Morgunblaðið - 15.10.1964, Qupperneq 8

9
MORCU N BLAÐIÐ
Fimmtudagur 15. okt. 1964
Tvö stjómarfrumvörp:
Oriofstími verkafólks veröi lengdur. Lán til
verkamannabústaða hækki um allt að helmint
FRAM voru lögð á Alþingi í gær
tvö stjórnarfrumvörp, frumvarp
um breyting á lögum um orlof
og frumvarp um breytingu á lög-
um um verkamannabústaði.
Er fyrra frumvarpið þess efnis,
að orlofstími verkafólks verði
lengdur úr 18 dögum i 21 dag
eða úr 6% í 7%. — í athuga-
serhdum við frumvarpið ségir
meðal annars:
í sambandi við samkomulag
það, sem gert var hinn 5. júní s.l.
milli ríkisstjórnarinnar, Alþýðu-
sambands íslands og Vinnuveit-
endasambands íslands, ákvað
ríkisstjórnin að beita sér fyrir
lagasetningu um lengingu orlofs
verkafólks úr 18 dögum í 21 dag,
sem svarar hækkun orlofsfjár úr
6% í 7%.
Með frumvarpi þessu er lagt
til, að umrædd lagabreyting
verði gerð.
í SÍÐARA frumvarpinu segir í
1. gr., að lánsfjárhæð (til íbúða
í verkamannabústöðum) megi
vera allt að 90% af kostnaðar-
verði íbúðar, en þó ekki yfir
450 þúsund kr. Felst í þessu
SIGURÐUR Bjarnason hefur
lagt fram tvær fyrirspurnir á
Alþingi tii kirkjumálaráðherra
varðandi Hrafnseyri við Arnar-
fjörð. Eru þær svohljóðandi:
„1. Hvaða ráðstafanir hafa
veriff gerðar til þess að tryggja
FUNDUR var í sameinuðu
þingi í gær. Á dagskrá yar
kosning fastanefnda, sem eru
fjárveitimganefnd skipuð 9 mönn
um, utanríkismáíanefnd skipuð
7 mönnum og 7 til vara og alls-
herjamefnd, skipuð 7 mönnum
og 7 til vara, svo og kosning
þimgfararkaupsnefndar skipuð 5
mönnum.
í fjárveitinganefnd voru kjörn
ir eftirtaldir þingmenn: Jón
Ámason, Gunnar Gíslason, Jón-
as Pétursson, Matthias Bjama-
son, Birgir Finnsson, Halldór
Asgrímsson, Halldór E. Sigurðs
son, Ingvar Gíslason og Geir
Gunnarsson.
Við kosningu í utanríkismála-
nefnd komu fram 3 listar. Af
A-lista voru kjörnir eftirtaldir
menji: Ólafur Thors, Sigurður
,Bjarnason, Davíð Ólafssön og
Emil Jónsson. Af B-lista Her-
mann Jómasson og Þórarinn Þór
arimsson og af C-lista Einar Ol-
geirson. Varamenn voru kjöm-
ir: af A-lista Magnús Jónsson,
MatthXas A. Mathiesen, Þorvald-
ur Garðar Kristjánsson og Gylfi
Þ. Gíslason, af B-lista Ólafur
Jóhannesson og Helgi Bergs og
af C-lista Gils Guðmundsson.
Við kosningu í Allsherjamefnd
komu fram 3 listar. Kjörnir
voru: aif A-lista Pétur Sigurðs-
son, Matthías Bjarnason, Sverrir
Júlíusson og Jón Þorsteinsson.
Af B-lLsta Einar Ágústsson og
Gisli Guðmumdsson og af C-lista
Ragmar Armalds.
hækkun, hvað varðar lán um
allt að 50%.
í athugasemdum við frum-
varpið segir m. a.
Hlutverk laganna um verka-
mannabústaði er að veita þeim
þjóðfélagsþegnum, sem erfið-
asta afkomu hafa, aðstoð við að
koma sér upp hentugum íbúðum.
