Morgunblaðið - 12.09.1963, Page 15

Fimmtudagur 12. sept. 1.MS
MO&C.ilum AOIO
15
Leikflokkur Helga Skúlasonar:
„Hlauptu af þér hornin"
í SUMAR hefur ferðazt um lands
byggðina leikflokkur Helga
Skúlasonar og sýnt gamanleik-
inn „Hlauptu af þér hornin", eft-
ir amerískan rithöfund, Neil
Simmon. Ég verð að játa, að ég
þekki ekkert til höfundarins ann
að en það, sem um hann og leik-
ritið segir í fáeinum línum í leik-
skránni. Mun höfundurinn vera
gyðingaættar og leikritið mun
hafa verið frumsýnt í New York
fyrir þremur árum og notið þar
og víðar mikilla vinsælda. Sama
er uni leikritið að segja hérlend-
is. Það hefur hvarvetna verið
sýnt við mikla aðsókn og ánægju
áhorfenda, enda er leikritið
gáskamikið og skemmtilegt og
margt, sem þar er sagt, bráð-
smellið. Þó hér sé um gamanleik
að ræða, sem fyrst og fremst er
saminn til að skemmta áhorfend-
um, fjallar það þó um vandamál,
sem flestir kannast við, en það er
samband foreldra og barna hvers
til annars og uppeldið, sem mönn
um er misjafnlega sýnt um að
leysa.
Mr. Baker hefur gert þær kröf
ur til sona sinna að þeir væru
auðsveipir og leiðitamir og frú
Baker er alltaf áhyggjufull út af
velferð þeirra og heimilisins.
Þetta verður til þess að báðir
synirnir gera uppreisn og brjót-
ast undan aganum og sérstaklega
skilningsleysi föðurins. Af þessu
leiðir margs konar vanda og
mörg brosleg atriði, en allt jafn-
ar sig þó að lokum, að segja má,
með sigri beggja aðila, en öllu
heldur þó að þeir hafi mætzt á
miðri leið.
Helga Skúlasyni hefur farizt
vel leikstjórnin, þó að hann hafi
ef til vill gert leikinn óþarflega
farsakenndan. Hraði leiksins er
mjög hæfilegur og allir á svið-
inu eru eðlilegir og óþvingaðir.
Hlutverkin eru sex og öllum
gert jafnt hátt undir höfði fra
hendi höfundarins.
Helgi Skúiason leikur föður-
inn, mr. Baker og fer mjög
skemmtilega með hlutverkið, þó
að mér finnist hann ekki týpisk-
ur amerískur „business-maður“.
Frú Baker leikur Guðrún Steph-
ensen. Frú Baker er sannasta
persóna leiksins frá hendi höf-
undar og Guðrún Stephensen fer
mjög vel með hlutverkið, ekki
sízt það atriðið er hún svarar í
símann í piparsveinaíbúð Alans
sonar síns. — Alan Erlingur
Gíslason fjörlega og af miklu ör-
yggi. Yngri bróðurinn, Buddy,
leikur Pétur Einarsson. Ég hef
ekki fyrr séð þennan unga leik-
ara á sviði, en hafði mikla á-
nægju af að sjá hann í þessu
hlutverki, sem gerir verulegar
kröfur til leikandans. Virðist mér
tvímælalaust að hann búi yfir
góðri leikgáfu og að mikils megi
af honum vænta er stundir líða.
Brynja Benediktsdóttir leikur
Peggy Evans, ærið léttúðuga
unga stúlku, sem Alan er í nánu
vinfengi við. Er leikur Brynju
einkar góður. — Connie Daug-
ton, heilbrigða unga stúlku og
vel gefna, leikur Helga Bach-
mann. „Hún er ekki eins og hin-
ar,“ segir Alan, enda elékar hann
hana þó að ha,nn vilji ekki gift-
ast henni fyrr en hann hefur
„hlaupið af sér hornin". Leikur
Helgu í þessu hlutverki er prýði-
legur, — fágaður og hófsamur.
Leikhúsgestir tóku leiknum
með miklum fögnuði, hlóu dátl
og hylltu leikendur ákaft að leiks
lokum.
Hiörtur Halldórsson hefur þýtt
leikinn á lipurt og smellið mál.
Sigurður Grímsson.
Syndið 200 metrana
4 dagar eítir
Guðmundur li. Guðmundsson í verzluninni
LITAVAL í Kópavogi
S.L. LAUGARDAG var opnuð
málningarvöruverzlun í Kópa
vogi, sem ber nafnið Litaval
Verzlunin er til húsa að Álf-
hólsvegi 9, í sama húsi og apó
tekið
Verzlunin Litaval er þrískipt
stærst er málningarvörudeild-
in, þar sem allar tegundir
málningarvara eru fáanlegar.
Sú þjónusta er veitt í verzl-
uninni að málningin er blönd
uð, og vegin meðan viðskipta-
vinirnir bíða, og geta þeir
fengið sér sæti í lítilli bið-
stofu, sem stúkuð er frá verzl

f
■

:
:
:

