Morgunblaðið - 12.01.1964, Blaðsíða 2

2
MORCUNBl AÐIÐ
Sunnúdagur 11. jan. 1964

á
C GLOBO ■A' 2-12-63 ☆ PógFng 3
Rio d* J*nalj?o
E)i^sS®5'Jssafea S©VB©fB€® Qm©
Caafesa © SJmrasa lB5ti®i d3e SD©i^snfjeBis
» OSSOS 4» "O J«rn»r* »vbll((r*m, ,,wr»*. «h»lr*
JTjJ vm d*cvm*nt» cuja (•nh*cím*nt* 1» _m»»m* mutte<
L * inUrtnt t tedoi •• b-..il.ir»«. ftr !■•• n•',• • di* "‘«m*
O GLOBO • ítpreduf, h«j«, n« inttgrt. Trtlt-tt d« m**' • **•**• m
vm« ttrlt da diplcm.t. Al««.nd«r DimMtcti Me- ••»»rn«nt«"; "»«
rttor, da Embalxad* d« UHSS »m Cub«, • ««v •***m» *•»• * 1«
«•!••• V. Khab.tihin, qu« ••rvi« na Imbtliadi nt m*m-' • • maier
■ratil. 0 Sr. More.oy dif qv« Cvb« 4 um« Mt.«! J»*,,**«i». ***»«*»!
h.bitad* p«r »*lvtg«n« • lai •vlr«« r«t«r»nci<i;
d*MÍre«*t •• povo (ub.no, «om* •• ~d« quo ••
S«nfadot Num Barril de Pólvora
l, qu« Ct.tro n*«
•ö.«« « • jud« ••viética,
A Clatto Nogra 4 o Pior
popul.cio d* cir
brancot) 4 •vp*r»tí
idiattt", « (!•••« n«gr• 4 ( pior.l
d«, náo diltrt muito ' " '
• « ilMvt" • l»u« Itdtr.i tttf*
tn.í«.« •nfro • m*<*«« • • Kpv
I do n.grot • b-.nco. n«• l«m'.
pr»guic»«. # primitiva. Dlf, 1*mb
*- -ib« «m qu* dlr*«4« c.ndug*
m*», com i*ui amigoa, n*«C
■ r»<-rito K4 1
. •b.olut.mrn
, I “A rla.<
; mode. - ná« I
1 lr". A m..o
lh*«. r«i«
nrcra t, n»ltur.lmrnt», ■ pl*r. m»«, • fre»>«
muit* dirrrmc. «ntr« *lr« • • 'rl.»« «nvr
> doi brancn. parrr* nrirot. « • mamri* d->»
nio t.m in.Irucio. »•-> muite prrfulcoMM «
’ Hn Mnn H..r. m.- . -____
dr falla Hr o
iC«( Itio »abri ______________
>. • mcnor ><1rl« >óbrt ö marTlanto-lrninii_________
•Ji.d.nd., • »ru podrr • *nv4mo rairtám
,;Sr nie r.nivá .........................._ |
rsp»co dr um mét. E olh« ti quanlo
juniucio • prnpoiilo. O pr.pfío
. • acntid*,d« romuntomo « ni«
qualqu'r t«repo livr« par« dr-
___________ ________ . Krcrbl • aua r»rU • arradrco.
ihr, do /umlo do roracio, ptl« mtjnta. Foi-m« Mprctalmrnl
• Cradévrl -abrr qut aua Júlla «•<•-«• rr.tabrltctn •-
tindo mrlhnr. Con.r«ul obtrr mrdtr.mrntot am<
(|Ut proctir»r*l mand»r par« V.. • l««o lalvti a »)udr. r«lr<
aqul rnm • mi'dico lbcal, r éle o« rrcomtndotj, Uiirndo qu« »t
trata d« uma drO|!« nov* aitu'.o u»»da no» K.tadnt Lnidoi. >
Acnta. dirrl alcuma. palavraa >obr« a minha vida. Eatou; , . ,
ft/trinho, toitto •rmprr. A minha mulhtr • ftlhot ».nd« r.tao em; ttlOO fcOffB O IV\Ocae" • O Homem
Mmcnu r n.tast Qttr nin hi r«prranca. dr quc élt« vrnhamj ' ■ 1 — - ■
para ri. T»lvt« «r)« mrlhor »**im. Pe um l»d«, tu trnho »«u-| "Dinhrlre, romlda, arma* rtc. nao po»io deiair 0t prnaar
dadct délr«. m»«. dt oulro. tem« prla »r«ur»nc« drlr. tt/K-'Drmoi • Cub. • apcltdn dr!«-u nobtníon r qu« élta tode*
qu. toda ajao "rr1d.>-. Nio ari brm c«m<
acontrrru. nrm m» irmbro »c«-
I. maa iofo no mru prtmelro
a aqul lrmbr«l-ia« Imrdíat*.
