Morgunblaðið - 02.11.1953, Síða 23

Mánudagur 2. bóv. 1853
MORGUNBLAÐIÐ
23
»

Samgöngurnar, Alorgunblaðið
[ÖLL BLAÐAÚTGÁFA í hvaða
Jandi heims sem er, hefur frá önd-
verðu verið í mjög nánum tengsl-
Um við samgöngurnar, eins og þær
eru í einstökum löndum á hverjum
fíma. Allar uppfyndingar, sem
Btuðla að bættum samgöngum,
auka blaðaútgáfuna. Hér á landi
er^Ireifing blaðanna með allt öðr
um hætti en erlendis. Hér eru það
flugvélar og bílar, sem blaðadreif-
jngin byggist að mestu á, en er •
lendis eru það nær eingöngu járn
brautirnar sem dreifa blöðunum
út um landið.
FYRIR 40 ÁRUM
Þegar Morgunblaðið hóf göngu
BÍna hér í Reykjavík fyrir 40 ár-
um, voru ailar samgöngur við aðr-
ar byggðir landsins mjög strjál-
ar. Byggðust þær að mestu á
ferðum hinna þrautseigu land-
pósta. Svo einangraðar voru
t. d. næstu sveitir hér við bæinn,
að iðulega var farið gangandi með
blaðið suður í Hafnarfjörð. —
Fylgzt var með öllum ferðum
skipa úr verstöðvunum, sem voru
á heimteið úr Reykjavíkurhöfn. Og
iðulega hlupu ferðalangar undir
bagga og tóku blaðið með sér. Á
fyrstu árum Morgunblaðsins önn-
uðust 5 unglingar dreifingu blaðs-
ins um bæinn. Tveir til kaupend-
anna fyrir ofan Læk, eins og
það hét í þá daga, einn í Mið-
bæinn og tveir báru blaðið í Vest-
urbæinn.
BÍLARNIR MÖRKUÐU
TÍMAMÓT
Merk timamót urðu það í sög-
unni, er bílarnir tóku að ryðja sér
til rúms. Og á árinu 1928 er Flug
félag íslands var stofnað^ hófust
flugsamgöngur við ýmsa staði á
landinu. Var þá þegar farið að
senda blaðið loftleiðis. Þetta var
fyrirboði þess, sem síðar skyldi
koma. Forráðamönnum blaðsins
varð strax ljóst, hve stórkostleg
áhrif það myndi hafa á útbreiðsiu
blaðsins og gera dreifingu þess
örari, þegar að því kæmi að ílug-
samgöngur við alla landshluta
væru komnar í gott horf.
BILSTJÓRARNIR
OG VEGIIINIR
Á fyrstu árunum er bílar flutt-
ust hingað til landsins komu þeir
ekki af stað verulegum umbótum
í samgöngum þjóðarinnar, nema
á styttri vegalengdum, vegna þess
að langvegir voru þá ekki til og
vegagerð á milli héraða hafði ekki
komizt á nema á stöku stað. Mér
er sagt til dæmis að árið 1926, én
þá voru 13 ár liðin frá því fyrsti
Fordbíllinn kom til landsins, hafi
menn ekki átt von á örari sam-
göngubótum en svo, að ttunnug-
ugustu menn í vegamálum töldu
líklegt að daglegar bílferðir til
Akureyrar myndu ekki geta tek-
izt fyrr en eftir 1970. En þetta
fór á annan veg sem kunnugt er.
Nú er svo langt um liðið, að
menn ei'u farnir að gleyma hvaða
menn það voru er áttu aðalheið-
urinn af því að hraðað var vega-
lagningum um og upp úr 1930.
