Morgunblaðið - 30.08.1962, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 30.08.1962, Blaðsíða 12
12 MORGUNBLAÐlh __________ Fimmtudagur 30. ágúst 1962 uttfcfaMfr tJtgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavík. Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson. Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.) SigurSur Bjarnason frá Vigur. Matthías Johannessen. Eyjólfur Konráð Jónsson. Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson. Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson. Ritstjórn: Aðalstræti 6. Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480. Áskriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands. 1 lausasölu kr. 3.00 eintakið. HÓTANIR UM SÖL USTÖÐVUN f|Vl skamms tíma voru bændf ur álitnir einna ábyrg- astir í afstöðu sinni til mála og t. d. nutu búnaðarþing mikillar virðingar. Því mið- ur henti það meiri hluta full- trúa síðasta búnaðarþings að taka algjörlega óábyrga af- stöðu til eins mesta fram- faramáls landbúnaðarins, þ. e.a.s. búnaðarsjóðanna. Búnaðarþing mótmælti því að bændur legðu nokkuð að sér til að endurreisa sjóð- ina þótt megin hluti fjárins kæmi annars staðar frá og þ. á. m. beint frá neytendum, sem ekki hafa mótmælt því að leggja nokkuð að sér til að vera þátttakendur í þessu stóra átaki. Nú hafa á ný heyrzt raddir frá bændasamtökum, sem ekki eru ábyrgar. I ályktun- lun tveggja bændafunda hef- ur því verið hótað að grípa til sölustöðvunar á landbún- aðarvörum, ef bændur fá ekki það verð, sem þeir óska. í lýðfrjálsum löndum er verkxallsréttur verndaður og launþegum er heimilt að reyna að kn\ ' ~ •c-"*m kaup- hækkanir met cöllum. Þess er að gæta au í vinnu- deilum er um tvo aðila að ræða, sem að lokum verða að ná samkomulagi. Ef til sölustöðvunar afurða kæmi horfir málið hins veg- ar öðru vísi við. Þá gæti gagnaðilinn naumast orðið annar en sjálft ríkisvaldið, sern^ yrði með einhverjum hætti að láta málið til sín taka, en þá er líka vandséð hvað áunnizt hefði því að hið endanlega vald er í höndum Alþingis og þar veltur á því, hve mikillar samúðar sjónar- mið bænda njóta, og naum- ast yrði hún meiri eftir að gripið hefði verið tii slíkra aðgerða. VERÐ LAND- BÚNAÐAR- AFURÐA Tllbl. er þeirrar skoðunar að verð landbúnaðarafurða, eins og annarrar vöru, þurfi að vera það hátt að nægi til uppbyggingar og endurbóta, þannig að hægt sé að stækka búin og koma við sífellt meiri tækni eins og raunin hefur líka orðið að undanfömu. En hætt er við því að neyt- endur myndu benda á að bændur ætluðu að hagnýta einokunaraðstöðu, ef þeir krefðust þess að ákveða ein- ir Vérðið og þvinguðu jafn- framt alla til samstöðu um þá verðmyndun og beittu jafnframt sölustöðvun. Slíkar aðgerðir gætu hæg- lega leitt til þess að uppi yrðu háværar raddir um það að frjálsri verðmyndun og samkeppni yrði að koma á á sviði viðskipta með landbún- aðarafurðir og væri því kerfi öllu, sem nú er byggt á, stefnt í voða. Þessi sjónarmið öll er nauð synlegt að bændur hugleiði áður en þeir grípa til að- gerða, sem fyrirfram er ó- gerlegt að átta sig á hvert leitt gætu. GEGN STETTA- STRÍÐt f)egar menn ræða um þær * hótanir að stöðva sölu landbúnaðarvara er ekki úr vegi að benda á það að verk- fallastefna sú, sem hefur ráðið hjá þeim, sem lengi hafa farið með