Morgunblaðið - 11.02.1964, Qupperneq 10

10
MOHGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 11. lebr. 1964
MK
nui
Irena aísa'ar sér
rétti til ríkiserfða
Brúðkauplð senuiðega í vor

MIKILL mannfjöldi var
saman kominn á Soesterberg
flugvellinum í Hollandi á
laugardaginn, er flugvél
Bernhards prins lenti þar og
út stigu írena dóttir hans og
unnusti hennar, Carlos Hugo
prins af Bourbon-Prama.
Mannfjöldinn fagnaði þeim
ákaft og Júliana drottning
heilsaði dóttur sinni og til-
vonandi tengdasyni með kossi.
Á leiðinni frá flugvellinum
til Sedstdijk-hallar voru þús-
undir manna, sem hylltu
konungsfjölskylduna.
Trúlofunarveizla var hald-
in í dag og fánar blöktu við
hún á opinberum byggingum
og einkaheimilum um allt
Holland. Foreldrar Carlos
Hugos prins, Xavier prins af
Bourbon-Parma og Magda-
lena prinsessa, komu til
Amsterdam í dag frá París
til þess að vera viðstödd há-
tíðahöldin.
Enn hefur ekki veriS til-
kynnt hvenær brúðkaupið
skuli haldið, en talið er að
það verði í marz eða apríl.
Heyrzt hefur, að eftir brúð-
kaupið muni ungu hjónin búa
í Portúgal. írena prinsessa,
sem er nsest elzt af dætrum
Júlíönu drottningar og Bern-
hards prins, hefur afsalað sér
rétti til ríkiserfða. írena tók,'
sem kunnugt er, kaþólska trú
fyrir skömmu og hefur stjóm
Hollands velt því fyrir sér
hvort slíkt geti samrýmst
rétti til ríkiserfða, því að
mótmælendatrú er ríkistrú í
Hollandi og konungsfjölskyld-
an játar öll þá trú nema
írena. Unnusti hennar er
einnig kaþólskur. Skömmu
eftir að írena kom heim til
Hollands frá Spáni, leysti
hún vanda ríkisstjórnarinnar
með því að tilkynna, að hún
ætlaði að giftast Carlos prins
án þess að biðja um heimild
þingsins, en það felur í sér,
að hún afsali sér tilkalli til
ríkisins-
Það vakti nokkra gremju
Bernhard prins af Hollandi sótti dóttur sína og tilvonandi tengdason til Spánar.
meðal mótmælenda í Hol-
landi, er fréttist, að írena
prinsessa hefði tekið kaþólska
trú. Hefur jafnvel verið talað
um að móðir hennar segi af
sér vegna þess og Beatrix
krónprinsessa taki við. Júlí-
ana drottning hefur mótmælt
þessum orðrómi.
★
Carlos Hugo prins af
Bourbon-Parma, er kallaður
Don Carlos. Hann er, sem
áður segir, sonur Xaviers
prins af Bourbon-Prama, sem
er 74 ára, og Magdalene
prinsessu, konu hans. Don
Carlos er af annarri grein
spænsku konungsættarinnar,
én Juan Carlos, prins, sem
írena Hollandsprinsessa og unnusti hennar, Don Carlos prins af Bourbon-Parma- Myndin
var tekin skömmu eftir að trúlofunin var tilkynnt í Madrid.
kvæntur er Sophiu Grikkja-
prinsessu og talinn líklegast-
ur til þess að taka við konung
dómi á Spám eftir Francos.
Mjög litlar líkur eru til
þess að Don Carlos komi
nokkuntíma til greina, sem
konungsefni á Spáni-
Don Carlos er franskur
ríkisborgari, fæddur í París
1930. Foreldrar hans eru
fremur efnalitlir.
Don Carlos lagði stund á
þjóðarhagfræði við háskólann
í Oxford og í París lærði
hann lögfræði. Um tíma starf
aði hann í efnahagsmálaráðu-
neyti Vestur-Þýzkalands. Var
t>að á meðan -Ludwig Erhard
var efnahagsmálaráðherra.