I?að voru fyrst og fremst
bílstjórarnir okkar, er höfðu feng-
ið sér hina léttu endingargóðu
Fordbíla er komust leiðar sinnar
á vegum, sem hvorki voru hugs-
aðir eða gerðir sem bílvegir. Þess-
ir menn lærðu það af reynslunn
að hægt var að komast akandi
langar leiðir þó þar vær:
ekkert akvegasamband. En þeg
ar menn höfðu einu sinni
séð og reynt hvað hægt væri að
komast á bílum, risu menn upp
óðir og uppvægir og gerðu allt
sem í þeirra valdi stóð til að vega
bætur kæmust á. Þetta var fyrst
og fremst á núverandi aðalþjóð-
vegum, t. d. milli Akureyrar og
Reykjavíkur, en sú leið var farin
mörgum árum áður á bílum en
samanhangandi akvegur væri
lagður.
Þróun vegamálaana varð því
og dreifing þess
Takmarkið að blaðið sé
morffim-blað allra
landsmanna
Hinir tvílitu blaffflutningabílar Morgunblaffsins, sem eru gulir aff
ofan en bláir aff neðan.
að bílstjórarnir sem áttu að njóta
veganna urðu beinlínis frumkvöðl-
ar að þvi að vegirnir voru lagðir.
Og með því framtaki sínu getur
Morgunblaðið og allir er hafa
áhuga fyrir hröðum og reglu-
bundnum samgöngum verið þeim
þakklátir.
Eftir því, sem akvegakerfi
landsins var bætt, komust sveit-
itnar eðlilega í betra samband við
Reykjavik. Leiðir þær, sem land-
póstarnir fóru á mörgum klukku-
stundum, eða jafnvel dögum, fóru
gijáfægðar bifreiðar á margiallt
skemmri tíma. Og að því kom, að
allt norður til Akureyrar var ek-
ið á einum degi. Svo mjög bættust
samgöngurnar og bílarnir á stutt-
um tíma.
Á sumarkvöldum söfnuðust Ak
uieyringar tugum saman á Ráð-
hústorginu til þess að ná sér í
Morgunblaðið þegar vagiiarnir
kæmu að sunnan. Það var engu
líkara en þeir gætu ekki hugsað
sér að fara í rúmið án þess að
hafa Morgunblaðið með. En Reyk
víkingar aftur á móti vilia
helzt fá það svo sr.emma á morgr.-
ana, að það nái þeim í rúminu.
HÉR í REYKJAVÍK
Hér í Reykjavik varð dreifiug
blaðsins æ umfangsmeiri með ái i
liverju. Bömin og unglingarnir,
sem báru blaðið út, sóttu það elt-
snemma á morgnana í afgreiðs'-
ur.á, hverhig sem viðraði, og róitu
svo af stað hieð blaðapokann si m
undir hendinni. Oft var þetta mjög
erfitt í skammdeginu. Fara varð
um illa lýstar götur í verstu veðr-
um. ■
Þegar strætisvagnarnir komu til
sögunnar árið 1931, varð það „il
mikils hagræðis og flýtis, að þeir
„&®sid£sveit“ Morgun bSesðsins
fluttu blöðin til barnanna, sern
heima áttu í úthverfunum. — A
þessum árum jókst byggðin mjóg
í Laugarneshverfi, Kleppsholti,
inni í Sogamýri og víðar. Strætis-
vagnastjórarnir sýndu börnunum
alltaf mikla nærgætni, þau stóða
rjóð og vel búin á biðstöðinni, er
vagninn kom og gripu pakkann,
um leið og vagnstjórinn skaut hon-
um út til þeirra.
UTSOLUMENNIRNIR
ÚTI Á LANDI
Eftir því sem Morgunblaðíð hef-
ur aukið kaupendatölu sína í sveit
unum, hefur verið komið upp
nokkurs konar dreifingamíðstöðv-
um, þar sem útsölumenn blaðsina
eru. Þeir hafa með höndum dreif
ingu blaðsins í kaupstað sínum
eða kauptúni og einnig annast.
