Morgunblaðið - 24.05.1960, Blaðsíða 12

12
MORCUHBLAÐIÐ
Þriðjudagur 24. maí 1960

TTtg.: H.f Arvakur Reykjavik
l'ramkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, simi 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði mnanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
ERU TIL BETRI
ÚRRÆÐI?
rkNEITANLEGA koma
" verðhækkanirnar á inn-
fluttum vörum og ýmissi
þjónustu, sem leiða af geng-
islækkuninni illa við menn,
einkum þessa fyrstu mánuði,
áður en gagnráðstafanir eru
farnar að hafa áhrif, svo sem
fjölskyldubætur og skatta-
lækkanir. Hins vegar er gert
ráð fyrir að þær muni bæta
svo hag þeirra, sem erfiðast
eiga uppdráttar, að kjara-
rýrnun þeirra verði hverf-
andi lítil. En eðlilegt er að
menn hugleiði, hvort aðrar
ráðstafanir en þær, sem
ákveðnar voru, hefðu verið
léttari. Stjórnarandstæðingar
berjast hatrammlega gegn
viðreinsnarstefnunni og er
því eðlilegt að menn líti til
ráðlegginga þeirra, þegar
skyggnzt er eftir því, hverra
úrræða annarra hefði verið
völ.
Um kommúnista er það að
segja, að hvergi í skrifum
þeirra vottar fyrir neinni já-
kvæðri efnahagsstefnu. Helzt
er á þeim að skilja, að allt
hafi hér verið í stakasta lagi
og engin vandi að halda
áfram, á braut hallareksturs
og skuldasöfnunar, ekki sízt
ef lántökur færu fram í aust-
urvegi. Að öðru leyti §ru svo
órökstuddar getsakir um
óhófsgróða, sem gera megi
upptækan. Þeim úrræðum
kynntust menn á tímum
vinstri stjórnarinnar og er
óþarft að eyða að þeim fleiri
orðum.
Gagnstætt kommúnistum
hafa Framsóknarmenn hins
vegar leitast við að skýra,
hvað þeir vildu gera. Þeir
segja, að hægt hafi verið að
bæta 250 millj. kr. ofan á
fyrri skattheimtu haftakerfis-
ins og þá hefði öllu veríð
borgið. Þessa staðhæfingu er
rétt að athuga nokkuð nánar.
Helzt er svo að skilja, sem
hugmyndir Framsóknar-
manna séu, að þessa skatta
hefði átt að heimta eftir svip-
uðum leiðum og áður hefur
verið aflað tekna til útflutn-
ingssjóðs. Ef það er rétt skil-
ið, þá hefðu þessir nýju skatt-
ar engan vanda leyst, því að
bótakerfið sjálft bar í sér þa
meinsemd, að það gat ekki
viðgengizt án stórkostlegrar
skuldasöfnunar erlendis. En
þar að auki er það alkunna,
að þeir skattar, sem á und-
anförnum árum hafa verið á
lagðir til að afla útflutnings-
uppbóta hafa aðeins enzt
skamma hríð og ár eftir ár
hefur orðið að bæta á nýjum
sköttum. Má því gera ráð
fyrir, að þessar 250 millj.
Framsóknarmanna hefðu að-
eins enzt út þetta ár og þá
hefði enn orðið að bæta á
skattþegnana nýrri svipaðri
upphæð.
Þegar það svo er haft í
huga, að þessi Framsóknar-
skattur mundi nema um 7000
kr. á hverja 5 manna fjöl-
skyldu eða samsvara 10—15%
kjaraskerðingu verkamanna,
þá er ólíklegt að þeir finnist
margir, sem fremur hefðu
viljað fara þá leið skottu-
lækninga. Fullyrða má að
kjaraskerðingin af völdum
gengislækkunarinnar muni
ekki verða eins mikil og sú
sem Framsóknarmenn þannig
boða, a. m. k. ekki hjá þeim,
sem erfiðast eiga uppdráttar
og hliðarráðstafanirnar
hjálpa mest.
