu hrukkúr og
þjáningarsvipinn á andliti
hans. Iiann reykti stóran vindil
og púaði mikið.
„Nú, við getum þá orðið
samferða,“ sagðir Sir Angus og
var ekki sérlega vingjarnlegur
í máli.
Doyne lávarður sagði góðlát-
Leyfum jólaboðskapnum að liafa áhrif á
oss, svo að vér verðum sannfærðir, lof-
syngjandi menn, sem með fögnuði bera
jólaljós til annara.
Látum hugann livarfla til fyrstu jól-
anna og tökum á móti hinum mikla fögn-
uði nú á jólunum. Sú kemur stund, að
síðustu jólin koma. Það kemur sú stund,
að það sloknar á gleðiljósunum hér í
heimi. En þá förum vér að, eins og börn-
in, sem koma úr dimmunni inn að jóla-
trénu og sjá alla dýrðina. Úr dimmunni
og kuldanum höldum vér iieim lil hinn-
ar heilögustu gleði, frá skammdegi til
jólabirtu.
Síðustu jólin koma, síðasta stundin
kemur. En þá fer eg lieim með jólakert-
ið mitt, heim til hinna eilífu jóla. En
hvort sem langt er eða skamt þangað tii,
þá er það vilji Guðs, að jólin sem vér nú
lifum, fái birtu frá fyrstu jólunum og
verði oss öllum
g 1 e ð i 1 e g j ó 1.
Amen.
þessara efna og árangur ranu-
sóknanna, er höfðu gert Sir An-
gus McCurdie heimsfrægan
mann. Prófessorinn sagði glott-
andi:
„En ef þessar rannsóknir eru
, svona áríðandi -—- livers vegna
lokuðuð þér þá ekki að yður
rannsóknarstofunni yðar, og * *
fullgcrðuð rannsóknirnar einn
saman ?“
S var.
Þið segið heiminn gamlan
og auðsæ ellimörk.
I augum mínum stendur
þó sígræn lífsins björk —
því þó að fyrir gömlum sjónum
vef jist vanans ský,
er veröldin æ hverju barni
fyrirheit á ný.
En munurinn er þessi,
að dásemd alls og dýrð
í döggvaraugum barnanna
speglast laus við rýrð,
og ef við gætum varðveitt barnsins
opnu, hreinu sál,
í ösku lieimsins sjá við myndum
loga drottins bál.
I sögum er þess getið,
að fjöllin voru full
af fjársjóðum, og dulið
þar skein hið rauða gull
við augum skygnra manna, sem svo
öflug kunnu ljóð,
að upp laukst jörðin fyrir þeim og
dyr að bergsins sjóð.
Og tilveran á eilífan
auð til handa þeim,
sem ekki skortir sýn inn í
hennar dulda geim —
en leyndardómur alheimsins i
hverju blómi hlær
að hroka spekinganna’ og þeiri'a
visku frá í gær.
Jakob Jóh. Smári.
indafélaginu,“ sagði hann. „Eg
bauð honum að heimsækja
rannsóknarstofu mína. En þá
kom í ljós, að hann var alger-
lega þekkingarlaus í vísinda-
legum efnum. Að öðru levti er
eg honum bráð-ókunnugur.“
Dovne lávarður hafði setið
og lesið í myndablaði, er var
að mestu fylt af glæstum mynd-
um af lítt þektum leikkonum.
Ilann tók nú af sér gullspanga-
gleraugun og vindilinn úr
munninum og ávarpaði félaga
sína:
„Eg hefi hlustað með athyglí
á samtal ykkar, og úr því að
þið hafið sagt allan liug ykk-
ar, skal eg heldur ekki draga
dul á neitt. Eg þekti móður frú
Deverill vel fyrir mörgum ár-
um, og auðvitað þekti eg frú
Deverill líka, þá er hún var
harn. Deverill kyntist eg einu
sinni i Persíu, — hann var
sendur til Teheran i stjórn-
málaerendum. En um það, að
okkur er boðið þangað núna,
skal eg geta þess, að litla frú
Dcverill er orðlögð í Bretlandi
fyrir það, að vera sífelt á þön-
um eftir frægu fólki, og henni
tekst oftast prýðilega. Hún hef-
ir erft þetta af móður sinni,
því að allir málsmetandi menn
konm á heimili hennar. Við
megum eiga það víst, að hitta
þarna erkihiskupa, fræga leik-
endur og tískufólk, sem hefir
skilið við menn sina og konur.
Þetta er önnur liliðin á málinu.
En liins vegar er mér hvimleitt,
að fólk liópist saman upp til
sveita, og barna-arg og jólaþys
er mér líka meinilla við. Eg get
því ekki, fremur en þið, gert
mér grein fyrir, livers vegna eg
lét tilleiðast að fara þetta. Þetta
er því mjög einkennileg tilvilj-
un. “
„Maður guðs og lifandi!“
sagði MeCurdie. Hann liallað-
ist áfram í sætinu og gerðist
• hjartnæmur. „Þetta cr einmitt
mergurinn málsins. Eg væri
fús á að borga hundrað ster-
lingspund fyrir að geta leyst
úr þeirri spurningu!“
„Við livað eigið þér?“ spurði
prófessorinn undrandi.
„Mér leikur ekki á öðru
meiri forvitni, en að vita, livers
vegna eg sit hér í þcssari járn-
brautarlest á leið til fólks, sem
eg hirði ekkert um og veit varla
nokkur deili á. Því að eg hefði
alveg eins getað setið heima í
ró og næði og stundað vísind-
in.“
„Eg þekki fólkið alls ekk-
ert,“ sagði j)rófessorinn.
Þá varð Sir Angus undrandi.
