Morgunblaðið - 01.06.1960, Blaðsíða 13

12
■MORGVNBLAÐIÐ
Miðvik'udagur 1. júní 1960
Miðvikudagur 1. júnx 1960
MORGVNBLAÐIÐ
13
TTtg.: H.f Arvakur Reykjavfk
Framkvæmdastjóri: Sigíús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Asknftargjald kr. 45.00 á mánuði mnanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
FRJÁLS VERZLUN
T DAG, 1. júní, ganga í gildi
* hinar nýju reglur um víð-
tækar breytingar á verzlun
og viðskiptaháttum. Skref
það, sem nú er stigið, er hið
stærsta í átt til frjálsrar verzl
unar, frá því að haftakerfið
hóf hér innreið sína á ára-
tugnum fyrir styrjöldina. Er
því ástæða til að ætla að
þessa dags verði lengi minnzt
í verzlunarsögu landsins.
Þegar rætt er um frjálsa
verzlun, hættir ýmsum til að
líta á það sem sérmál verzl-
unarstéttarinnar. En sann-
leikurinn er sá, að þó að
verzlunarstéttin óski eftir
frjálsræði til athafna og af-
reka, þá er frjáls verzlun
ekki síður til hagsbóta fyrir
allan almenning, neytend-
urna í landinu. Samkeppnin
milli kaupmanna og verzlun-
arfélaga um að bjóða sem
bezta vöru við sem vægustu
verði, leiðir til þess, að við-
skiptakjör stórbatna.
Með frjálsræði því,
sem í dag öðlast gildi, er
varðaður vegurinn til fulls
verzlunarfrelsis og lagður
grundvöllur að því, að við ís-
lendingar getum orðið hlut-
gengir í því víðtæka við-
skiptasamstarfi, sem nú er að
hefjast í Vestur-Evrópu. A
því leikur ekki minnsti vafi,
að fríverzlunarsvæðin munu
auka stórlega hagsæld þeirra
þjóða, sem þátttakendur eru,
en jafnvel þótt svo væri ekki,
þá stöndum við íslendingar
frammi fyrir þeirri alvarlegu
staðreynd, að ef við ekki bú-
um svo að efnahag okkar, að
við getum tekið þátt í þessu
samstarfi, þá hljótum við að
einangrast frá okkar elztu og
heztu mörkuðum. Af þeim
sökum hljótum við að stefna
ótrauðir að því marki að
sameinast fríverzlunarsvæð-
um V.-Evrópu. — Um leið og
verzlunarfrelsið bætir hag
almennings, þá er hitt ljóst
að menn gera meiri kröfur
til kaupmanna, en áður hefur
verið, og vel kann svo að fara
að ekki haldi allir þeir velli,
sem hagnazt hafa á hafta-
kerfinu. En við því-er ekki
nema gott eitt að segja, að
þeir hagnist, sem með atorku
og hagsýni geta boðið beztu
viðskiptakjörin, en hinir helt-
ist úr lestinni.
Því er ekki að neita, að hin
nýja skipan hefur ekki í för
með sér fullkomið verzlunar-
frelsi. Má um það deila hvort
•ekki hefði verið skynsam-
legra að stíga einu skreíi
lengra fram á veginn, en
meginatriðið er þó það, að
brautin er mörkuð og aftur
verður ekki snúið. Við losn-
um nú við innflutningsleyí-
in, fjárfestingareftirlit og
skömmtun. En áfram er gert
ráð fyrir verðlagseftirliti,
nokkrum takmörkunum á*
innflutningi, og hömlum á
gj aldeyrisviðskiptum.
Um verðlagseftirlit er það
að segja, að það kann að
þjóna einhverjum tilgangi
næstu mánuðina, eða þar til
vöruframboð verður nægilegt
til þess að hin frjálsa sam-
keppni tryggi neytendum
hagkvæmt vöruverð, en ríkis-
stjórnin hefur lýst því yfir að
þá telji hún þýðingu þess
minni. Er vonandi að ekki
líði nema skammur tími,
þangað til menn almennt
átta sig á því, að þegar vöru-
framboð er nægilegt, er verð-
Iagseftirlit ekki einungis til-
gangslaust, heldur getur það
beinlínis verið skaðsamlegt.
Verður því að gera ráð fyrir,
að þessar leifar haftakerfisins
verði einnig afnumdar með
öllu, áður en langt um líður.