Vegna mikilla verðhækkana síð-
an lög þessi voru sett, nær sú að-
stoð, sem lögin nu veita, ekki
þeim tilgangi sem til var ætlazt,
þegar þau voru sett.
Með frumvarpi þessu er lagt
til, að íbúðalánin verði hækkuð
um allt að 50%. Einnig er lagt
til, að efnahagsviðmiðun sú, sem
nú gildir, verði rýmkuð, svo að
réttur manna til lána verði ekki
skertur frá því, sem áður var.
Lagt er til, að hámark lána
verði hækkað um 150 þús. krón-
ur. Er þetta í samræmi við þá
hækkun, sem nú, hefur verið
ákveðin á lánum til, íbúða hjá
Húsnæðismálastofnun ' ríkisins,
en þau lán hafa nú verið hækk-
uð úr 150 þús. krónum í 280
áframhaldandi byggff á Hrafns-
eyri viff Arnarfjörð?
2. Hvað líður undirbúningi
hagnýtrar starfsemi á staðnum
í minningu Jóns Sigurðssonar
forseta?
3 listar komu fram við kosn-
ingu þingfararkaupsnefndar.
Með því að fleiri nöfn voru á
þessuim listum en kjósa skyldi,
þurfti atkvæðaigreiðsla að fara
fram. Fór hún þannig, að A-listi
hlaut 31 atkv.. og 3 menn kjörna,
B-listinn hlaut 19 atkv. og 2
menn kjöma og C-listinn 9 atkv.
og engan mann kjörinn. Af A-
lista voru kosnir Einar Ingi-
mundarson, Jónas Pétursson og
Eggert G. Þorsteinsson. Af B-
lista voru kosnir Halldór Ágústs-
son og Halldór E. Sigurðcsson
Deildir.
Á dagskrá í báðum deildum
var kosning fastanefnda. Samkv.
þingsköpum eiga ekki að vera
fleiri en 5 menn í fastanefndum,
en fram hefur komið stjórnar-
fmmvarp um, að hámarkstala
nefndarmanna verði hækkuð
upp í 7. Með því að óskir höfðu
komið fram um það í báðum
deildum, að þessi breyting kæmi
strax til framkvæmda, vom til-
lögur í þá átt bornar fram í báð
um deildum af forsetum þeirra,
að afbrigði yrðu leyfð frá þing-
sköpum og þessi breyting kæm-
ist á strax. Var þetta samþykkt
samhljóða í báðum deildum.
Síðan var fundi frestað en
fundi verður haldið áfram
í báðum deildum í dag.
Fer þá fram kosning í fasta-
nefndir.
þús. krónur.
Síðan lögin um verkamanna-
bústaði voru sett hafa almenn
launakjör hækkað mjög, svo að
nauðsyn ber nú til þess að
breyta ákvæðum þeirra laga um
hámarkstekjur og eignir. Er því
lagt til, að miðað verði við
meðaltal þriggja síðustu árs-
— Friðarverðlaun
Frahald af bls. 1
Luther King er yngsti maður,
sem friðarverðlaunin hlýtur, að-
eins 35 ára. Honum hefur verið
veittur margháttaður heiður á
síðustu árum, vegna hinnar ötulu
baráttu hans fyrir réttindum
blökkumanna, m.a. kaus banda-
riska vikuritið „Time“ hann
„mann ársins 1963“ um síðustu
áramót, Yale-háskóli sæmdi
hann nafnbót heiðursdoktors á
árinu — og ráð kaþólskra, sem
vinnur að samvinnu kynþáttanna
veitti honum í ár „John F.
Kennedy“-verðlaunin.
Luther King fæddist í Atlanta
í Georgia og var upphaflega
skírður Michael Luther King.
Hann fékk nokkurn veginn sam-
tímis sínar fyrstu ljósu hug-
myndir um kynþáttavandamálin
— og siðabótamanninn Martein
Luther. Um hið fyrra fræddi
móðirin hann, þegar hann varð
fyrir því áfalli, að hvítum vini
hans og jafnaldra var bannað að
ieika sér við hann, þar sem hann
væri blökkustrákur. En faðirinn
skýrði honum frá Marteini Lut-
her og siðbót hans og ákvað, að
hann skyldi upp frá því bera
nafnið Martin Luther King.
