Morgunblaðið - 23.10.1963, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 23. okt. 1963
■ Hættið keiluleiknum og réttið mér kúluna. Fjandmennirnir
nálgast.
Einhver kom niður stíginn,
hikaði við en settist síðan hjá
þeim, og tók að brjóta niður
kvisti, eins og hann réði ekki
við fingurna á sér.
— Komdu bara, Gillet, við átt
um von á þér.
— Vanessa hefur sézt, sagði
Colin
Toby lyfti höfði snöggt. —
Vanessa? Hvar?
— Þessi kaupmaður hringdi
áðan. Hann segist hafa séð Van-
essu fara upp í lest á stöðinni.
Hann sver, að hún hafi verið
ein síns liðs
— Og hvert var sú lest að
fara?
-— Til Waterloo.
— Er hún vön að gera þetta?
— Aldrei gert það fyrr.
— Hefur lögreglan nokkuð
gert í málinu?
— Hún er að gá að' henni.
Röddin í Colin var þurr og
skrykkjótt. — Heyrðu, Dyke . .
allt þetta, sem þú varst að segja
um hana Evu . . . þú veizt, að
það er ekki satt . . . eða er það
ekki?
• — Það hangir allt á þeirri for
sendu, að Lou hafi verið ástmeý
Rogers.
— Já, hvað um það.
Colin braut sundur kvist með
ofsalegum ákafa. Hann tautaði
eitthvað niður í mosann. —
Dyke, í dag varstu að tala um
eitthvað, sem kæmi ekki heim
og saman. Ég á við, að þú varst
að tala um hversvegna barns-
faðir hennar Lou væri ekki —
eða þú héldir að hann væri ekki
líklegur til að hafa myrt hana.
Þú sagðir, að þetta vildi ekki
koma heim og saman.
— Já.
—: Jæja . . það var ég, sem
átti barnið'
— Já, þarna sérðu . . það var
það, sem vildi ekki koma heim
og saman.
Greinin datt óbrotin úr
hendi Colins. Hann horfði lengi
vandræðalega á Toby. Hendurn-
ar tóku að skjálfa, og það var
eins og hann yrði allur mátt-
laus. Hann stamaði upp orðun-
um hásum rómi: — Ég skil þetta
ekki.
---Ég hafði getið mér til, að
þú værir elskhugi Lou. Þú barst
það nægilega með þér. Þú varst
hræddur. Og það var engin
önnur ástæða til hræðslu þinn-
ar. Auk þess barstu þig til, eins
og þú kveldist raunverulega. Þú
varst sá eini, sem það gerði. Og
svo datt mér auk þess í hug, að
þú værir langlíklegasti maður-
inn til að hafa gengið í augun
á Lou.
— Hún var ekkert skotin í
mér. Þetta var allt ferlegur mis-
skilningur.
— Þú vissir um barnið?
Aftur fékk Toby þetta vand-
ræðalega augnatillit. — Við vor
um gift, skilurðu.
Toby rétti úr sér. Nú botnaði
hann ekki neitt í neinu.
Colin setti upp grettubros. —
Það er allt í lagi, sagði hann.
— Já, en hver andsk. . . Toby
þagnaði og sat og beið.
— Ég á við þetta, sem vildi
ekki koma heim, sagði Colin.
— Já, já. Jæja, þú sérð, að
þetta morð á Lou var gert að
mjög yfirlögðu ráði. Það var
ekki r.eitt fálm út í bláinn, það
var ekki í því fólgið að grípa
íyrstu handbæru eiturtegund-
ina og koma henni í tebollann
hennar. Nú, ef þú v-ildir eitra
fyrir einhvern og hefðir tíma
til að hugsa það vandlega út,
hvaða eitur mundirðu þá nota?
Þú átt greiðan aðgang' að öllum
mögulegu eiturtegundum. Vissu-
lega mundirðu nota það algeng-
asta, sem þú gætir náð í, en
ekki annað, sem mundi benda
beint á rannsóknastofuna þína.
Colin náði sér í aðra grein.
f þetta skipti var það græn
grein og hún bognaði og streitt-
ist gegn fingrum hans. — Þetta
er nú ekk'i nema tilgáta.
— Satt er það.
