Morgunblaðið - 03.07.1960, Blaðsíða 12
12
MORCVNBLAÐ1Ð
Sunnudagur 3. júlí 1960
Tltg.: H.f. Arvakur Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Augiýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6 Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
ÉG VAR HYLLTUR
Í7G fór til Austur-Berlínar
n*-i í boði félags þess í
Austurþýzka alþýðulýðveld-
inu, er annast menningar-
skipti við aðrar þjóðir. Mér
var þar geysivel tekið....
Verk mitt var flutt af 70
manna sinfóníuhljómsveit ..
var mjög vel tekið og mér var
færður blómsveigur og hyllt-
ur, en á eftir var haldin mikil
veizla“.
Þessi orð er að finna í við-
tali við Jón Leifs tónskáld í
Þjóðviljanum í gær. Og ferða-
langurinn bætir við:
„Ég hafði þar tvö herbergi
og bað til umráða og allur að-
búnaður var fyrsta flokks“.
Öll þessi ummæli Jóns Leifs
minna á ferðalag annars
manns, Montgomerys hers-
höfðingja, sem fyrir skömmu
fór til Kína í boði leiðtoga
landsins. Hann skýrði frá því
við heimkomuna, að hann
hefði lifað þar í þvílíkum vel-
lystingum, að slíks hefði hann
engin dæmi þekkt. Þar hefði
bókstaflega allt snúizt um sig
og hann hefði fengið að tala
lengur við Chou en Lai og
Mao tse tung en nokkur mað-
ur annar áður. Niðurstaðan
af öllu saman varð sú, að Kína
hlyti að vera bezta land ver-
aldar, úr því að fólkið þar og
leiðtogar þess kynni svo vel
að meta hæfileika sína.
Og viðbrögð Jóns Leifs eru
ekki ósvipuð afstöðu Mont-
gomerys. Tónskáldið segir: —
„Austur-Þjóðverjar eru að
reyna að gera vísindin og list-
ina frjálsa“. „Það er ekki
hægt að vera á móti þessum
mönnum. Ég varð fyrir þeim
áhrifum, að friðarvilji þeirra
væri einlægur og sá bróður-
hugur, sem verið er að
skapa“. „Læknar og vísinda-
menn eru nú t.d. að flytjast
austur fyrir, eins og lista-
mennirnir, var mér tjáð“.
Hrifningin yfir viðtökun-
um og listasmekk kommún-
istaleiðtoganna leynir sér
ekki, en hins vegar hefur
þeim blaðamanni Þjóðviljans
sem annaðist viðtalið við Jón
Leifs láðst að fjarlægja þrjú
síðustu orð hinna tilvitnuðu
ummæla hans, þ. e. a. s. orð-
in, var mér tjáð. Þau orð
segja í rauninni meira en allt
annað í nefndri grein. Jóni
var færður blómsveigur, hann
var hylltur, honum var hald-
in mikil veizla, hann hjó í
lúxusíbúð og síðan var hon-
um tjáð. Og það sem honum
var ’tjáð er nú orðið sann-
leikur, þegar hann kemur til
Islands. Og auk þess gefur svo
Jón Leifs í skyn að hann hafi
fengið ríkulega greiðslu í pen
ingum, en „ég sagði að það
væri ekki nóg að fá peninga,
ég þyrfti einnig að fá vinnu-
næði, en það er ekki hægt hér
heima. Ég spurði, hvort þeir
gætu ekki fengið mér góðan
vinnustað við Eystrasaltið og
það er nú einnig í athugun“.
Ferðalangurinn hefur sýni-
lega ekki gefið gestgjöfum sín
um háar hugmyndir um lista-
líf og aðstöðu listamanna á
íslandi. Sumum finnst þó, að
STEFi Jóns Leifs hafi verið
sköpuð hér sæmileg aðstaða
og a. m. k. ber ekki á öðru
en að sjálfum hafi honum
tekizt að búa vel að sínum
hag, hvað sem um kollega
hans má segja.
Hrifning tónskáldsins af
stjórnarháttum kommúnista-
ríkjanna er svo mikil, að hon-
um finnst hin brýnasta nauð-
syn að kynna þá hér á Norð-
urlöndum. Hann lýkur við-
talinu: ,„Það þarf að hreinsa
menningarleifð norðursins af
hinum nazistiska útúrsnún-
ingi. Ég lít á boðið til Al-
þýðulýðveldisins þýzka og við
tökurnar er ég fékk þar sem
upphaf slíkrar hreinsunar“.
Þá vitum við um ætlunar-
verk þessa manns. En hið
hneykslanlegasta í viðtalinu
við Jón Leifs er þó enn ótalið.
Hann segir: „Haldið var upp
á þjóðhátíðardaginn 17. júní
með íslenzka fánanum í kvöld
verðarboði á borðinu hjá
mér“.