, ,, , , , «Hr. dr )Mbin»«H • do- »«|.
Kla arrrdita, »pen»» no Qot lé no» )orn»l«. • Ptnaa Qut caldot da Lu« • nA.* •• eonaidr- va«rn». Quer V. mt
____ r_._ «4. F.*tamo» aqul como ,
rl« polvora. rtpr.iandn qor 'lrrcho' umncadot. élo l
V. *ahr rnmo é difícil ronvenrrr ■ mlnha mulhtr.
Ai Mulheros Cheiram Como Cóe*.
• »Qui é illtv
t. provivrlmrntr.. a«
» um barril 'Kuby.h
lP**c*a» ■*•’, no'»» ajuda parrct _____
/*»«• arm fundo. Slm. quan._
|é»l« damoa, man éln prdcm. i
• j Ht«. noi Coniidrram animait1
penaa qur caldot di Lu« • nii •• con»í4e-jv

i pr4»»
Nio. aou'nao, rita 'grnte •« apronmi ri-
|,,m »ntrop4lofo. maa m«mo ru pidamrnr do 'pro«rr»*o- — c<
bcWadrt- rubanaa. Jt verdade qur ela. tém aangu* qurnt*. chrfuei i concltui* dr que éa- dicio qu» rm no»*« pth ni
M»• nunc» tomam Wnho, chetram «omo cir». • pa.-« »t dlver- »r« llhéus.-com •• »«u» lldrrrt !n*» piorra • m«l« rrcéndi
prrctao qut • «rntr ralrja eomplrUmrntr j-m- rstio prrirntemrnl* numa /•»« -koUthAtqi*.’ Flc* dlrrm q
ri« rntrt • m.c»co e »’»n!r» da revq|u«*«. Ut* »qu) ,
_ O* "••*•* ■“Klr»fhU” c jm parii*o • ,ra lufar d«
• frntr c*t«^» compleUmrntr^
r«l»c6rt Mctate conoteo*
Hha Je Selvogem
“Aléni do m»t», fol-n»« prol-'íenlemrnld,-lodoe «
* |á£lc«.Qti« h« alfufnai «»'4’»» • mt.lhtrM bonl-
prftcnccntrf • hoa«_ famtliai, ■•» ai»« oio qurrem m«ot«!
fj»ntec htimenn* do que tata trr^,**"**'■ *** * ,u* T*H »C<*r« 4
jl'o. Qu»ndo »nd* na* ma« 'nol»-. I»>be«»«, iu)«ir« « m U*t«ma
i:d»mc>n» numa prquena cidadcjJpHmtllv*
paltce »ul-}:
ter rcl»<*c« aorlail tom »»j»mrricanoft •« atarmrlham m»» I “<i,
Pahit«»te« da IHt*. *»(•!• p»r» »QuJ dttr »»r • plor lu«»r de«- j
l»»t»r d« »«*unlo« »ftrt»l» • •*• *»dot. j n'ttnt lecnnlofla ,qut d«,do »qu| >ab» qu» ArtHyh
cmn ptrmi.H. e«prc,.l_ DoU| l>»» aqul tlt 4 »■ #.l. n.m n.da »dl»nU.». A> v4rr»_ ech»!.contíélmcnt. d. CubtTcMtV*
dn» mcit» éomp»nhciro» dc 1ra- um fosfrno. ronfurm* • «••*» irnamentr "110« é mrlher •u-lpoooalmcnlr qurrU romner
battw foram mandado. dr volU mantirt d« rntrndrr n>a» cot- f.uue .. --------- I'“!r“ ím".p*r
por TioUrrm é**t» rrfulamen-jlaa. Trau-ar. pur» • aimp'w
‘‘Sinlg-se Felix de Eslor no Brotii'*
•dlantaia. A»
tentr Ifur é mr1..«, , yr.suajmcme. querta romper re-
o» oouoi ‘»mj«M- Chinr- jlacár, conox*. M» fni Impedl-
" **’ “* »'*r»x 4'nhriro.do d« lom.r •»« atltud. p$r
— Villimenn
Framh. af bls. 1
hversu erfitt er að sannifæra kon
una mína‘‘.