völd í verka- lýðshreyfingunni hefur ekki leitt til þeirra kjarabóta, sem ætlað var. Þvert á móti er það víst að verkfallastefnan hefur beinlínis skert kjörin miðað við það sem verið hefði ef heilbrigðum ráðum hefði ver ið beitt til að ná eðlilegu samstarfi, hverfa af braut verkfallastefnunnar og reyna að fá kjarabætur án verk- falla. Það væri því í hæsta máta óeðlilegt að bændur gripu nú til aðgerða, sem andstæð- ar eru þessum sjónarmiðum og í líkingu við verkfalla- stefnuna, sem fleiri og fleiri vilja nú yfirgefa. Að óreyndu verður því ekki trúað að til slíkra ráða verði gripið. UMMÆLI ADENAUERS C’ins og Mbl. skýrði frá í ^ gær hefur Konrad Aden- auer, kanzlari Þýzkalands, vikið að íslandi í sambandi við Efnahagsbandalagið. — Hann sagði: „Nú vilja Bretar, Norð- menn, Danir, íslendingar og írar gerast aðilar að Efna- hagsbandalaginu og þá vakn- ar strax spurningin um at- kvæðisrétt og stjórnmálasam band...... Ég er þeirrar 1 Vísindamaðurinn em gerðist njósnari „VISINDAMENN tala, treysta og bíða, og verða aftur og aftur fyrir vonbrigðum, því að þeir gera sér ekki grein fyrir hinu sanna eðli stjórn- málalegs valds. En ég ætla að hafast eitthvað að“. Þessi yfirlýsing dr. Klaus Fuchs, kjarnorkuvísindamannsins heimsfræga, sem gerðist njósnari „til bjargar heims- friðnum", hefur fengið víð- tækari merkingu en hann gerði sér áður grein fyrir. | Þessi heimsfrægi maður, sem sat nærri áratug í fang- elsi fyrir að gefa stórþjóð stórvægilegar, vísindalegar upplýsingar, af því að hann „vildi hindra aðra styrjöld“, hefur nú verið fluttur í heilsuhælið í Bad Lieben- stein. Taugaáfall, segja yfir- völdin. En fátt er vitað. — Hann hefur verið umkringdur tortryggni og leynilögreglu á alla vegu, einangraður ger- samlega og hvergi gefin smuga til samneytis við fólk eða aðra vísindamenn. Þegar Klaus Fuehs var handtekinn, lýsti hann því hreykinn yfir, að ef til vill gæti hann komið í veg fyrir næstu heimsstyrjöld með því, sem hann hefði gert. Það virðist engum vafa bundið, að sá einn hafi verið tilgangur hans. En trú hans hefur brugðizt. Sovétstjórn- in fór þess á leit við hann fyrir nokkru, er lið sovézkra vísindamanna var endur- skipulagt, að hann tæki til starfa við framleiðslu kjarn- orkuvopna í Rússlandi. Því neitaði Fuchs, undrandi og vonsvikinn í senn, og skildi, að Rússar höfðu svikið hann. Þeir höfðu stillt honum upp í horn og héldu honum þar í gildru. Það var meira en hann þoldi o'g taugarnar bil- uðu. ★—0—★ Saga Fuchs kann að reyn- ast viðvörun þeim mennta- - Klaus Fuéhs. mönnum, sem gera sér ekki grein fyrir muninum á sæt- um áróðri kommúnista og sovézku einræði. Klaus Fuchs var einkennandi fyrir menn, sem af samvizkusemi og flekkleysi vilja mótmæla því, sem þeir telja rangt. Faðir hans var guðfræð- ingur og Fuohs ólst í æsku upp við áhrif róttækrar jafn- aðarstefnu og strangt trúboð. Síðar fékk fjölskyldan að kenna á ofsóknum nazista. Fuchs flýði til Englands, en þangað var áður flúinn kennari hans, eðlisfræðingur- inn heknsfrægi, Max Born. — Þeir unnu aftur saman í Bristol og leið ekki á löngu þar til konunglega vísindafé- lagið og Carnegie-stofnunin komu auga á hæfileika Fuchs. Eftir 1940 vann hann, ásamt hópi hinna færustu manna, að kjarnorkuáætlun Bret- lands. Árið 1943 var það lið allt flutt til