Morgunblaðið - 24.04.1958, Blaðsíða 24
VEÐRIÐ
Norð-austan kaldi og léttskýjað.
JlliwgtttiMftfrifr
93 tbl. — Fimmtudagur 24. apríl 1958
Framhaldssagan
Vorþeyr, eftir Lagerlöf.
Stjórn Þjóðvina-
félagsins kosin
EINS og kunnugt er skipa alþing-
ismenn aðalfund Þjóðvinafélags-
ins. Stjórnarkjör fór fram á þing-
mannafundi í gær og hlutu þess-
ir kosningu: Forseti Þorkell Jó-
hannesson, háskólarektor; vara-
forseti Trausti Einarsson, próf-
essor, og meðstjórnendur Bjarni
Vilhjálmsson, cand. mag.; Hall-
dór K. Laxness, rithöfundur og
Matthías Jóhannessen, blaðamað-
ur. — Síðasti forseti Þjóðvinafé-
lagsins var Bogi heitinn Ólafsson,
yfirkennari. Úr fyrrverandi
stjórn hafa einnig látist þeir Jón
Sigurðsson, skrifstofustjóri og
Barði Guðmundsson, þjóðskjala-
vörður.
Draugalestin
í Iðnó
Veturinn kvaddi í gær. Hér í Reykjavík skiptust á suðvestan
skúrir og sterkt sólskin. Vorlitirnir hafa verið að færast yfir
bæinn undanfarið, grasblettir eru teknir að grænka og í trjá-
görðunum eru trén lifnuð við. Þau munu senn taka að laufg-
ast, — ef ekki bregður þá til hins verra. Börnin eru eins og
gróðurinn, fljót að finna nálægð vorsins. í skólaportunum eru
alls konar vorleikir í algleymingi hverjar frímínútur. Stór-
fiskaleikur stóð yfir, er ljósmyndari Mbl. bar að porti Mið-
bæjarskólans í gær. — Þau hlupu til suðurs, blessuð börnin,
sagði roskinn maður, er gekk framhjá. — Það er táknrænt
fyrir þau a þessum degi, síðasta vetrardag, að hlaupa mót
suðri, móti vorinu og sólinni, sagði hann, — og bætti síðan
við: — Þetta eru falleg börn. Eg gæti kennt þeim gamlan hús-
gang, sem byrjar svona: — Kominn er vetur í flakk, flakk,
flakk, / fæstir munu það gráta, / Gleðilegt sumar, takk, takk,
takk. / Takk í sama máta.
Að vanda gengst Barnavinafélagið Sumargjöf í dag fyrir
fjölbreyttum hátiðarhöldum fyrir börnin. Hefjast hátíðarhöld-
in með skrúðgöngum kl. 12.45 frá Austurbæjarskólanum og
Melaskólanum að Lækjartorgi. Lúðrasveitir leika fyrir skrúð-
göngunum.
Landhelgismálin í
úlfakreppu í Genf
GENF, 24. apríl.
MORGUNBLAÐIÐ fékk í nótt
skeyti frá fréttaritara sínum í
Genf, þar sem segir m. a., að
landhelgismálin á ráðstefnunni
séu komin í hina mestu úlfa-
kreppu. Tillögur Bandaríkjanna
og Indverja hafi verið falldar í
nefnd svo og landhelgishluti
kanadísku tillögunnar. Jafnvel
er talið líklegt, að ekkert sam-
komulag náist í þessu máli.
1 dag gerðust þau tíðindi, að
Bandaríkin lögðu fram tillögu
sína aftur, en það er hægt, ef
einfaldur meirihluti nefndar
innar leyfir. Um þetta hófust
heiftarlegar umræður og var
harkalega deilt á Bandaríkja-
menn fyrir að leggja fram tillögu
sína aftur, þar sem hún getur
ekki talizt nein sáttatillaga. —
Fulltrúi Kanada sagði, að tillag-
an myndi koma í veg fyrir að
endanleg niðurstaða fengist á
ráðstefnunni og skoraði hann,
fulltrúi Indlands, Mexíco og
fleiri á Bandaríkjamenn að
draga tillöguna til baka.
