Morgunblaðið - 10.10.1958, Blaðsíða 8
t
MORCU1VRL4Ð1Ð
"Föstudagur 10. okt. 1958
Sigur lýðræðissinna í Dagsbrún
er sigur reykvískra verkamanna
Kommúnistastjórn Alþyðusambands-
ins hefur brugðizt trausti
íslenzks verkalýðs
A SUNNUDAGINN kemur lýkur kosningu fulltrúa til Al-
þýðusambandsþings. Morgunblaðið hefir snúið sér til nokk-
urra verkamanna í Dagsbrún og spurt þá um álit þeirra
á núverandi stjórn félagsins og starfsemi fulltrúa þess inn-
on Alþýðusambandsins. Einnig ræða þeir ýmis hagsmuna-
mál verkamanna almennt eins og fram kemur í svörum
þeim, sem hér fara á eftir.
Umhyggja komm-
únista er
misjöfn
Halldór Runólfsson, starfsmað-
ur hjá Hitaveitunni, segir:
Mér finnst, að verkalýðsfélög
eigi að vera alveg utan við póli-
tík. Þeirra verkefni er fyrst og
fremst að vinna að hagsmunamál
um verkamanna, en þá fyrst geta
þau helgað sig því hlutverki. ef
þau eru óháð stjórnmálaflokk-
um. Og sízt af öllu má nota
verkalýðsfélögin sern baráttu-
tæki einum flokki til framdrátt-
ar eins og kommiinistar hafa
gert frá fyrstu tíð og fram á
þennan dag.
Kommúnistar hafa löngum
verið margorðir um umhyggju
sína fyrir verkamönnum. Við
verðum misjafnlega mikið varir
við þessa umhyggju. í síðustu
kjarabaráttu fór ekki mikið fyr-
ir henni, þegar kommunistastjórn
in í Dagsbrún beið með að semja
fram á haust. Hins vegar bera
þeir mikla umhyggju fyrir okk-
ur verkamönnunum þegar þeir
þurfa að nota félagsskap okkar í
pólitísku hagsmunaskyni. Komm
únistar hafa verið allt of lengi
við völd í Dagsbrún. Þeir eru
farnir að halda að þeir geti boðið
verkamönnum hvað sem þeim
þóknast, án þess að gera nokkuð
fyrir þá í staðinn. Sem betur fer
eru augu æ fleiri verkamanna að
opnast fyrir þeim hráskinnaleik,
sem kommúnistar leika með sam-
tök okkar.
Ein misnotkun þeirra á Dags-
brún kom fram í hinu alræmda
aukameðlimakerfi Dagsbrúnar-
stjórnarinnar. Fjölmargir menn,
sem hafa allt framfæri sitt af
verkamannavinnu, en eru í skóla
hluta úr árinu, fá að greiða
fullt félagsgjald, en njóta engra
réttinda. Þetta aukameðlimakerfi
ætti alls ekki að vera til, að
minnsta kosti ekki eins og það
er notað.
Alþýðusamtökin úr
höndum
komm-
únista
V
Magnús Hákonarson, starfs-
maður hjá Eimskip, segir: Gagn-
rýni min á Dagsbrúnarstjórnina
beinist fyrst og fremst að óorð-
heldni og gífuryrðum í sambandi
við hagsmunamál verkalýðsins.
Þessi framkoma kommúnista-
stjórnar Dagsbrúnar, hefur ýtt-
mér út á þá braut, að stuðla að
því af fremsta megni, að þeir
verði útilokaðir frá stjórn félsgs-
ins. Sem betur fer er einræðis-
vald þeirra ekki eins sterkt og
þeir mundu vilja og þeir eiga
ekki jafnmiklu fylgi að fagna
meðal verkamanna og þeir vilja
vera láta.
Sem dæmi um heilindj Dags-
brúnarstjórnarinnar í garð verka
manna má minna á, er þeir settu
fram kröfuna um 30% kaup-
hækkun til handa Dagsbrúnar-
vantar
strax á reknetabát frá Hafnarfirði.
Upplýsingar í síma 50165.
Innheimtustarf
Röskur piltur 15—17 ára óskast til innheimtu-
starfa strax. Þarf að vera vanur reiðhjólum með
hjálparvél. — Gott kaup.
Umsóknir merktar: „Innheimtustarf — 7938“
sendist blaðinu fyrir n.k. mánudagskvöld.
Sendisveinn
óskast fyrrihluta dags
^rentsmiðjan Hólar hf.
Þin"holtsstræti 27
mönnum 1955. Þeir stöppuðu stál
inu í félagsmenn með því að full
yrða að þetta væru sjálfsagðar
réttlætiskröfur, sem ekki yrði
hvikað frá. Það var háð verkfall
um þessar kröfur, en að lokum
sömdu kommúnistar um 6% kaup
hækkun og áttu síðar beina hlut-
deild að því að taka þessi um-
ræddu 6% af verkamönnunum
aftur. Þetta eru vinnubrögð, sem
geta ekki samræmzt mínum
þankagangi.