Það er hundaþefur af
kvenfólkinu.
„Hún trúir því se>m hún les í
dagblöðunum og heldur að allt
sé hér svo dásamlegt og sér mig
sennilega fyrir sér umikringdan
fögrum kúbönskuim konuon. Hún
ætti bara að sjá þessar kúbönsiku
„fegurðardisir“! Það er satt, að
blóðheitar eru þær. En þær fara
aldrei í bað og það er af þeim
hundaþefur og til þess að geta
skemmt sér með þeim verður
maður að vera útúrdrukkinn.
Auðvitað eru hér líka ásjálegar
stúlkur og vel ættaðar en þær
forðast allt samneyti við okkur“.
Villimannaeyjan.
„Okkur er líka meinað að hafa
nokkuð saman við fólkið að
sælda nema í opinberum erinda-
gerðum og með sérstöku leyfi.
Tveim félaga minna var vísað
úr landi fyrir brot á þessum
reglum. Það virðist ef til vill
ótrúlegt, en Kúbanar bera hvorki
til okkar traust né hlýhug. Ég
held þetta svari mörgu því sem
þú spurðir um í síðasta bréfinu
þínu. Lýsing þín á Brasilíu keori-
ur mér engan veginn á óvart.
Þessi Suður-Ameríkuríki eru ber
sýnilega hvert öðru lík, en hérna
held ég þó sé langverst að vera.
Hér er hvorki land né lands-
stjóm í þeim skilningi er við
leggjum í þessi hugtök. Þetta er
etkki annað en eyja byggð villi-
mönnum, hvítum, svörtum og
blönduðum, sem vita ekki hvað
þeir eru að gera. Jafnvel leið-
togi þeirra (en skeggið hans held
ég sé það eina sem ég dáist að
hérna) veit ekki hvert hann er
að fara með þá“.
Þeir liggja á bæn dag og nótt
„eins og asnar“.
„Sá hluti þjóðarinnar sem
blakkur er eða blandaður (og
jafnvel margir hvítir menn líka)
trúa enn á svartagaldur og liggja
á bæn nætur og daga eins og
asnar. Þeir eru mestu leti'blóð
og láta hverjum deginum nægja
sína þjáningu. Þeiim þykir mest
í það varið, að flatmaga á strönd
inni og drekka daunillt comanið
sitt með alra handa útáláti, sem
ég fæ bara kveisu af“.
og skortir skipulagningu og
stefnufestu. Castro sjálfur og vin
ir hans skilja ekki kommúnism-
ann og hafa ekki hugmynd um
hvað Marxism-Leninismi er. Ef
við ekki aðstoðuðum hann myndi
stjórn hans kollvarpað innan
eins mánaðar. Og hamingjan má
vita hve mikið vio höfum látið
þeim í té“.
Þeir eru mitt á milli
apa og manna.
„Peningar, matvæli, vopn, o.s.
frv. Við köllum Kúbu stundum
að gamni „Kubyshaka“, því öll
okkar aðstoð virðist fara beint
í botnlausa hít. Því meira sem
þeir fá, því heimtufrekari verða
þeir.