Don Carlos hefur sýnt málefn
um Spánar áhuga og t.d. vann
hann um nokkurt skeið í kola
námu á spáni undir fölsku
nafni. Prinsinn er höfuðsmað-
ur í franska flughernum Qg
þekktur fyrir snilli í fall-
hlífastökki. Hefur hann ‘tekið
þátt í mörgum keppnum í
þeirri grein. Hann er mjög
mikið fyrir ferðalög og vel
að sér í tungumálum. Talar
t.d. reiprennandi frönsku,
þýzku, spönsku, ensku og
ítölsku-
★
Bernhard prins sótti írenu
dóttur sína og unnusta henn-
ar til spánar á laugardaginn' í
einkaflugvél sinni. Á flug-
vellinum ræddi Don Carlos
nokkra stund við fréttamentn.
Sagði hann, að þau Irena
hefðu hitzt í fyrsta sinn í
Hollandi fyrir nokkrum árum
og síðan af og til víða í
Evrópu, en ekki væri langt
síðan þau hefðu ákveðið að
ganga í hjónaband. Prinsinn
sagði, af dagana, sem frétta-
menn sögðu, að írena færi
huldu höfði á Spáni, hefðu
þau dvalizt saman nálægt
Barcelona. Þegar hann var
spurður hvernig þeim hefði
tekizt að fela sig fyrir frétta-
mönnum og öðrum forvitnum
sagði Don Carlos: „Við kom-
um eðlilega fram, en notuð-
um ekkert af þeim ráðum,
sem kvikmyndaleikarar nota,
þegar þeir vilja vera í friði.
Hefðum við gert það, hefði
komizt upp um okkur fyrir
löngu. Við gengum bara um
göturnar eins og venjulegt
fólk og enginn tók eftir okk-
ur“
Sem kunnugt er hafa marg-
ar sögur verið á lofti um ásta-
mál írenu prinsessu að undan-
förnu. Talið var að hún
ætlaði að giftast Spánverja og
voru ýmsir nefndir bæði af
aðals- og borgaraættum, en
Don Carlos var ekki meðal
þeirra.
Fréttam.enn fengu fyrst á
laugardaginn veður af því
hver hinn útvaldi raunveru-
lega var þá fóru systir Don
. Carlos, Cecilia prinsessa af
Borubon-Parma og faðir
þeirra Xavier prins út á
flugvöllinn í Madrid til þess
að taka á móti Bernhard
prins. írena og unnusti. henn-
ar komu ekki fyrr en síðar.
Þegar Cecilia prinsessa var
spurð hvort það væri bróðir
hennar, sem væri. trúlofaður
írenu Hollandsprinsessu, svar
aði hún ekki. Skömmu síðar
snéri hún sér að spænskum
embættismanni og sagði:
„Við Þurfum ekki lengur að
bíða eftir opinberri tilkynn-
ingu. Ég get skýrt frá því
að bróðiir minn, prins Carlos
og írena prinsessa af Hollandi
eru trúlofuð."

Allar bandarískar kon-
ur og börn frá Kýpur
Astandið æ uggvænlegra
Ottawa, London, Nicosia,
10. febrúar — NTB
í DAG kom enn á ný til
vopnaðra átaka á Kýpur, er
tyrkneskir og grískir lögreglu
þjónar börðust um lögreglu-
stöðina í bænum Episkopi.
Höfðu tyrkneskir lögreglu-
þjónar tekið stöðina í gær og
grískir reyndu að ná henni
aftur á sitt vald í dag. Ekki
er vitað um mannfall, talið
þó að a.m.k. 1 grískur hafi
fallið.
Ástandið á Kýpur er nú tal-
ið það uggvænlegt að banda-
ríska sendiráðið hefur beint
þeim tilmælum til allra banda
rískra borgara þar, að það
sem enn er eftir af konum og
börnum á eynni verði flutt á
brott á morgun. í síðustu
viku fóru þaðan 800 konur og
börn að eigin ósk.