En meginatriði þessa máls
er þó alls ekki hver leiðin
hefði verið erfiðari þessa
mánuðina, heldur hitt, hvers
vænta megi af hvorri fyrir
sig um nána framtíð. Fram-
sóknarskattarnir hefðu við-
haldið uppbótakerfinu, höft-
unum, nefndunum og allri
þeirri spillingu, sem í skjóli
þessa afturhaldsfyrirkomu-
lags hefur hér þróazt. Við-
reisnarstefnan miðar aftur á
móti að því að uppræta þetta
kerfi með rótum svo að
byggja megi upp farsælt og
frjálst þjóðfélag.
Það ber einnig að hafa í
huga, að erfiðleikarnir i
ár eru afleiðing af kjara-
skerðingu, sem orðin var
á undanförnum árum en
dulin með skuldasöfnun. Þá
kjaraskerðingu borga menn
þessa mánuðina, en þegar
þær skuldir eru að fullu
greiddar munu fljótlega fást
verulegar kjarabætur. Ein-
staklingar leggja hart að sér
til að afla sér menntunar,
byggja sér híbýli, rækta
jörð sína o. s. frv., allt í þeim
tilgangi að búa í haginn fyrir
framtíðiria. Hvers vegna
skyldi þjóðarheildin þá ekki
leggja nokkuð að sér um
skeið, þegar beinlínis er um
að tefla fjárhagslegt sjálí-
stæði þjóðarheildarinnar og
þjóðfélagsþegnanna hvers um
sig. —
UTAN UR HEIMI
Þau
sigruðu
ÞAÐ er keppikefli flestra
kvikmyndaleikara, vestan-
hafs að minnsta kosti, að
hljóta hin eftirsóttu, banda-
rísku kvikmyndaverðlaun,
Oscarsverðlaunin svonefndu,
sem veitt eru árlega fyrir leik
snilld, myndgerð, leikstjórn,
tónlist og önnur „kvikmynda-
afrek“.
Fyrir skömmu fór fram af-
hending þessara fraegu verð-
launa í Bandaríkjunum við
hátíðlega athöfn, eins og frá
hefir verið skýrt í fréttum. —
Síðustu vikurnar fyrir verð-
launaúthlutunina má jafnan
lesa spádóma hinna og þess-
ara „sérfræðinga“ í blöðum
úti um allan heim um það,
hverjir séu nú líklegastir til
að hljóta hnossið. — Stundum
reynast þeir sigursælastir,
sem sízt eru til nefndir í þess-
um „vangaveltum", en að
þessu sinni reyndust margir
sannspáir um úrslitin.
Og hér sjáið þið þau
Crönsku leikkonuna Simone
Signoret og hinn bandaríska
Charlton Heston, sem hlutu
aðalverðlaunin í ár fyrir bezt-
an ieik í aðalhlutverkum —
Signoret fyrir leik sinn í
myndinni „Room at the Top“
(Dýrkeyptur sigur; mun mynd
in hafa verið nefnd hér), og
Heston sem hlaut verðlaunin
fyrir aðalhlutverkið í hinni
frægu mynd „Ben Húr“. En t
sú kvikmynd hefir hlotið /
fleiri verðlaun af ýmsu tagi 1
en dæmi eru til áður..— Það 1
er sízt að undra þótt þau Signo
ret og Heston séu hýr á svip,
er þau „skála“ hvort fyrir
öðru með gullstyttunum sín-
um.
Viðskipti Austur- og Vestur
Evrópu vaxandi
EFNAHAGSNEFND Evrópu (EC
E) fjallaði á nýafstöðnum fundi
sínum í Genf um ýmsar hliðar
á efnahagsástandinu í Evrópu.
Nefndin komst t. d. að þeirri
niðurstöðu að viðskipti milli
landa í Austur- og Vestur-Ev-
rópu væru í stöðugum vexti. Á
árinu 1959 jukust þau um 12 af
hundraði, en verzlun Evrópurikja
við ríki í öðrum álfum jókst hins
vegar aðeins um 9 af hundraði.
Fyrir fundum lá ECE-skýrsla,
byggð á þriggja ára rannsóknum
á stálframleiðslu Evrópu. Skýrsl
an, sem er 176 blaðsíður, felur í
sér eins konar spádóm um fram-
leiðslu, sölu og notkun stáls,
annars vegar í Evrópu, hins veg-
ar í öllum heiminum, á næstu
15 árum.