Þeir líta á okkur eins og ein-
hverjar furðuskepnur utan úr
geimnum og okkur finnst þeir
vera fangar okkar. Ég er ekki
mannfræðingur, en ég hef nú
komizt að þeirri niðurstöðu, að
kúbanska þjóðin og leiðtogar
hennar séu á einhverju millistigi
milli manna og apa. Kirgisar okk
ar og Yakutar eru líkari mennsk
um mönnum en þetta fólk. Þegar
ég geng hér um götur (einkum
í smáborgum) get ég ekki að
mér gert, að finnast ég eins og
Róbinson Krtisó og allt hitt fólk
ið eins og Frjádagur. Ég get ekiki
útskýrt það sem skyldi, en strax
fyrsta daginn héma datt mér
Róbinson Krúsó og villimennirn
ir í hug. Hvort sem þú trúir því
eða ekki, er þetta fólk óðum að
nálgast „framþróun“ — ástand
það sem fyrirfinnst í landi okk-
ar jafnvel í lítilsigldustu og af-
skekktustu samyrkjubúunum.
Þeir segja, að Kúba hafi verið
hreinasta paradís og hvíldarstað
ur fyrir byltinguna. En allt sem
ég kem auga á hér núna er sult-
ur og seyra og frumstætt þjóð-
félagsskipulag“.
Vertu feginn að þú skulir
vera í Brasilíu.
„Taekni okkar mun engu fá
áorkað hérna. Stundum finnst
mér meira að segja, að það
myndi vera betra að hjálpa hin-
um kínversku „vinum“ okkar en
ka-sta peningunum á glæ hér.
Ég held þú skiljir hvað ég á við.
Júní er nýbyrjaður og hitinn etr
Negramir eru verstir.
„Negramir eru að sjálfsöigðu
verstir, en annars er yfirleitt
ekki mikill munur á þeim og
hinni „ráðandi stétt“. Flestir
hvítu mennirnir gætu allt eins
verið negrar og meiriihluti bæði
hvítra manna og negra er ó-
menntaðuir og mjög latur og frum
stæður. íbúar eyjarinnar eru aug
ljóst dæmi um fólk sem dregizt
hefur aftur úr siðmenmngunni
að verða óþolandi. Talaðu máli
mínu í Moskvu, svo ég geti gert
mór von um að komast héðan
iifandi. Við reynum að forðast
misskilning og samneyti við ibú-
ana enda þótt við kæimum hingað
sem yfirboðarar þeirra og læri-
feður. Og þeir líta okikur líka
grunseimdaraugum. - Kúbönsku
starfsimennirnir sem ég hitti öðru
hvoru auðsýna okkur ekkert
þakklæti fyrir það sem við erum
að gera hérna. Allir vita, að eftir
átökin um Kúbu nýverið vildi
Castro persónulega slíta sam-
bandi við okkur. Aðstoðarmenn
hans fengu hann samt ofan af
því með því að sannfæra hann
um að án aðstoðar okkar myndi
allt fara í kaldakol á Kúbu.
Meðal embættismanna hérna
ganga nú kviksögur um að gert
hafi verið samsæri gegn Castro
og honum muni verða steypt af
stóli innan skamms. Jæja, ég held
það sé ekki meira frá mér að
frétta í dag. Vertu því feginn,
að þú skulir vera í Brasilíu en
ekki hérna, enda þótt lýsingin
í bréfi þínu gefi i skyn, að á-
standið þar sé ekki ósvipað því
sem það er hérna. Ég sendi Júlíu
og írenu litlu kveðjúr og óskir
um állt gott. Gerðu það fyrir
mig, að láta konuna þína ekki
komast í þetta bréf. Beztu kveðj
ur til vína okkar.
Alexander“.
James K. Penfield, sendiherra B andankjanna, afhendir forseia
íslands, herra Ásgeiri Ásgeirssyni, bókagjöf bandaríska bóksala-
félagsins. Hjá þeim stendur Rey mond Stover, forstjóri banda-
rísku upplýsingaþjónustunnar. i
Bandarísk bókagjöf í
bókhlööuna á Bessa-
stöðum
SENDIHERRA Bandaríkjanna
James K. Penfield heimsótti
forseta íslands í gær og afhenti
honum að gjöf yfir hundrað
amerískar bækur, er bandaríska
bóksalafélagið hefir gefið hingað.
