Morgunblaðið - 11.12.1958, Blaðsíða 10

1U
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 11. des. 1958
Formaður stjórnar L. H., Steinþór Gestsson, Hæli, og forseti
Islands, Ásgeir Asgeirsson, ræðast við á landsmóti hestamanna
á Þingvöllum sl. sumar.
Frá ársþingi Landssambands hestamanna:
Stórhœtta stafar af laga-
ákvœðinu um að hesta-
menn skuli víkja til hœgri
NÍUNDA ársþing Landssam-
bands hestamannafélaga var
haldið í Reykjavík dagana 22. og
23. f. m. Þingið sátu 34 fulltrúar
frá nær öllum hestamannafé-
lögum landsins. Margir fulltrú-
anna voru langt að komnir t. d.
austan af Héraði og austan frá
Vík í Mýrdal. Þingforsetar voru
kjörnir þeir Þorlákur Ottesen,
Reykjavík, og Kristinn Hákonar-
son, Hafnarfirði, og ritarar Ari
Guðmundsson, Borgarnesi, og
Vignir Guðmundsson, Akureyri.
Fyrri dag þingsins voru fram-
söguræður fluttar og málum vís-
að til nefnda. Að framsöguræð-
um loknum fyrri daginn var
sýnd kvikmynd frá landsmóti
hestamanna í sumar. Myndina
hafði Vigfús Sigurgeirsson tekið.
Síðari daginn voru tillögur
nefnda ræddar og afgreiddar.
Reiðvegir lagðir í þéttbýli
M. a. var samþykkt eftirfar-
andi ályktun: Ársþingið telur, að
breyting sú, sem í framkvæmd
er komin með hinum nýju um-
ferðarlögum um, að hestamenn
skuli víkja á hægri vegarbrún,
sé stór afturför og stofni til stór-
hættu í umferðinni. Fól þingið
sambandsstjórn sinni að fá þessu
þegar breytt til hins fyrra horfs.
Jafnframt skoraði þingið á vega-
málastjóra að hlutast til um, að
lagðir yrðu reiðvegir einkum í
þéttbýli og nágrenni þess.
Samhljóða samþykkt var gerð
um að skora á Búnaðarþing að
beita sér fyrir því, að núgild-
andi lögum um útflutning hrossa
verði breytt þannig, að útflutn-
ingur hrossa verði leyfður allt
árið, aldurshámark á útfluttum
hrossum verði fellt niður og á-
kvæði laganna um bann við út-
flutningi kynbótagripa verði gert
framkvæmanlegt með ákvæði
um forkaupsrétt ríkisins á grip-
um þessum.
Reiðskáli verði stofnaður
Einnig var samþykkt á þinginu
að vekja athygli Búnaðarþings á,
að nauðsynlegt sé, að hér verði
komið upp fullkomnum reiðskóla
samhliða ræktun og notkun ís-
lenzka reiðhestsins erlendis í
þeim tilgangi að tryggja forystu
íslendinga í þessum efnum. Verði
reiðskóli þessi sjálfstæð stofnun,
rekinn af ríkinu og staðsettur í
næsta nágrenmi Reykjavíkur.
★
Þingið fól stjórn L. H.: Að
beita sér fyrir því, að tamninga-
stöðvar verði reknar sem víðast
bæði á vegum hestamannafé-
laga, skóla og annarra, sem á-
stæður hafa til þess; að vinna að
því, að ráðinn verði reiðskóla-
kennari á vegum fræðslumála-
stjórnarinnar, sem verði að öðr-
um þræði erindreki L. H.
ÞEIR sem hafa gaman af ferða-
bókum eiga þess nú kost, að bæta
í safn sitt einni ágætri bók, í þeim
flokki. Hún heitir Gull og grænir
skógar, eftir danska ferðalanginn
og landkönnuðinn, Jörgen Bitsch,
og er nýlega komin út á vegum
bókaútgáfunnar Skuggsjár, í þýð
ingu Sigvalda Hjálmarssonar.
Höfundur bókarinnar hefur
farið víða um heim og kannað
ýmsar furðuslóðir. í þessari bók
segir hann frá ferðum sínum um
frumskóga Suður-Ameríku, þar
sem margir könnuðir hafa týnt
lífinu, m. a. Fawcett ofursti, sem
fór þangað árið 1925, til að leita
„hins týnda heims“, en týndist
sjálfur og hefur eigi sézt síðan.
Sá sem lagði af stað til þess að
leita ofurstans, varð að snúa við,
því að öðrum kosti hefðu Indíán-
arnir séð um að hann og menn
hans kembdu ekki hærurnar.
Samt fór Jörgen Bitsch einn um
þessar slóðir og komst til baka
heilu og höldnu.
Bókin hefst á skemmtilegri lýs
ingu á höfuðborg Brazilíu — Rio
de Janeiro — og umhverfi henn-
ar, þar sem „áhorfandinn stend-
ur á öndinni" og „fegurðin verð-
ur honum ofviða“ í fyrsta sinn
sem hann lítur alla þá dýrð. Líka
er einkar skemmtileg lýsing þar
á seinagangi í afgreiðsluháttum
og allri fyrirgreiðslu hins opin-
bera, sem hlýtur jafnvel að ganga
fram af okkur Íslendingum!
Stjórninni var einnig falið að
afla nauðsynlegra leyfa til að
halda megi í framtíðinni lands-
mót að Skógarhólum við Þing-
velli. Jafnframt æskti þingið
þess, að stjórnin leitaði samstarfs
við önnur félagssamtök s. s.
U. M. F. í., landsmálafélög o. fl.
í þeim tilgangi að semja við
dómsmálastjórn landsins um
tryggingu fyrir viðunandi lög-
regluaðstoð á útisamkomum gegn
hóflegu verði.