(rá Óiirj
ÓÐINxn, lelag Sjálfstæðisverka-
manna og sjómanna, gengst fyrir
skemmtun 1. maí í Sjálfstæðis-
húsinu í Reykjavík. Hefst hún
kl. 8. Til skemmtunar verður
revían „Tunglið, tunglið taktu
mig“ o. fl. Aðgöngumiðar verða
seldir í Sjálfstæðishúsinu kl. 8—
10 á mánudags- og þriðjudags-
kvöld.
Tvær tillögur komu fram frá
andstæðingum Bandaríkjamanna
um að fresta fundinum, en voru
báðar felldar með tveggja og
þriggja atkvæða meirihluta. Gef-
ur það til kynna, hve veikur
meirihluti Bandaríkjanna er. —
Eftir mikið málþóf um fundar-
sköp var umræðu frestað tii
morguns.
Þá voru greidd atkvæði um,
hvort leyfa skuli að tillagan
verði aftur borin undir atkvæði
Væntanlega verður það leyft og
tillagan fer í gegn með örfárra
atkvæða meirihluta. Mörgum
þykir þetta óvænlegt til sátta,
þar sem útilokað er að hún verði
samþykkt með tveimur þriðju
hlutum atkv., sem nauðsynlegt
er. —
í dag átti ég stutt samtal við
Dean, formann bandarísku sendi-
nefndarinnar. Ég spurði hann
fyrst um álit hans á tillögum
Wans prins, forseta ráðstefnunn-
ar, um að fresta fundum í tvo
mánuði til sáttaumleitana. Hann
kvaðst ókunnugur þeirri tillögu
og tók mjög dræmt undir slíka
fyrirætlan. Síðan innti ég hann
eftir því, hvaða afstöðu Banda-
ríkin myndu taka til till. íslands
um einkafiskveiðiréttindin á alls-
herjarfundinum. Dean kvað
Bandaríkjamenn vinna um þess-
ar mundir öllum árum að því, að
fá sem flestar þjóðir til þess að
styðja bandarísku tillöguna og
kvaðst vonast til þess, að hún
hlyti meirihluta. Ég spurði hann
loks, hverjar hann teldi sigur-
horfur bandarísku tillögunnar. —
Afbragðsgóðar, svaraði hann.
Þá hitti ég einnig máli í
dag aðalfulltrúa Breta Sir Reg-
inald. Ég spurði hann fyrst,
hverjar horfur hann teldi á lausn
landhelgismálanna. Hann kvaðst
ekkert um það vilja segja. Hann
sagðist ekki vilja svara neinum
spurningum íslenzkra blaða-
manna í dag.
A allsherjarfundinum í dag var
samþykkt álit annarrar nefndar-
innar þar sem segir m. a. til um,
hvernig haga skuli eftirför land-
helgisbrjóta. Allar breytingatil-
lögur íslendinga við þjóðrétt-
arnefndarálitið voru felldar nema
ein, — að flugvélar megi ekki
síður veita landhelgisbrjótum
eftirför en skip.
í dag var Wan prins frá Thai-
landi sent formlega mótmæla-
bréf vegna ummæla hans um
„áunninn" fiskveiðirétt Breta við
íslandsstrendur.
Fram - Akranes
FYRSTI knattspyrnuleikur sum-
arsins er í dag eins og áður hef-
ur verið skýrt frá. Er það af-
mælisleikur Fram og mæta Fram
arar Akurnesingum.
Ef að líkum lætur verður þetta
skemmtilegur leikur þó engu
verði þar um spáð, þar sem þetta
er fyrsti leikur ársins og ekki er
vitað hve vel voræfingin dugar
leikmönnum. En þarna mætast
þau tvö lið er lengst komust á sl.
ári, Fram varð Reykjavíkurmeist
ari og mætti Akurnesingum til
úrslita í íslandsmótinu, þar sem
Akurnesingar fóru með sigur af
hólmi.
LEIKFELAG Hveragerðis hefur
leikið Draiugalestina tíu sinnum
á Suðurlandi undanfarnar vikur
við ágætar undirtektir. í dag sýn-
ir félagið leikritið í Iðnó á veg-
um Sumargjafar.
Sumarkveðja til
íslenzkra barna
EINS og frá var skýrt í frétt í
dagblöðunum í gær, hafa tvö
tónskáld samið lög við ljóð séra
Sigurðar Einarssonar, „Sumar-
kveðja til íslenzkra barna“, og
tileinkað lögin Barnavinafélag-
inu Sumargjöf.