IÁ 29. þingi Efnahags- og fé-
f lagsmálaráðs Sameinuðu þjóð-
anna, sem lauk fyrir skömmu í
Aðalstöðvunum í New York, var
meðal margra annarra mála
rædd ályktun sem Allsherjar-
þingið gerði, þar sem ráðið er
hvatt til að hefjast handa um
rannsókn á vandamááli dauða-
refsingar, á lögum og venjum í
sambandi við hana, og á þeim
áhrifum sem dauðarefsing eða
bann við dauðarefsingu hefur á
afbrot í ýmsum löndum. Ráðið
1 samþykkti ályktun þar sem Dag
Hammarskjöld framkvæmda-
stjóra S.Þ. er faiið að láta
gera skýrslu um málið og ef
t nauðsyn beri til hafa sam-
f kringum 1972—75 er búizt
við að framleiðsla stáls í heim-
inum verði komin upp í 630 millj.
tonn, borið saman við 272 millj.
tonn árið 1955, 192 milljón tonn
árið 1950 og 138 milljón tonn árið
1937.
í Vestur-Evrópu er búizt við
að stálframleiðslan verði komin
upp 1 161 milljón tonn eftir 15
ár, en hún var 80 milljón tonn
árið 1955. Samsvarandi tölur fyr
ir Norður-Ameríku: 160 (113 árið
1955), Sovétríkin 117 (45), önnur
lönd Austur-Evrópu 38 614),
meginland Kína og Norður-Kór-
ea 52 (3), Austur-Asía (að frá-
töldu meginlandi Kína og Norður
Kóreu) 65 (11), Mið og Suður-
Ameríka 19 (2), Kyrrahafssvæð
ið 9 (2), Afríka 8 (2), og Mið-
ráð við sérunefnd S. Þ.,
sem fjallar um hindranir afbrota
oð meðferð lögbrjóta. Þessi nefnd
er skipuð sérfræðingum. Ráðið
fór þess á leit að skýrslan yrði
tilbúin ekki síðar en árið 1962.
í þessu sambandi má nefna að
önnur ráðstefna S. Þ. um hindr-
anir afbrota og meðferð lögbrjóta
verður haldin í London í ágúst
nk Slíkar ráðstefnur eru haldn-
ar fimmta hvert ár. Meðal mála
sem rædd verða að þessu sinni
eru afbrot unglinga og afbrot,
sem eiga rætur sínar í þeim fé-
lagslegu breytingum sem nú eiga
sér stað í vanþróuðum löndum.
Þá verður einnig rætt um stöðu
betrunarhússverkamanna 1 efna-
hagslífi einstakra rikja.
austurlönd 2 (móti 0,1 árið 1955).
Fundinum var jafnframt skýrt
frá því að dregið hefði úr kola-
notkun í Evrópu síðan árið 1957.
Stafar það einkum af aukinni
notkun annarra orkulinda, eink-
um olíu og gass.
Rafmagnsnotkun Evrópu er í
vexti. Á árinu 1958 fór hún fram
úr þremur fjórðu úr milljarði
kílówatt-tíma. Fram til 1965, er
búizt við árlegri aukningu sem
nemur 9 af hundraði.
Skógar-
svæði
heimsins
Skógar heimsins verða að-
gengilegir í æ ríkara mæli eftir
því sem flutningakerfin færa út
kvíarnar, segir í „Worl Forest
Inventory 1958“, sem er nýkomin
út hjá Matvæla- og landbúaðar-
stofnun S.Þ. (FAO). Yfirlitið
tekur til 42 landa og er samið
í samvinnu við Efnahagsnefnd
Evrópu (ECE). Árið 1953 voru
47 hundraðshlutar af samanlögðu
skógasvæði heimsins tilkvæmi-
legir þ. e. a. s. nytjanlegir. Árið
1958 var þessi hundraðstala kom
in upp í 62. Þetta yfirlitsrit, sem
er hið þriðja í röðinni (hin komu
út 1948 og 1955), skýrir frá því
að þriðjungur af yfirborði jarð-
arinnar sé þakinn skógi, og að
um þriðjungur af skógum heims-
ins sé nytjaður. Skógarsvæðin
skiptast þannig: Sovétríkin 26
af hundraði, Norður-Ameríka og
af hundraði, oNrður-Ameríka og
Afríka hvor fyrir sig 17 af hundr
aði, Asía 12 af hundraði og
Evrópa 3 af hundraði.
Rannsókn á vandamáli
dauðarefsingar