Þá langar mig til að minna
á viðbrögð Dagsbrúnarstjórnar-
innar gagnvart núverandi ríkis-
stjórn, sem lofaði gulli og græn-
um skógum, en gefur nú steina
fyrir brauð í þess orðs þyngstu
og átakanlegustu merkingu. Ef
kjarabaráttan á að miðast við
hvað verkamönnum er fyrir
beztu, og maður skyldi halda
að hún ætti að miðast við
það, þá mega samtök verka-
manna ekki vera háð því,
hverjir fara með völdin í land-
inu. Hér að framan hef ég í stuttu
máli fært fram helztu rökin fyrir
því, að ég tel að alþýðusamtökin
eigi ekki að vera í höndum komm
únista.
Aldrei góðs að vœnfa
af komm-
únistum
Steinberg Þórisson, starfsmað-
ur í Landsmiðjunni, segir:
Það er verkamönnum nauðsyn,
að lýðræðissinnar nái yfirráðum
í Dagsbrún. Þeir myndu halda
miklu betur á málum félágsins,
bæði gagnvart verkamönnum og
landinu í heild. Maður þekkir
vinnubrögð kommúnista alltof
vel til að treysta þeim til nokk-
urs hlutar. Þeir tala mikið, satt
er það, en það vill bara verða
minna úr framkvæmdunum hjá
þeim.
Nú eru þeir að hæla sér af 9%
kauphækkunum, en gleyma jafn-
framt, að þegar núverandi rík-
isstjórn tók við völdum, var
hennar fyrsta yerk, að fá þessa
sömu menn til að stela af okkur
6% kauphækkun. í sambandi við
þessa síðustu samninga má einn-
ig benda á, að síðan þeir voru
gerðir hafa enn orðið hækkanir.
Verðbólguskrúfan, sem hefur
hlotizt af „bjargráðum" stjórn-
arinnar heldur enn áfram og þar
virðist ekkert lát á. Með hverj-
um mánuð sem líður verður æ
minna úr laununum. Því fer viðs
fjarri, að hagur okkar verka-
manna hafi batnað við tilkomu
þessarar stjórnar „vinnustétt-
anna“. Hann kefur stórum versn-
að.
Það er heldur aldrei góðs að
vænta af kommúnistum hvorki
fyrir verkamenn ná aðra. ASÍ
nota þeir til að berjast fyrir hags
munum flokks síns í stað þess að
berjast fyrir hagsmunum verka-
manna. Kjarabaráttan á að mið-
ast við hagsmuni verkamanna á
hverjum tíma, en ekki vera háð
því hverjir erU í ríkisstjórn.
Stjórn kommúnista
hefur ver-
ið einrœði
og ofríki
Eysteinn Guðmundsson starfs-
maður Slippfélagsins segir m.a.:
Það er öllum ljóst, að komm-
únistar hafa á undanförnum ár-
um notað Dagsbrún og önnur
verkalýðsfélög, sem þeir hafa
ráðið, í pólitískum tilgangi. Þeir
hafa notað Dagsbrún til þess að
reyna að halda lífinu i ríkisstjórn
inni, sem öllum hefur brugðizt.
Stjórn þeirra í Dagsbrún hefur
verið einræði og ofríki.
Þannig hafa kommúnist-
ar gert allt, sem í þeirra valdi
hefur staðið til þess að meina
ungum mönnum að ganga í Dags-
brún og með ýmsum brögðum
færzt undan því að setja þá á
félagsskrá. En gömlu kommún-
istum, sem löngu eru hættir að
starfa í atvinnugreinum Dags-
brúnarverkamanna, er haldið á
félagsskrá og kjörskrá. Svona eru
starfsaðferðir kommúnista. Það
hefur sýnt sig, að þeir eru skeyt-
ingarlausir um hag verkamanna,
jafnskeytingarlausir og vinir
þeirra í járntjaldslöndunum —
þar sem verkföll eru bönnuð og
verkamaðurinn »ýtur engra rétt-
inda. Það var líka fyrsta vérk
kommúnista í ríkisstjórninni að
binda kaup verkamanna, ef þeir
fá meiri völd — þá verður næsta
skrefið að banna verkföll. Þorri
ungra Dagsbrúnarmanna hefur
skilið þessa hættu, sem okkur
stafar af kommúnistum, en enn
eru of margir skeytingarlausir,
sem hugleiða ekki málin, eru á-
hugalausir og láta sér í léttu rúmi
liggja hverjir stjórna Dagsbrún.
Allir lýðræðissinnaðir Dagsbrún-
arverkamenn taka nú höndum
saman og útlægja þessa komm-
únísku einræðisseggi, sem nota
samtök okkar til þess að reyna
að ræna okkur frelsinu.