Colin sagði dauflega. — Mér
er eins gott að segja þér alla
söguna.
Toby jánkaði því.
Þögn. Colin hætti að sveigja
reinina, 'en tók að plokka af
enni börkinn. — Ég veit ekki,
hvar ég á að byrja, sagði hann,
— ég vil helzt ekki fara að koma
með heila sjálfsævisögu, en ef
þú átt að geta skilið, hversvegna
. . . og hvernig . . . ég á við,
að ég verð einhvernvegiim að
reýna að gera það allt skiljan-
legt.
Hann ræskti sig og reyndi að
tala eðlilega. — Ég kom hingað
fyrir þrem mánuðum og komst
strax í kynni við þessa klíku, og
ég hef aldrei kynnzt öðrum eins
hóp. Náttúrlega hef ég litlu
kynnzt eða komizt í, því að i
skólanum gerði ég ekki annað
en vinna og fór ekkert út. Fyrst
varð ég hrifinn af þessu fólki.
Eva . . ^. ég varð eiginlega strax
skotinn í Evu. Það er bezt að
vera ekkert að draga úr því: ég
hagaði mér eins og asni hennar
vegna. Eg gat ekki haft hana úr
huganum nokkra stund. Eg veit
ekki, hvort þú hefur hugmynd
um, hvernig hún er, þegar allt
er í lagi. Ég á við, þegar hún
er ekki samanfallin, eins og
(IX) Siðameistarinn talar við
Profumo — 4. febr. 1963.
Profumo hitti siðameistarann
mánudaginn 4. febrúar 1963, á
hádegi. Einkaritari forsætisráð-
herra var viðstaddur. Profumo
sagði söguna í aðaldráttum, siða
meistaranum til fróðleiks. At-
burðirnir, sem um var að ræða,
höfðu allir gerzt frá júlí til des-
ember 1916. Hann hafði verið
við sundlaugina í júlí, þegar
þar hefði verið býsna glaðvær
hópur samankominn og allir í
baðfötum. Profumo sagði, að
hann hefði síðar, sér til skemmt-
unar,/ farið heim til Stephen
Warjds og hitt þar eitthvað af
ungu fólki og fengið sér glas
fyrir kvöldverðinn. Profumo
sagði. að fæstar þessara ungu
stúkna, sem þarna voru saman-
komnar, hefðu verið af því tagi,
sem hann hefði viljað hafa í för
með sér á kjósendafundum. En
konan sín ætti marga kunningja
meðal leikárafólks, svo að hann
væri alvanur að skemmta sér
með svona fólki. Profumo sagð-
ist hafa skrifað bréf, sem hefði
byrjað á „Elskan mín“, en það
hefði verið algjörlega meinlaust.
Einnig viðurkenndi hann eina
smágjöf — vindlingakveikjara.
Lögfræðingar sínir hefðu ákveð
ið að tala við Christine Keeler
á laugardag, 2. febrúar. Hún
hefði sagt. að peningarnir, sem
hún hafði fengið hjá blaðinu
væru ekki nægilegir og hún
þyrfti að fá meira. Hún neitaði
að lýsa því yfir, að nokkrar sög-
ur, sem verið hefðu í gangi,
væru ósannar. Hún lét það
greinilega í ljós, að peningar
væri það, sem hún væri að sækj-
ast eftir. Profumo sagði, að sir
Norman Brook hefði sagt sér að
hitta Ward sem allra minnst,
þar eð það gæti haft áhrif á
öryggi landsins. Profumo kvað
núna. Það er eitthvert líf í henni
. . . eitthvað svo lifandi . . . Jafn
vel nú orðið getur hún hrifið
mig á sama hátt. Hann ræskti
sig aftur. Það sem ég er að reyna
að komast að, er það, að þessi
klíka blekkti mig fullkomlega.
Mér fannst þetta allt ljóngáfað
fólk. Það versta var, að ég gat
aldrei almennilega greint það í
sundur. Mér fannst það allt vera
eiginlega sama tóbakið. Eva var
samt sú eina, sem ég varð veru-
lega hrifinn af ,og einhvernveg-
inn tók ég það, sem gefinn hlut,
að hin væru eitthvað svipað, en
þó ekki alveg eins greind. Þá
var það einn dag, að . . . Viltu fá
það allt Dyke? Hann leit upp.