Hömlur þær, sem enn eru
á innflutningi, byggjast á þvi,
að við erum tilneyddir til að
eiga vöruskipti við kommún-
istaríkin, þótt þau viðskipti
séu í mörgum tilfellum óhag-
kvæm. Á meðan við erum
háðir þeim mörkuðum, getum
við auðvitað ekki haft full-
komið verzlunarfrelsi, en
verðum að leitast við að hag-
nýta þessi viðskipti eins vel
og kostur er.
Um hitt má deila, hvort
ekki hefði verið hægt að
koma á fullkomnu frelsi til
verzlunar með gjaldeyri.
Vegna hinna háu vaxta og
þess trausts, sem efnahags-
málastefnan nýtur, er ekki
líklegt að margir sem réðu yf-
ir íslenzkum peningum, teldu
heppilegra að yfirfæra
þá til annarra landa, meðan
svo háir vextir eru hér heima.
Er því líklegt, að óhætt hefði
verið að rýmka frekara á
reglum um gjaldeyrissölu, en
nú hefur verið gert, og samt
hefði ekki þurft að óttast
fjárflótta.
En eins og áður segir, þá er
meginatriði þessa máls það,
að rétt stefna hefur verið
tekin og nú ríður á, að svo
vel takist til, að þorri manna
sannfærist um hagkvæmni
hinnar frjálsu verzlunar, svo
að aldrei þurfi aftur að búa
við höft, þvinganir, gjald-
eyrisskort og spillingu þa,
sem slíku kerfi er samfara.
43 • * *
L ]uni
dagur frjálsrar verzlunar
Hafa höftin
bætt gjaldeyris-
afkomuna?
INNFLUTNIN GSHÖFT
þau, sem afnumin verða að
mestu í dag samkvæmt
lögum þeim um innflutn-
ings- og gjaldeyrismál,
sem nýverið hafa verið
sett á Alþingi, hafa nú ver-
ið í gildi í einhverri mynd
sl. 28 ár. Á fyrri heims-
styrjaldarárunum voru að
vísu ýmsar hömlur á inn-
flutningi, en tilgangur
þeirra var eingöngu sá, að
tryggja aðflutning nauð-
synjavara meðan á styrjöld
inni stóð, og var þeim af-
létt þegar að lokinni styrj-
öldinni.
Tímabilið 1931—1939
Á því haftatímabili, sem
hófst árið 1931, hefur til-
gangur haftanna hins veg-
ar fyrst og fremst verið sá,
að draga úr halla í greiðslu
viðskiptum við útlönd. —
Þegar dæma skal um ár-
angur haftanna er því
eðlilegt að leggja það sjón-
armið til grundvallar, að
hve miklu leyti þau á
hverjum tíma hafi náð
þessum megntlganigi sín-
um og er það meginefni
þessarar greinar, að rekja
þróun gjaldeyrisafkom-
unnar á þessu tímabili.
Upphaf þessa haftatíma-
bils hófst haustið 1931, er
bannaður var innflutning-
ur á allmörgum tilteknum
vörutegundum, sem taldar
voru óþarfi.
Ástæðan til þess, að tek-
in voru þannig upp tak-
mörkuð innflutningshöft,
var sú, að gjaldeyrisaf-
koman hafði versnað mjög
af völdum heimskreppunn-
ar, en áhrifa hennar á ut-
anríkisverzlun landsmanna
tók verulega að gæta á því
ári. Árangur þessarar ráð-
stöfunar varð allhagstSeður
viðskiptajöfnuður á árinu
1932, og árið 1933 var einn-
ig jafnvægi í viðskipta-
jöfnuðinum, en árið 1934
varð aftur verulegur halli.
Ríkisstjórn sú, sem tók við
völdum sumarið 1934, og
Framsóknarflokkurinn og
Alþýðuflokkurinn stóðu
að, lét þáð því verða sitt
fyrsta verk að setja lög
um skipan innflutnings-
og gjaldeyrismála, þar
sem stórlega var hert á
höftunum. í stað þess að
innflutningshöftin höfðu
áður aðeins náð til nokk-
urra tiltekinna vöruteg-
unda, var nú heimilað að
gera allan innflutning háð-
an leyfum.
