Morgunblaðið - 23.11.1962, Blaðsíða 12

12
JlttpiiiM&Mli
Otgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavlk.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og atgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 65.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 4.00 eintakið.
VIRÐA EKKI ÆÐSTA
DÓMSVALD
{. MORCVNBT. AÐtÐ
Föstudagur 23. nóv. 1962 ■
Nixon og fréttamenn
að kom eins og reiðarslag
yfir íslenzkan almenn-
ing, þegar upplýstist, að ann-
ar stærsti stjómmálaflokkur
landsins hefði staðið að lög-
brotum og ofbeldisverkum
með kommúnistum. Þrátt fyr
ir heift Framsóknarmanna
og samstöðu þeirra með
kommúnistum í stjórnmálun-
um höfðu menn að óreyndu
ekki viljað trúa því, að leið-
togar þessa flokks gengju til
liðs við kommúnista í hrein-
rnn lögbrotum og tilraunum
til að brjóta niður réttarskip-
an íslenzka lýðveldisins.
Þess er að gæta, að það er
Hæstiréttur íslands, sem úr-
skurðaði, að félagsdómur
skyldi taka kæru Landssam-
bands íslenzkra verzlunar-
manna til efnislegrar með-
ferðar. Það er þvi í rauninni
uppreisn gegn æðsta dómstóli
landsins, þegar ofstopamenn
sameinast um að virða að
vettugi dómsúrlausn félags-
dóms.
Kommúnistár hafa frá
fyrstu tíð boðað það leynt og
ljóst, að lögum skyldi aðeins
hlýða, þegar það hentaði, en
heimilt væri að brjóta þau, ef
lögbrotin þjónuðu hagsmun-
um flokksins. Þess vegna
þurfti mönnum ekki að koma
það á óvart, að þeir reyndu
að hindra framgang dóms,
sem kveðinn hafði verið upp
af réttum dómstóli. En menn
ætluðust til þess, að leiðtog-
ar Framsóknarflokksins
beittu sér ekki fyrir því að
slíkar aðfarir væru viðhafð-
ar.
En hlutur Framsóknar er
ekki einungis verri að því
leyti, að hér er um að ræða
flokk, sem fram að þessu hef-
ur verið talinn lýðræðis-
flokkur, heldur líka af hinu,
að Framsóknarmenn bættu
fláttskap og brigðmælgi ofan
á lögbrotin. Þeir sögðust
mtrndu hlíta dómnum og fara
að lögum, en voru fyrirfram
ákveðnir í að virða hvorugt.
Eysteinn Jónsson hafði lof-
að Einari Olgeirssyni því, að
Framsóknarmenn mundu á
lokastigi málsins standa með
kommúnistum að lögbrotun-
um. Þess vegna væri komm-
únistum óhætt og raunar
nauðsynlegt að berjast nógu
hatrammlega gegn dómi
þeim, sem upp var kveðinn
samkvæmt úrskurði Hæsta-
réttar. Ef kommúnistar berð-
ust nógu harðri baráttu
mundi það auðvelda Fram-
sóknarmönnum að finna leið
til að sniðganga dóminn, án
þess að almenningsálitið gerði
þeim lífið óbærilegt.
En þegar að þvi kom að
standa við fyrirheitið við
kommúnista, reyndist auðvit-
að ógerlegt að komast fram
hjá skýlausri niðurstöðu fé-
lagsdóms. Var þá gripið til
þess óyndisúrræðis, sem al-
þjóð er nú kunnugt um.
EKKI NÓG
AÐ GERT
Fn „þjóðfylkingu“ Fram-
^ sóknarmanna og komm-
únista fannst ekki nóg að
gert, þótt vegið hefði verið
að réttarskipan íslenzka lýð-
veldisins með atkvæðagreiðsl
unni um kjörbréf LÍV og þar
með reynt að grafa imdan
lýðræðisskipulaginu. Þar að
auki töldu þeir sér sæma að
samþykkja tillögu, sem er
hin freklegasta móðgim við
íslenzkt dómsvald og sjálfan
Hæstarétt Islands. I þessari
ályktun segir m.a.:
„Um leið og þingið lýsir
undrun sinni yfir og mót-
mælir þessum einstæða
stéttardómi, varar það við
þeirri ógmm, sem slík mis-
beiting dómsvaldsins, sem
hér hefur átt sér stað, er við
öll frjáls félagasamtök í land-
inu og heitið á alþjóð að
standa vörð um grundvallar-
réttindi þeirra.“
Framsóknarmenn standa
þannig að ályktun um það, að
íslenzkir dómarar misbeiti
dómsvaldi, séu níðingar og
svikarar, sem séu viljandi að
grafa undan lýðræðislegri
stjómskipan.