Martin Luther King varð
snemma mjög efnilegur náms-
maður. Hann var aðejns fimmtán
ára, er hann innritaðist í College
fyrir blökkumenn í Atlanta. Fað-
ir hans vildi að hann lærði guð-
fræði en um þær mundir var
King mjög efins um, að trúar-
brögðin væru heppilegt viðfangs-
efni fyrir sig. En fyrir áhrif frá
bandariska heimspekingnum
Thoreau komst hann þó að þeirri
niðurstöðu, að einmitt sem prest-
ur gæti hann fundið hugmyndir
tekna eins og nú er, en viðmið-
unin hækkuð úr kr. 65.000.00 í
kr. 100.000.00, og að viðbótin
verði miðuð við hvert barn á
framfæri og hækki úr kr. 2500.00
í kr. 7500.00. í samræmi við
þetta verði eignaviðmiðunin
hækkuð úr 150 þús. krónum í
200 þús. krónur.
og byggt upp leiðir til að byggja
á mótmæli sín gegn samfélaginu.
Stundaði King guðfræðinám við
Grozer guðfræðiskólann í Penn-
sylvaniu en tók doktorspróf í
þeirri grein við háskólann í
Boston. Eftir það vann hann
fyrir trúarfélag Babtista.
Árið 1955 var King kjörinn til
forystu fyrir blökkumönnum,
þegar þeir börðust gegn mis-
munun kynþáttanna í strætis-
vögnum. Frá þeirri stundu hefur
hann staðið fremst í baráttunni
fyrir réttindum blökkumanna og
verið fremstur í flokki þeirra
sem vilja undir öllum kringum-
stæðum forðast valdbeitingu. Er
haft eftir King sjálfum að hann
hafi lært mikið af ritum og
kenningum indversku þjóðhetj-
unnar Ghandis. Hefur King hald-
ið fast við þessa afstöðu, þótt
sjálfum hafi honum oft verið
iljað undir uggum. Meðal ann-
ars var tvívegis í ár varpað
sprengj um að heimili hans.
Martin Luther King barst
fregnin um verðlaunaveitinguna
á sjúkrahús í Atlanta, þar sem
hann hafði verið lagður inn til
rannsóknar, nokkrum klukku-
stundum fyrr. Lét hann svo um
mælt, að hann veitti verðlaun-
unum viðtöku hrærður í huga
og þakklátur yfir þeim heiðri, er
sér hefði verið sýndur.
Meðal þeirra, sem sendu hon-
um heillaóskaskeyti í dag var
blökkumaðurinn Ralph Bunch,
sem hlaut verðlaunin árið 1950.
— Sagði hann verðlaunaveitirig-
una áhrifamikla viðurkenningu
við baráttu blökkumanna í
Bandaríkjunum fyrir jafnrétti
Eiginkona Kings var sú, er
fyrst heyrði um verðlaunaveit-
inguna. Lét hún svo ummælt,
að hún væri þeim hvatning til að
halda áfram baráttunni, — og

Til sölu tvær fokheldar 5—6 herb. íbúðir í þessu
glæsilega tvíbýlishúsi í Kópavogi. Stærð hvorrar
hæðar er 143 ferm. Stórar svalir á 2. hæð. Hag-
stætt verð og skilmálar. Teikning: Kjartan Sveins-
son.
Málflutningsskrifstofa
JÓHANN RAGNARSSON, HDL.
Vcnarstræti 4. — Sími 19672.
HvaS verður um
Hraínse yri?
Fyrirspurn Sigurðar Bjarnasonar á þingi
Kosiö í nefndir
sannfærði þau um, að hin erfiðs
barátta liðinria ára hefði ekki
verð unnin fyrir gíg.