Sir Alec Douglas Home,
forsætisráðherra Betlands, er
kominn til Ottawa og ræðir
þar við stjóm Kanada —
m.a. Kýpurdeiluna. Er talið
að stjómin sé fús að leggja
til 1000 manna lið í fyrirhug-
aða löggæslusveit NATO á
Kýpur. Richard Butler, utan-
ríkisráðherra Bretlands ræð-
ir við U Thant, framkvæmda
stjóra Sameinuðu Þjóðanna í
New York á morgun og í
Aþenu hefur aðstoðar-utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna,
George Ball rætt við stjórn
Grikklands um ástandið á
Kýpur. Hann fer til Ankara á
morgun og þaðan e.t.v. til
Nicosia.
George Ball sagði við frétta-
menn eftir að hafa rætt lengi
við Christos Palamas, utanrík-
isráðlherra Grikklands, að við-
ræður þeirra hefðu verið mjög
nytsamlegar. En haft er eftir
áreiðanlegum heimildum, að
Ball hafi ekki lagt fram neinar
nýjar tillögur til lausnar máls-
ins. Á morgun heldur hann til
Ankara og ræðir við Ismet In-
onu og stjórn hans. Inonu ræddi
Kýpurdeiluna í dag við Rauf
Denktash formann sendinefndar
tyrkneska minnihlutans á Kýp-
ur á Lundúnaráðstefnunni.
• Sir Alec í Ottawa
Sem fyrr segir hóf Sir Alec
Douglas Horne, forsætisráðherra
Bretlands, viðræður við Lester
Pearson, forsætisiráðheira Kan-
ada í dag.
Að sögn talsmanns stjórnar-
innar var þar rætt á víðum
grundvelli um möguleika þess
að bæta sambúð Austurs og Vest
ur — en fréttamenn hafa fyrir.
satt, að helzta umræðuefnið hafi
verið ástandið á Kýpur. Hhafi
Sir Alec þreifað fyrir sér um
það, hvort Kanadastjórn yrði
fús að leggja fram iið til lög-
gæzlu á Kýpur. Er talið, að
stjómin sé reiðubúin að láta
NATO í té þúsund manna lið,
í því skyni.
Sir Alec Douglas Home ræddi
fyrst einslega við Lester Pear-
son, í u.þ.b. hálfa klukkustund,
— en þá komu utanríkisráðherr-
arnir, Richard Butler og Paul
Martin til fundar við þá. Síðar
ræddi Sir Alec við aðra ráð-
herra stjórnarinnar og Butler
við aðra kanadíska stjórnmála-
leiðtoga.
A morgun, þriðjudag, heldur
brezki forsætisráðherrann áfram
viðræðum við Kanada-stjórn. Er
talið, að þá verði helzt rætt um
Þýzkaland og Berlín, ýmis vanda
mál NATO-ríkjanna, áfram um
Kýpurmálið, ástandið í ríkjum
Austurs-Afríku og viðurkenn-
ingu Frakka á Pekingstjórn-
inni.
Á miðvikudag heldur Sir Alec
til Wasihington, þar sem hann
hittir að máli Johnson, Banda-
ríkjaforseta. Er það fyrsti fund-
ur þeirra í núverandi embætt-
um. Richard Butler fer vænt-
anlega beint til New York á
morgun og ræðir þar við U
Thant, framkvæmdastjóra Sam-
einuðu þjóðanna.
• IJmmæli Pravda
Pravda, málgagn Sovézka
kommúnistaflokksins segir um
ástandið á Kýpur, að það sé af-
leiðing af heimsveldastefnu Vest
urveldanna og þau reyni eftir
mætti að tefja fyrir lausn máls-
ins vegna þess að það sé þeim
í hag. Segir blaðið tillögu Breta
og Bandaríkjamanna um lög-
gæzlulið NATO á eynni fela
beinlínis í sér, að NATO heir-
'taki Kýpur, — enda sé landið
hernaðarlega mikilvægt banda-
laginu.
AIHBGiÐ
að borið saman við útbreiðslu
er langtum ódýrara að auglýsa
í Morgunblaðinu en öðrum
blöðum.