Þótt þannig væri hert
mjög á innflutningshöft-
unum frá því, sem áður
var, batnaði gjaldeyrisaf-
koman síður en svo. Er-
lendar skuldir hækkuðu á
árabilinu 1934—1939 úr
83 m. kr. í 113 m. kr.,
þannig að í lok tímabils-
ins var upphæð þeirra
orðin svipuð og allar þjóð-
artekjurnar. Þrátt fyrir
þessa auknu skuldasöfnun
varð gjaldeyrisskortur
stöðugt tilfinnanlegri,
þannig að vöntun var
jafnvel á erlendum nauð-
synjavörum um skemmri
eða lengri tíma, og það
þrátt fyrir mjög rýra kaup
getu almennings, vegna
kreppu og atvinnuleysis.
Vorið 1939 var því svo
komið að ríkisstjórn Fram-
sóknarflokksins, sem þá
sat að völdum með hlut-
leysi Alþýðuflokksins, sá
fram á það, að ef haldið
yrði áfram á sömu braut,
var ekkert frarn undan
annað en greiðsluþrot
bankanna gagnvart út-
löndum. Sá stjórnin sér
því þann kost vænstan að
hrökklast frá völdum. Var
þá mynduð þjóðstjórnin
svonefnda, sem þegar eft-
ir valdatöku sína fram-
kvæmdi 18% lækkun á
gengi íslenzku krónunnar.
Eigi verður um það sagt,
hvort sú ráðstöfun hefði að
óbreyttum aðstæðum nægt
til þess að koma á jafn-
vægi í greiðsluviðskiptum
við útlönd, þar sem seinni
heimsstyrjöldin skall á fá-
um mánuðum síðar, en við
það gerbreyttust öll við-
horf í gjaldeyrismálunum.
Tímabilið 1939—55
Gjaldeyrisvandræði þau,
sem við hafði verið að etja
á árunum 1930—39 hurfu
brátt sem dögg fyrir sólu
er hinna hagstæðu áhrifa
Gunnar Guðjónsson form. Verzlráðsins
Ur viðjum hafta
ALLIR íslendingar,
hvar í flokki sem þeir
standa, að undantekn-
um þeim sem hafa nið
urrif þjóðskipulags
vors og algjöra
heftingu athafnafrels-
is einstaklinganna að
markmiði, h a f a á-
stæðu til að fagna
þessum degi, er svo
stórt spor er stigið í
þá átt að losa þjóðina
úr viðjum hafta, sem
staðið hafa um ára-
tugi, og taka upp
frjálsa verzlun á ný.
Atburðir undanfar-
ins árs sýna, að aug'u
þjóðarinnar hafa opn-
azt og hún beitir nú
fullri sýn í þeim mál
um sem varða efna-
hagslega framtíð henn
ar. Tímabil Egilstaðasamþykkt-
anna er nú liðin saga. I þess stað
vill hún stefna að því að verða
efnahagslega fullveðja.
Þær raunsæju og alhliða að-
gerðir í efnahagsmálum, sem
hún hefur falið fulltrúum sín-
um á Alþingi og í ríkisstjórn að
framkvæma, eru sönnun þess.
— Læknisaðgerð sú sem fram-
kvæmd hefur verið á undan-
förnum mánuðum með ýmis-
legri lagasetningu, verður eng-
■nmni um landshúa sárs-
aukalaus og gengur
mjög nærri mörgum
í svip, en ekki breyt-
ir það þeirri stað-
reynd, að hjá henni
varð ekki með nokkru
móti komizt.
Af hálfu verzlunar-
stéttar landsins hefur
því verið lýst yfir við
mörg tækifæri, að
hún væri fyrir sitt
leyti reiðubúin til
þess að taka á sig þær
byrðar sem af henni
kynni að verða kraf-
izt til þess að efna-
hagskerfi landsins
mætti komast á heil-
brigðan grundvöll.
Þetta hafa ekki
verið innantóm orð.
Á hafa nú verið lagð-
ar þær byrðar að hún riðar
við, en hún möglar ekki meira
en góðu hófi gegnir. Verzlun-
arstéttin lítur fram á veginn í
trausti þess að sá alhliða bati
sem hljótast muni smám saman
af efnahagsaðgerðum þeim, sem
nú eru komnar til framkvæmda,
muni ná til hennar eigi síður
en til allra annarra ladsmanna,
jafskjótt og yfirburðir hins
frjálsa hagkerfis hafa náð að
koma í ljós-
Ólafur Björnsson
styrjaldarástandsins á ut-
flutningsverzlun lands-
manna tók að gæta. Inn-
flutningshöftum var að
vísu beitt á styrjaldarár-
unum eins og verið hafði
áður, en þeim var nú ekki
lengur beitt vegna gjald-
eyrisörðugleika, heldur
vegna skorts á skipsrúmi
til aðflutnings og tilgang-
ur þeirra fyrst og fremst
sá, að tryggja aðflutning
nauðsynja.