Bandaríkjanna og þar vann þessi mikilhæfi maður að framleiðslu fyrstu kjarnorkusprengjunnar. Þrem árum síðar hélt Fuchs aftur til Englands, og vann um hríð sem fyrsti aðstoðarroað- ur Sir John Cockcrofts. Árið 1950 komst upp um njósnir hans. Hann var dæmdur í 14 ára fangelsi en látinn laus eftir níu ár. Þó þykir vist, að aldrei verði fyllilega ljóst hversu víðtækar þær upplýs- ingar voru, sem hann lét frá sér fara. Hann var sagður hafa alla hluti í höfðinu og hann hafði átt þátt í mikils- verðum leynilegum ákvörð- unum, ásamt Oppenheimer og fleiri frægum visindamönn um. Hann hafði sagt fyrir um smíði vetnissprengjunnar og geimferðir Rússa. Eftir að Fuchs var sleppt lausum, fluttist hann til A- Þýzkalands, til Rosendorf, sem er skammt frá Dresden. Manfred von Ardenne, sem hafði forystu fyrir kjarnorku- vísindamönnum á rússneska hernámssvæðinu, var tregur á að taka Fuchs í sinn hóp. Með því að ala á tortryggni gagnvart honum tókst von Ar denne að útiloka hann ger- samlega frá samneyti við aðra vísindamenn. Spurning- ar eins og þessar: Hvers vegna var honum sleppt? Gæti hann hafa skipt um skoðun? Var hann sá, er sveik Harry Gould í hendur Bandaríkjamönnum? Afleið- ingin varð sú, að „snillingur- inn úr fangaklefanum" varð aftur að vinna í einangrun. Og nú er svo komið, að þrek hans er þorrið. Hann taldi sig frjálsan mann, er hann losnaði úr fangelsinu. Hann hélt þangað, sem hann hélt að hugsjónir hans væru að verða að veruleika. En þar hefur hann lifað sárustu von- brigðin — að sjá allar sínar hugmyndir og hugsjónir hrynja til grunna. skoðunar að það sé ekki nauð synlegt fyrir öll löndin í EBE að gerast aðilar að stjórnmálasambandi." Síðar víkur kanzlarinn að því hvort bjóða eigi nefndum ríkjum aukaaðild og segir: „Ég held ekki að við getum boðið Noregi og Danmörku aukaaðild." Það er rétt hjá Adenauer kanzlara að íslendingar gera sér almennt grein fyrir því að nauðsynlegt er að við tengjumst Efnahagsbandalag inu með einhverjum hætti. Hann virðist líkay ganga út frá því að við ■etum ekki orðið fullkomnir teðilar með öllum þeim skuldbindingum, sem því eru samfara sam- kvæmt Rómarsáttmálanum. En það er rangt, sem bæði stjómarandstöðublöðin slá upp með risafyrirsögnum í gær, að kanzlarinn hafi sagt að ísland hafi sótt um aðild að Efnahagsbandalaginu. — Kanzlarinn segir að íslend- ingar „vilji' einhvers konar aðild að bandalaginu og sú skoðun er rétt. Okkur er m.a.s. lífsnauðsyn að ná tengslum við bandalagið í einhverri mynd. Hins vegar liggur það fyr- ir að við höfum enn ekki sótt um aðild að bandalaginu í neinu formi og því hefur ver ið marglýst yfir að það muni ekki gert án samráðs við Al- þingi. iíumar- og bola- veiðor d Akranesi ÞEIR eru að hella í sig humam um. Fjórir bátar komu á laugard. og lönduðu samt. 18,7 tonnum af humar. Ásbjörn var hæstur með 5,2, þá Fram 4,9, Svanur 4,5 og Sæfaxi 4,1 tonn. Fimm dragnótatrillur brun- uðu að bryggju í morgunsárið, hver á eftir annarri, með saman lagt 3 tonn og 210 kg af kola. Björg með 1250 kg, Sigursæll 580, Flosi 550 Happasæll 430 og Hafþór 400 kg. Auk þess fengu þeir nokkuð ai öðrum fiski. Trillan Bensi fiskaði 650 kg á sex bjóð og Blíðfari 330 kg á f jögur bjóð, sem 'beitt voru seinni hluta vetrar. — Oddur

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.