Toby svaraði: — Segðu mér
eins mikið og þú telur nauðsyn-
legt samhengisins vegna.
— Einn daginn, sagði Colin,
— var eins og allt formyrkvað-
ist. Sumpart var það út af Evu,
en sumpart ef til vill vegna þess,
að það koma þannig dagar — að
minnsta kosti hjá mér. Og Lou
var þarna stödd. Þá lá líka illa
á henni. Ekki vissi ég hvers-
vegna og spurði hana ekki einu
sinni um það, en ég býst við, að
það hafi verið út af Roger.
Venjulega lét hún sér nægja að
vera einkonar holl og auðmjúk
aukapersóna við hégómagirnd
hans — og Evu — en stundum
hlýtur það að hafa hvarflað að
henni, hvað þetta var vonlaust.
Við vorum sem sagt bæði í
þungu skapi. En eins og ég sagði
lögfræðinga sína hafa ráðið sér
að bíða átekta og sjá hvað blöðin
birtu — ef nokkuð. Ef það svo
væri niðrandi gæti hann stefnt
þeim. Dómsmálaráðherrann og
vara-dómamálaráðherrann hefðu
ráðlagt ,sér' svipað. Profumo
bætti því við, að hann hefði gef-
ið yfirmanni öryggisþjónustunn-
ar ýtarlega skýrslu um málið.
(X) Profumo spyr, hvort hann
ætti að segja af sér.
Profumo spurði, hvort hann
18
ætti að tilkynna þetta forsætis-
ráðherranum á þessu stigi máls-
ins. Siðameistaranum fannst
það ekki nauðsynlegt. Hann og
Profumo ræddu sögusagnirnar,
sem nú voru á lofti, og Pro-
fumo spurði siðameistarann,
hvort honum fyndist hann eiga
að segja af sér þeirra vegna.
Siðameistarinn svaraði því til,
að þær væru sannar, væri sjálf-
sagt, að hann segði af sér, en
væru þær hinsvegar ósannar,
væri það glapræði. Það sem
hann ætti að gera, væri að bíða
og sjá hvort blaðagreinarnar
kæmu á prent — sem hann bjóst
við, að yrði eftir svo sem hálfan
mánuð — og þá yrði að athuga
ástandið betur. Profumo sagðist
aldrei hafa hitt rússneska flota-
ráðungutinn heima hjá Ward.
Hann hefði verið viðstaddur í
baðsamkvæminu um sumarið.
Eina annað skipti sem hann
hefði séð hann hefði verið þegar
hann kom í Gagarinmóttökuna,
ásamt konu sinni — og gæti
munað, að Ivanov hefði boðizt
til að ná í vodka handa þeim,
grennslaðist ég ekkert eftir því,
hvert áhyggjuefni hennar væri,
og ég hafði fengið þessa vitleysu
í kollinn, að hún ýæri sömu teg-
undar og þau öll hin. Við fór-
um út saman um kvöldið og
reyndum að hressa hvort annað
upp. Guð minn góður , . það
var hræðilegt!
Eftir andartak hél hann áfram:
— Svo sá ég hana ekki aftur
í nokkrar vikur, en þá kom hún
allt í einu og sagði mér, að hún
væri barnshafandi. Hún virtist
ekki ætlast til, að ég gerði nein-
ar ráðstafanir í því sambandi.
Hún virtist bara örmagna. Hún
gat ekki hugsað um eitt né ann-
að. Mér fannst bezt, að við gift-
um okkur og svo færi hún til
giftrar systur minnar í Norfolk,
þangað til barnið væri fætt. Þú
skilur, að við urðum að halda
en síðan horfið og ekki sézt aft-
ur.
(XI) Profumo svarar.
Þannig var sagan, sem Pro-
fumo sagði siðameistaranum og
féll aldrei frá. Til þess að prófa
hann, tók siðameistarinn það ráð
að segja: „Enginn fer nú að trúa
því, að þú hafir ekki sofið hjá
henni“, en þá gerði Profumo
hann orðlausan mðð svari sínu:
„Það veit ég vel, að því myndi
enginn maður trúa, en það vill
nú bara svo til, að það er satt,
að ég svaf aldrei hjá henni“.