— Drangurinn
Framh. af bls. 10
ber 1960, þar sem hann studdi
Rússa dyggilega gegn Kín-
verjum, gerði hinum rudda-
legu aðferðum Rússa skömm
til.
Á sama fundi studdi
Jesú Faria frá Venezúela
einnig Rússa, en samt lét
hann greinilega á sér skilja
að virðing hans fyrir Krús-
j.eff nálgaðist hvergi nærri
dýrkun. Hann studdi Moskvu
vegna þess að honum fannst
stefna Krúsjeffs á atómöld-
inni skynsamlegri en stefna
Maos, og einkum þó vegna
þess að Kínverjar höfðu gert
miklar tilraunir til að grafa
undan þeirri virðingu, sem
hann nýtur meðal kommún-
ista í Venezúela (vegna olí-
unnar?).
Hann taldi einnig, að marg
ir ræðumannanna á fúndinum
hefðu verið alltof linir í að
gagnrýna rússnesku félagana,
sem hann segir að hafi sjálf-
ir gert nokkrar skyssur.
Hann lét í ljósi þá von, að
Rússarnir yrðu snjallari í
framtíðinni, eða nógu snjall-
ir til að finna kerfi, sem
stöðvað gæti deilur milli
flokkanna og komið í veg fyr-
ir klofning kommúnistahreyf
ingarinnar í framtíðinni.
Þessi stutta ræða, sem
aldrei hefur verið gefin út,
eins og reyndar flestar aðr-
ar ræður, sem haldnar voru
á þessum fundi, var óveðurs-
merki. Enginn Venezúelamað
ur né nokkur annar hefði
getað staðið upp í Kreml á
dögum Stalíns og látið svona
lagað út úr sér. En einmitt
þessi orð voru sýnishorn af
því sem koma skyldi.
Kúbuævintýrið í fyrrahaust
varð alls ekki að öllu leyti
til sæmdar fyrir Krúsjeff.
Hefðu Kínverjar verið svo-
lítið slægari og gert einhverja
tilraun til að láta innrásina
í Indland sýnast annað en
æfingu í gamaldags valda-
pólitík, dulið ákafa sinn i að
gera hrossakaup við Pakist-
an, haft meiri áhuga á skoð-
anabræðrum sínum í suðaust-
ur-Asíu og staðizt freisting-
una að gorta af fyrirlitningu
sinni á kjarnorkuvopnum,
sem skjóta flestum félögum
skelk í bringu eins og okk-
ur hinum, hefðu þeir getað
orðið miklu áhrifameiri. En
þeir létu allt þetta undir
höfuð leggjast.
Það er sennilega ekki of-
sagt, að ýmissa hluta vegna
. hefðu kommúnistar í flest-
um löndum helzt viljað segja:
„Farið þið báðir norður og
niður“, við Rússa og Kín-
verja. Skelfing, örvænting og
jafnvel fyrirlitning koma yfir
marga kommúnistaforingja,
sem ekki voru svo heppnir
að vera fæddir í Rússlandi
eða Kína, þegar þeir rekast
á hinn grófgerðu hálfvita-
brögð, sem erfingjar Ivans
hins grimma og Konfúsíusar
sýna stundum.
Afleiðingin af þess urifrildi
hefur orðið sú, að væntanleg
ir bandamenn og hinir vilj-
ugu meðlimir sýndársamtaka
hafa hrökklazt burt um all-
an heim, og hinir trúuðu
sem eru að basla við að kom
ast eitthvað áfram á leiðinni
til þúsund ára ríkisins, hafa
verið harmi lostnir.
Á andlega sviðinu má segja
að þátttakendurnir hafi sokk-
ið niður í dýpstu forarvilpur
andlegs ræfildóms, svo að
hárin hafa risið á hrygg
hinna gáfaðri kommúnista.
Pólitísku afleiðingarnar eru
þær, að forysturíkin í komm-
únistahreyfingunni hafa
greinilega meiri áhuga á eig-
in valdabaráttu en framtíð
hreyfingarinnar.
Þegar öllu er á botninn
hvolft munu Rússar sigra
hvað snertir forystu í komm-
únistahreyfingunni í heild.'
Rússar hafa peninga, völd og
álit. Og það á enn eftir að
sannast, að áhugi Maos á
litlu bræðrunum sé nokkuð
fórnfúsari en áhugi Krúsjeffs.
Það er auðvelt að vera hjálp-
fús, þegar maður er ekki af-
lögufær. ______
Þó Krúsjeff sé miklu verr
að sér í marxistaheimspeki
en Mao og áhangendur hans,
hefur hann miklu meiri heil-
brigða skynsemi. Hann er
nær öldinni sem við lifum
á, og kröfur trúbræðra eins
og Palmiro Togliatti, sem
beinlínis lifa á þessari öld,
draga hann nær henni. Hinn
góði skilningur hans á hætt-
unni af kjarnavopnum gerir
hann vinsælli meðal allra
þeirra góðu félaga, sem ekki
vilja láta sprengja sig í loft
upp (það er enginn vafi á
því að Kínverjar eru alveg
jafn hræddir, en þeir þora
ekki að segja frá því).
Krúsjeff er einnig mjög
vinsæll meðal margra smærri
flokkanna, til dæmis í Costa
Rica og Grikklandi sem vita
vel að eini möguleiki þeirra
til að lifa áfram er að kúra
sig rækilega niður í náinni
framtíð. Hann er líka maður
þeirra flokka, sem annað
hvort stjórna- löndum með til-
tölulega háþróað efnahagslíf
eða sem búa í slíkum lönd-
um. Hinir síðarnefndu grafa
að vísu undan þjóðfélaginu,
eftir því sem mátturinn lévf-
ir (eins og t.d. í Bretlandi),
til að gera núverandi stjórn-
endum eins erfitt fyrir og
mögulegt er, en eigi áð síð-
ur vilja þeir miklu heldur
vera eyðilesgjandi minnihluti
í ríku landi en erfa land í
rústum.
Meira að seeia hafa Rúss-
ar síðasta orðið. ef þeir vilja
segja það. hjá flokkum sem
annars mætti búast við að
hölluðu sér að Kínverjum.
til dæmis geta Rússar gefið
Laos meira en Kínverjar, ef
þeir kæra sig um.
En hver er svo niðurstaðan?
Hvar eru aðalleiðtogar bylt-
ingahreyfingarinnar staðsett-
ir? Það skiptir engu máli, þó
Krúsjeff siái um sig með
slagorðum Lenins. Hann veit
vel, að svo langt sem séð verð
ur fram í tímann, hlýtur
áhugi hans fyrst og fremst
að beinast að því að tryggja
valdaaðstöðu og öryggi
uninni meðan þeir bíða. Enn-
fremur senda þeir málningu
og annað í heimahús, eftir
pöntunum. — Inn af málninga
vörudeildinni er verzlað með
ýmsar tegúndir byggingar-
vara, svo sem mósaik, flísar
og þess háttar. Fremst í verzl
uninni er gosdrykkja- og
sælgætisverzlun.
Eigandi Litavals er Guð-
mundur B. Guðmundsson,
málarameistari