Á styrjaldarárunum
batnaði gjaldeyrisaðstaðan
svo, að í stað þess, að er-
lendar skuldir höfðu num-
ið um 120 millj. kr. er
styrjöldin hófst, höfðu
safnazt gjaldeyrisinnstæð-
ur er námu nær 600 millj.
kr.
Vegna hinna miklu gjaid
eyrisinnstæðna þótti fært
að losa mjög um innflutn-
ingshöftin fyrstu misserin
eftir styrjöldina, eða frá
því að styrjöldinni lauk og
fram til fyrri hluta ársins
1947. Innflutningur var að
vísu 'háður leyfum, en
þeirri reglu mun þó haía
verið fylgt að fullnægja
leyfisbeiðnum, nema að
því er snerti innflutmng
frá dollarasvæðinu. Sá
hængur var þó á fram-
kvæmd verzlunarfrelsisins
á þessum tíma, að þar sem
gengi íslenzku krónunnar
var rangskráð, gat ekki
orðið um neitt jafnvægi á
gjaldeyrismarkaðinum að
ræða. Afleiðingin varð því
sú, að gjaldeyrisinnstæð-
urnar gengu á skömmum
tíma til þurrðar, bæði
vegna gjaldeyrisnotkunar
í þágu nýsköpunarfram-
kvæmdanna og mikils
innflutnings neyzluvara.
Á miðju ári 1947 varð
því að taka upp strangari
skömmtun nauðsynja en
nokkurn tíma hafði þekkzt
á stríðsárunum, jafnframt
því að mjög var hert á inn-
flutningshöftunum og tek-
ið upp strangt eftirlit með
fjárfestingu.
Ekki nægðu þó þessar
ráðstafanir til þess að
icoma á jafnvægi í gjald-
eyrisverzluninni. Ójafn-
vægið kom þó að þessu
sinni ekki fram í aukinni
skuldasöfnun erlendis, svo
sem verið hafði á árunum
1930—1939, og síðar varð á
árunum 1956—1959, eins og
vikið verður að hér á eft-
ir, heldur fyrst og fremst
í mjög tilfinnanlegum
gjaldeyris- og vöruskorti
þannig að ekki var einu
sinni hægt að útvega vör-
ur út á skömmtunarseðia,
sem út voru gefnir. Til
þess að koma í veg fyrir
stöðvun útflutningsfram-
leiðslunnar varð að greiða
síhækkandi uppbætur á út-
fluttar afurðir, sem fjár
var svo aflað til með
hækkuðum sköttum og
tollum.
Um áramótin 1949—1950
var öllum orðið ljóst, að
ekki varð haldið áfram
lengur á sömu braut og
verið hafði. Lét minni
hluta stjórn Sjálfstæðis-
flokksins, sem tók við
völdum að afstöðnum
kosningum haustið 1949,
undirbúa víðtækar tillög-
ur um nýja skipan efna-
hagsvandamálanna, sem
miðaði að því að koma þar
á meira jafnvægi. Kjarni
þeirra ráðstafana var geng
isfelling íslenzku krónunn-
ar er nam 42,4%. I marz
1950 tókst samstarf við
Framsóknarflokkinn um
framkvæmd þessarra ráð-
stafana. Gengisfellingin
gerði það kleift að slaka
á verzlunarhöftunum og
sumarið 1951 var um það
bil helmingur innflutnings-
ins settur á frílista. Hafði
jafnframt verið tekið
nokkurt gjaldeyrislán til
að geta fullnægt eftirspurn
eftir gjaldeyri vegna hms
aukna verzlunarfrelsis. Þó
að gengislækkunin og
kauphækkanir, sem af
henni leiddu yllu að vísu
verulegum verðhækkun-
um, leið þó ekki á löngu,
áður en skapazt hafði stór-
bætt ástand í viðskiptum
vegna þessarra aðgerða.
