Morgunblaðið - 08.08.1962, Blaðsíða 3

/ Miðvibudagur 8. ágúst 1962.
I»ESSA dagana liggur hér
í höfninni — hjá toguiun-
um við Faxagarð — danskt |
2600 lesta herskip, sem \
„Ægir“ heitir. Með skip- ||
inu eru um 60 sjóliðsfor- ff
ingjaefni — og svo vill til,;
að einn í þeim hópi er ís-1
lendingur, Skúli Möller.
„Ægir‘ danski er að lesta- |f|
tölu til u.iþ.b. fimmfalt stærri M
en nafni hans í íslenzku land- J
helgisgæ-zlunni. Skipið er á
sumrin notað sem skólaskip —
fyrir sjóliðsforingjaefni, en erffj
annars fyrst og fremst birgða- f;j
skip fyrir kafbáta danska sjó-fj
Ihersins, sem eru 3 talsins. Alls ff
eru nú um 230 menn á „Ægi“. ||
Tíðindamður Mbl. hitti f|
Skúla Möller að máli stundar- ||
Jcorn í gærdag. Hann er 23 árafi
gamall, sonur Ingólfs Möllear,|f
Ihins kunna skipstjóra, og kipp j
ir því í kynið. Skúli hefur
stundað sjóliðsforingjanám íj
Danmörku um rúmlega 2jai
ára skeið, eða síðan thann laukf
stúdentsprófi snemma sumarsl
1960. Áður hafði hann verið
tvö sumur á skipum Land-
MORCUNBLAÐ1Ð
Skúli Möller um borð í „Ægi“ hinum danska
Stríðið við bækurn-
ar er liáð í
Einn Islendingnr meðal 60 sjóliðsíor-
ingjaefna á danska herskipinu
„Ægi" hér í hofn
ið fyrirfram. — Burtséð frá
því, sem þegar hefur verið
nefnt, er svö auðvitað reynt
að búa sjóliðsforingja efnin
undir bókstaflega allt, sem á
sæ getur gerzt. Og það er
margt, því ekki lýgur mál-
tækið.
Aginn
strangur á „Ægi“
Skúli lét vel af lífinu um
borð. — Hvað mest viðbrigði
kvað Skúli hafa verið fólgin
í því að kynnast aganum. Þau
' viðbrigði væru áreiðanlega
meiri fyrir íslending en Dana.
í>ó hefði tekið furðuskamman
tíma að venjast honum — en
nú væri svo komið, að ekkert
þætti sér sjálfsagðara.
Meðan ,,Ægir“ hefur hér við
stöðu, fá sjáliðsforingjaefnin
og fleiri skiþsmenn tækifæri
til að sjá sig ofurlítið um í
höfuðstaðnum og nágrenni
hans. Allstór hópur fór t.d.
austur fyrir fjáll í gær og anu
ar fer í dag. Þess utan verður
svo mótttaka í danska sendi-
ráðinu fyrir iþá skipsmenn,
sem í land komast. Og einnig
mun skipherrann, Komm-
and0r K. Dam, taka á móti
boðsgestum á skipsfjöl.
Eiim íslendingur
— Z Thailendingar
Skúli er eini íslendingur-
inn á „Ægi“ — en fyrir utan
Ihann eru svo, auk Dananna,
tveir Thailendingar. Þeir
komu til Danmerkur u.þ.b.
hálfu ári áður en þeir hófu
nám sitt og kunnu þá ekki
stakt orð í dönsku. Nú eru
þeir hins vegar orðnir næst-
um „fuldbefarnir" — eins og
það hefur verið kallað á
„gamalli og góðri“ islenzku og
gætu eflaust kjaftað hverja
helgisgæzlunnar. — Leysti
Skúli greiðlega úr spurningum
fréttamannsins um nám sitt
og veru um borð í hinu danska
skipi.
Fjóra mánuði
ársins á hafi úti
Siglingar svipaðar þeirri,
sem hingað er farin að þessu
sinni, eru einn liður í sjóliðs-
foringjanáminu, sem alls tek-
ur Ujþ.b. 4V2 ár. Skólinn er
til húsa í flotastöð Kaup-
mannahafnar, Holmen, og þar
er dvalizt 8 mánuði ársins. —
Fjóra mánuði er svo verið á
'hafi úti. Hefur æfingadeild
skólans umráð yfir 4 litlum
tundurduflaslæðurum Og
tveim 30 lesta seglskipum, auk
segla afnotanna af ,,Ægi“.
Um börð í ,,Ægi“ vinna sjó-
liðsforingjaefnin flest — ef
ekki öll störf, og fer verkefni
hvers og eins eftir því, hve
langt hann er kominn í nám-
inu. Þeir, sem eru í síðasta
bekk, sigla skipinu undir hand
leiðslu hinna föstu yfirmanna,
Og eru nemendur í næstsíðasta
bekknum þeim til aðstoðar í
„Að heilast og kveðjast.......“
„Ægir“ — grátt skip, grátt fyrir járnum
brúnni. Hinir yngri gegna svo
aftur almennri vinnu um borð,
þilfarsvinnu oþ.ih.
Skotæfingar á opnu hafi
,,Ægir“ er bærilega vopnum
búinn. Eru fallbyssur skipsins
8 talsins, tvær 102 mm og sex
40 mm. Yrði áreiðanlega eng-
inn ofsæll af að lenda í gin-
inu á þeim. Sjóliðsforingja-
efnin eru að sjálfsögðu æfð í
meðferð þeirra, jafnframt því
sem bruna- og björgunaræf-
ingar eiga sér stað. Skotæf-
ingar allar fara fram á opnu
hafi, venjulega á lokuðum
svæðum, sem auglýst hafa ver
Ágætt héraðsmót Sjálfstæðis-
manna á Laugarbakka
k SÍDASTLIÐINN laugardag
efndu Sjálfstæðismenn í Vestur-
Húnavatnssýslu til héraðsmóts,
er haldið var að Laugarbakka.