Bæði þessi nýju lög verða leik-
in í barnatíma útvarpsins í dag.
Lag Jóns Þórarinssonar birtist
í dag í barnadagsblaðinu Sumar-
dagurinn fyrsti, ásamt ljóði séra
Sigurðar.
Sigfús Halldórsson er höfund-
ur að öðru lagi við sama ljóð.
Sigfús hefur nú handritað lagið
ásamt ljóðtextanum með
skreyttri umgjörð og áletran, og
hefur Sumargjöf látið ljós-
prenta handrit Sigfúsar í þeim
tilgangi að gefa velunnurum
Sumargjafar kost á að eignast
það í þessu fallega formi.
Ársþing Slysavarna-
félagsins hefst í dag
í DAG hefst hér í Reykjavík 9.
landsþing Slysavarnafélags fs-
lands. Verður þingið sett klukkan
13,30 með guðsþjónustu í Dóm-
kirkjunm. Séra Jón Auðuns dóm-
prófastur prédikar.
Þegar að lokinni guðsþjónust-
unni fer setning þingsins fram í
Tjarnarkaffi.
Þegar hafa 110 fulltr. frá deild
um víðs vegar um land tilkynnt
sig til þings, en búast má við að
þeim fjölgi allverulega þegar er
þingið hefur verið sett.
Fyrir þessu þingi liggja mörg
merkileg mál, t.d. má nefna hús-
byggingarmál félagsins, björgun-
arstöðvar þess og björgunarsveit-
ir, skipbrotsmannaskýlin og við-
hald þeirra og björgunarskip við
Austurland. Þá verða og á þing-
inu fluttar skýrslur og erindi um
nýjustu framfarir í björgunarmál
um, öryggistæki smáskipa og
flugtækni í þágu slysavarna.
í sambandi við þetta níunda
landsþing Slysavarnafélags ís-
lands, minnist það einnig 30 ára
afmælis síns og starfsemi sinnar
á umliðnum árum. Hefur félagið
í því tilefni gefið út myndarlegt
afmælisrit. Þá verða og á þessu
þingi 11 manns gerðir heiðurs-
félagar Slysavarnafélags íslands
og afhent heiðursskjöl.
Óþurrkalánin
FJÁRVEITINGANEFND Al-
þingis hefur nú f jallað um tillögu
þeirra Ingólfs Jónssonar og Sig-
urðar Ó. Ólafssonar um eftirgjöf
óþurrkalána. Stjórnarliðar í
nefndinni vilja láta afgreiða til-
löguna með rökstuddri dagskrá,
en Sjálfstæðismennirnir í nefnd-
inni vilja láta samþykkja hana.
Frá málinu verður nánar sagt
síðar.
Seinagongui í nigreiðslu móln
Á FUNDI sameinaðs Alþingis í
gær kvaddi Bjarni Benediktsson
sér hljóðs utan dagskrár og
minnti á 3 tillögur, sem hann
flytur einn eða með öðrum og
ekki hafa verið afgreiddar úr
nefndum, þótt rúmur timi hafi
verið til að athuga málin. Hér er
um að ræða tillögur um að reisa
myndastyttu af Ingólfi Arnarsyni
í Noregi, gefa út skýrslu Samein-
uðu þjóðanna uin Ungverjalands-
málið, athuga, hver kostnaður
muni verða við flutning mennta-
skólans á Laugarvatni að Skál-
holti, og loks er tillaga um end-
urskoðun á starfsháttum stjórn-
arráðsins. 'Énnfremur minnti
Bjarni á, að enn hefur ekki ver-
ið kosin sú þriggja manna undir
nefnd, utanríkismálanefndar, sem
skv. þingsköpum skal vera til
ráðuneytis um utanríkismál.
Magnús Jónsson kvaddi sér
einnig hljóðs og spurði, hvers
vegna enn hefði ekki verið kos-
ið í raforkuráð.
Forseti kvaðst koma athuga-
semdum Bjarna á framfæri við
formenn viðkomandi nefnda. Raf
orkuráðskosningunni kvað hann
hafa verið frestað nokkrum sinn-
um vegna óska þar að lútandi,
— láðst hefði að ganga úr skugga
um, hvort hana hefði mátt hafa
á þessum fundi, en hún yrði sett
á dagskrá næsta fundar Samein-
aðs Alþingis.