Verðlaunin, sem nema 273.000
sænskum krónum, hefur King
þegar sagt að muni renna til
áframhaldandi baráttu blökku-
manna.
Á morgun, fimmtudag, er þess
vænzt, að læknadeild Karo-
linsku-stofnunarinnar í Stokk-
hólmi tilkynni hver hljóti
Nóbelsverðlaunin í læknisfræði,
— og viku síðar, fimmtudaginn
22. okt. verður væntanlega til-
kynnt hver bókmenntaverðlaun-
in hlýtur. 29. október verða til-
kynntar verðlaunaveitingar i
eðlis- og efnafræði. Afhending
fer síðan fram í Stokkhólmi 10.
desember nk.
— Brezku
kosningarnar
Framhald af bls. 1'
annarri könnun sem Daily
Express gekkst fyrir, á Ihalds
flokkurinn von á aff hljóta
0,9% umfram Verkamaftna-
flokkinn.
Sir Alec Douglas Home, for
sætisráðherra hélt ræðu á úti-
kosningafundi í Prestwick í
dag, og kvaðst sannfærður
um, að íhaldsflokkurinn
fengi mikinn meirihluta í
kosningunum. Hann væri
sannfærður um, að meirihluti
brezkra þegna gerði sér ljóst,
hve lífskjör þeirra hefðu
batnað á stjórnarárum fhalds
flokksins. Jafnframt kvaðst
hann þess fullviss, að þær um
bætur, sem verkamannaflokk
urinn boðaði yrðu það fjár-
frekar, að þær myndu hafa
í för með sér stórhækkaða
skatta og tolla.
★—•—★
Þegar þingi var slitið 1 síð-
asta mónuði höfðu íhalds-
menn 350 þingsæti en Verka-
mannaflokkurinn 256. Frjáls-
lyndi flokkurinn hafði sjö
þingsæti. Við kosningarnar
1959 hlaut íhaldsflokkurinn
49.4% greiddra atkvæða,
Verkamannafl. 43.8%, Frjála
lyndir 5.9% og aðrir 0.5%.
78.7% kjósenda á kjörskrá
greiddu atkvæði.
Búizt er við, að úrslit
verði komin úr hundrað kjör
dæmum um miðnætti á morg
un og er þá hugsanlegt að fá-
izt vísbending um úrslitin —
endanleg úrslit verða hins
vegar ekki kunn fyrr en síð-
degis á föstudag.
Búast má viff, að þaff verffl
Frjálslynda flokknum til
mikils vegsauka, að hiff
áhrifamikla stórblaff „Tho
Times“, hefur lýst yfir fylgi
við flokkinn — en blaðið er
annars vant aff styffja íhalds-
flokkinn.
í ritstjórnagreinum blaðs-
ins í dag eru kjósendur hvatt-
ir til að láta sem flest at-
kvæði ganga til frjálslynda
, flokksins — á þeirri forsendu
einkum, að þvi fleiri frjáls-
lyndir þingmenn sem sitji 1
neðri málstofunni, því betra
verði brezka þingið. Blaðið
segir m. a., að nú verði valið
á milli Sir Alec Douglas
Home — sem ekki sé gæddur
sérstökum hæfileikum, sem
umbótamaður — og Harolds
Wilson, sem hafi þá hæfi-
leika sennilega í ríkum mæli.
Hinsvegar muni það stuðla
gegn sigri Wilsons, að hann
hafi ekki á að skipa fram-
bærilegum ráðherralista —
sem sé aftur á móti styrkur
íhaldsflokksins. Blaðið segir:
„forsætisráðherra sem er
næsta einvaldur í stjóm
sinni, sem í síauknum mæli
mun ná tangarhaldi á brezku
efnahagslífi, og sem ekki
óskar að draga úr klofningi
í þjóðfélaginu, er of hátt verð
fyrir þær endurbætur, sem
Wilson hefur upp á að bjóða.
Þegar óll lóð eru lögð á meta
skálarnar munu herrarnir
Heath Maudling, Boyle og
Keith Joseph reynast þyngri",