Skýrði sendiherrann frá, að
samskonar bókagjafir væru af-
ihentar þjóðihöfðingjum ýmissa
landa, sem sýnishorn banda-
rískra bókmennta og menningar.
Hefir bandariska bóksalafé-
lagið á fjögurra ára fresti, síðan
1929, gefið bæku-r til Hvita húss-
ins í Washington, en ákveðið
árið 1962, með vitund þáverandi
forseta Bandaríkjanna, John F.
Kennedy, að þjóðhöfðingjum
ýmissa ríkja skyldu einnig send-
ar bókagjafir á svipaðan hátt og
gert hefir verið til Hvíta húss-
ins.
Forsetinn þakkaði þessa veg-
legu gjöf og skýrði sendiherran-
um frá, að bækurnar myndu
varðveittar í bókhlöðu þeirri
DR. Róbert Abraham Ottósson
stjórnaði Sinfóníuhljómsveit ís-
lands á tónleikum hennar í sam-
komuhúsi Háskólans sl. fimmtu-
dagskvöld. Það leynir sér aldrei,
þar sem hann á í hlut, að þar fer
alvarlegur og einlægur listamað-
ur, algerlega trúr þeim viðfangs-
efnum, sem hann tekst á hendur
og vandur að vali þeirra, laus við
alla sýndarmennsku og oflátungs
hátt. Það kann að vera, að afrek
sumra þeirra aðkomumanna, sem
stýrt hafa tónleikum Sinfóníu-
hljómsveitarinnar að undanförnu
sýnist æsilegri og meira „spenn-
andi“, en það má fullyrða, að um
þessa mikilvægu kosti stendur
enginn þeirra honum framar.
Allt þetta kom skýrt fram á
þessum tónleikum. Flutt voru
þrjú öndvegisverk, sem falla á-
gætlega saman á efnisskrá, þótt
vera megi að sumum áheyrend-
um hafi þótt heildarsvipur tón-
leikanna helzt til þungbúinn.
Fyrsta verkið, Tragische Over-
tiire (Sorgarforleikur) eftir
Brahms, átti mestan þátt í að
skapa þennan hugblæ, enda er
þar sannarlega um tragískt verk
að ræða, — kannske helzt til ein-
hliða tragískt. — Það má telja
sennilegt, að það orkaði sterkar
á áheyrandann, ef þar væru meiri
skipti skugga og birtu.
Lieder eines fahrenden Gesell-
en (Söngvar förusveins) eftir
Gustav Mahler heyrðust nú hér í
fyrsta skipti, hugljúft verk og
heillandi, og stórum betur fallið
sem nú er verið að reisa á
forsetasetrinu að Bessastöðum.
Bækurnar eru til sýnis á bóka-
sýningu þeirri, sem Upplýsinga-
þjónusta Bandaríkjanna hefir í
Þjóðminjasafninu og verður
opnuð í dag.
(Frétt frá forseta íslands)
— Panama
Framh. af bls. 1
og að skurðurinn yrði annað
hvort þjóðnýttur eða fenginn al-
þjóða eftirlitsnefnd til umráða.
Kvartaði Boyd yfir því hve lítl-
ar tekjur Panama hefði af skurð
inum.
FÁNAMÁLIÐ
Bandaríkjamenn ráða yfir 16
kílómetra breiðu svæði meðfram
skurðinum, samikvætmt samining-
unum,sem gerðir voru 1903 þeg-
ar Bandaríkjamenn gróíu skurð
inn. Samningurinn er enn í gildi,
til flutnings á sinfóníutónleikum
en velflestar þær óperuaríur og
margt af þeim sönglögum, sem
tóku svo mikið rúm á efnisskrám
Sinfóníuhljómsveitarinnar í
fyrra. Ameríska söngkonan Betty
Allen fór með einsöngshlutverk-
ið í þessu verki og skilaði því
glæsilega. Um söng hennar hefur
nýlega verið skrifað hér í blaðið,
og er litlu við það að bæta. En
undur má það kalla, að þessi stór
brotna dramatíska söngkona
skuli „ganga laus“. ef svo má
segja, í stað þess að vera fastráð-
in við eitthvert af óperuhúsum
stórþjóðanna.