Þessar árásir eru svo frek-
legar, að réttmætt er að sýna
þeim, sem að þeim standa,
fyllstu fyrirlitningu. Þeir
geta ekki haft það sér til af-
sokunar, að þeim sé ekki
ljóst, að með slíku framferði
eru þeir að rýra traust
manna á æðsta dómsvaldi og
réttarskipan ríkisins. Þeim
hlaut að vera það ljóst, að
þeir voru að vinrta það ó-
þurftarverk, sem bezt gat
þjónað öflum, sem kollvarpa
vilja lýðræðisþjóðskiplagi og
hneppa þjóð sína í fjötra er-
lendrar ofbeldisstefnu.
FLÁRÆÐI
FRAMSÓKNAR
17'láræði Framsóknar birtist
* m. a. í því, að í gær birtir
Tíminn forystugrein um mál
ÞEGAR Riohard >1. Nixon, fyrr
verandi varaforseti Bandaríkj-
anna hafði tapað fyrir Ednr.ound
Brown í fylkisstjórakosningun-
um í Kaliforníu hélt hann fund
með fréttamönnum. Á fundin-
um sakaði hann þá um áð hafa
rangtúlkað fréttir af kosninga-
baráttu sinni. Sagði hann að
fréttamenn hefðu yfirleitt verið
andsnúnir honum og hagað frétta
fiutningi sinum eftir því. í viku
blaðinu „US NEWS & WORLD
REPORX“, birtist nýlega grein,
sem nokkrir fréttamenn blaðsins
sem fylgzt hafa með stjórnmála
ferli Nixons rita um samskipti
hans við fréttamenn. Birtist
greinin hér i lauslegri þýðingu.
•
Þegair að Riobard M. Nixon
hafði tapað í fyikisstjórakosn-
ingunuim í Kaliforníu notaði
hann „síðasta fund sinn með
fréttamönnum" til þess að gagn
rýna fréttaflutninginn af kosn-
ingabaréttu sinni. Þetta feom
ndkkrum viðstöddum á óvart,
en ekki þeim, sem fylgzt hafa
með stjórnmálaferli hans frá upp
hafi. Tengslin milli varaforset-
ans fyrrverandi og fréttamanna
eiga sér undarlega sögu.
Fáir menn hafa lagt eins hart
að sér við að eignast vini meðal
Istj órinmálafréttaritara í Wash-
ington og Richard M. Nixon. en
fláum hefur tekizt það ver.
Til þess að hægt verði að
dkilja þetta, þarf að fara langt
aftur í tknann og rifja upp ýmis
legt. sem lítið eða ekkert hefur
verið ritað um.
Landssambands ísl. verzlun-
armanna, þar sem margsinnis
er tekið fram, að hlýða eigi
dómum og undirstrikað, að
Landssamband ísl. verzlun-
armanna sé orðið aðili að Al-
þýðusambandi íslands með
fullum réttindum, en síðan
segir:
„Það breytir engu um þá
staðreynd, hvemig kjörbréf
þessara aðila eru svo af-
Hlutverk Hiss
Það var Alger Hiss, fyrrver-
andi starfsmaður utanrikisráðu-
neytis Bandaríkjanna, sem olli
því óafvitandi, að Nixon, sem
þá var þingmaður, varð. þekktur
um öll Bandaríkin. Og 11. nóv.
sl. var það Alger Hiss, er dæmdi
ur hefur verið fyrir meinsæri.
sem kom fram í sjónvarpsdag-
skrá um stjórnmálafeNl Nixons.
Þátttaka Hiss í sjónvar^sdag-
skrá þessari vakti gremju um
gervöll Bandarilkin.
Margir sjá í Alger Hiss hluta
svarsins við því hvers vegna kalt
stríð ríktd miilli Nixons og frétta-
manna.
Margir bunnir fréttamenn í
Washington þekktu Alger Hiss og
virtu hann og í upphafi litu
þeir með tortryiggni á hlutverk
Nixons í rannsóknum, sem bendl-
*V
uðu Hiss við njósnara kommún-
ista. Margir þeirra er stóðu Hiss
næst náðu séx ekki að fullu eftir
að hann hafði verið dæmdur
fyrir meinsæri. Hiss ótti að hafa
svarið rangan eið, er hann neit-
aði að hafa látið ýmis skjöl utan-
ríkisráðuneytisins af hendi við
útsendara kommúnista.
