Morgunblaðið - 09.04.1960, Blaðsíða 15

Laugardagur 9. apríl 1960
MORGUNBLAÐIÐ
15
Á ÖLLUM stærri rannsóknar-
stofum í heiminum starfa fag-
lærðir menn í ævagamalli list
grein, sem nútímavísindi geta
ekki án verið. Það er gler—
blástur.
Gler er mikið notað við vís-
indarannsóknir, því að þannig
verður bezt tryggt, að niður
stöður þeirra verði áreiðan-
legar og nákvæmar. Ástæðan
þeir að færa sér í nyt hina
dýrmætu eiginleika glersins.
Þeir söguðu glerið niður og
hjuggu það í búta og flögur af
þeirri lögun, sem hentaði
þeim, og notuðu ti’l þess hluta
úr hreindýrshorni, en til hlífð
ar höndunum höfðu þeir
slönguskinnsbúta.
Sögur herma, að maðurinn
hafi fyrst lært að búa til gler,
því, að gler verður til, þegar
sandur og sódi eru brædd
saman við geysimikinn hita.
Listgrein glergerðarmanna
nær aftur til ársins 5000 f. Kr.,
þegar fyrsta glerið, sem gert
var af manna höndum, var
.notað til að húða leirkúlur.
Egyptar urðu svo leiknir í
glergerðarlistinni, að þeir
gátu skorið til hart, marglitt
gler og notað það í skart-
gripi. Þeir voru og fyrstir til
að búa til glerílát.
Kringum 300 f. Kr., var
fundin upp glerblásturspípan,
og varð hún til þess að marg-
ar nýjar leiðir opnuðust í gler
iðnaðinum. Þegar komið var
fram á 16. öld, var glerblást-
urinn orðinn arðvæn iðngrein.
Það var t. d. fyrsta iðngreinin
í Ameríku, því að landnemar
snemma á 17. öld fluttu með
sér kunnáttu vestur yfir hafið
og ö'll tæki, sem til þurfti.
Enn í dag er list glerblás-
aranna svo að segja óbreytt.
Þess er að vísu krafizt af
þeim, sem vinna við vísinda-
rannsóknarstofur, að þeir
kunni að búa. til glerílát og
glös af mörgum gerðum, en
áhöldin, sem þeir vinna með,
eru fá og einföld eins og hjá
forfeðrum þeirra, þótt þeir
hafi orðið margs vísari af
reynslunni.
Við rannsóknarstofu Johns
Hopkins Háskóla starfar gler-
blásari, eins og við flestar
aðrar menntastofnanir, sem
fást við vísindarannsóknir.
Hann heitir John Lehman og
— notuð í nútímavísindum
fyrir því er sú, að glerið hefur
einn sérstæðan eiginleika —
það þolir ryð. Gler getur verið
þannig, að það leysist ekki
upp og óhreinki ekki efni, sem
snerta það. Ennfremur hafa
venjulegar ' sýruupplausnir
engin áhrif á það.
Saga glersins nær lengra
aftur í tímann en saga mann-
kynsins sjálfs. Á forsöguieg-
um timum höfðu menn fundið
gler, sem náttúran sjálf hafði
búið til, og um síðir lærðu
þegar fönískir farmenn urðu
skipreka og lentu á sendinni
strönd. Þeir komu sér upp
hlóðum til að elda sér mat
og notuðu köggla af pottösku
(sódíum karbonat) til að
styðja við matarpottana. Er
þeir höfðu matazt lögðust
þeir fyrir og sofnuðu. En þeg-
ar þeir vöknuðu aftur og
gengu að hlóðunum, fundu
þeir gljáandi, stökkt efni, sem
runnið hafði út undan eld-
inum. Þannig komust þeir að
faðir hans og afi voru báðir
glerblásarar og sömuleiðis
bræður hans tveir. Glerblást-
urinn lærðu þeir í bernsku.
Það er í sjálfu sér ótrúlegt,
að við höfum þörf fyrir hand-
iðnaðarmenn á þessari öld
sjálfvirkninnar, þegar vél-
arnar hafa leyst mennina af
hólmi í svo mörgum greinum.
En þarfir vísindanna eru óút-
reiknanlegar.