Hann fullvissaði siðameistarann
æ ofan í æ um, að hann væri
að segja satt og biði aðeins eftir
tækifæri til að reka söguna ofan
í sögumann. Siðameistarinn
fékk að vita um hin ýmsu viðtöl,
sem dómsmálaráðherrann hafði
átt við .Profumo, og báðir þessir
voru þeirrar skoðunar, að þeir
yrðu að leggja trúnað á fram-
burð hans. Ráðherrann tjáði
siðameistaranum öðrum hverju,
að ef nukkuð kæmi á prent,
myndi stefna gefin út, en að
ekkert tilefni hefði enn orðið
til siíks.
Profumo spurði, hvort hann
ætti að tilkynna þetta forsætis-
ráðherranum á þessu stigi máls-
ins. Siðameistaranum fannst það
ekki nauðsynlegt. Hann og Pro-
fumo ræddu sögusagnirnar, sem
voru á loíti, og Profumo spurði
siðameistarann, hvort honum
fyndist hann eiga að segja af
sér þeirra vegna. Siðameistarinn
svaraði því til, að væru þær
sannar, væri sjálfsagt, að hann
segði af sér, en væru þær hins
vegar ósannar, væri það glap-
ræði. Það sem hann ætti að gera,
væri að bíða og sjá hvort blaða-
greinarnar kæmu á prent — sem
hann bjóst við, að yrði eftir svo
sem hálfan mánuð — og þá yrði
þessu leyndu. Þessi rannsókna-
styrkur sem ég hef, væri úti ef
það vitnaðist, að ég væri kvænt-
ur. Auðvitað hefði ég getað leit-
að mér atvinnu og haft meira
upp úr mér þannig, er ég viss
um. En það hefði þýtt sama sem
að hætta við eina verkið, sem
ég hef nokkurntíma unað við.
Lou samþykkti þetta strax. Hún
var ekki ástfangin af mér, og
það var eins og hún væri með
einhverja sektarkennd, út af því
að hafa látið mig koma sér I
þetta ástand . . Jæja . Hann
sneri sundur greinina og dró
hart að sér andann. — Þetta var
víst öll sagan.
— Ætlarðu að segja mér,
hvað gerðist seinnipartinn í gær?
sagði Toby.
að athuga ástandið betur. Pro-
fumo sagðist aldrei hafa
hitt rússneska flotaráðunautinn
heima hjá Ward. Hann hefði ver
ið viðstaddur í baðsamkvæminu
um sumarið. Eina annað skipti
sem hann hefði séð hann hefði
verið þegar hann kom í Gagarín-
móttökuna, ásamt konu sinni —
og gæti munað, að Ivanov hefði
boðizt til að ná í vodka handa
þeim, en síðaq horfið og ekiki
sézt aftur.
(XII)' Westminster Confidential.
Fyrsta tilefnið til málssóknar
kom þegar fréttabréf í einkaút-
gáfu, kallað Westminster Con-
fidential minnist á orðróminn.
Þetta er fjölritað bréf, sem fer
til svo sem 200 áskrifenda. í bréf
inu, sem kom út 8. marz 1963 var
,á það minnzt, að stúikurnar
væru farnar að selja sunnudags-
blöðunum sögur sínar, og svo
var bætt við:
„Einn gómsætasti bitinn 1
þessum sögum var bréf, sem
virtist undirritað „Jock“, og
var skrifað á bréfsefni . . .
ráðuneytisins. Stúlkan hélt
því fram, að ekki einungis
væri þessi ráðherra, sem- á
fræga leikkonu fyrir eigin-
konu, viðskiptavinur hennar,
heldur skipti hún einnig við
sovézkan hermálafulltrúa,
sem virðist heita Ivanov
ofursti. Sögusagnir herma, að
auðvitað muni fræga leikkon-
an sækja um skilnað. Hver
var að nota hvern til að
nota hvern til að „mjólka*4
hvern um upplýsingar — . . ,
ráðherrann eða sovézka her-
málafulltrúann? voru spurn-
ingarnar, sem voru efst 1
huga þeirra, sem með öryfeg-
ismálin íara.
Skýrsla Dennings p Profumo-máliö