Auk þessa voru gerðar ýmsar
samþykktir um félagsmál sam-
bandsins.
, ★
I stjorn sambandsins voru
kosnir til næstu þriggja ára þeir
Sigursteinn Þórðarson, Borgar-
nesi, og Jón Brynjólfsson, Reykja
vík. Formaður sambandsstjórnar
er Steinþór Gestsson, Hæli.
Því næst segir höfundurinn frá
I ferð sinni um Dauðafljót, sem
I liggur að Xingúlandi, en „þaðan
I kemur enginn aftur“, var áður
sagt. Og áfram heldur ferðin,
unz komið er í land Tapirape-
Indíána, sem kváðu ' „vafalítið
vera lötustu mannverur jarðarinn
ar“, og áfram er haldið inn í
byggðir Awattí-Indíána, sem lítið
dálæti hafa á hvítum mönnum,
af góðum og gildum ástæðum,
enda sýndist Bitsch þeir ekki
árennilegir við fyrstu kynni. í
þeim kafla segir frá furðulegum
hlutum, m.a. „hátíð hinna dauðu".
Þá mun líka mörgum þykja mat-
ur í kaflanum um „Borg gúmæð-
isins“, heimsborgina í frumskóg-
inum, þar sem dýrasta hljómleika
höll heimsins var reist, með
stjörnuhvelfingu og hvolfþaki í
öllum regnbogans litum. Þar voru
eitt sinn fleiri milljónamæring-
ar en í nokkurri annarri borg —
menn, sem gáfu börnum sínum
leikföng úr gulli, greiddu ótrú-
legar frjárhæðir fyrir skemmti-
krafta frá öðrum heimsálfum og
senda þvott sinn til Evrópu.
Þá má nefna kaflann um bar-
daga höfundarins, upp á líf og
dauða, við kyrkislönguna ógur-
legu, sem getur gleypt fullorðinn
mann án þess að hiksta, læðist
að bráð sinni í ám og fenjum og
molar í henni hvert bein áður en
hún gleypir hana. Ekki má
gleyma lýsingunni á landi hinna
fornu Inka, hinum sorglegu af-
drifum þeirrar merku menning-
arþjóðar, eyðingu óbætanlegra
listaverka, svikum og blóðsúthell
ingum, sem eru ein mesta svívirð-
ing mannkynssögunnar. Það er
alltaf heillandi lestrarefni, sem
tekst að tína saman úr sögu þess-
ara sólar-barna, áður en hin svo
kallaða menning réð niðurlögum
þeirra.
Enn er margt ótalið, svo sem
ferð um forna grafreiti, frésögn
um beinagrindur risakynstofns,
sem þarna hefur átt heimkynni,
rústir sólmusterisins fræga, sem
allt var lagt gulli að innan, rústir
konungshallarinnar í Cuzco, þar
sem stór líkneski úr gulli og silfri
voru meðal annars skrauts og
táknmynda. Ennfremur segir frá
ógrynni smærri fornminja, sem
hægt er að tína upp eins og steina
í jörðu. Þá er og lýsing á útfar-
arsiðum Inka, trúarathöfnum o.fl.
Ekki má heldur gleyma ferð höf-
undarins inn í land Hausaveiðar-
anna, sem helltu bræddu gulli of
an í Spánverja og sögðu að með
því móti einu yrði gullþorsta
þeirra svalað. Þeir safna höfðum
óvina sinni, flá af þeim húðina
og fylla hana svo upp með sér-
stökum hætti. — Skógarbúar eru
heitir bæði í hatri og ást — en
um ástir þeirra fjallar einn kafli
bókarinnar.
Frásögn höfundarins er öfga-
laus, engar æsandi skrumskæl-
ingar sem vakið gætu vantrú
lesandans á sannleiksgildi bókar-
innar. Hann trúir höfundinum og
ferðast með honum, fullur áhuga
strax frá upphafi. Þeir verða
góðir kunningjar og ferðafélagar.
Þýðing Sigvalda Hjálmarssonar
er á góðri íslenzku. Myndirnar í
bókinni fallegar og vel gerðar.
Víglundur Möller.
Rangæingafélagib
á Selfossi
SELFOSSI, 8. des. — Síðastliðinn
laugardag var stofnað hér á Sel-
fossi Rangæingafélag fyrir Rang-
æinga búsetta á Selfossi og í ná-
grenni. Stofnendur voru 70.
í stjórn voru kosnir: Hjalti
Þórðarson, skrifstofustjóri, for-
maður, Sigurður Guðmundsson,
trésm., gjaldkeri, frú Guðfinna
Jónsdóttir, ritari, og meðstjórn-
endur, Auðunn Pálsson og Krist-
ján Gíslason.
Var mikill áhugi á fundinum
um félagsstofnun þessa. Er þetta
fyrsta átthagafélag, sem stofnað
er í Árnessýslu. — G. Ó.
,,Gull og grœnir skógar"
ferðabók eftir Jörgen Bitsch
Nýtt
Nýtt
MATROSAFÖT
ERU
JÓLAFÖT
MATROSAFÖT
— H V I T —
Verð kr. 225,00
Vandað efni
Vandaður frágangur
Verð frá kr. 495,00
SKÍÐI
og allskonar skíða- og
ferðaútbúnaður
T e r y 1 e n r
SLIFSI
og aðrar gerðir
í fjölbreyttu úrvali.
GOLF-SKYRTAN
fæst aðeins hjá
L.H. MULLER
Verð kr. 185,00
Margir litir
Allar stærðir
Mismunandi
ermalengdir.
C6LF.
SKVRTÖR