Var það vel sótt og fór í alla
staði hið bezta fram.
Samkonmna setti og stjórnaði
Benedikt Guðmundsson, Staðar-
bakka.
Dagskráin hófst með því, að
Guðmundur Jónsson, óperusöngv
ari, söng einsöng; undirleik
annaðist Ólafur Vignir Alberts-
son.
Þá flutti Ingólfur Jónsson,
landbúnaðarráðherra, ræðu. Síð-
an söng frú Sigurveig Hjalte-
sted, óperusöngkona, einsöng.
Þessu næst flutti Einar Ingi-
mundarson, alþingismaður, ræðu.
Fluttur var gamanleikurinn
meðal landsprófskempu í
kútinn. Til þess kemur þó
varla, því að þær eru margar
á síld og „Ægir“ lætur aftur
úr höfn á föstudagsmorgun.
Héðan heldur skipið senni-
lega beint til Kaupmannahafn
ar, eftir skamma viðdvöl þar
verður síðan a.ö.l. haldið til
áframhaldandi æfinga, aðal-
lega í nánd við strendur Dan-
merkur, sem standa munu þar
til æfingatímabilinu lýkur um
miðjan októbermánuð, — en:
þá hefst stríðið við bækurnar
á nýjan leik, sagði Skúli, og
það er stríð, sem við verðum
að heyja 1 fullri alvöru.
„Heimilisfriður" eftir Georges
Courteline og fóru með hlutverk
leikararnir Rúrik Haraldsson og
Guðrún Ásmundsdóttir.
Að leiksýningu lokinni sungu
þau Guðmundur Jónsson og frú
Sigurveig Hjaltested tvísöng við
undirleik Ólafs Vignis Alberts-
sonar.
Var ræðumönnum pg listafólk
inu ágætlega fagnað. Lauk síðan
þessari samkomu með dansleik.
STAKSTEINAR
Hvar stóð þetta?
„Stjórnin ber því við, að ekki
sé búið að selja fyrirfram meiri
síld en búið er að salta. Vitan-
lega á að vera óhætt að salta
nokkúð meira en búið er að
selja fyrirfram, einkum ef
stjórnin liðkar eitthvað til á
þeirri stefnu, að við eigum
helzt ekki að eiga viðskipti
annars staðar en í Vestur-Evrópu.
Því er alveg óhætt að halda
nokkurri söltun áfram vegna
væntanlegrar sölu. Þetta stöðv-
aði stjórnin með því að neita
síldarsaltendum um ábyrgð.
Þetta mál er annars gott dæmi
þess, að við þurfum að reyna
að tryggja okkkur markaði sem
allra víðast en einskorða ekki
síldveiði okkar við Vestur-
Evrópu, eins og ýmsa virðist
dreyma um. Vitanlega þurfum
við að auka viðskipti okkar þar,
en, það má ekki verða til þess
að við vanrækjum framtíðar-
markaðina, sem eru að skapast
i hinum vanþróuðu löndum, eða
viðskiptin við Bandaríkin og
Austur Evrópu“.
Þessi orð stóðu ekki i hinu
löggilta málgagni heimskomm-
únismans, heldur í Tímanum.
Hver er tilgangurinn?
Menn hljóta að spyrja, hver
tilgangurinn sé með slíkum
skrifum. Að því er áframhald-
andi sildarsöltun varðar hefur
áður verið bent á, að við hefð-
um ekki gert annað en bæta
samningsaðstöðu Rússa með því
að vera búnir að salta síld, sem
við værum tilneyddir að selja
þeim. Vertíð stendur enn sem
hæst og enginn vandi að salta
nokkra tugi þúsunda tunna síð-
ar, ef samningar nást um frek-
ari sölur. Þess vegna er þessi
þáttur fullyrðinga Tímans ómak
legur. En hitt er aðalatriðið, að
blaðið er enn við sama hey-
garðshornið, þegar rætt er um
afstöðu okkar og hagsmuni út
á við. Þá er sérhvert færi notað
til þess að reyna að gera tor-
tryggileg samskipti okkar við
vestrænar lýðræðisþjóðir.
Talar sínu máli
Samningjumleitanirnar við
Rússa að undanförnu hafa talað
sínu máli. Þær sanna að áhættu-
samt er að binda mikinn hluta
viðskipta við þau lönd, þar sem
stjórnarvöld ráða yfir öllum við
skiptum og hægt er að stöðva
þau með ákvörðun einhvers em-
bættismanns eða stjómmála-
manns. Tíminn hnýtir að vísu
Bandaríkjunurn við þegar hann
boðar aukin viðskipti við komm
únistaríkin. Engum dylst að við
leggjum megináherzlu á að
selja á Bandaríkjamarkaði enda
er verð þar yfirleitt hærra en
annars staðar. Við viljum líka
eiga viðskipti við kommúiýta-
ríkin, en við hljótum að halda
þeim innan ákveðinna takmarka.
Eðlilegasti markaður okkar hef-
ur þó verið, er og verður ná-
grannalöndin í Vestur-Evrópu,
þótt málgagn Framsóknarflokks
ins sé að reyna að gera lítið
úr honum, vegna þess að þannig
heldur það að það geti bezt
þóknazt samherjunum í kommún
istaflokknum.