Gagnkvæm tortryggni
Nixon, aftur á móti, náði sér
aldrei til fulls eftir þann fjölda
óhagstæðra blaðaummæia, sem
birtust um hann á mieðan að
fjallað var um mál Hiss.
Vegna þessa hefur alltaf ríkt
gagnkvæm tortryggni milii hans
og margra fréttamanna.
Þvi hefur verið haldið fram
greidd, því að það veltur á
því einu, hvort kosning þeirra
hefur það fram með lögleg-
um hætti eða ekki.“
Ekki er vel ljóst, hvað við
er átt með þessu einkenni-
lega orðalagi, enda bendir
það til þess að þrátt fyrir allt
hafi ritstjóranum, sem kunn-
ugt var um það að búið var
að semja um þjóðsvik, werið
órótt. „Aðili að Alþýðusam-
árum saman, að Nixon treysti
ekki diómgreind neins nema sjálfs
sín, þegar um stjórnmál er að
ræða og ailra sízt dómgreind
fréttardtara.
Tortryggni fréttamanna byggð
ist aftur á móti á því hve út
smogdnn hann var í umgengni
sinni við þá. Hann reyndi að
vera vingjarnlegur við frétta-
menn þanniig að þeim geðjaðdst
að honum, en það tókst ekki
vegna þess, að hann var eklki
nægiiega einlægur.
Sennilega hefur enginn stjórn-
málamaður af þessari kynslóð
gert sér meira far um að ving-
ast við fréttamenn, jafnvel þá,
sem gagnrýndu hann harðast.
Hann hafði samband við fleiri
fréttamenn en nokkur annar
stjórnimáiamaður í Washington,
þar til hann hóf kosningabaráttu
sína 1960.
Meðan Nixon var varaforseti
hélt hann marga „leynifundi“
með fréttamönnum, þar sem hann
skýrði þeim frá því, sem var
að gerast á bak við tjöldin í
Washington og annars staðar i
beiminum. Og var þá oft svo
hreinákilinn, að undri þótti sæta,
Örlátur gestgjafi
Fáir í Washington voru örlát-
ari gestgjafar en Nixon, þegar
hann béilt veizlur fyrir frétta-
menn og margir þeirra voru
kunnuigir á heimili hans. Áður
en Nixon hóf kosningabaráttu
sína fyrir forsetakosningarnar
1960, hél't hann marga „leyni-
fundi“ með fréttamönnum, þar
sem hann skýrði þeim frá áform
um sínum og baráttuaðferðum.
Hann var dús við marga frétta-
menn í Washington.
Þegar einn þeirra fréttamanna
sem gagnrýndu hann harðast,
varð veikur, heimsótti varafor-
setinn hann í sjúkrahúsið til þess
að óska honum góðs bata. Nixon
hafði lengi gert sérstakar tilraun
ir til að vingast við þennan frétta
ritara, en aldrei tekizt það.
Varaforsetinn gerði sér
fulla grein fyrir þvií að hann
vor ekki vinsœill meðal frétta-
manna. En hann var hagsýnn
stjórnmálamaður og vissi að
hann gat ekki komizt hjá blaða-
gagnrýni. Hann var þjálfaður
í því að bera af sér óþægilegar
spurningar og missti sjaldan
stjórn á skapi sínu.
Andstaðan eykst
Þegar kosningabaráttan fyrir
forsetakosningarnar hófst, var
fjandskapur milli Nixons og
fréttamanna ekki opinber, en þó
var grunnt á því góða. Margir
stjórnmálafréttaritarar, sem
fylgdu honum á ferð hans um
Bandaríkin voru hlynntir Kenne
dy. Við atkvæðagreiðslu, sem
fram fór meðal fréttamanna, er
fylgdu Nixon á ferðinni, kom
í Ijós, að lö þeirra gerðu ráð
fyrir að Kennedy myndi sigra,
10 töldu Nixon sigur vísan og
11 voru óákveðnir.
bandi Islands með fullum
réttindum," á að sjálfsögðu
að fá kjörbréf sín afgreidd
Tilraun sú, sem gerð er til að
réttlæta lögbrotin með því,
að tíma skorti til að afgreiða
kjörbréf, er svo lítilmannleg,
að engum blandast hugur um,
að hlutur Framsóknar er
miklu verri en kommúnista í
þessu afdrifaríka máli.
Nixon á fundi með fréttamönnum
Framlh. á bls 14