„Hvers vegna í ósköpunum
ætlið þér þá að dveljast lijá því
um jólin?“
„Deverill liefir samið lilægi-
legan sorgarleik í ljóðum, um
dauða Sennaclierihs —- og eg
gat um ritið í blaði. Frá sögu-
legu sjónarmiði er leikurinn
barnalegur og á það benti eg
með Ijósum orðum. En þá
skrifaði höfundurinn mér hréf,
og afsakaði si^ með því, að
hann væri skáld og ekki forn-
fræðingur. Eg svaraði lionum
því, að sá tími væri löngu lið-
inn, að skáldunum liéldist uppi
að brjála sögulegar staðreynd-
ir. Hann kom með nokkurar
einskisverðar mótbárur, sem
áttu að lmekkja ummælum
mínum. Bréfaviðskifti okkar
liéldu áfram um lirið, og þeiin
lauk með því, að liann bauð
mér heim til sín, en eg þakkaði
boðið og tók því.“
McCurdie hafði setið kyr og
horft á prófessorinn. Hann
spurði hvers vegna liann liefði
ekki neitað heimboðinu. Pró-
fessorinn ýgldi sig og komu
fleygrúnirnar þá enn skýrar i
ljós á andliti lians. En enda
þótt hann væri í vanda stadd-
ur með svarið, lét liann það
hvergi á sig fá og svaraði ró-
legur:
„Eg áleit það skyldu mína,
að veita ófróðum garmi dálitla
fræðslu um Sennacherib. Eg er
líka piparsveinn og vildi held-
ur dveljast meðal ókunnugra
um jólin — enda þótt eg sé yð-
ur alveg sammála um, að það
sé helber vitleysa að vera að
lialda jól —“.
Sir Angus McCurdie, liinn
stirði og úfni postuli frumefn-
anna, starði eitt augnablik út
um gluggann og virti fyrir sér
sléttlendið frosið og hélugrátt.
Því næst mælti liann:
„Eg er ekkjumaður. Það eru
mörg ár liðin siðan konan mín
dó. Börn áttum við ekki, sem
betur fer. Eg er vanur að vera
aleinn á jólunum.“
Hann leit aftur út um glugg-
ann. Prófessor Biggleswade
flugu þá í hug sögur þær, er
gengið höfðú manna á millum
um fortíð liins mikla vísinda-
manns. Og hann komst að
þeirri niðurstöðu, að úr því að
McCurdie liefði lilaupið ber-
fætlur og liirðulaus um götur
Glasgow-borgar, er liann var
barn að aldri, þá mundi hann
varla eiga ýkja-marga ættingja
eða vini — og liann öfundaði
hann af hjarta. Prófessorinn
átti enga heitari ósk en þá, að
geta forðast systur sínar, syni
þeirra og dætur, er þreyttu
hann og lirjáðu með sífeldum
spurningum, enda þótt hann
verðist þeim eftir mætti með
kulda og fálæti.
„Börn eru undirrót allra
meina,“ sagði prófessorinn.
„Sæll er sá maður, sem ekkert
á af því dóti.“
Sir Angus sváraði ekki strax,
en vék því næst talinu að
manni þeim, er þeir ætluðu að
gista hjá.
1-4 Irxmrint I lnTrnr>i I I

oss.
lega: „Eg liefi tekið mér sér-
stakan ferðaklefa. Járnbraut-
arfélagið auðsýnir mér ætíð þá
hugulsemi, að ætla mér sér-
stakan klefa. Mér væri sönn
ánægja, ef þið vilduð nota hann
með mér.“
Boðið var þegið, og þeir fé-
lagarnir tróðust nú gegnum
mannþröngina á stöðvarpallin-
um, til þess að komast á sinn
stað i hinni miklu liraðlest.
Burðarkarl einn, er bar kynstr-
in öll af ferðapinklum, reyndi
að ryðjast gegnum manngrú-
ann, en var þá svo óheppinn,
að rekast á Sir Angus McCur-
die, en hann ýfðist við þegar.
„Það er einn af göllum nú-
tíma-menningarinnar, að jafn-
skjóit og jóla-hjátrúin nær tök-
um á fólki, hagar það sér eins
og það væri i hnefaleik. Lítið
nú á aðganginn hérna. Fólk
lætur eins og það sé vitlaust —
einungis vegna þess, að jólin
eru í nánd.“
„Mér skilst, sem þér séuð
sjálfur að leggja út í ferðalag,“
sagði Doyne lávarður.
„Veit eg það, Sveinki. En mér
er óskiljanlegt, hvers vegna eg
geri það,“ svaraði Sir Angus.
„Þetta verður ömurlegt
ferðalag,“ sagði Sir Angus
skömmu siðar. ,Alt er snævi
þakið. Og mér skilst, að við
eigum að skifta um tvisvar. Og
svo eigum við að aka fimm
rastir í bifreið, þegar járn-
brautarferðinni er lokið.“
Hann var alvörugefinn að
sjá og ákaflega svipharður. Og
þessa stundina virtist hann
nokkuð úfinn i skapi. Hann
vænti þess, að samferðamenn-
irnir mundu skilja sig, og hélt
því áfram að telja raunir sínar.
„Eg varð að loka rannsókn-
arstofunni minni og gefa frí
piltunum sem hjá mér vinna
— alt vegna jólanna — og þó
er eg önnum kafinn við mikils-
varðandi rannsóknir, sem
stendur.“
Biggleswade prófessor bar
lítið skyn á nútíma efnafræði,
og mátti heita, að hann liti nið-
ur á nýtísku hindurvitmn um
radium, tliorium, helium og ar-
gon — en það voru rannsóknir