Sovétríkjanna, komast hjá
styrjöld og bæta efnahagslíf
landsins.
Kínverjar geta ekki byrjað
á því að þykjast vera for-
ingjar í heimi, sem inniheld
ur bæði Evrópu og Norður-
Ameríku.
Aðrir flokkar hafa sín eig-
in vandamál, þótt þeir séu
ánægðir yfir að fá stuðning
frá Moskvu. Sænski komm-
únistaforinginn, Hagberg, til-
kynnti á ráðstefnunni í
Moskvu, að hugmyndin um
einræði öreiganna sé úrelt,
og að sænskir kommúnistar
séu ákveðnir í að vinna með
sænskum sósíal-demókrötum,
sem þeir álíta að sé ósvik-
inn verkamannaflokkur
(þetta var sagt í leyniræðu
meðal kommúnista en ekki í
áróðursgrein).
Þegar John Gollon frá Lond
on sagði Kínverjum á sama
fundi, að þeir hefðu enga
hugmynd um brezka siði né
heldur um styrk brezku verka
lýðshreyfingarinnar, er nann
líka að aðvara Rússa.
A ítalíu eru Togliatti og
Longo þegar sokknir upp fyr-
ir bæði eyru í trúvillu og
endurskoðunarstefnu. Þeir
eiga við andstöðu að stríða
í sínum eigin flokki, en eng-
inn veit hvort „kínverski“
armurinn í Padua og víðar
er hrifinn af Mao eða aðeins
andstæðingur Togliatti. '
Alls staðar er óvissa. Það
eitt er víst, að rétta aðferð-
in til að rannsaka kommún-
istahættuna er að skipta sér
minna af Rússum og Kínverj-
um og beina athyglinni að
óánægjuröddum í okkar eig-
in hópi. Sérhvert land sem
telur sig hafa á betra efna-
hagskerfi að skipa en komm-
únisminn, verður að sanna
mál sitt, þótt það kosti mik-
ið erfiði, og hjálpa hinum
veikari bræðrum, þó að það
hafi einhverjar fórnir í för
með sér.
(Observer — öll
réttindi áskilin).

TILHUGALÍF
2. hluti hinnar spennandi fram-
haldssögu eftir Kristmann Guð-
mundsson.
G.K. hrá sér í Bjarnarey við
Vestmannaeyjar til þess að
veiffa lunda. Hann segir frá
því, hvernig ferffin gekk og
hvaff veiddist — en það er fleira
kvikt í lundaholunum en lund-
inn.
Þegar 450 ár voru liffin frá því
er Kólumbus fann Ameríku,
gerðu nokkrir menn sér það til
gamans aff sigla i kjölfar hans.
Bæði skipið og útbúnaffurinn
var sem líkast því, sem Kólum-
bus hafði. Ferffin tókst — og við
segjum ferðasöguna.
Margt fleira er í blaffinu.
WIKII