Vöruskorturinn og fylgi-
fiskar hans, skömmtunin,
biðraðirnar og svarti
markaðurinn hurfu. Verð-
lag hélzt nær því stöðugt
frá haustinu 1951 til vors
1955. Hið aukna jafnvægi
leiddi til þess, að hægt var
að slaka mjög á fjárfest-
ingarhömlum og auka
verklegar framkvæmdir,
þar eð hið stöðuga verðlag
leiddi til aukinnar spari-
fjármyndunar. En vorið
1955 brauzt svo sem kunn-
ugt er út mikil verkfails-
alda, sem af leiddu veru-
legar almennar grunn-
kaupshækkanir. 1 árslok
1955 hafði kaupgjald al-
mennt hækkað um 20—
25% frá því sem verið
hafði fyrir verkfallið. Og
eru afleiðingar þess al-
kurinar.
Hvers vegna hafa höftin
ekki náð tilgangi sínum?
Eins og framanskráð
yfirlit yfir þróun inn-
flutningshaftanna leiðir í
ljós, þá er reynslan af
þeim í stuttu máli sú, að
Framh. á bls. 14
Innkauptil 300 manna

ÞAÐ hlýtur að liggja í hlutarins
eðli að það sé í hag þeirra sem
nota vöruna, að hægt sé að kaupa
hana og flytja inn þaðan sem
hún er bezt, án þess að hömlur
séu þar á, sagði Jórunn Jóns-
dóttir, er fréttamaður hitti hana
á förnum vegi í vikunni og það
barst í tal, að verið væri að gefa
verzlun frjálsa.
Jórunn er mjög kunnug inn-
kaupum til heimilis, hefur^senni-
lega keypt inn meira af vörum en
flestar konur á íslandi og haft
einna stærsta heimili. Hún hefur
verið matráðskona á Vífilsstaða-
hæli frá 1930, en er nú nýhætt.
Þegar mest var, hafði hún yfir
300 manns í mat, sjúklinga og
starfsfólk.
— Jú, það voru oft erfiðleikar
að fá góða vöru í matinn. Fyrstu
árin gat maður neitað að taka við
því sem ekki var gott og fengið
annað betra í staðinn. Enda var
ég fræg fyrir að senda miskunn-
arlaust tilbaka það sem mér ekki
líkaði.
— En það hefur ekki verið
hægt allan þann tíma sem þú
sást um matarinnkaupin á Vífil-
SÍÖðUm? - -vr- íí - ■ f ;vv - ■ —■
— Nei, mér hefði þótt mikill
munur hefði ég alltaf getað keypt
það sem þurfti, í stað þess að
verða næstum að fara með tárin
í augunum til þess að fá það sem
nauðsynlegt var fyrir hátíðarn-
ar. Síðan þykir mér alltaf vænt
um suma kaupmennina. Þeir
voru svo duglegir að hjálpa mér
og útvega mér fyrir sjúkrahúsið,
í öllum erfiðleikunum. En það
var nú helzt á stríðsárunum, sem
þetta var svona slæmt.
— Svo skánaði ástandið, en
maður varð samt alltaf að gera
sér að góðu það sem fékkst flutt
inn í landið og það hefur vericí
misjöfn vara, eins og við vitum.
Innflytjendurnir hafa orðið að
kaupa vöruna á þeim stöðum sem
leyfin þeirra hljóðuðu á. Ekki
það að mér hafi ekki oft þótt
fluttur inn óþarfi og sumt í óþarf
lega smáum skömmtum.
En meðan allt var frjálst höfðu
sumir heildsalarnir svo góð sam-
bönd og gátu keypt það sem þeir
höfðu reynslu á og þekktu að
gæðum. Allar vörur eru vitan-
lega misjafnar, eftir því hvaðan
þær koma og hvernig þær eru
framleiddar.
— Svo þér lízt vel á þessa
breytingu sem nú er venð að
gera?
— Já, ég er ekki sammála öllu
sem stjórnarvöldin gera, en þetta
er áreiðanlega til mikilla bóta.
Þórunn Jónsdóttir
Bryndís Jóhanndóttir meff syni sínum
/ fjórum
löndum
FRETTAMAÐUR blaðsins barðl
í gær að dyrum á Hraunteigi 28.
Þar býr kona, sem kynnzt hefur
ýmsum verzlunarháttum og
keypt inn til heimilis síns í fjór-
um löndum, Bretlandi, Frakk-
landi, Ítalíu og íslandi, og á því
sjálfsagt betra með en húsmæð-
ur almennt að gera sér frá sjónar
hóli „innkaupastjóra" heimilis-
ins grein fyrir þeirri breytingu,
sem nú er verið að gera á sviði
viðskiptamála.