Hið góða sigrar að
lokum
Sigurður Magnússon, frá Star-
dal, segir: Það er misreiknað
dæmi, að gera alþýðusamtökin
að einum helzta vettvangi stjórn-
málabaráttunnar, eins og núver-
andi stjórn ASÍ hefur gerl. Ef
lýðræði á að vera í landinu, verð-
ur sá maður eða þau félagásam-
tök, sem fólkið stendur með. að
ráða. Þeir, sem stjóx-na kjara-
baráttu verkamanna, verða að
hafa hreinan skjöld og vinna fyr-
ir opnum tjöldum. Kjarabaráttan
á ekki að miðast við hver fer
með völdin í landinu, eins og
kommúnistar hafa ætíð gert. Þeir
hugsa ekki um hagsmuni oklcar
verkamanna, ef annað kemur
pólitískum forkólfum þeirra bet-
ur.
í kjarabaráttunni á það að ráða
úrslitum hvað hægt er að spenna
bogann hátt án þess að atvinnu-
örygginu sé teflt í hættu. Það
skiptir ekki öllu máli hvað marg-
ar krónur maður fær, heldur
hver kaupmáttur launanna er,
hvað þjóðfélagið getur borið og
hvað er öllum fyrir beztu. Þetta
sjónarmið hafa kommúnistar
aldrei viljað fallast á, enda hafa
þeir löngum látið sig litlu skipta
hver raunveruleg afkoma verka-
manna er, ef þeir aðeins hafa get-
að haft þá að ginningarfíflum
til framdráttar óheillastarfsemi
sinni.
Það er mál til komið að leysa
kommúnista af í Dagsbrún. Það
þarf að fá stjórn fyrir félagið,
skipaða ábyrgum mönnum, sem
vinna fyrir alþjóð. Þá er það eigi
síður nauðsynlegt að stéttarlega
traustir menn fari með umboð
félaganna á þingí ASÍ. En jafnvel
þó að við vinnum ekki sigux að
þessu sinni sem við þó getum
með nægilega samstilltu átaki,
gerum við það fyrr eða síðar. Við
verður að herða róðurinn slíkt
sem við getum. Hann verður ailt-
af þungur þangað til við erum
komnir í höfn, en það munum við
gera fyrr eða síðar, því að góður
málstaður sigrar alltaf að lokum.
Hve lengi geta smœrri verkalýðs-
félögin treyst forystu Dagsbrúnar?
ÞJOÐVILJINN hefur á engan
hátt gert tilraun til þess að bera
af kommúnistunum í Dagsbrún
þá ásökun, að með ábyrgðar-
lausri framkomu sinni í samn-
ingamálunum, hafi þeir orðið
þess valdandi, að verkalýðsfélög-
in höfðu ekki með sér samstöðu
á svipaðan hátt og oft áður hefur
reynzt vel. Með þessu framferði
kommúnistanna í Dagsbrún hafa
þeir haft af öðrum verkalýðsfé-
lögum nú um þriggja mánaða
skeið 914% kauphækkun.
Þessa dagana þrástaglast Þjóð-
viljinn á því, sem hartn nefnir
„6% mennina“ og á hann þar
sjálfsagt við forystumenn þeirra
verkalýðsfélaga, sem sömdu um
2—6% kauphækkanir og fleiri
kjarabætur í sumar áður en
Dagsbrún undirritaði sína samn-
inga. Vill Þjóðviljinn með þessu
hælast um yfir þessu. En Þjóð-
viljamenn gæta þess ekki í ákafa
sínum, að þeir hitta þar ekki síð-
ur fyrir sína eigin menn, komm-
únista, sem hafa forystu ýmissa
þeirra félaga, sem gerðu samn-
inga sína fyrr á þessu sumri. Hér
í blaðinu voru í gær nefnd nöfn
10 formanna kommúnista í verka-
lýðsfélögum, sem samið höfðu á
undan Dagsbrún. Þar á meðal
voru nöfn formanna, sem ekki
höfðu samið um 6% heldur 5—
5V2%. Má þar t. d. nefna Snorra
Jónsson, formann Félags járn-
iðnaðarmanna, sem samdi um
514%, og Guðnýju Jónsdóttur,
formann Félags starfsfólks í veit-
ingahúsum, sem samdi um 5%.
Hvers vegna skýrir Þjóðviljinn
ekki frá þessu?
Sú staðreynd stendur ó-
högguð, að það var stjórn
Dagsbrúnar, sem rauf elningu
verkalýðsfélaganna í sunxar
og hafði þannig af meðlimum
annarra verkalýðsfélaga 914%
kauphækkun í þrjá mánuði.
Er þetta ekki nægilega ljóst
dæmi um það, hvernig Dagsbrún,
undir stjórn kommúnista, hefur
brugðizt forystuhlutverki sínu?
Geta önnur verkalýðsfélög treyst
Dagsbrún í framtíðinni? Nei,
svo sannarlega verður ekki hægt
að ætlast til þess að svo verði, á
meðan stjórn Dagsbrúnar er jafn-
ráðþæg flokksforystu kommún-
istaflokksins og hún er nú.