— Happdrætti
Framh. af bls. 10
31194 31490 31592 31681 31690
31754 31808 31839 31843 31961
32059 32074 32113 32160 32562
32567 32619 32636 32638 32660
32707 32993 33019 33024 33098
33145 33187 33309 33428 33492
33595 33604 33663 33733 33754
33923 33992 34044 34114 34187
34360 34377 34386 34436 34513
34536 34559 34593 34619 34652
34700 34704 34739 34841 34903
35039 35111 35148 35149 35154
35319 35331 35482 35503 35522
35535 35608 35617 35646 35713
35733 35740 35745 35982 36038
36050 36113 36159 36293 36429
36548 36586 36598 36966 37115
37156 37293 37347 37542 37618
37862 37907 37953 38036 38039
38064 38095 38136 38397 38590
38647 38715 38870 38871 38875
38894 38930 39013 39115 39165
39272 39325 39406 39519 39630
39795 39813 39890 39913 39947
40136 40191 40330 40336 40363
40520 40522 40548 40630 40845
40870 41039 41128 41162 41252
41266 41327 41364 41499 41501
41549 41631 41647 41681 41710
41755 41995 42103 42307 42371
42411 42695 42813 42870 42885
42897 43522 43568 43575 43719
44013 44086 44173 44266 44282
44611 44656 44735 . 44745 44750
44925 44934 44995 45162 45194
45212 45332 45362 45410 45551
45586 45608 45641 45703 45866
46057 46411 46544 46933 47294
47383 47392 47633 47680 47702
47825 47895 48253 48301 48326
48375 48581 48628 48738 48784
48844 48886 49126 49151 40209
49210 49304 49388 49392 49408
49491 49503 49524 49622 49650
49691 49716 49757 49954 49973
50071 50168 50309 50326 50501
50505 50628 50750 50877 51004
51116 51187 51235 51252 51452
51509 51527 51622 51648 52026
52042 52054 52059 52145 52146
52275 52321 52330 52422 52583
52681 52720 52836 52892 52900
53106 53127 53239 53282 53293
53409 53487 53509 53610 53656
53714 53742 54026 54048 54064
54080 54244 54340 54341 54476
54478 54661 54662 54693 54754
54777 54805 54853 55223 55249
55272 55340 55499 55532 55575
55793 55895 55899 55971 56093
56155 56179 56397 56409 56491
56503 56538 56913 56559 57088
57141 57202 57366 57491 57580
57592 57724 57734 57765 57891
57899 57944 57980 58083 58142
58269 58273 58325 58387 58419
58519 58542 59111 59147 59175
59292 59359 59387 59576 59599
59633 59721 59726 60002 60069
60100 60121 60174 60191 60223
60234 60327 60340 60525 60529
60568 60595 60598 60974 61022
61071 61310 61446 61507 61623
61754 61778 61973 62063 62241
62330 62554 62565 62615 62659
62822 62851 62932 62963 63033
63192 63275 63286 63293 63303
63396 63461 63656 63663 63725
63761 63870 64035 64130 64220
64248 64353 64399 64400 64407
64546 64863 64896 64935 64958
64959 64982 64993
(Birt án ábyrgðar).
Einbýlishús
við Ásvallagötu er til sölu. I risi eru 5 herb. (þar af
2 lítil) og 2 herbergi í kjallara, geymslur og þvotta-
hús. Á hæðinni 2 stofur og eldhús. — Tveir samstæð-
ir bílskúrar, hentugir fyrir atvinnurekstur, fylgja
eigninni. ■— Semja ber við undirritaðan:
EGILL SIGURGEIRSSON hrl.,
Austurstræti 3 — Sími 15958
Afurðaverð
MYKJUNESI, marz. — Hér er
hver dagurinn öðrum blíðari,
stöðug hlýindi og suma daga regn
skúrir sem á vordegi. Ekki hefur
frétzt annað en að fénaðarhöld
séu góð. Þó mun aðeins hafa bor-
ið við að ær dræpust úr fóður
eitrun af votheyi en .ekki hafa
teljandi brögð verið að því, enda
ekki mikið um það hér að fé sé
gefið vothey.
Margir bjuggust við því að erf-
itt yrði að fóðra á heyjunum frá
sl .sumri, þar sem þau voru víða
mjög úr sér sprottin óg sums-
staðar líka hrakin, þar af leið-
andi hætt við miklu efnistapi.
Sjálfsagt eru heyin viðast hvar
heldur létt, en með kjarnfóður-
gjöf virðist mega fóðra á þeim
með sæmilegum árangri. Annars
er erfiðasti hjallinn eftir og eyn-
ir mest á þegar líður að vori.
Mikið tálgast af afurðaverðinu
Þá er nú búið að finna út verð-
fil bœnda
grundvöll landbúnaðarafurða
miðað við 1. sept. sl. Án þess að
niðurstaðan verði gerð hér að um
talsefni, má varpa fram þeirri
spurningu, hvort nokkur önnur
stétt en bændur my.idu vinna
möglunarlaust í hálft ár án þess
að hafa hugmynd um hvað borið
væri úr býtum. Enda þótt gott
sé að vita hvað okkur bændun-
um er ætlað að fá fyrir fram-
leiðsluvörurnar, þá er nú hlut-
urinn sá að æði mikið vill tálg-
ast af því áður en það kemur
endanlega í hendur bænda. Ekki
er ennþá vitað hvað við Sunn-
lendingar fáum endanlega fyrir
mjólkina árið sem leið, þar sem
lokauppgjörið bíður til aðalfund-
ar M.B.F., sem venjulega er hald
inn síðari hluta marzmánaðar.
Nú munu bændur vera búnir að
fá um kr. 2,70 fyrir hvert kg. af
mjólk síðasta ár. Það er rúmlega
sá hluti er ríkið greiðir mjólk-
Framh. á bls. 19
Húseign við miðbæinn
til mála getur komið sala á húseigninni Stýrimanna-
stígur 9. — Húsið er á eignarlóð. Timburhús. Kjall-
ari, hæð og ris. — Tilboð óskast. Nánari upplýsing-
ar í síma 14280 og 13441.
Nýkomið
frá Vestur-Þýzkalandi, sérlega fjölbreytt
úrval af piastic efnum í metratali.
Mismunandi þykktir. Glæsilegt litaúrval
Verzlun B. H. BJARNASON
SIMAH; 9 37 37 — l » T9
í bakstur
Til að borða
0 PAL H.F. S I MI 24466