Fr ú Bryndís Jóhannsdóttir,
kona Alberts Guðmundssonar,
heildsala og knattpsyrnumanns,
býður fréttamanni í stofu, sem
ekki er steypt í sama mót og
stofur flestra ungra hjóna á fs-
landi í dag. Húsgögn og annar
húsbúnaður er í eldri hefðbundn-
um stíl — ekki þessum nýja
Norðurlandastíl.
— Já, það er satt, ég hefi hald-
ið heimili í þremur löndum utan
fslands og í Frakklandi í þremur
borgum. Á hverjum stað varð ég
að byrja að læra að kaupa inn —
oftast með handapati, sagði
Bryndís.
— Á öllum þessum stöðum er
geysimikið vöruúrval og jafn-
framt vörugæði. Það hefur mér
þótt vanta hér. Vörur eru hvorki
nægilega fjölbreyttar né nógu
góðar. Það sem fæst í einni búð,
fæst 1 þeirri næstu. Líki manni
það ekki, fær maður ekkert. Það
þýðir ekki að leita.
Erlendis, þar sem ég þekki til,
fer viðskiptavinurinn í þá verzl-
un, sem líkleg er til að hafa það
sem honum hentar. Hann getur
fengið sæmilega vöru fyrir sæmi
legt verð eða lúxusvöru fyrir
hátt verð. Hann hefur valið.
Sjálfri finnst mér borga sig að
kaupa góða vöru, þó hún sé krón-
unni dýrari, en svo getur verið
að annarri konu finnist borga sig
að horfa í krónuna. Báðar ættu
að geta fengið það sem þær vilja.
— Heldurðu að þetta standi
til bóta með losun á verzlunar-
höftum?
— Ég veit auðvitað ekkert um
, Framh. á bls. 14.

w/aiíMwfewfW V.W.MV. v .
MAf mCNNw ju. V
Sveinn Björnsson
Crœn augu
og nýir skór
SKÓR eru mörgum mikið hjart.
ansmál, einkum fagra kyninu, er
leggur metnað sinn í að vera sem
tilkomumest á fæti — enda segir
gamalt, erlent máltæki, að skó-
laus kona sé engin kona. Það er
ekki hægt að segja, að mikið úr-
val skófatnaðar hafi verið á boð-
stólunum í skóverzlunum hér á
landi undanfarin ár. Þetta stend-
ur nú til bóta, eftir að frumvarp
ríkisstjórnarinnar um innflutn-
ings- og gjaldeyrismál tekur
gildi 1. júní, en með því frum-
varpi verður m. a. innflutningur
á skón. að miklu leyti gefinn
frjáls. Geta karlar og konur þá
valið sér skófatnað eftir vild,
smekk og efnum.
En það er bezt að heyra, hvað
Sveinn Björnsson, verzlunar-
stjóri Skósölunnar Laugavegi 1,
hefur um þetta að segja.
★
Skóverzunin er auðvitað
full af kvenfólki að skoða og
kaupa skó, og blaðamaður Mbl.
flýtir sér að spyrja um Svein, því
hann hefur samvizkubit — ekki
út af kVenfólkinu, heldur af þvl
hann er á óburstuðum skóm. Hér
eru það skórnir sem ráða ríkjum.
— Sveinn er á skrifstofunni,
segir afgreiðslustúlka með græn
augu. Kannski finnst henni allt
grænt, sem hún horfir á.
— Ég hef nú lítið hugsað um
þetta ennþá, segir Sveinn á skrif-
stofunni. Almennt var ekki
reiknað með að skófatnaður
kæmi til landsins fyrr en 6 món-
uðum eftir að frílistinn tekur
gildi.
— Hafið þið þá ekki fengið
nein leyfi ennþá?
— Jú, skókaupmenn hafa
fengið leýfi út á „global-koda“ —
en pessi 6 mánaða frestur var
veittur íslenzkum skóiðnaði, svo
erlendur skófatnaður kæmi ekki
fyrirvaralaust á markaðinn.
— Hvers konar leyfi er þetta,
sem þið hafið fengið?
— Þetta er venjulegt innflutn-
ingsleyfi, en munurinn er sá, að
þetta leyfi gildir fyrir skófatnað
frá hvaða landi sem er. Þetta er
Framh. á bls. 14.