þeir sendingar blaðsins meö
mjólkur- og vörubílum í nærliggj
andi sveitir. — Má með sanni
segja, að bílstjórar þessir hafi
yfirleitt sýnt blaðinu mikla vel-
vild, enda er þeim ljóst, að er þeir
koma með blöðin til bændanna þá
færa þeir fóiki í sveitinni nær
þeim, sem við ströndina búa og
vinna þannig að gagnkvæmum
kynnum á högum sveitafólksina
og þeirra sem lifa og starfa við
sjávarsiðuna.
Enn vantar á að póstsamgöng-
ur séu eins örar og æskilegt væri.
Einkum er það á veturna, og
dreifing blaðsins verður þá meiri
erfiðleikum bundin.
DFEIFINGUNNI
FLF.YGm FRAM
Síðan flugsamgöngurnar hér
innanlands komust í það horf semt
nú er, hefur dreifingu blaðsins aff
sjálfsögðu fleygt miög fram. —
Flugvélarnar hafa víða leyst bíÞ-
ana af hólmi, a. m. k. yfir sum-
armánuðina og. meðan færð er
sæmileg, í byggð. Nú er Morgun-
blaðið t. d. ekki lengur kvöldblaS
á Akureyri. heldur hádegisblað.
Hér í Reykjavík er dreifing
blaðsins út um bæinn orðin mjög
umfangsmikil. Blöðin eru flutt
heim til blaðburðarfólksins og til
þess að þessum flutningum sé
lokið nógu tímanlega á morgnana.
— að því er jafnan stefnt —
eru blöðin flutt í tveimur bílun*.
í blaðburðarhverfin 80. Að sjálf-
sögðu koma stundum fvrir óvið-
ráðanlegar tafir í prentsmIðjunnl..
Bitnar það þá oftast á þeim sem
fá blaðið með flugvélum. Það nær
ekki nógu tímanlega út á flugaf-
greiðsluna. —

Viff dreifingu Morgunblaffsins í Reykjavík, er borginni skipt niffur í 80 hverfi. í hverju þeirra sér
einn „sendifulltrúi“ blaðsins um dreifingu þess. — Sumsstaffar hjálpast þó systkini aff við blaðburff-
inn. Sum barnanna á myndinni hafa starfað hjá Morgunblaffinu í nokkur ár viff blaðburð. — Ald-
ursforseti „sendisveitarinnar“ er Magnús Guðmundsson, Þjórsárgötu 1 í Skerjafirffi, sem kominn er
jifir áttrætt. — Magnús leggur vejnulega af stað með blaðaböggulinn um kl. 6.30 á morgnanna, en
hann ber blaðið til kaupenda í Skerjafirði.
80 MANNA „SENDISVEIT"
Nú starfa hér í bænum við blatF
burðinn, um 80 manns. Þetta ev
fólk á öllum aldii, börn, ungi:i.g-
ar, fulltíða fólk og aldrað. Þessi
fjölmenna sveit, sendifulltrúai"
Morgunblaðsins, vinnur mikilvægr
verk í þágu blaðsins. Á sama hátfc
og talað er um barnalán foreldra,
getur Morgunblaðíð talað um sín
góðu blaðburðarbörn, því að lang-
samlega flest þeirra hafa sýnfc-
dugnað og samvizkusemi í starfr.
Því fylgir vandi að leysa þetta
starf vel af hendi og blaðstjórnin.
setur mikið traust á þennan fjöl-
menna hóp sendifulltrúa sinna. —-
Ýmsir fulltíða menn minnast þess-
með ánægju að þeirra fyrstu störf
hafi verið að bera Morgunblaðiffc
út um bæinn.
TÁPMIKLIR KRAKKAR
VIÐ BLAÐASÖLUNA
Ekki má heldur gleyma þeint
fjölmörgu sem frá öndverðu hafa.
selt Morgunbl. í lasasölu, og þótt
sá fjöldi sé mikill, bera nöfn
þeirra Otta Sæm. og Óla Sverria
hæst. — Á vetrum þegar mánaða-
frí eru í barnaskólum bæjarins,
hópast hraustir og tápmiklir
krakkar inn á afgreiðsluna
snemma á morgnana til að „taka
Frh. neðst á bls. 25.