Já, Jón Leifs var í Austur-
Berlín 17. júní og minntist
dagsins með einlægri aðdáun
stjórnarfarsins þar. Nú vita
menn að 17. júní er ekki ein-
ungis þjóðhátíðardagur ís-
lendinga, heldur er þess dags
einnig víða minnzt, vegna
þess að þann dag árið 1953
gerðu íbúar Austur-Berlínar
einmitt úrslitatilraun til þess
að krefjast frelsis síns. Það
var þá og þar, sem rússneskir
bryndrekar mörðu saklausa
borgara við gangstéttarbrúnir
og vélbyssur deyddu ungbörn.
E. t. v. hefur Jón Leifs setið,
þar sem áður voru blóði drifn
ir vettvangar eftir einhverjar
hryllilegustu aðfarir kúgar-
anna.
íslenzka þjóðin er ekki auð-
ug og vissulega skortir nokk-
uð á að við getum búið lista-
mönnum okkar þá afstöðu,
sem við æsktum. En við höf-
um vissulega lagt svo mikið
til lista, að íslenzka þjóðin
ætlast til annars af listamönn
um sínum en framkomu Jóns
Leifs og a. m. k. frábiður hún
sér, að íslenzki fáninn sé
„heiðraður“ á þann hátt sem
tónskáldinu þótti sæma.
UTAN UR HEIMI
V
Jóhannes skírari — leikinn af Robert Ryan — skírir fólk úti í ánni Jórdan. —i
Ný, bandarlsk kvikmynd um
tíf og starf Jesú Krists
VERIÐ er nú að taka nýja,
bandaríska kvikmynd á
Spáni. Hér er um að ræða
geysimikla og dýra mynd,
sem fjallar um líf og starf
Jesú Krists, og mun hún að
líkindum hljóta nafnið „Kon-
ungur konunganna“ — eins
og hin fræga kvikmynd, sem
Cecil B. de Mille gerði á sín-
um tíma og enn er sýnd víða
um heim. —• Ekkert verður til
sparað að gera myndina sem
bezt úr garði, og er áætlað, að
framleiðsla hennar muni
kosta sem svarar a. m. k. 275
milljónum ísl. króna. Ef hún
hefði hins vegar verið gerð að
öllu leyti í Hollywood, hefði
Lucius — leikinn af Ron Randell
kostnaðurinn orðið mörgum
sinnum meiri.
+ LÍKT UMHVERFI
Hinir bandarísku framleið-
endur, leikarar og annað
starfsfólk, hafa lagt undir sig
tvö stærstu kvikmyndaver
Spánar í Madrid. Þar hafa
verið endurbyggðir heilir
borgarhlutar úr gömlu Jerú-
salem og Betlehem, þar á
meðal musterið mikla, þar
sem hinn tólf ára gamli Jesú
hlýddi á lærimeistarana og
spurði þá. — Auk þess er
margt líkt með náttúru Pal-
estínu og hins sólríka um-
hverfis Madrid-borgar — og
fljótið Rio Alberche, sem
rennur um 50 kílómetra frá
Madrid, er víða ótrúlega
svipað ánni Jórdan.
* LEITAÐ ÁN ÁRANGURS
Mesti vandinn í sambandi
við kvikmyndatöku þessa hef
ur reynzt að finna leikara,
sem gæti talizt vel hæfur til
að fara með hlutverk Krists.
— Segja má, að leitað hafi
verið að slíkum manni um
gjörvalla jarðarkringluna, en
sú leit bar ekki meiri árang-
ur en svo, að loks var ákveð-
ið að fela hlutverkið hinum
34 ára gamla bandaríska leik-
ara Jeffrey Hunter.
Blódrannsókn —
refsivert athæfi
ÞRIR Englendingar hafa heim
sótt Norðurlönd til þess að
kynna sér, hvaða aðferðum
lögreglan beitir, er hún vill
rannasaka vínandamagn í
blóði ökumanna, sem grunað-
ir eru um að aka farartækjum
sínum undir áhrifum áfengis.
— Þessir menn eru A. Hiscock
frá brezka samgöngumálaráðu
neytinu, R. J. Guppey frá inn
anríkisráðuneytinu og J. A.
Waldron frá Scotland Yard.
★
Brezka blaðið „Daily Ex-
press“ sagði frá þessari heim-
sókn þremenninganna — en
var hvergi hrifið. Lét biaðið
svo um mælt, að þeir góðu
menn hefðu betur sparað sér
fyrirhöfnina og fé hins opin-
bera, því að þessi för væri
algerlega út í hött. Öll Norð-
urlöndin byggi úrskurð og
sektir í málum ökumanna, sem
taldir eru aka undir áhrifum
áfengis, á blóðrannssókn — en
slík rannsókn muni aidrei við
urkennd leyfileg í Bretlandi.
★
Samkvæmt brezkum lög-
um, segir blaðið, telst það
refsivert athæfi að taka mönn
um blóð, nema um það sé að
ræða að bjarga einhverjum úr
bráðum lifsháska — og þann-
ig mun það verða, svo lengi
sem brezkir þegnar teljast
frjálsir menn. Blaðið færir
síðan ýmis rök gegn blóðtöku,
en leggur mesta áherzlu á það
að blóðrannsókn gegn vilja
manns sé óþolandi skerðing á
persónufrelsinu, sem hvorki
brezka þingið né hin brezka
þjóð muní nokkru sinni þola.