Síðasta og mesta viðfangsefni
•þessara tónleika var sinfónía
Schuberts i C-dúr, nr. 7 (eða 9).
Þetta undurfagra og stórfenglega
en þó fíngerða verk naut sín hér
að flestu leyti vel, og margir
staðir í því voru áberandi fallega
leiknir. Um hraðaval í tónlistar-
flutningi má jafnan deila, og vafa
laust má segja, að þessi flutning-
ur, t.d. í öðrum þættinum, hafi
verið í hægasta lagi. En þannig
kemur ýmislegt til skila, sem ann
ars kynni að fara forgörðum, og
heildarsvipur verksins spillist
ekki við það. Robert Schumann
talaði um „himneska lengd“ í
sambandi við tónlist Schuberts.
Hér á það sannarlega við. En það
verður að gefa sér tima til að
njóta hennar, og til þess þarf
vissa andlega ró og jafnvægi,
sem víst getur ekki talizt meðal
höft'^-'nkenna þessara tíma.
Jón Þórarinsson.
og öll mannvirki eign Bandaríkj
I anna. í fyrstu vai það svo, að
litið var á þetta 16 kim. belti
sem handarískt landsvæði, og þar
blakti bandaríski fáninn einn. En
1959 urðu uppþot og áreikstrar
í Panama út af „fánamálinu" og
lcröfðust Panamabúar þess að
fáni Panama yrði einnig notaður
á bandaríska svæðinu. Eisen-
hower, þóverandi forseti, viður-
kenndi að landsvæðið væri eign
Panama og að þess vegna væri
rétt að flagga með Panaim.a-fán-
anum við hlið hins bandarisika
við opinberar byggingar. Síðan
hefur notkun Panama-fánans
stöðugt farið vaxandi, og er nú
svo komið að hvergi má flagga
með bandaríska fánanum nema
Panama-fáninn blakti við hlið
hans. Hefur þetta vakið mikla
reiði bandarískra manna i Pan-
ama.
YFIRVÖLDIN í Panama hafa
nýlega ítrekað kröfur sínar um
hætokaða leigu af leigunni af land
svæðinu við skurðinn, en leigan
er nú 1,93 milljónir dollara á
ári. Einnig vill Panamastjórn fá
þessari svipar nokkuð til deil-
aðild að stjórn skurðarins. Deilu
unnar um Suez-skurðinn sem
Egyptar þjóðnýbtu 1956. En Suez
skurðurinn var eign einkafyrir-
tækis. Það er Bandaríkjastjórn,
sem á Panamaskurðinn.
Á landsvæðinu við Panama-
skurðinn hafa Bandaríkjamenn
um 10 þúsund manna herlið, en
auik þess búa þar um 36 þúsund
Bandarikjamenn, starfsmenn,
skurðarins og fjölskyldur þeirra.
Ýms blöð í Bandarikjunum
taka að nokikru leyti upp mál-
stað Panama í ritstjórargreinum
í dag. Þannig segir til dæmis
The New York Times að land-
svaeðið við skurðinn sé einasti
staðurinn á jörðinni þar sem
finna megi bandariska borgara
með nýlenduhugarfari. Segir
blaðið að segja megi að Panama-
búar séu óréttlátir í kröfum
sínum og vanþakildátir, og að
kröfur þeirra vaxi jafnt og þétt
ef eitthvað er látið eftir þeim.
Hinsvegar verði einnig að benda
á að stjórn Bandaríkjanna vilji
ekki viðurkenna að öll vanda-
mál, er varða fullveldi og sjálf-
stæði, séu nú hættuleg og erfið
úrlausnar. Þau mál er ekiki unnt
að þagga niður með valdi, segir
blaðið, né heldur með þvi að
vitna í gamla samninga. New
York Herald Tribune segir að
Bandaríkin verði að koma rausn-
arlega fram við Panama i þessu
máli, ekki aðeins að því er varð-
ar yfirborðsmerki yfirráðadeil-
unnar, eins og „fánamálið“,
heldur einnig fjárhagslega og að
því er varðar sambúð Pana«na-
búa og bandarískra borgara á
landsvæðinu við skurðinn.
Sínfoníutónleikar